Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma

Yıl: 2018 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 185 - 199 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17679/inuefd.323598 İndeks Tarihi: 20-02-2020

Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma

Öz:
Bu araştırma, okul öncesi dönem çocuklarının etkili iletişim becerileri ile sosyalbecerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanınevrenini, Çorum il merkezinde yer alan anasınıflarına devam eden çocuklaroluşturmuştur. Her sınıftan rasgele seçilen on çocuk, toplam 160 çocuk isearaştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Kişisel Bilgi Formu”, “Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği (Sosyal Beceri ÖlçeğiBölümü)” ve “5-6 Yaş Grubu Çocukların İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği”kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 paket programı ile analiz edilmiş ve ilişkiselaraştırma yöntemi kullanılmıştır. Çocukların sosyal beceri düzeyleri ve etkili iletişimbeceri düzeyleri düşük, orta ve yüksek olarak gruplandırılmıştır. Çocukların etkiliiletişim becerileri ile sosyal işbirliği, sosyal bağımsızlık- sosyal kabul ve sosyaletkileşim becerileri arasındaki ilişkinin belirlenmesi için korelasyon analizi yapılmıştır.Araştırma sonucunda; çocukların etkili iletişim beceri düzeyi arttıkça sosyal işbirliği,sosyal bağımsızlık- sosyal kabul ve sosyal etkileşim düzeylerinin de arttığısaptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, eğitimcilere, ebeveynlere ve araştırmacılarayönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Beşeri Bilimler Sosyoloji Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

