TR Dizin Logo
+90 (312) 298 92 00

DUYGUSAL ZEKANIN PROFESYONELLEŞME ÜZERİNE ETKİSİ: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

MUSTAFA SAVCI
 (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi)
ALİ ACARAY
 (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi)
Yıl: 2018Cilt: 7Sayı: 2ISSN: 1694-7215 / 1694-7215Sayfa Aralığı: 353 - 371Türkçe
245 2
DUYGUSAL ZEKANIN PROFESYONELLEŞME ÜZERİNE ETKİSİ: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Bir mesleği tüm yönleriyle mükemmel şekilde icra etme olarak nitelenen profesyonellik, kalitelihizmet için önemli bir unsurdur. Dolayısıyla profesyonelliğe uygun tutum ve davranışlara sahipolarak ve onları sürdürerek profesyonelleşmeyi artırmak gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı,duygusal zekanın profesyonelleşme üzerine etkisini incelemektir. Bu amaca yönelik olarak Rizeilindeki muhasebe bürolarında çalışan 90 muhasebe meslek mensubundan elde edilen verileryapısal eşitlik modellemesi SmartPLS 3.0 istatistiksel veri analiz programı kullanılarak analizedilmiştir. Araştırma sonuçları; duygusal zekanın öz farkındalık boyutunun profesyonelliğinetik kodlar, kişisel üstünlük ve yakından denetim; özyönetim boyutunun ise profesyonelliğinbilgi tabanı, görev bağımsızlığı, kişisel üstünlük ve toplumsal önem boyutları üzerinde pozitifve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın sonucunda, duygusalzekanın kişisel yetenek boyutu, profesyonelleşmeyi güçlendiren önemli bir kaynak olarakortaya çıkmıştır.
Sosyal > İş
 Sosyal > İşletme Finans
 Sosyal > İktisat
 Sosyal > İşletme
THE EFFECT OF EMOTIONAL INTELLIGENCE ON PROFESSIONALISM: A STUDY ON ACCOUNTANTS
Professionalism, which is described as performing a profession perfectly with all its aspects, is an important element for service quality. Therefore, it is necessary to increase professionalism by having and maintaining attitudes and behaviors in accordance with professionalism. The objective of this paper is to examine the effect of emotional intelligence on professionalism. For this aim, the data collected from 90 accountants working in the accounting departments in Rize was analyzed using the SmartPLS 3.0 structural equation modeling methods. Research results reveal that self-awareness dimension of emotional intelligence has a positive and significant effect on ethical codes, own superiority, and closeness supervision dimensions of professionalism; self-management dimension of emotional intelligence has a positive and significant effect on knowledge base, task independence, own superiority, and societal impact dimensions of professionalism. As a result of this study, personal ability dimension of emotional intelligence has emerged as an important resource that fosters professionalism
SOCIAL > BUSINESS
 SOCIAL > BUSINESS FINANCE
 SOCIAL > ECONOMICS
 SOCIAL > MANAGEMENT
DergiAraştırma MakalesiErişime Açık
  • Acar, C. (2011). Halkla ilişkiler mesleğinin profesyonelleşmesi: Bursa halkla ilişkiler derneği örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Acar, F. (2002). Duygusal zeka ve liderlik. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12: 53-68.
  • Acaray, A. ve Savcı, M. (2018). Mesleki tükenmişliğe profesyonelleşmenin etkisi: Muhasebe meslek mensupları üzerine bir araştırma. Manas Journal of Social Studies, 7(1): 331-351.
  • Adıgüzel, O., Tanrıverdi, H. ve Özkan, D.S. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2): 235-260.
  • Albayraktaroğlu, S. (2010). Profesyonelleşme olgusu ve mesleki profesyonelleşme açısından Türkiye’de sosyal hizmet mesleği (Sakarya örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2014). Öğretmenlerin mesleki profesyonelliği ile iş doyumları arasındaki ilişki. Sakarya University Journal of Education, 4(2): 57-71.
