KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ
Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1664 - 1680 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17218/hititsosbil.451995 İndeks Tarihi: 04-02-2020
KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ
Öz: Kamu yatırımları, ekonominin farklı alanlarındaki olumlu dışsallıkları sebebiyle eşsiz birer kalkınmaaracı olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı 1975-2014 dönemi yıllık verileri kullanılarakTürkiye’de kamu yatırım seviyesi üzerinde etki eden faktörler araştırmaktır. Amaç doğrultusundakamu yatırımlarının ulusal gelir, vergi gelirleri, enflasyon oranı ve cari işlemler dengesi ile arasındauzun dönem ilişkiler incelenmiştir. Literatürde kamu yatırımları ile ilgili çalışmaların büyükkısmında kamu yatırımlarının farklı alanlardaki etkisine yer verilmektedir. Bu çalışmada ise kamuyatırımlarını etkileyen faktörler ele alınarak yerli literatüre katkıda bulunulmaktadır. Amaçdoğrultusunda serilere uygulanan durağanlık analizleri sonucunda verilerin yapısına uygun olarakfarklı mertebeden durağan olan seriler arasında eşbütünleşme ilişkisinin araştırılmasına izin verenARDL Sınır Testi Yaklaşımı kullanılmasına karar verilmiştir. Ampirik sonuçlara göre etkisi incelenendeğişkenlerle kamu yatırımları arasında bir eşbütünleşme ilişkisi bulunmaktadır. ARDLtahminininden elde edilen bulgular, kamu yatırım seviyesinin ulusal gelir dışında kalandeğişkenlerden negatif olarak etkilendiğini göstermektedir
Anahtar Kelime: Factors Affecting Public Investment Level: 1975-2014 Period
Öz: Public investments are unique development tools because of their positive externalities in different fields of the economy. The purpose of this study is to determine the factors affecting the level of public investment in Turkey for the period 1975-2014 using annual data. For this purpose, long-run relationships between public investments and national income, tax revenues, inflation rate and current account balance have been examined. Much of the work on public investments in literature is concerned with the impact of public investments on different areas. This study contributes to the local literature considering the factors affecting public investments. Consistent of the stationarity analyzes applied to the series, the ARDL Bound Test Approach was used which allows for the investigation of the cointegration relationship between the series with different degrees of stability. According to the empirical results, there is a cointegration relationship between the variables examined and the public investments. Findings from the ARDL boundary test approach show that the level of public investment is negatively affected by variables except for the national income.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aizenman, J., Kletzer, K. ve Pinto, B. (2007). Economic growth with constraints on tax revenues and public debt: implications for fiscal policy and cross-country differences. NBER Working Paper Series No:W12750.
- Aksümer, S. (2015). Türkiye’nin cari açık sorunu ve cari açığın sürdürülebilirliği. Konya Ticaret Odası Araştırma Raporları. Erişim adresi: http://www.kto.org.tr/d/file/cari-acikrapor. pdf
- Altunç, Ö., F. (2011). Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: türkiye’ye ilişkin ampirik kanıtlar. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 18(2),145-157.
- Altunç, Ö., F. ve Şentürk, B. (2010). Türkiye’de özel yatırımlar ve kamu yatırımları arasındaki ilişkinin ampirik analizi: sınır testi yaklaşımı. Maliye Dergisi. 158,531-546.
- Arısoy, İ. (2005). Türkiye’de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi (1950-2003). Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 2005/15.
- Aytaç, D. ve Güran, M., C. (2010). Kamu harcamalarının bileşimi ekonomik büyümeyi etkiler mi? Türkiye ekonomisi için bir analiz. Sosyoekonomi. 2010(Temmuz-Aralık),129-152.
- Beşer, M., K. (2007). Bootstrap VAR modeller ve Türkiye’de tanzi etkisi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 3(6),89-108.
- Bocutoğlu, E. (2001). Makro iktisat keynesyen teori ve politikalar (2. Baskı). Trabzon: Derya Kitabevi.
- Braşovenau, L., O. (2012). Correlation between government and economic growth-specific features for 10 Nms. Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology, 5.
- Cullision, W., E. (1993). Public investment and economic growth. Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly. 79(4),19-33.
- Demir, M. ve Sever, E. (2008). Kamu iç borçlanmasının büyüme, faiz ve enflasyon oranı üzerindeki etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7(25),170-196.
- Durkaya, M. ve Ceylan, S. (2006). Vergi gelirleri ve ekonomik büyüme. Maliye Dergisi. 150(Ocak- Haziran),79-89.
- Durkaya, M., Ceylan, C. ve Beken, O., O. (2010). Kamu borçlanması kamu yatırımlarını dışlıyor mu? Ekonomik Yaklaşım. 21(74),39-58.
- Emil, F. ve Yılmaz, H, H. (2003). Kamu borçlanması, istikrar programları ve uygulanan maliye politikalarının kalitesi: genel sorunlar ve Türkiye üzerine gözlemler. ERC Working Papers 03/07.
