Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü

ÖZSOY, Emrah; Ardıç, Kadir

Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü

Emrah ÖZSOY, (Sakarya Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Sakarya, Türkiye)

Kadir ARDIÇ (Sakarya Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Sakarya, Türkiye)

Manas Journal of Social Studies

11 1

Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 144 - 154 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-02-2020

Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü

Öz:

Bu çalışmanın amacı çalışanların karanlık kişilik özelliklerinin (narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) tükenmişliğeetkisinde genel öz-yeterliliğin düzenleyici rolünün test edilmesidir. Bu kapsamda Sakarya’da faaliyet gösteren bir özelsektör işletmesinden toplamda 182 çalışan araştırmaya dâhil olmuştur. Çalışanların karanlık kişilik özelliklerinintükenmişliğe etkisinde genel öz-yeterliliğin düzenleyici rolünün tespit edilmesi için Hayes’in (2013) PROCESSmodelinden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre sadece narsisizmin tükenmişliğin toplam skoruna ve duygusaltükenmeye etkisinde, genel öz-yeterliliğin anlamlı bir şekilde düzenleyici etkisi olduğu tespit edilmiştir. Haricideğişkenlerin (Karanlık Üçlü toplam skor, Makyavelizm, psikopati) tükenmişliğe etkisinde, genel öz-yeterlilikdüzenleyici rol oynamamıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Tarih İşletme Coğrafya Edebiyat Felsefe İktisat İşletme Finans Psikoloji

The Moderating Role of General Self-Efficacy on the Effect of Employees’ Dark Personality Traits on Burnout

Öz:

The purpose of this study is to test the moderating role of general self-efficacy on the effect of dark personality traits (narcissism, Machiavellianism, and psychopathy) on burnout. In this context, a total of 182 employees from a private sector enterprise operating in Sakarya participated in the study. Hayes's (2013) PROCESS model was used to test the moderating role of general self-efficacy on the effect of dark personality traits on burnout. According to the findings of the study, it was found that general self-efficacy had a significant moderating role on the effect of narcissism only on burnout global and emotional exhaustion. General self-efficacy did not play a moderating role on the effect of other variables (Dark Triad global, Machiavellianism, and psychopathy) on burnout.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Tarih İşletme Coğrafya Edebiyat Felsefe İktisat İşletme Finans Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alarcon, G. M., Eschleman, K. J.ve Bowling, N. A. (2009). Relationships between personality variables and burnout: A meta-analysis. Work & Stress, 23, 244-263.
Aypay, A. (2010). Genel Öz Yeterlik Ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 113-131.
Babiak, P.ve Hare R. D. (2006).Snakes in suits: When psychopaths go to work. New York, NY: Harper Collins.
Bandura, A. (1999). Social cognitive theory of personality. İçinde, L. Pervin & John, O. P. (Ed.), Handbook of personality: Theory and research (2. Baskı, ss. 154-196). New York: Guilford Publications (Erişimadresihttps://www.uky.edu/~eushe2/Bandura/Bandura1999HP.pdf).
Boddy, C. R. (2010).Corporate psychopaths and organizational type. Journal of Public Affairs, 10, 300-312.
Chatterjee, A. ve Hambrick, D. (2007). It's all about me: Narcissistic CEOs and their effects on company strategy and performance. Administrative Science Quarterly, 52, 351-386.
Chen, G., Gully, S. M.ve Eden, D. (2001).Validation of a new generalized self-efficacy scale. Organizational Research Methods, 4, 62-83.
Christie, R.ve Geis, F. (1970). Studies in Machiavellianism. New York, NY: Academic Press.
Cohen, A. (2016). Are they among us? A conceptual framework of the relationship between the dark triad personality and counterproductive work behaviors (CWBs).Human Resource Management Review, 26, 69-85.
Dahling, J. J., Whitaker, B. G. ve Levy, P. E. (2009). The development and validation of a new Machiavellianism scale. Journal of Management, 35, 219-257. doi:10.1177/0149206308318618
Dimitrios, B. ve Konstantinos, V. (2014).Organizational culture and job burnout – A review. International Journal of Research in Business Management, 2, 43-62.
Emmons, R. (1997). Narcissism: theory and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 11-17.
Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Öçeği’nin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
Haghani, M., Bahrami, P. ve Sarkhosh, S. (2012).The relationship among organizational culture and occupational burnout in personnel of TVTO organization, Arak city. Journal of Educational and Management Studies, 2, 89-96.
Hare, R. D. (1999).Without conscience: The disturbing world of the psychopaths among us. New York: Guilford.
Hayes, A. F. (2013). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach. New York, NY: The Guilford Press.
Jonason, P. K. ve Webster, G. D. (2010). The dirty dozen: A concise measure of the Dark Triad. Psychological Assessment, 22, 420-432.
Jonason, P. K., Slomski, S. ve Partyka, J. (2012). The Dark Triad at work: How toxic employees get their way. Personality and Individual Differences, 52, 449-453.
Jonason, P. K., Wee, S.ve Li, N. P. (2015). Competition, autonomy, and prestige: Mechanisms through which the dark triad predict job satisfaction. Personality and Individual Differences, 72, 112-116.
Jones, D. N. ve Paulhus, D. L. (2009).Machiavellianism. In M. R. Leary & R. H. Hoyle (Eds.), Handbook of individual differences in social behavior (pp. 93-108). New York: Guilford.
Kanten, P., Yeşiltaş, M. ve Arslan, R. (2015). Kişiliğin karanlık yönünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisinde psikolojik sözleşmenin düzenleyici rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29, 931-259.
Kessler, S. R., Bandelli, A. C., Spector, P. E., Borman, W. C., Nelson, C. E. ve Penney, L. M. (2010). Re-examining Machiavelli: A three dimensional model of Machiavellianism in the workplace. Journal of Applied Social Psychology, 40, 1868-1896.
Khoo, H. S. ve Burch, G. S. J. (2008). The ‘dark side’ of leadership personality and transformational leadership: An exploratory study. Personality and Individual Differences, 44, 86-97.
LeBreton, J. M., Shiverdecker, L. K. ve Grimaldi, E. M. (2018). The Dark Triad and workplace behavior. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 5, 387-414.
Luszczynska, A., Gutierez-Dona, B. ve Schwarzer, R. (2005). General self-efficacy in various domains of human functioning: Evidence from five countries. International Journal of Psychology, 40, 80-89.
Luthans, F. (2002). Positive organizational behavior: Developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive, 16, 57-72.
Maslach, C. ve Jackson, S. E. (1986). Maslach Burnout Inventory. Manual (2nd ed.). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Maslach, C. ve Pines, A. (1977). The bum-out syndrome in the day care setting. ChiM Care Quarterly, 6, 100-113.
O’Boyle, E. H. Jr., Forsyth, D. R., Banks, G. C.ve McDaniel, M. A. (2012). A meta-analysis of the Dark Triad and work behavior: A social exchange perspective. Journal of Applied Psychology, 97, 557-579.
Özsoy, E. (2018). Dark Triad and counterproductive work behaviors: which of the dark triad traits is more malevolent? Journal of Business Research-Turk, 10, 742-756.
Özsoy, E. ve Ardıç, K.. (2017). Karanlık Üçlü'nün (narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) iş tatminine etkisinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi, 24, 391-406.
Özsoy, E., Rauthmann, J. F., Jonason, P. K. ve Ardıç, K. (2017).Reliability and validity of Turkish version of Dark Triad Dirty Dozen (DTDD-T), Short Dark Triad (SD3-T) and Single Item Narcissism Scale (SINS-T), Personality and Individual Differences, 117, 11-14.
Pemment, J. (2013). Psychopathy versus sociopathy: Why the distinction has become crucial. Aggression and Violent Behavior, 18, 458-461.
Saks, A. M. (1995). Longitudinal field investigation of the moderating and mediating effects of self-efficacy on the relationship between training and newcomer adjustment. Journal of Applied Psychology, 80, 211225.
Schwarzer, R.ve Jerusalem, M. (1995). Generalized self-efficacy scale. İçinde J. Weinman, S. Wright ve M. Johnston, Measures in health psychology: A user’s portfolio. Causal and control beliefs (pp. 3537). Windsor, UK: Nfer-Nelson.
Seligman, M. E. P. ve Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55, 514.
Spector, P. E. ve Fox, S. (2005). A model of counter productive work behavior. In S. Foxve P. E. Spector (Eds.), Counter productive workplace behavior: Investigations of actors and targets (ss. 151-174). Washington, DC: APA.
Stajkovic, A. D. ve Luthans, F. (1998). Self-efficacy and work-related performance: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 124, 240-261.
Storm, K. ve Rothmann, S. (2003). The relationship between burnout, personality traits and coping strategies in a corporate pharmaceutical group. South African Journal of Industrial Psychology, 29, 35-42.
Twenge, J. M. ve Campbell, W. K. (2009). The narcissism epidemic: Living in the age of entitlement. New York: Free Press.
Vien, A. ve Beech, A. (2006). Psychopathy theory, measurement and treatment. Trauma, Violence & Abuse, 7, 155- 174.
Volmer, J., Koch, I. K. ve Göritz, A. S. (2016). The bright and dark sides of leaders' Dark Triad traits: Effects on subordinates’ career success and well-being. Personality and Individual Differences, 101, 413-418.
Wink, P. (1991). Twofaces of narcissism. Journal of Personality and Social Psychology, 61,-–597.
Wood, R. ve Bandura, A. (1989). Impact of conceptions of ability on self-regulatory mechanisms and complex decision making. Journal of Personality and Social Psychology, 56, 407-415.