  • Angelidis, J. ve Ibrahim, N. A. (2011). The impact of emotional intelligence on the ethical judgment of managers. Journal of Business Ethics, The 16th Annual International Conference Promoting Business Ethics, 99(1):111-119.
  • Aranya, N. ve Ferris, K. R. (1984). A reexamination of accountants’ organizational-professional conflict. The Accounting Review, 59(1):1-15.
  • Avunduk, Y. (2016). Duygusal zekânın iş performansı üzerindeki etkisi: Tıp doktorları ile toplu ulaşım şoförleri üzerinde karşılaştırmalı alan uygulaması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
  • Aydın, İ. P. (2002). Yönetsel, mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Balcı, A. (1997). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Balkaya, S. (2011). Duygusal zeka gelişiminin çalışanın başarısındaki rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Baltaş, A. (2003). Başarı için pasaport: Profesyonel davranış. Kaynak Dergisi, Nisan-Eylül, 14.
  • Bar-On, R. (1997). The emotional quotient inventory (EQ-i): A test of emotional intelligence. Toronto, Canada: Multi-Health Systems, Inc.
  • Bar-On, R. ve Handley, R. (2003). The Bar-On EQ-360. Toronto, Canada: Multi-Health Systems.
  • Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18: 13-25.
  • Barut, Y. ve Onay, M. (2014). Duygusal zeka ve iletişim becerileri ilişkisi örgüt kültürünün aracı rolü: Kent Hastanesi örneği. 2. Örgütsel Davranış Kongresi, 7-8 Kasım, Kayseri, 983-991.
  • Bayhan, G. (2011). Öğretmenlerin profesyonelliğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Bilginoğlu, B. (2013). Mühendislik mesleğinin profesyonelleşme düzeyi ve mühendisler için Y teorisi varsayımlarının geçerliliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Boyatzis, R. ve Goleman, D. (2001). The emotional competence inventory (ECI). Boston: HayGroup.
  • Boyt, T., Lusch, R. F. ve Naylor, G. (2001). The role of professionalism in determining job satisfaction in professional services: A study of marketing researchers. Journal of Service Research, 3(4): 321-330.
  • Bozok, E. (2016). Profesyonelleşmenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin incelenmesi: Bir vakıf üniversite çalışanları üzerine araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Ankara.
  • Buvoltz, K.A. Powell, F.J., Solan, A.M. ve Longbotham, G.J. (2008). Exploring emotional intelligence, learner autonomy, and retention in an accelerated undergraduate degree completion program. New Horizons in Adult Education and Human Resource Development, 22(3-4): 26-43.
  • Cerit, B. (2010). Hemşirelerin profesyonellik davranışları ile etik karar verebilme düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Chin, W.W. (1998). The Partial least squares approach for structural equation modeling. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Cohen, A. ve Kol, Y. (2004). Professionalism and organizational citizenship behavior: An empirical examination among Israeli nurses. Journal of Managerial Psychology, 19(4): 386-405.
  • Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu zekâ ilişkisi ve duygusal zekâ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3): 23-48.
  • Çay, Y.T. (2009). Liderlik ve duygusal zeka: Uygulamalı bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Çelik, S. (2010).Hemşirelerin Profesyonellik davranışlarının iş doyumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Çelik, S., Ünal, Ü. ve Saruhan, S. (2012). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Dergisi, 20(3): 193-199.
  • Çelik, M. ve Yılmaz, K. (2015). Öğretmenlerin mesleki profesyonelliği ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30: 102-131.
  • Çetin, N. (2015). Profesyonelleşme olgusu ve mali müşavirler üzerinde bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Ankara.
  • Daştan, Z. (2013). Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile iş etiğine bakış açıları arasındaki ilişki ve bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Ankara.
  • Dikmen, Y., Yönder, M., Yorgun, S., Usta, Y.Y., Umur, S. ve Aytekin, A. (2014). Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3): 158-164.
  • Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2007). Kurumların başarısında duygusal zekanın rolü ve önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi İİBF, 14(1): 209-230.