A Study into the Effective Communication and Social Skills of Preschool Children

Öz:
The current study was carried out to investigate the relation between the effective communication skills and social skills of preschool children. The population of the study was made up of children attending to kindergarten in the city centre of Çorum. Randomly chosen in each class, 160 children in total comprised the sampling of the research. As the data collection tool of the study, “Personal Information Form”, “Behaviour Scale for Kindergarten and Nursery Class (Social Skills Scale Section)” and “The Evaluation Scale for the Communication Skills of 5-6 Age Group” were used. The data obtained was analysed through SPSS 20 package program and relational research method were used. The effective communication skill levels and social skill levels of children were classified as low, medium and high. In order to determine the relation between effective communication skills and social skills of children, correlation analysis was made. At the end of the research, it was found that as the effective communication levels of children increased, so did social cooperation, social independence – social acceptance and social interaction levels. Depending on these results, some recommendations were made for educators, parents and researchers.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Beşeri Bilimler Sosyoloji Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alisinanoğlu, F., & Özbey, S. (2009). Anaokulu ve anasınıfı davranış ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 173-198.
  • Arabacı, N. (2011). Anne-baba-çocuk iletişimini değerlendirme aracının (ABÇİDA) geliştirilmesi ve annebaba- çocuk iletişiminin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
  • Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
  • Avcil, S. (2011). Sosyal iletişim ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Uzmanlık Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.
  • Balat Uyanık, G., & Dağal Balaban, A. (2006). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. 1. Baskı. Ankara: KÖK.
  • Banham, V., Hanson, J., Higgins, A., & Jarrett, M. (2000). Parent-child communication and its perceived effects on the young child's developing self-concept. Paper presented at the Annual Meeting of the Australian Institute of Family Studies Conference (7th, Sydney, Australia, July 24-26). http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED458631.pdf (Erişim tarihi: 01.06.2017).
  • Başerer, Z., Başerer, D., & Demirkaya, P. N. (2016) . Kişiler arası iletişim engelleri ölçeği geliştirme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 43: 290-303.
  • Bovey, T., & Strain, P. (2003). Promoting positive peer social ınteractions. What Works Briefs Series 8 Center on the Social and Emotional Foundations for Early Learning. Project funded by the Child Care and Head Start Bureaus in the U.S. Department of Health and Human Services http://csefel.vanderbilt.edu/briefs/wwb8.pdf (Erişim: 04.06.2017).
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. 2. Baskı, Ankara: Pegem A.
  • Cao, C. (Edt). (2006). Communication and problem solving. First Edition, California Childcare Health Program. http://cchp.ucsf.edu/sites/cchp.ucsf.edu/files/6_CCHACommunication_0406_FNL.pdf (Erişim tarihi: 28.05.2017).
  • Cohen, N. J. (2010). The impact of language development on the psychosocial and emotional development of young children. Encyclopedia on Early Childhood Development. http://www.childencyclopedia. com/sites/ default/files/textes-experts/en/622/the-impact-of-language-developmenton- the-psychosocial-and-emotional-development-of-young-children.pdf (Erişim tarihi: 24.05.2017).
  • Çağdaş, A. (1997). İletişim dilinin 4-5 yaş çocuklarının sosyal gelişimine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı, Konya.
  • Deniz, İ. (2003). İletişim becerileri eğitiminin ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin iletişim becerisi düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı, Ankara.
  • Department for Children, Education, Lifelong Learning and Skills (Yr Adran Plant, Addysg, Dysgu Gydol Oes a Sgiliau) (2008). Language, literacy and communication skills. Welsh Assembly Government. http://learning.gov.wales/docs/learningwales/publications/130612-language-literacy-and-comunica tion-skills-en.pdf (Erişim tarihi:24.05.2017).
  • Ergin, H. (2003). İletişim becerileri eğitim programının okul öncesi dönem çocuklarının iletişim beceri düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Gemci, H. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine uygulanan etkili iletişim ve empatik beceri eğitiminin öğrencilerin iletişim ve empatik becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, İzmir.
  • Gooden, C., & Kearns, J. (2013). The importance of communication skills in young children. HDI Research Brief, Summer. https://www.hdi.uky.edu/wp-content/uploads/2015/03/ResearchBriefSummer 2013. pdf (Erişim tarihi: 24.05.2017).
  • Hobjila, A. (2014). Challenges in continuing education of primary and preschool teachers in Romania: Teachers - students’ parents communication. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 142: 684- 690.
  • Humphrey, N., Kalambouka, A., Wigelsworth, M., Lendrum, A., Deighton, J., & Wolpert, M. (2011). Measures of social and emotional skills for children and young people: A systematic review. Educational and Psychological Measurement, 71 (4): 617-637.
  • Korkut Owen, F., & Bugay, A. (2014). İletişim becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2): 51-64.
  • Lynch, S. A., & Simpson, C. G. (2010). Social skills: Laying the foundation for success. Dimensions of Early Childhood, 38 (2): 3-12.
  • Mahajan, R. (2015). The key role of communication skills in the life of professionals. IOSR Journal of Humanities and Social Science (IOSR-JHSS), 20 (12): 36-39.
  • Martz, J. (2017). The impact of effective communication on the quality of parent-child ınteractions. Unpublished master’s thesis. Department of Psychology, The Faculty of the Graduate School of Arts and Sciences, Brandeis University, United States.