APA	ÖZSOY E, Ardıç K (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. , 144 - 154.
Chicago	ÖZSOY Emrah,Ardıç Kadir Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. (2020): 144 - 154.
MLA	ÖZSOY Emrah,Ardıç Kadir Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. , 2020, ss.144 - 154.
AMA	ÖZSOY E,Ardıç K Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. . 2020; 144 - 154.
Vancouver	ÖZSOY E,Ardıç K Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. . 2020; 144 - 154.
IEEE	ÖZSOY E,Ardıç K "Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü." , ss.144 - 154, 2020.
ISNAD	ÖZSOY, Emrah - Ardıç, Kadir. "Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü". (2020), 144-154.

APA	ÖZSOY E, Ardıç K (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Journal of Social Studies, 9(1), 144 - 154.
Chicago	ÖZSOY Emrah,Ardıç Kadir Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Journal of Social Studies 9, no.1 (2020): 144 - 154.
MLA	ÖZSOY Emrah,Ardıç Kadir Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Journal of Social Studies, vol.9, no.1, 2020, ss.144 - 154.
AMA	ÖZSOY E,Ardıç K Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Journal of Social Studies. 2020; 9(1): 144 - 154.
Vancouver	ÖZSOY E,Ardıç K Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Journal of Social Studies. 2020; 9(1): 144 - 154.
IEEE	ÖZSOY E,Ardıç K "Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü." Manas Journal of Social Studies, 9, ss.144 - 154, 2020.
ISNAD	ÖZSOY, Emrah - Ardıç, Kadir. "Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü". Manas Journal of Social Studies 9/1 (2020), 144-154.