KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-02-2020

KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ

Öz:
Bu çalışmada Giritli Hayreddin el-Mevlevî ve Mısır Yolunda İlhâmât-ı Cihâd adlı eseri üzerindedurulmuştur. Müellif, Birinci Dünya Savaşı sırasında Mevleviler tarafından kurulan ve SuriyeFilistincephesinde üç buçuk yıl görev yapan Mücahidîn-i Mevleviyye birliğine Kastamonu’dankatılan gönüllülerdendir. Kasidelerden ve nutuk tarzında söylenmiş şiirlerden oluşan eseri GiritliHayreddin, Kastamonu’dan Şam’a kadar Mevlevi gönüllülerle yaptığı yolculuk esnasında kalemealmıştır. Müellif bu eseri geçtiği şehirlerde, kasabalarda gördüğü insanların samimi duygularına,söyledikleri güzel sözlere ve yapılan konuşmalara bir cevap vermek, halkın vatan sevgisinden gelenhislerine tercüman olmak maksadıyla yazmıştır. Eser bir girişle başlayıp naatlarla, Mevlevilikle veMevlevilerle ilgili şiirler, Sultan Reşad ve Cemal Paşa hakkındaki manzumelerle devam etmekte vekısa bir hatimeyle son bulmaktadır. Çalışmada kısaca Mevlevi Alayı hakkında bilgi verildikten sonramüellifin kimliği ve bir bakıma manzum bir seyahatname olma vasfı taşıyan Mısır Yolunda İlhâmâtıCihâd’ın muhtevası üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim Uluslararası İlişkiler

From Kastamonu to Damascus: Hayrî of Crete from the Volunteers of Mawlawi Regiment and His Book of Travels Written in Verse