  • Mendez, J. L., Fantuzzo, J., & Cicchetti, D. (2002). Profiles of social competence among lowincome African American preschool children. Child Development, 73(4): 1085-1100.
  • Önder, A., Balaban Dağal, A., & Şallı, D. (2015). 5-6 yaş çocukları için iletişim becerileri ölçeği geçerlikgüvenirlik çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (1): 1-13.
  • Önder, A., Balaban Dağal, A., & Şallı, D. (2015). 60-68 aylık çocuklara iletişim becerilerinin kazandırılmasında “İletişim becerileri programının” etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (3): 355-362.
  • Öner, P., Öner, Ö., Çöp, E., & Münir, K. (2012). Sosyal iletişim ölçeğinin okul öncesi çocuklardaki geçerlik ve güvenirliği. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 22 (1): 43- 50.
  • Özabacı, N. (2006). Çocukların sosyal becerileri ile ebeveynlerin sosyal becerileri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1): 163-179.
  • Özbey, S. (2012). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60–72 aylık çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışlarının okul ve ev ortamına göre incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23 (2): 21- 32.
  • Özbey, S. (2009). Anaokulu ve anasınıfı davranış ölçeğinin (pkbs–2) geçerlik güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
  • Özer, D. (2011). Etkili iletişim becerilerinin sosyal ortama uyum sağlamadaki işlevi: Fırat Üniversitesi uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, Elazığ.
  • Özyürek, A., Özkan, İ., Begde, Z., & Yavuz, N. (2015). Okul öncesi dönem çocuklar için hareket ve sosyal becerilerin gelişiminin desteklenmesine yönelik eğitim programı. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), Special Issue 3: 89- 98.
  • Pica, R. (2011). Helping children cooperate. Young Children, November: 60-61.
  • Samancı, O., & Diş, O. (2014). Sosyal becerileri zayıf olan ilkokul öğrencilerinin tutum ve davranışlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22 (2): 573- 590.
  • Savage, L. (2011). Exploring young children’s social interactions in technology-rich preschool environments. Unpublished doctoral dissertation, Department of Doctor of Philosophy in Education. University of Stirling, Scotland.
  • Shankoff, J. P., & Phillips, D. A. (Eds.) (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, D.C. National Academy Press.
  • Shapiro, L. E. (2004). 101 ways to teach children social skills. A Ready-To-Use, Reproducible Activity Book. United States of America: Bureau for At-Risk Youth http://www.socialskillscentral.com /free/101Ways_Teach_Children_Social_Skills.pdf (Erişim tarihi: 23.05.2017).
  • Şahin, S., & Aral, N. (2012). Aile içi iletişim. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (3): 55-66.
  • Tagay, Ö., Baydan, Y., & Voltan Acar, N. (2010). Sosyal beceri programının (blocks) ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (3): 19-28.
  • Tepeli, K., & Arı, R. (2011). Okul öncesi eğitim öğretmeni ve öğretmen adaylarının iletişim ve sosyal becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26: 385-394.
  • Touhill, L. (2013). Promoting independence and agency. National Quality Standard Professional Learning Program, NQS PLP e- Newsletter No: 64. http://www.earlychildhoodaustralia.org.au/nqsplp/wpcontent/ uploads/2013/10/NQS_PLP_E-Newsletter_No64.pdf (Erişim tarihi: 03.06.2017).
  • Tunçeli, H. İ., & Akman, B. (2014). Anaokullarına devam eden 6 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin okul olgunluklarına etkilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (4): 333-341.
  • Üçok, A. (2014). Ailede anne baba çocuk iletişimi üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Kırıkkale.
  • Yaşar Ekici, F. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki aile katılım çalışmalarına katılan ve katılmayan ailelerin çocuklarının sosyal beceriler açısından karşılaştırılması. İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (3): 167-186.
  • Yaşar Ekici, F. (2015). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal becerileri ile aile özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Black Sea Journal of Social Sciences, Yıl 7, Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, Cilt 1: 223-259.
APA ATABEY D (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. , 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
Chicago ATABEY DERYA Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. (2018): 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
MLA ATABEY DERYA Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. , 2018, ss.185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
AMA ATABEY D Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. . 2018; 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
Vancouver ATABEY D Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. . 2018; 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
IEEE ATABEY D "Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma." , ss.185 - 199, 2018. 10.17679/inuefd.323598
ISNAD ATABEY, DERYA. "Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma". (2018), 185-199. https://doi.org/10.17679/inuefd.323598
APA ATABEY D (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
Chicago ATABEY DERYA Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19, no.1 (2018): 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
MLA ATABEY DERYA Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.19, no.1, 2018, ss.185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
AMA ATABEY D Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 19(1): 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
Vancouver ATABEY D Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 19(1): 185 - 199. 10.17679/inuefd.323598
IEEE ATABEY D "Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, ss.185 - 199, 2018. 10.17679/inuefd.323598
ISNAD ATABEY, DERYA. "Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Etkili İletişim ve Sosyal Becerileri Üzerine Bir Çalışma". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19/1 (2018), 185-199. https://doi.org/10.17679/inuefd.323598