Yıl: 2019 Cilt: 37 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 627 - 650 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17065/huniibf.458542 İndeks Tarihi: 12-02-2020

TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ

Öz:
Cari iĢlemler açığının sürdürülebilirliği hem geliĢmiĢ hem de geliĢmekte olan ülkelerde makroekonomik istikrarın temel koĢullarından birisidir. Son dönemde sürekli olarak cari açık veren Türkiye’de bu açığın sürdürülebilirliğinin analiz edilmesi önemli hale gelmektedir. Bu çalıĢmanın amacı, Türkiye’de 1980-2017 döneminde cari açığın sürdürülebilir olup olmadığını analiz etmektir. Söz konusu amacı gerçekleĢtirmek için VAR modeli kapsamında Johansen eĢbütünleĢme analizi, VECM ve Toda-Yamamoto nedensellik testi yapılmıĢtır. Analizden elde edilen bulgular; Türkiye’de cari açığın zayıf derecede sürdürülebilir olduğunu ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans

SUSTAINABILITY OF CURRENT ACCOUNT DEFICIT IN TURKEY: AN ECONOMETRICS ANALYSIS

Öz:
Sustainability of the current account deficit is one of the basic conditions for macroeconomic stability in terms of both developed and developing countries. Recently, analyzing of the current account deficit in Turkey which has constantly current account deficit has been becoming important. Therefore, the aim of this study is to analyze whether current account deficit is sustainable or not at 1980-2017 period in Turkey. To achieve this aim, Johansen cointegration analysis that is one of the VAR models, VECM and Toda-Yamamoto causality test are applied. The findings obtained from the analysis indicated that the current account deficit is weakly sustainable in Turkey.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkgöz, ġ., A. Akçağlayan (2014), “Türkiye’de Cari ĠĢlemler Açığının Sürdürülebilirliği”, Ege Akademik Bakış, 13(1), 83-97.
  • Akçayır, Ö., M. Albeni (2016), “Türkiye’de KronikleĢen Cari Açıkların Sürdürülebilirlik Analizi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 35-62.
  • Altunöz, U. (2014), “Cari Açık Sorununun Temel Nedenleri ve Sürdürülebilirliği: Türkiye Örneği”, İGÜSBD, 1(2), 115-132.
  • Apergis, N., K.P. Katrakilidis, N. M. Tabakis (2000), “Current Account Deficit Sustainability: The Case of Greece”, Applied Economics Letters, 7, 599-603.
  • Arize, C.A. (2002), “Imports and in 50 Countries Tests of Cointegrationa Structural Breaks”, International Review of Economics and Finance, 11, 101-115.
  • Baharumshaha, A.Z., E. Laua, S.Fountasb, (2003), “On the Sustainability of Current Account Deficits: Evidence from Four ASEAN Countries”, Journal of Asian Economics, 14, 465-487.
  • BarıĢık, S., H. ÇetinbaĢ (2006), “Türkiye’de Cari Açıkların Sürdürülebilirliği: (1987-2003 Yapısal Kırılma Modeli)”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 1-16.
  • Berke, B. (2009), “Türkiye’de Cari Açığın Sürdürülebilirliği: Parçalı EĢbütünleĢme Analizi”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (18), 117-145.
  • Bilgili, F, R. Düzgün, E. Uğurlu (2007), “Büyüme, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Yurtiçi Yatırımlar Arasındaki EtkileĢim”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 127-151.
  • Bozkurt, H. (2007), Zaman Serileri Analizi, 1. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Chen, S. (2011), “Current Account Deficits and Sustainability: Evidence from the OECD Countries”, Economic Modelling, 28, 1455-1464.
  • Dickey, D.A., W.A. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
  • Dickey, D.A., W.A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit”, Econometrica, 49 (4), 1057-1072.
  • Doğan, B. (2017), “Ekonomik KüreselleĢme ve Büyüme ĠliĢkisi: Türkiye Örneği Toda-Yamamoto Nedensellik Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(628), 19-27.
  • Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, New York: Wiley & Sons, Inc.
  • Ghosh, A.R., J.D. Ostry (1995), “The Current Account in Developing Countries: A Perspective from the Consumption-Smoothing Approach”, The World Bank Economic Review, 9(2), 305-333.
  • Göçer, Ġ. (2013), “Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 213-242.
  • Gujarati, D.N. (2010), Temel Ekonometri. (Çev. Ü. ġenesen, G. G. ġenesen), 7. Baskı, Ġstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Hall, A. (1994), “Testing for a Unit Root in Time Series with Pretest Data-based Model Selection”, Journal of Business & Economic Statistics, 12(4), 461-470.
  • Holmes, M.J., T. Panagiotidis, A. Sharma, (2011), “The Sustainability of India's Current Account”, Applied Economics, 43(2), 219-229.
  • Husted, S. (1992), “The Emerging U.S. Current Account Deficit in the 1980s: A Cointegration Analysis”, The Review of Economics & Statistics, 74, 159-166.
  • Ilıkkan-Özgür, M. (2015), “Cari ĠĢlemler Açığı ve Sürdürülebilirlik: Türkiye Örneği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 351-362.
  • Ġnsel, A., F. Kayıkçı (2012), “Evaluation of Sustainability of Current Account Deficits in Turkey”, Modern Economy, 3, 43-50.
  • Johansen, S. (1991), “Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models”, Econometrica, 59(6), 1551–1580.
  • Keating, J.W. (1990), “Identifying VAR Models Under Rational Expectations”, Journal of Monetary Economics, 25, 453-454.