Öz:
In this study, Hayreddin of Crete al-Mawlawi and his work titled Mısır Yolunda İlhâmâtı Cihâd were examined. The author was one of the volunteers who were enlisted from Kastamonu to join Mücâhidîn-i Mevleviyye troop unit, which was established by Mawlawis during the World War I and served for a period of three years and a half in Syrian-Palestinian Front. Hayreddin of Crete had written this work, consisting of poems in the forms of eulogies and sermons, during travelling with Mawlawi volunteers from Kastamonu to Damascus. The poet wrote this work with an aim to address genuine feelings, words of wisdom, and eloquent speeches of people that he had met in cities and towns during travelling and to articulate the patriotic feelings of people. The work begins with an introduction, then continues with poems praising the Prophet Muhammad, poems related to Mawlawiyah and Mawlawis, followed by poems about Mehmed V Reşâd and Djemal Pasha, and ends with a brief epilogue. In this study, firstly, a brief information on Mawlawi Regiment will be provided, and then the identity of the author as well as the contents of his work titled Mısır Yolunda İlhâmât-ı Cihâd, which could be described, in a sense, as a book of travels written in verse, will be discussed.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AVCI, İsmail (2017), “Yeni Bilgiler Işığında Giritli Şairlere Ek”. Uluslararası Akdeniz Medeniyetleri Sempozyumu, 8-10 Kasım 2016, Girne/KKTC. Bildiri Kitabı. ed. ATAYETER, Yıldırım; AVCI, İsmail, Ankara: Gece Kitaplığı, s. 325-55.
  • COŞKUN, Menderes (2009), “Seyahatnâme, Türk Edebiyatı”. İslam Ansiklopedisi. Cilt 37, Ankara: TDV Yay., s. 13-6.
  • ÇIKLA, Selçuk; YETER, Gaye Belkız (2013),. 1839-1928 Yılları Arasında Basılmış Türkçe Şiir Kitapları. Ankara: Kurgan Edebiyat Yay.
  • DEMİR, Enes (2018), Birinci Dünya Savaşı’nda Kanal/Sina ve Filistin/Suriye Cephesi, Şehit Olan Türk Askerleri. İstanbul: Hiperlink Yay.
  • ERDEMLİ, Suat Aybars; GÖKKAYA, Emine; EROL, Cihat Kubilay (hzl.) (2015), Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kalecik. İstanbul: Kalecik Belediyesi Kültür Yay.
  • ERDOĞAN, Mustafa (2016), “Erenler Gönüllüsü Yahut Gönüllü Mevlevî Alayına Dair Şiirler”. Birinci Dünya Savaşı’nda Mevlevî Alayı ve Gönüllü Topluluklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ed. KARAİSMAİLOĞLU, Adnan; ŞAFAK, Yakup, Kırıkkale, s. 345-59.
  • GIRIDLI HAYREDDÎN EL-MEVLEVÎ. (1334), Mısır Yolunda İlhâmât-ı Cihâd. Şam: Terakkî Matbaası.
  • KOLCU, Ali İhsan (2004), Tanzimat Edebiyatı 1 Şiir. Ankara: Salkımsöğüt Yay.
  • KORKMAZ, Seyfullah; YILMAZ, İbrahim (2016), “Cemal Paşa Hatıralarında Mevlevî Alayı ve Gönüllü Topluluklar”. Birinci Dünya Savaşı’nda Mevlevî Alayı ve Gönüllü Topluluklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ed. KARAİSMAİLOĞLU, Adnan; ŞAFAK, Yakup, Kırıkkale, s. 233-46.
  • KÖSTÜKLÜ, Nuri (2005), Vatan Savunmasında Mevlevîhaneler (Balkan Savaşlarından Milli Mücadeleye). Konya: Çizgi Kitabevi.
  • KÖSTÜKLÜ, Nuri (2014), “Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele’de Kastamonu Mevlevi Şeyhi Âmil Çelebi ve Ailesi (1910-1923)”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. Cilt 30, Sayı 89. s. 1-10.
  • KÖSTÜKLÜ, Nuri (2016), “Gönüllü Mevlevî Taburu Niçin ve Nasıl Teşekkül Etti?”. Birinci Dünya Savaşı’nda Mevlevî Alayı ve Gönüllü Topluluklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ed. KARAİSMAİLOĞLU, Adnan; ŞAFAK, Yakup, Kırıkkale, s. 9-18.
  • KÜÇÜK, Sezayi (2016), “Birinci Dünya Savaşı’nda Tarikat Birlikleri”. Birinci Dünya Savaşı’nda Mevlevî Alayı ve Gönüllü Topluluklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ed.
  • KARAİSMAİLOĞLU, Adnan; ŞAFAK, Yakup, Kırıkkale, s. 189-202.
APA AVCI İ (2019). KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. , 1 - 22.
Chicago AVCI İsmail KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. (2019): 1 - 22.
MLA AVCI İsmail KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. , 2019, ss.1 - 22.
AMA AVCI İ KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. . 2019; 1 - 22.
Vancouver AVCI İ KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. . 2019; 1 - 22.
IEEE AVCI İ "KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ." , ss.1 - 22, 2019.
ISNAD AVCI, İsmail. "KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ". (2019), 1-22.
APA AVCI İ (2019). KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. Gazi Türkiyat, 0(24), 1 - 22.
Chicago AVCI İsmail KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. Gazi Türkiyat 0, no.24 (2019): 1 - 22.
MLA AVCI İsmail KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. Gazi Türkiyat, vol.0, no.24, 2019, ss.1 - 22.
AMA AVCI İ KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. Gazi Türkiyat. 2019; 0(24): 1 - 22.
Vancouver AVCI İ KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ. Gazi Türkiyat. 2019; 0(24): 1 - 22.
IEEE AVCI İ "KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ." Gazi Türkiyat, 0, ss.1 - 22, 2019.
ISNAD AVCI, İsmail. "KASTAMONU’DAN ŞAM’A: MEVLEVİ ALAYI GÖNÜLLÜLERİNDEN GİRİTLİ HAYRÎ VE MANZUM SEYAHATNAMESİ". Gazi Türkiyat 24 (2019), 1-22.