Yıl: 2018 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 245 - 256 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17679/inuefd.416003 İndeks Tarihi: 21-02-2020

Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri

Öz:
Üniversiteden mezun olduktan sonra psikolojik danışmanların çoğu okul psikolojikdanışmanı (rehber öğretmen) olarak okullarda çalışmakta ve çok farklı tarzlardaöğrenci sorunları ile karşılaşmaktadırlar. Okul psikolojik danışmanlarınınokulöncesi/anaokulu ve ilkokul düzeyindeki çocuklarla çalışma konusunda özyeterliklerine ilişkin görüşlerini incelemek, okul psikolojik danışmanlarının bu eğitimkademelerinde kendilerinden beklenilen rol ve görevlerini yerine getirmede kendilerininasıl algıladıklarını belirlemek açısından önemlidir. Çalışmanın amacı anaokulu veilkokullarda görev yapan okul psikolojik danışmanlarının yeterlik algılarını, kendileriniyetersiz hissettikleri alanlarda başvurdukları ve faydalı buldukları çözüm yollarını veçocuklarla çalışırken güçlük yaşadıkları konuları belirlemektir. 2013-2014 eğitimöğretimyılı güz ve bahar döneminde ulaşılan katılımcılarının 183’ü (%75) kadın, 61’i(%25) ise erkektir ve katılımcıların 73’ü (%29,9) anaokulunda çalışırken 171’i (%70,1)ilkokulda çalışmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılartarafından geliştirilmiş olan anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına görekatılımcıların kendilerini en yetersiz hissettiği üç konu sırasıyla; riskli cinseldavranışlar, cinsel kimlik sorunları ve cinsel istismardır. En yeterli hissedilen sorunalanları ise; okula uyum, akran ilişkileri ve ebeveynlerle yaşanan sorunlardır. Literatürışığında sonuçlar tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