  • Doğan, H. ve Can, A. (2009). Örgütlerde mesleki özerklik sorunu ve Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde ampirik bir çalışma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1): 133-148.
  • Elsaka, N. (2005). New Zealand journalists and the appeal of ‘professionalism’ as a model of organisation: An historical analysis, Journalism Studies, 6(1): 73-86.
  • Emre, H. (2009). Türkiye’deki gazetecilerde profesyonellik düzeyinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Fatemi, M., Alimirzaei, H., Ghaffari, S. ve Izadi, M. (2014). The relationship between efl teachers' emotional intelligence and their autonomy, intelligence and job burnout, and autonomy and their job burnout. International Journal of Language Learning and Applied Linguistics World, 7(4): 307-314.
  • Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18: 39-50.
  • Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. New York: Bantam Books.
  • Goleman, D. (1996). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir?. (çev. Banu Seçkin Yüksel), 29. Bası İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. New York: Bantam. Gökçora, İ.H. (2005). Toplumsal yaşamımızda ve Türk bilim-dünyasında “profesyonel ve profesyonellik” kavramlarına değin. Bilgi Dünyası, 6(2): 237-250.
  • Gökçora, İ. H. (2006). Türkiye’de bilimsel iletişim ve bilim yönetiminde profesyonellik. ÜNAK'06: Bilimsel İletişim ve Bilgi Yönetimi Sempozyumu, 167-176.
  • Günsel, A., Akgün, A. E. ve Keskin, H. (2010). Duygusal zeka takım öğrenmesi ilişkisi: yazılım geliştirme takımları üzerinde bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 24(3): 117-138.
  • Hackman, J. R. ve Oldham, G. R. (1976). Motivation through design of work - Test of a theory. Organizational Behavior and Human Performance, 16(2): 250-279.
  • Hair, J. F., Hult, T. M., Ringle, C. M. ve Sarstedt, M. (2013). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM), Sage, Thousand Oaks.
  • Hall, R. H. (1968). Professionalization and bureaucratization. American Sociological Review, 33(1), 92-104.
  • Hampton, G.M. ve Hampton, D.L. (2004). Relationship of professionalism, rewards, market orientation and job satisfaction among medical professionals: The case of certified nurse–midwives. Journal of Business Research, 57(9): 1042-1053.
  • Haywood-Farmer, J. ve Stuart, F. I. (1990). An instrument to measure the ‘degree of professionalism’ in a professional service. The Service Industries Journal, 10(2): 336-347.
  • Imse, T. P. (1962). The professionalization of business management. New York: Vantage Press.
  • Jaeger, A. J. (2003). Job competencies and the curriculum: An inquiry into emotional intelligence in graduate professional education. Research in Higher Education, 44(6): 615-639.
  • Jones, G. ve Abraham, A. (2007). Education implications of the changing role of accountants: perceptions of practitioners, academics and students. The Quantitative Analysis of Teaching and Learning in Business. Economics and Commerce. Forum Proceedings, The University of Melbourne, 9 February, 89-105.
  • Karahan, K. (2006). Hizmet pazarlaması. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
  • Karasu, K. (2001). Profesyonelleşme olgusu ve kamu yönetimi. Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları Tezler Dizisi 11, Ankara.
  • Kim, T., Cable, D.M., Kim, S. ve Wang, J. (2009). Emotional competence and work performance: the mediating effect of proactivity and the moderating effect of job autonomy. Journal of Organizational Behavior, 30(7): 983-1000.
  • Kurutkan, M. N. (2010). Hekimlerin profesyonelleşme anlayışı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Lewis, N.J., Rees, C.E., Hudson, J.N. ve Bleakley, A. (2005). Emotional intelligence in medical education: measuring the unmeasurable?, Adv in Health Sci Educ Theory Pract., 10(4): 339-355.
  • Mammadov, E. ve Keser, E. (2016). Duygusal zeka ile akademik başarı ilişkisi: turizm lisans öğrencileri üzerine araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(3): 85-101.
