TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA
Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 2575 - 2585 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17218/hititsosbil.487691 İndeks Tarihi: 06-02-2020
TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA
Öz: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB)’nin uyguladığı sosyalist ekonomik sistem, merkezi birplanlama sayesinde birliği oluşturan ülkeler arasında sosyal, ekonomik, siyasi ve askeri ilişkilerin birdüzen dahilinde yürümesini sağlamaktaydı. Bu Sosyalist ekonomik ve idari sistemin çökmesiSSCB’nin parçalanması ile sonuçlanmıştır. SSCB’nin dağılması sonucunda 1991 yılında bağımsızlığınıilan eden Azerbaycan serbest piyasa ekonomi modelini benimsemiştir. Yeni ekonomik modelinuygulanması sürecinde ülke ciddi ekonomik problemlerle karşı karşıya kalmıştır. Bunun temelnedenleri arasında ülkenin yeterli altyapıya, teknolojik ve ekonomik güce sahip olmayışıdır. Buçalışmanın temel amacı, Türkiye ile Azerbaycan arasında yapılan ticarette ihracatın ithalatı karşılamaoranı (DTH) ile Türkiye’nin cari açığı arasında nasıl bir ilişki olduğunu 1996 Ocak-2017 Eylüldönemine ait aylık veriler kullanarak istatistiksel olarak ortaya koymaktır. Analizde değişkenlerarasındaki ilişkinin varlığı VAR (Vektör Otoregresif) modeli ve Granger Nedensellik (Granger Causality)testi ile araştırılmıştır. Ampirik bulguların sonuçları cari açıktan ticaret haddine doğru tek taraflı vepozitif bir nedensellik ilişkisinin söz konusu olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime: Azerbaijani and Turkish Foreign Trade Volume and Current Account Deficit: An Empirical Study
Öz: The socialist economic system implemented by the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) enabled the social, economic, political and military relations between the countries forming a union through a central planning. The collapse of this Socialist economic and administrative system resulted in the disintegration of the USSR. As a result of the dissolution of the USSR, Azerbaijan declared its independence in 1991 and adopted the free market economy model. During the implementation of the new economic model, the country faced serious economic problems. The main reasons for this are the lack of adequate infrastructure, technological and economic power. The main purpose of this study is to determine statistically the relationship between account deficit of Turkey in the period of 1996 January 2017-September and the ratio of import to exports in trade between and Azerbaijan (DTH) and Turkey using monthly data. In the analysis, the existence of the relationship between variables was investigated by VAR (Vector Autoregressive) model and Granger Causality test. The results of the empirical findings show that there is a unilateral and positive causality relationship from the current account deficit to the point of trade.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alagöz, M., Yapar, S., ve Uçtu R. (2004). Türk cumhuriyetleri ile ilişkilerimize ekonomik açıdan bir yaklaşım. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 59.
- Altunöz, U. (2014). Cari açık sorununun temel nedenleri ve sürdürülebilirliği: Türkiye örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 115-132.
- Atilla, İ. E. ve Gafarlı, O. (2015). Kafkasya'daki bölgesel işbirliğinin başarı örneği. İstanbul, CIES, Center For International and Europen Studies, 3.
- Bayülgen, O. (2003). Facingthe dilemma of global capitalism: The case of Azerbaijan. Central Asian Survey, 22(2/3).
- Çelikpala, M. ve Veliyev, C. (2015). Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye bölgesel işbirliğinin başarı örneği. Kadir Has üniversitesi, CIES, Center For International and Europen Studies, 2-18.
- Dikkaya, M. ve Çaylak, A. (2008). Haydar Aliyev döneminde Azerbaycan’ın ekonomik ve politik dönüşümü: Fırsatlar ve sorunlar. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, OAKA, 3(5), 133.
- Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (1987). Co-integration and error-correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55(2), 255-276.
- Ersoy, A., Y. ve diğerleri (2017). Azerbaycan-Türkiye dış ticaret ilişkilerinin ekonometrik analizi. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 2017; 5(2), 181-197.
- Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 424-438.
- Mikail, H. E. ve Tazegül, A. (2012). Türkiye ile Azerbaycan siyasi ve ekonomik ilişkileri (1990- 2005), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, I. Basım, İstanbul, S. 151.
- Şahbaz, A. (2011). Cari işlem açıklarının sürdürülebilirliği: 2001- 2011 Türkiye örneği, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 417-432.
- Turan, Z. ve Barak, D. (2016). Türkiye’de cari işlemler açığının sürdürülebilirliği, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 4(2), 70-80.
- Ünlü, A. ve Kabak, S. (2016). Türkiye ve Azerbaycan ticaretinin sürdürülebilirliği ve ampirik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CİEP Özel Sayısı, s. 962-986.
- Yücel, F. ve Yanar, R. (2005). Türkiye’de cari işlem açıkları sürdürülebilir mi? zaman serileri perspektifinden bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 483-492.
- https://www.wikipedia.org/wiki/Bakü-Tiflis-Ceyhan_ Petrol_Boru_ Hattı
APA | DURMUŞ S (2018). TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. , 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
Chicago | DURMUŞ Savaş TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. (2018): 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
MLA | DURMUŞ Savaş TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. , 2018, ss.2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
AMA | DURMUŞ S TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. . 2018; 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
Vancouver | DURMUŞ S TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. . 2018; 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
IEEE | DURMUŞ S "TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA." , ss.2575 - 2585, 2018. 10.17218/hititsosbil.487691 |
ISNAD | DURMUŞ, Savaş. "TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA". (2018), 2575-2585. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.487691 |
APA | DURMUŞ S (2018). TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
Chicago | DURMUŞ Savaş TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11, no.2 (2018): 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
MLA | DURMUŞ Savaş TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.11, no.2, 2018, ss.2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
AMA | DURMUŞ S TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 11(2): 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
Vancouver | DURMUŞ S TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 11(2): 2575 - 2585. 10.17218/hititsosbil.487691 |
IEEE | DURMUŞ S "TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA." Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, ss.2575 - 2585, 2018. 10.17218/hititsosbil.487691 |
ISNAD | DURMUŞ, Savaş. "TÜRKİYE AZERBAYCAN DIŞ TİCARET HACMİ VE CARİ AÇIK: AMPİRİK BİR ÇALIŞMA". Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11/2 (2018), 2575-2585. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.487691 |