  • Kumar, V., R.P. Leona, J.N. Gasking (1995), “Aggregate and Disaggregate Sector Fore-casting Using Consumer Confidence Measures”, International Journal of Forecasting, 11(3). 361-377.
  • Matsubayashi, Y. (2005), “Are US Current Account Deficits Unsustainable? Testing for the Private and Government Intertemporal Budget Constraints”, Japan and the World Economy, 17, 223-237.
  • Milesi-Ferretti, G.M., A. Razin (1996a), Current-Account Sustainability, Princeton Studies in International Finance, No. 81, October.
  • Milesi-Ferretti, G.M., A. Razin (1996b), Current-Account Sustainability: Selected East Asian and Latin American Experiences, NBER Working Paper Series No. 5791, October.
  • Murat, S., E.H. Hobikoğlu, L. Dalyancı (2014), “Structure and Sustainability of Current Account Deficit in Turkish Economy”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 150, 977-984.
  • Narayan, P.K., S. Popp (2010), “A New Unit Root Test with Two Structural Breaks in Level and Slope at Unknown Time”, Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425-1438.
  • Özgen, F.B., B. Güloğu (2004), “Türkiye’de Ġç borçların Ġktisadî Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi”, METU Studies in Development, 31, 93-114.
  • Peker, Ö. (2009), “Türkiye’deki Cari Açık Sürdürülebilir mi?”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 164-174.
  • Phillips, P.C.B., P. Perron (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Raybaudi, M., M. Sola, F. Spagnolo (2004), “Red Signals: Current Account Deficits and Sustainability”, Economics Letters, 84, 217-223.
  • Schmidt, P., P. Phillips (1992), “LM Tests for a Unit Root in the Presence of Deterministic Trends”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54(3), 257-87.
  • Sevüktekin, M., M. Nargeleçekenler (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: Eviews Uygulamalı (Geliştirilmiş 3. Basım), Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Seyidoğlu, H. (2013), Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama (Geliştirilmiş 19, Baskı), Ġstanbul: Güzem Can Yayıncılık.
  • ġahbaz, A. (2011), “Cari ĠĢlemler Açıklarının Sürdürülebilirlği: 2001-2011 Türkiye Örneği”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 417-432.
  • TCMB (2018), “Elektronik Veri Dağıtım Sistemi”, https://evds2.tcmb.gov.tr/, E.T.: 20.07.2018.
  • Toda, H.Y., T. Yamamoto (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
  • Turan, Z., D. Barak (2016), “Türkiye’de Cari ĠĢlemler Açığının Sürdürülebilirliği”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 70-80.
  • World Bank (2018), “World Bank National Accounts Data”, https://data.worldbank.org/indicator/, E.T.: 25.01.2019.
  • Wu, J,S. Chen, H. Lee (2001), “Are Current Account Deficits Sustainable? Evidence from Panel Cointegration”, Economics Letters, 72(3), 219-224.
  • Yamak, R., A. Korkmaz (2007), “Türk Cari ĠĢlemler Açığı Sürdürülebilir Mi? Ekonometrik Bir YaklaĢım”, Bankacılar Dergisi, 60, 17-32.
  • Yayar, R., Y. Demir (2014), “Türkiye’de Sürdürülebilir Cari Açık”, Yakın Doğu Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 118-148.
  • Yücel, Y., R. Yanar (2005), “Türkiye’de Cari ĠĢlem Açıkları Sürdürülebilir mi? Zaman Serileri Perspektifinden Bir BakıĢ”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 483-492.
APA Gençoğlu P, ÜNLÜ F (2019). TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. , 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
Chicago Gençoğlu Pelin,ÜNLÜ FATMA TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. (2019): 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
MLA Gençoğlu Pelin,ÜNLÜ FATMA TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. , 2019, ss.627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
AMA Gençoğlu P,ÜNLÜ F TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. . 2019; 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
Vancouver Gençoğlu P,ÜNLÜ F TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. . 2019; 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
IEEE Gençoğlu P,ÜNLÜ F "TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ." , ss.627 - 650, 2019. 10.17065/huniibf.458542
ISNAD Gençoğlu, Pelin - ÜNLÜ, FATMA. "TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ". (2019), 627-650. https://doi.org/10.17065/huniibf.458542
APA Gençoğlu P, ÜNLÜ F (2019). TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(4), 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
Chicago Gençoğlu Pelin,ÜNLÜ FATMA TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 37, no.4 (2019): 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
MLA Gençoğlu Pelin,ÜNLÜ FATMA TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.37, no.4, 2019, ss.627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
AMA Gençoğlu P,ÜNLÜ F TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 37(4): 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
Vancouver Gençoğlu P,ÜNLÜ F TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 37(4): 627 - 650. 10.17065/huniibf.458542
IEEE Gençoğlu P,ÜNLÜ F "TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37, ss.627 - 650, 2019. 10.17065/huniibf.458542
ISNAD Gençoğlu, Pelin - ÜNLÜ, FATMA. "TÜRKİYE’DE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: EKONOMETRİK ANALİZ". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 37/4 (2019), 627-650. https://doi.org/10.17065/huniibf.458542