  • Mayer, J. D. ve Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence?. (Eds. P. Salovey & D. Sluyter). Emotional Development and Emotional Intelligence: Implications for Educators, New York: Basic Books:3-31.
  • Mayer, J. D. ve Salovey, P. (1993). The intelligence of emotional intelligence. Intelligence, 17(4): 432-442.
  • Mohamed, H.A., Mahmoud, A.S. ve Mohamed, S.A. (2017). Psychological empowerment, emotional intelligence and professional behavior among nurse interns. Journal of Nursing and Health Science, 6(2): 112-121.
  • Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. McGraw Hill: New York.
  • Olguntürk, E. (2005). Turizm işletmeleri yönetiminde profesyonelleşme ve iş tatmini ilişkisi: Ankara’daki 4 ve 5 yıldızlı oteller üzerinde bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Özcan, M., Geçici, E. ve Günlük, M. (2016). Muhasebecilerin duygusal zeka düzeylerinin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi. Ege akademik Bakış, 16(2): 287-302.
  • Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2005). Örgütsel davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Pearson, L. C. ve Moomaw, W. (2005). The relationship between teacher autonomy and stress, work satisfaction, empowerment, and professionalism. Educational Research Quarterly, 29(1): 38-54.
  • Polatcı, S. ve Özyer, K. (2015). Duygusal emek stratejilerinin duygusal zekanın tükenmişliğe etkisindeki aracılık rolü. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3): 131-156.
  • Reus, T. H. ve Liu, Y. (2004). Rhyme and reason: Emotional capability and the performance of knowledgeintensive work groups. Human Performance, 17(2): 245–266.
  • Sabet, M. G. ve Klingner, D. (1993). Exploring the impact of professionalism on administrative innovation. Journal of Public Administration Research and Theory: J-PART, 3(2): 252-266.
  • Seçer, Ş. H. (2007). Mesleki yaşam modelinin oluşturulması ve mesleki analizlerde kullanımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Sejjaaka, S. K. ve Kaawaase, T. K. (2014). Professionalism, rewards, job satisfaction and organizational commitment amongst accounting professionals in Uganda. Journal of Accounting in Emerging Economies, 4(2): 134-157.
  • Snizek, W. E. (1972). Hall's professionalism scale: An empirical reassessment. American Sociological Review, 37(1): 109-114.
  • Soyşekerci, S. (2007). Örgütlerde profesyonellerin yönetimi sorunu ve Türkiye’de akademisyenlere yönelik nitel bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • Swailes, S. (2003). Professionalism: Evolution and measurement. The Service Industries Journal, 23(2): 130- 149.
  • Şimşek, M. Ş. ve Kıngır, S. (2006). Çağdaş yönetim araçlarından seçmeler. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
  • Taştan, S., Güçel, C. ve İşçi, E. (2015). Dünyaya ilişkin varsayımlar ve özerklik algısının çalışanlarda olumlu sosyal davranışlar ve saldırganlık ile ilişkilerinin incelenmesi: Öz belirleme ve pozitif yanılsamalar kuramları bağlamında bir değerlendirme, 3. Örgütsel Davranış Kongresi, 6-7 Kasım, Tokat.
  • Türk Dil Kurumu (2017). Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.59de9f62be6292.8549 6496 (Erişim Tarihi: 22 Mart 2018).
  • Vicdan, A.K. (2010). Hemşirelikte profesyonellik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı, 261-263.
  • Wilensky, H. (1964). The professionalization of everyone?. The American Journal of Sociology, 70(2): 137-158.
  • Yıldırım, B. N. (2012). Liderlik özellikleri ve liderlik tarzlarının duygusal zeka perspektifinden incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • Yücel, İ. ve Ilgın, K. S. (2016). Yaş ve öğrenim durumunun duygusal zekâ ve tükenmişlik arasındaki ilişki üzerindeki aracılık etkileri: Sağlık sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(2): 623-64
İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

Sürüm: 4.4.0-0307cfe41

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © 2019 Tüm Hakları Saklıdır.