Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 86 - 99 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/SHYD.2018.086 İndeks Tarihi: 17-03-2020

Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi

Öz:
AMAÇ: Bu çalışma, sağlık çalışanlarının kurumlarında sunulan hizmete ilişkin kalite algılarını belirlemeye yönelikgeçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.YÖNTEM: Metodolojik tasarımda bir çalışma olup, Ankara ilinde yer alan, kalite belgesine sahip beş hastanede uygulanmıştır.Çalışmada, ilk olarak 30 sağlık çalışanı ile bireysel derinlemesine görüşmeler yapılmış ve taslak ölçeğinmadde havuzu oluşturulmuştur. İkinci aşamada geçerlik ve güvenirlik çalışması yapmak üzere madde havuzunun(77 madde), uzman görüşüne sunularak kapsam geçerlilik analizi ve daha sonra 30 kişilik bir gruba ön uygulamasıyapılmıştır. Veriler, Etik Kurul onay ve ilgili kurumlardan izin alındıktan sonra 620 sağlık çalışanından elde edilmiş veSPSS 20 programı kullanılarak Pearson Korelasyon Katsayısı, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Cronbach Alfa Katsayısı,Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi ile incelenmiştir.BULGULAR: Kuramsal yapı doğrultusunda oluşturulan ölçek madde havuzu uzman görüşüne sunulmuştur. Kapsamgeçerliliği için dokuz uzmandan görüş alınmış ve kapsam geçerlilik indeksi (KGİ) 0,94 olarak bulunmuştur.Daha sonra ölçeğin söylemlerinin anlaşılırlığı 30 kişilik grupta denenmiştir. Son şekline getirilen ölçek taslağının (77madde) test-tekrar test puan ortalamaları t=1,76 ve p=0,088 olarak hesaplanmıştır. Güvenirlik çalışması için, toplampuan ile 77 madde arasındaki korelasyon katsayılarının r= ,63 ile ,94 arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarakanlamlı olduğu bulunmuş, korelasyon değeri r=,40 altında olan 7 maddenin ölçekten çıkarılmasına karar verilerekölçek madde sayısı 70’e düşmüştür. Yapı geçerliliğinin değerlendirmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi yapılmış,maddelerin faktör yüklerinin 0,40 ve 0,97 arasında olduğu bulunmuştur. Son olarak güvenirlik açısından, iç tutarlılıkanalizi olarak ölçek toplamının Cronbach alfa katsayısı 0,94 olarak bulunmuş, alt boyutların toplam puanlarının güvenirlikkatsayıları a=0,94 ile 0,78 arasında bulunmuştur.SONUÇ: Bu çalışma ile nitel verilerden elde edilen maddelere dayanarak geliştirilmiş olunan “Sağlık ÇalışanlarıKalite Algı Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik

Improving Quality Perception Scale of Health Workers

Öz:
AIM: This study, was carried out in order to develop valid and reliable measurement tool to determine the quality perceptions related to the services offered by health workers. METHOD: This study has a methodological design, implemented in 5 hospitals having quality certification documents which are located in capital city of Ankara and. In this study item pool of draft scale was composed by means of interviews with 30 health workers and it is presented experts’ point of views. Content validity analysis and pre-implementation of a 30 person group was made. Validity and reliability work was made on 620 health workers sample. Data were analized in SPSS 0.20 program. RESULTS: Scale item pool which was created in direction of theoretical structure, was presented to experts’ point of views. Nine experts’ opinions were taken for clarity and suitability of items and content validity index (CVI) was found as 0.948. In pilot scheme, scale was tested in a group of 30 persons. In order to test reliability of scale over time, testrepeat test analysis was used and its mean scores were calculated as t=1.76 p=0.088. For reliability study, 7 items whose total score correlation values under r=.40 were decidedly taken out and the number of items of the scale was decreased to 70. Correlation coefficients between r=.63 and .94 between total score, and 77 items were found to be positively and statistically significant. Confirmatory factor analysis was made to evaluate construct validity and factor loads of items were found to vary between 0.40 and 0.97. Lastly, in terms of reliability, Cronbach’s alfa coefficient of internal consistency analysis of the sum of all items was found as 0.94, reliability coefficients of subdimensions were found to range between a=.78 and .94. CONCLUSION: In this study, improved “Quality Perception Scale of Health Workers developed based on items derived from qualitative data was determined as a valid, and a reliable scale.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akgül, A. (2003). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri, Seçkin Yayıncılık, (2. Basım), Ankara. 200-250.
  • Aksakoğlu, G. (2001). Sağlıkta Araştırma Teknikleri ve Analiz Yöntemleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir, 59-94.
  • Aytekin, S., Bülte S., Ayaz İ., Yıldırım A. (2012). Yeni kurulmakta olan bir üniversite hastanesinde algılanan hizmet kalitesi ve ölçümü: Balıkesir ili örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3I;2, 155-175.
  • Basım, H.N., Şeşen, H. (2007). EFQM mükemmellik modeli uygulamalarının çalışanların tükenmişlikleri üzerine etkisi: Sağlık sektöründe bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21:1, 201-213.
  • Beholz, S., Konertz, W. (2005). Improvement in cost-effectiveness and customer satisfaction by a quality managment system in a hospital: Bureaucracy or just benefits? Int. J. Healty Care Qualassurinc Leader ShHealthServ. 31:6, 46-51.
  • Berwick, D. M., Nolan, T.W., Whittintong, J. (2008). The triple aim: Care, healthand cost. Health Affairs, 27:3, 759- 769. https://doi.org/10.1377/hlthaff.27.3.759
  • Can, A. (2008). Örgüt kültürünün hastanelerde toplam kalite yönetimi uygulamalarına uygunluğunun testine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13:3, 293-307.
  • El-Jardali, F., Jamal, D., Dimassi, H., Ammar, W., Tchaghchaghian, V. (2008). The impact of hospital accreditation on quality of care: Perception of Lebanese nurses, Int J Qual Health Care. 20, 363-371. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzn023
  • Emiroğlu, O. (Ed.) (2002). Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemler. İnci Erefe, Odak Ofset, İstanbul,55- 102.
  • Ertem, G. ve Sevil Ü. (2007). Geliştirilen standartlar doğrultusunda verilen hemşirelik bakımının bakım kalitesi ve hasta memnuniyetine olan etkisinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4:2, 2-13.
  • Genebadia, J., Jodar sola, G., Peguero-rodriguez, E., Contel-segura, J.C., Molinermolins, C. (2001). The efqm excellence model is useful for primary health care teams. Family Practice, 18:4, 407-409. https://doi.org/10.1093/fampra/18.4.407
  • Göktepe, N. (2010). Hemşirelerin Verimliliğe İlişkin Tutumları ve Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
  • Harrington, D. (2009). Confirmatory Factor Analysis. New York: Oxford University Press. 70-100.
  • Knapp, R.T. (1998). Quantitative Nursing Research. California: Sage Publication. 227-237. https://doi.org/10.4135/9781452243634
  • Nunnally, J.C. and Bernstein I.H. (1994). Psychometric Theory. (Third Edition). New York:McGraw-Hill Inc, 120- 186.
  • Öner, N. (2006).Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 21- 289.
  • Özüçelik, N. (2010). Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri’nde Yapılan Akreditasyon Çalışmalarına Doğrudan Katılan ve Katılmayan Personelin Bilgilerinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
  • Parahoo, K. (2008). Nursing Research Designs and Methods. Edited by: Roger Watson, Hugh McKenna, Seamus Cowman, John Keady. Philadelphia, Churchill LivingstoneElsevier. 179-200.
  • Parasuraman, A., Zeithaml, V.A. ve Berry, L.L. (1985). A conceptual model of service qualityand it simplications for future research. Journal of Marketing, 49, 41-50. https://doi.org/10.2307/1251430
  • Parente, S., Loureiro, R. (1998). Total quality managment model. Actamed Port. 11:11, 979-88.
  • Polit, D.F., Beck, C.T. (2010). Essentials of Nursing Research: Appraising Evidence for Nursing Practise. (Seven Edition). Philadelphia: Wolters Kluwer&Lippincott Williams &Wilkins. 259-268.
  • Pomey, M.P., Contandriopoulos, A.P., Francois P., Bertrand D. (2004). Accreditation: A tool for organizational change in hospitals. International Journal of Health Care Quality Assurance., 17, 113-24. https://doi.org/10.1108/09526860410532757
  • Sanchez, E., Letona, J., Gonzalez, R., Garcia, M., Darpon, J., Garay, J.I. (2006). Adescriptive study of the implementation of the efqmexellence model and underlying tools in the basque service. International Journal Qualty Health Care, 18:1,58-65. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzi077
  • Shaw, C.D. (1995). Accreditation: Another audit tool? Medical Audit News, 5, 131-3.
  • Spear, S. J. (2005). Fixing healthcare from the inside today. Harward Bussiness Review, 83:9, 78-91.
  • Shortell S.M., O’Brien J.L., Carman J.M. Foster, R.W., Hughes, E.F., Boerstler H., O’Connor E.J. (1995). Assessing the impact of continuous quality improvement/total quality management: concept versus implementation. Health Services Research, 30, 377-401.
  • Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. 180-210. Tezbaşaran, A.A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. (2. Baskı).: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 20-51. Yıldırım, A., Şimşek H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara, 129-154.
  • Yousefinezhadi, T., Mohamadi, E., Palangi, H.S., Sari L, A.A., (2015). The effect of ISO 9001 and the efqm model on improving hospital performance: A systematic review. Iran Red Crescent Medical Journal.17:12, 1-5 https://doi.org/10.5812/ircmj.23010
  • Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/PamukkaleBildiri. pdf. 10-05-2015
APA Bayer N, Baykal Ü (2018). Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
Chicago Bayer Nükhet,Baykal Ülkü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. (2018): 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
MLA Bayer Nükhet,Baykal Ülkü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 2018, ss.86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
AMA Bayer N,Baykal Ü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2018; 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
Vancouver Bayer N,Baykal Ü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2018; 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
IEEE Bayer N,Baykal Ü "Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi." , ss.86 - 99, 2018. 10.5222/SHYD.2018.086
ISNAD Bayer, Nükhet - Baykal, Ülkü. "Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi". (2018), 86-99. https://doi.org/10.5222/SHYD.2018.086
APA Bayer N, Baykal Ü (2018). Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5(2), 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
Chicago Bayer Nükhet,Baykal Ülkü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 5, no.2 (2018): 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
MLA Bayer Nükhet,Baykal Ülkü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.5, no.2, 2018, ss.86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
AMA Bayer N,Baykal Ü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018; 5(2): 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
Vancouver Bayer N,Baykal Ü Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018; 5(2): 86 - 99. 10.5222/SHYD.2018.086
IEEE Bayer N,Baykal Ü "Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5, ss.86 - 99, 2018. 10.5222/SHYD.2018.086
ISNAD Bayer, Nükhet - Baykal, Ülkü. "Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 5/2 (2018), 86-99. https://doi.org/10.5222/SHYD.2018.086