- Erden, L. ve Holcombe, R.G. (2005). The effects of public investment on private investment in developing countries. Public Finance Review. 33(5):575-602.
- Eşiyok, A. (2001). Türkiye ekonomisinde sabit sermaye yatırımlarının gelişimi ve ihracatın yapısı. Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. İktisadi Araştırmalar, GA-01-5-10.
- Fidan, F. ve Şahin, H. (2013). 2000-2012 yılları arasında TRA2 bölgesindeki göçlerin yönlendirilmesinde kamu yatırımları ve yatırım teşvik belgelerinin önemi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi. 4(2),18-39.
- Gelir İdaresi Başkanlığı. Vergi gelirleri, Erişim tarihi:10.10.2017, http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_1.xls.ht m
- Gujarati, D., N. (1999). Basic econometrics. (Şenesen, Ü. ve Şenesen, G.G.). İstanbul: Literatür.
- Gül, E. ve Yavuz, H. (2011). Türkiye’de kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: 1963-2008 dönemi. Maliye Dergisi. 160(Ocak-Haziran),72-85.
- Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economic Dynamics and Control. 12(1),231-54.
- Kalem, A. (2015). Türkiye’deki kamu yatırımlarının özel sektör yatırımlarına etkisinin incelenmesi (Uzmanlık Tezi). T.C. Kalkınma Bakanlığı Yatırım Programlama, İzleme ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Kap, D. (2014). Suriyeli mülteciler: Türkiye’nin müstakbel vatandaşları. Akademik Perspektif, Aralık 2014.
- Karagöl, E.; Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H., M. (2007). Türkiye’de ekonomik büyüme ile elektrik tüketimi ilişkisi: sınır testi yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 8(1),72-80.
- Kutlar, A. ve Doğanoğlu, F. (2001). Türkiye’de 1980 sonrası yolsuzluklar, kamu yatırımları ve büyüme üzerine ekonometrik bir çalışma. 5. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu (10-12 Mayıs 2001).
- Kwiatkowski, D., Phillips, P., C., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992). Testing the full hypothesis of stationary against the alternative of a unit root. Journal of Econometrics. 54,159-178.
- OECD Gross domestic product,. Erişim tarihi: 16.08.2017, https://data.oecd.org/gdp/grossdomestic- product-gdp.htm
- OECD. Tax statistics Erişim tarihi: 07.10.2017, https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=REV#
- Oktayer, N. ve Susam, N. (2008). Kamu harcamaları- ekonomik büyüme ilişkisi: 1970-2005 yılları örneği. Atatürk Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 22(1),145-164.
- Öğünç, F. ve Yılmaz, G. (2000). Estimating the underground economy in turkey. MB Discussion Paper, September 2000.
- Öztürk, L. (2012). Kamu yatırımları ve bölgesel eşitsizlik: bir nedensellik analizi, 1975-2001. Ege Akademik Bakış. 12(4),487-495.
- Parasız, İ. (1997). Modern makroekonominin temelleri. Bursa: Ezgi Kitabevi.
- Pereira, A., M. ve Andraz, J.M. (2005). Public investment in transportation infrastructures and economic performance in Portugal. Review of Development Economics. 9(2),177-196.
- Pesaran, M.,H, Shin, Y. and Smith, R.J.(2001). Bounds testing approaches the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics. 16(3),289-326.
- Phillips, P., C., B., Perron, P. (1988). Testing for a unit root ın time series regression. Biometrika. 75(2),3354-346.
- Rabnawaz, A. ve Jafar, R.M.S. (2015). Impact of public investment on economic growth. MPRA Papers, No.70377.
- Romero- Avila, D. ve Strauch, R. (2008). Public finances and long-term growth in Europe: panel data analysis. European Journal of Political Economy. 24(2008),172-191.
- Sancar, C., Sancar, C., Polat, M.A. (2016). Bölgesel kamu yatırım harcamaları istihdam yaratmada etkili midir? (TR90 alt bölgesi örneği). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi. 7(18):1-11
- Sever, E. ve Demir, M. (2007). Türkiye’de bütçe açığı ile cari açık arasındaki ilişkilerin var analizi ile incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 2(1),47-63.
- Shittu, O.I., Yemitan, R.A. ve Yaya, O.S. (2012). on autoregressive distributed lag, cointegration and error correction model. Australian Journal of Business 2(8),56-62.
- Stoilova, D. (2017). Tax structure and economic growth: evidence from the european union. Contaduria y Administracion 62(2017),1041-1057.
- Sugözü, H.İ., (2008). Kayıt dışı ekonomiyi önlemede vergi politikaları (1980–2004 Türkiye Örneği) (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Şanlı, A. ve Kaytancı, U.B. (2015). Türkiye’de kamu yatırımı harcamalarının uzun dönemli büyümeye etkileri. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. 52,35-59
- Şimşek, M. (2005). Türkiye’de bütçe açıklarının ulusal tasarruflara etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi. 6(2):1-20.
- Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2005). Türkiye’de kamu sabit sermaye yatırımlarının verimliliği: sınır testi ile ekonometrik bir yaklaşım, 1963-2002. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 20(1),87-102.
- T.C. Kalkınma Bakanlığı, Temel ekonomik göstergeler. Erişim tarihi: 02.06.2017, http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/TemelEkonomikGostergeler.aspx
- T.C. Kalkınma Bakanlığı. Genel ekonomik hedefler ve yatırımlar, Erişim tarihi: 04.06.2017, http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/GenelEkonomikHedeflerveYat%C4%B1r%C4%B1mlar .aspx
- T.C. Kalkınma Bakanlığı. Temel ekonomik göstergeler. Erişim tarihi: 10.10.2017,http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/TemelEkonomikGostergeler.aspx
- Tanzi, V. ve Davoodi, H. (1997). Corruption, public investment and growth. IMF Working Paper, International Monetary Fund.
- Tanzi, V. ve Schuknecht, L. (2000). Public expenditures in the 20th century: a global perspective. Cambridge University Press: Cambridge.
- Tarı, R. ve Yıldırım, D.Ç. (2009). Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: türkiye için bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi. 16(2),95-105.
- TCMB (2015). Tasarruf-yatırım dinamikleri ve cari işlemler dengesi gelişmeleri. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayınları. Erişim tarihi: 19.01.2018, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/1c433a55-1f29-4115-acd7- 70dc3861772b/TCMB_KITAPCIK_2015_1.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKS PACE-1c433a55-1f29-4115-acd7-70dc3861772b-m5lk1bu
- Terzi, H. ve Oltulular, S. (2006). Enflasyon-büyüme sürecinde sabit sermaye yatırımları. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 20(1),1-18.
- Turrini, A. (2004). Public investment and the eu fiscal framework. European commission directorate-general for economic and financial affairs, Economic Papers No.202.
- TÜTÜNCÜ, A. ve ZENGİN, H. (2016). Türkiye’de kayıtdışı ekonominin boyutunun tahmini. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 17(2),195-209.
- Ulusoy, A. ve Erdem, H.F. (2014). İç borçlanma ve enflasyon etkileşimi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 22(2014),122-135.
- Ünlükaplan, İ. (2009). Avrupa Birliği üyesi ülkelerde iktisadi kalkınma, rekabetçilik ve inovasyon ilişkilerinin kanonik korelasyon analizi ile belirlenmesi. Maliye Dergisi. 157,235-250.
- Valila, T. ve Mehrotra, A. (2005). Evolution and determinants of public ınvestment of Europe. European Investment Bank Economic and Financial Report 2005/01.
- Vergne, C. (2009). Democracy, elections and allocation of public expenditure in developing countries. European Journal of Political Economy. 23(1),63-77.
- Yanpar, A. (2007). Gelişmekte olan ülkelerde büyüme yönelimli vergi politikası (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Yavuz, A. (2009). Başlangıcından bugüne kadar Türkiye’nin borçlanma serüveni: durum ve beklentiler. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 203-226.
- Yavuz, N.Ç. (2005). Türkiye’de kamu harcamalarının özel sekör yatırım harcamalarını dışlama etkisinin testi (1980-2003). Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. XX(1),269-284.
- Yavuzdurmaz, A. ve Karadağ, M. (2014). Türkiye’de bölgesel kamu yatırım politikalarını etkileyen temel faktörler. Ege Akademik Bakış Dergisi. 14(4),649-660.
- Yıldız, M. (2009). 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun maliye politikasına etkileri. Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, Ankara.
| APA | poyraz e, BACAKSIZ N (2018). KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. , 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| Chicago | poyraz erkan,BACAKSIZ N. Ece KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. (2018): 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| MLA | poyraz erkan,BACAKSIZ N. Ece KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. , 2018, ss.1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| AMA | poyraz e,BACAKSIZ N KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. . 2018; 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| Vancouver | poyraz e,BACAKSIZ N KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. . 2018; 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| IEEE | poyraz e,BACAKSIZ N "KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ." , ss.1664 - 1680, 2018. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| ISNAD | poyraz, erkan - BACAKSIZ, N. Ece. "KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ". (2018), 1664-1680. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.451995 |
| APA | poyraz e, BACAKSIZ N (2018). KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| Chicago | poyraz erkan,BACAKSIZ N. Ece KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11, no.2 (2018): 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| MLA | poyraz erkan,BACAKSIZ N. Ece KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.11, no.2, 2018, ss.1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| AMA | poyraz e,BACAKSIZ N KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 11(2): 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| Vancouver | poyraz e,BACAKSIZ N KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 11(2): 1664 - 1680. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| IEEE | poyraz e,BACAKSIZ N "KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ." Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, ss.1664 - 1680, 2018. 10.17218/hititsosbil.451995 |
| ISNAD | poyraz, erkan - BACAKSIZ, N. Ece. "KAMU YATIRIM SEVİYESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:1975-2014 DÖNEMİ". Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11/2 (2018), 1664-1680. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.451995 |