School Counselor’s Opinions About Their Competence of Child Counseling

Öz:
After their graduation, most of the psychological counselors work as school counselor and they face with different student problems. Examining the self-competence level of psychological counselors is important to determine that how they see themselves about keeping their duties up. Aim of this study is to determine the competence perception of school counselors in pre-schools and primary schools, solutions that they adopt and that they find useful and subjects that they have a difficulty with. 183 (75%) of all participants are female, 61 (25) % of them are male; 73(29, 9%) of participants work in pre-schools, 171 (70, 1%) of them work in primary schools. According to findings of this study, participants feel themselves inadequate about in three subjects; risky sexual behaviors, gender identity problems and sexual abuse. School adjustment, peer relationships and problems about parents are the problem fields which are felt adequate. Results were discussed and suggestions were made in consideration of literature.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adelman, H. S., & Taylor, L. (2003). Toward a comprehensive policy vision for mental health in schools. In M. D. Weist, S. W. Evans, & N. A. Lever (Eds.), Handbook of school mental health: Advancing practice and research (pp. 23–44). New York: Kluwer Academic/Plenum.
  • Aksoy, V. ve Diken, İ. H. (2009). Examining school counselors’ sense of self-efficacy regarding psychological counsultation and counseling in special education. Elementary Education Online, 8(3), 709-719.
  • Allen, M., Jerome, A., White, A., Marston, S., & et al. (2002). The preparation of school psychologists for crisis intervention. Psychology in the Schools, 3, 4, 427– 439.
  • Arman, J. F. ve Scherer, D. (2002). Service learning in school counselor preparation: A qualitative analysis. Journal of Humanistic Counseling Education and Development, 41, 69-86.
  • Asarlı, Z. (2012). Okullarda çalışan psikolojik danışmanların okul psikolojik danışmanı öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • ASCA (2015). 21 Ekim 2015 tarihinde https://www.schoolcounselor.org/administrators/role-of-the-schoolcounselor adresinden ulaşılmıştır.
  • Atıcı, M. (2014). Examination of school counselors’ activities: From the perspectives of counselor efficacy and collaboration with school staff. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(6), 2107-2120.
  • Aydemir-Sevim, S. ve Hamamcı, Z. (1999). Psikolojik danışmanların mesleki doyumları ile mesleki yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,12, 39-46.
  • Barbee, P. W., Scherer, D. ve Combs, D. C. (2011). Prepracticum service-learning: Examining the relationship with counselor self-efficacy and anxiety. Counselor Education and Supervision, 43(2), 108-119.
  • Cashwell, T. H. ve Dooley, K. (2001). The impact of supervision on counselor self-efficacy. The Journal of Supervision in Psychotherapy and Mental Health, 20(1), 39–47.
  • Dincel, E. F., ve Demirtas-Zorbaz, S. (2015a). Problem Fields that Psychological Counselors Experience while Working with Children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 186, 765-769.
  • Dinçel, E.F. ve Demirtaş-Zorbaz, S. (2015b). Okul psikolojik danışmanlarının hizmet içi eğitim ihtiyaçları. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Mersin 7 – 9 Ekim 2015.
  • Erkan, Z. (2011). Okul psikolojik danışmanı öz yeterliğini yordamada eğitim yaşantılarına ilişkin memnuniyetin rolü. Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Esen Çoban, A. (2005). Psikolojik danışmanlar için meslektaş dayanışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 167-174.
  • Furey, A. (2015). Adolescent mental health: Exploring the school counselor experience. Doctoral Theses, Northeastern University.
  • Granello, D. H., & Wheaton, J. E. (2004). Online data collection: Strategies for research. Journal of Counseling & Development, 82(4), 387-393.
  • Gündüz, B. (2012). Okul psikolojik danışmanlarında yetkinlik inancı ve tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1749-1767.
  • Gündüz, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2009). Okul psikolojik danışmanlarında mesleki yetkinlik inancı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1),119-133.
  • Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. (2004, 6-9 Temmuz). Gaziantep’teki okullarda çalışan psikolojik danışmanların mesleki sorunlarının incelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
  • House, R. M., & Hayes, R. L. (2002). School counselors: Becoming key players in school reform. Professional School Counseling, 5(4), 249-257.
  • Hunter, L. (2012). Challenging the reported disadvantages of e-questionnaires and addressing methodological issues of online data collection. Nurse researcher, 20(1), 11-20.
  • Kaya, A., Bölükbaşı Macit, Z. ve Siyez, D. M. (2012). Bir ilköğretim okulu psikolojik danışma ve rehberlik servisine yapılan başvuruların incelenmesi. İlköğretim Online, 11(4), 1087-1100.
  • Larson, L. M. ve Daniels, J. A. (1998). Review of the counseling self-efficacy literature. Counseling Psychologist, 26(2), 179-218.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği. (2001). T.C. Resmi Gazete, 24376, 17 Nisan 2001.
  • Nazlı, S. (2007). Psikolojik danışmanların değişen rollerini algılayışları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(18), 1-17.
  • Owen, F. K. ve Owen, D. W. (2008). School counselor’s role and functions: School administrators’ and counselors’ opinions. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 41(1), 207-221.
  • Özer, R. (1998). Rehber Öğretmenlerde Tükenmişlik Düzeyi, Nedenleri ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Özteke, H. İ. (2011). İlköğretim Okullarından Çalışan Psikolojik Danışmanların Sosyal Karşılaştırma ve Özbilinç Düzeyleri İle Psikolojik Danışman Öz Yeterli İnancı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Özyürek, R. (2007). Psikolojik Danışman Eğitiminin ve Okullardaki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinin Niteliğini Yükseltmeye Yönelik Öneriler. Özyürek, R., Korkut, F., Korkut, D. O. (Ed.) Gelişen Psikolojik Danışma ve Rehberlik içinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Pamuk, M. (2012). Psikolojik danışmanların psikolojik danışma uygulamalarına ve uygulamada kendi yeterliklerine ilişkin algıları. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Reback, R. (2010). Schools’s mental healt services and young children’s emotions, behaviour, and learning. Journal of Policy Analysis and Management, 29(4), 698-725.
  • Schillewaert, N., & Meulemeester, P. (2005). Comparing response distributions of offline and online data collection methods. International Journal of Market Research, 47(2), 163-178.
  • Topp, N. W., & Pawloski, B. (2002). Online data collection. Journal of Science Education and Technology, 11(2), 173-178.
  • Uzbaş, A. (2009). Okul psikolojik danışmanlarının okulda saldırganlık ve şiddete yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 90-110.
  • Ültanır, E. (2005). Türkiye’de psikoloji danışma ve rehberlik mesleği ve psikolojik danışman eğitimi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 102-111.
  • Walz, G. R., & Bleuer, J. C. (1993). Counselor Efficacy: Assessing and Using Counseling Outcomes Research. ERIC Clearinghouse on Counseling and Personnel Services, University of North Carolina, Greensboro.
  • Yaka, B. (2005). Psikolojik Danışmanların Temel Psikolojik Danışma Becerilerine İlişkin Yeterlik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Yeşilyaprak, B. (2010). Eğitimde rehberlik hizmetleri (19. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Yeung, F. K. C., Cheng, S. F. ve Chau, G. Y. Y. (2003).Uncle Long Legs’s letter box: A letter counseling service for children in Hong Kong. Child and Adolescent Social Work Journal, 20(1), 37-51.
  • YÖK. (2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007) (Öğretmenin Üniversitede Yetiştirilmesinin Değerlendirilmesi). Ankara: Yüksek Öğretim Kurulu Yayını.
  • Yüksel-Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 2-26. İletişi
APA AKTAS E, Demirtas-Zorbaz S (2018). Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. , 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
Chicago AKTAS Emine Feyza,Demirtas-Zorbaz Selen Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. (2018): 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
MLA AKTAS Emine Feyza,Demirtas-Zorbaz Selen Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. , 2018, ss.245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
AMA AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. . 2018; 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
Vancouver AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. . 2018; 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
IEEE AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S "Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri." , ss.245 - 256, 2018. 10.17679/inuefd.416003
ISNAD AKTAS, Emine Feyza - Demirtas-Zorbaz, Selen. "Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri". (2018), 245-256. https://doi.org/10.17679/inuefd.416003
APA AKTAS E, Demirtas-Zorbaz S (2018). Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
Chicago AKTAS Emine Feyza,Demirtas-Zorbaz Selen Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19, no.1 (2018): 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
MLA AKTAS Emine Feyza,Demirtas-Zorbaz Selen Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.19, no.1, 2018, ss.245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
AMA AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 19(1): 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
Vancouver AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 19(1): 245 - 256. 10.17679/inuefd.416003
IEEE AKTAS E,Demirtas-Zorbaz S "Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, ss.245 - 256, 2018. 10.17679/inuefd.416003
ISNAD AKTAS, Emine Feyza - Demirtas-Zorbaz, Selen. "Okul Psikolojik Danışmanlarının Çocukla Psikolojik Danışma Yeterliklerine İlişkin Görüşleri". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 19/1 (2018), 245-256. https://doi.org/10.17679/inuefd.416003