“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 57 - 86 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34189/gtd.25.004 İndeks Tarihi: 28-04-2020

“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM

Öz:
Dil, insanlar arası iletişimde önemli bir araçtır. Dilin dünyasının kapılarını aralayan ve güçlü bir imgelem evrenini bünyesinde barındıran şiirler, çok katmanlı bir yapıya diğer taraftan da felsefi bir açılıma sahiptir. İmaj, metafor, sembol üzerinden alımlama estetiği oluşturmaya çalışan şairler oldukça karmaşık bir yapıya ulaşan şiirlerini derinleştirerek farklı anlam kesitleri oluştururlar. Şiir metninin anlamsal uzantılarını ve bu uzantılar arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için başvurulan çözümleme yöntemlerinden biri de göstergebilimdir. Edebi eserin değerlendirilmesinde modern yaklaşımlardan olan göstergebilim, dilsel ifadelerin oluşturduğu kültürel kodların tespit edilmesinde ve kavramlar üzerinden iletilmek istenen düşüncelerin saptanmasında farklı düzlemlerde okuyucuya yardımcı olmaktadır. Çünkü edebi metin üzerinden bize gelen kavramlar farklı kültür katmanlarını içlerinde barındırır. Bu bağlamda Sezai Karakoç’un “Sürgün Ülkeden Başkentler Başkentine” şiiri söylem analizine tabi tutularak dil, kültür, kimlik, aidiyet unsurları tespit edilerek böylece seçilmiş olan şiirde hangi kavramların (sembollerin, imgelerin, sözcüklerin, resimlerin, düşüncelerin) ön plana çıkarıldığı ve Sezai Karakoç’un düşünce dünyasının derinlikleri göstergeler üzerinden açıklanacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim Uluslararası İlişkiler

Semiotics in Poetry “To The Capital of Capitals from External Country”

Öz:
Language, which is an important tool in interpersonal communication; it is a social phenomenon and is a means of transferring all value judgments and patterns. Language, which takes its characteristics from the subconscious of the individual, is the determinant of identity as it reveals the philosophy of life. The language bearing the characteristics of the society to which the individual belongs also plays an important role in the emergence of the connection with society. The poems, which open the doors of the world of language and contain a strong world of imagination, have a multi-layered structure and a philosophical opening on the other. The poets who try to create the aesthetics of the reception through the image, metaphor and symbol deepen their poems which reach a very complex structure and look for the doors of the different worlds of meaning. One of the analysis methods used to reveal the semantic extensions of poetry and the relationship between these extensions is semiotics. Semiotics is a modern approach in the evaluation of literary work. It helps in the identification of the cultural codes formed by linguistic expressions and in the determination of the thoughts that are required to be conveyed through the concepts on different planes. Because the concepts that come to us through the literary text contain different layers of culture within them. In this context, the poem of Sezai Karakoç “From Exile to The Capital of The Capital-Sürgün Ülkeden Başkentler Başkentine” language, culture and belonging will be determined by subject to discourse analysis. So in the chosen poem which concepts, symbols, images, words, images, thoughts are highlighted and the depths of Sezai Karakoç's thought world will be explained through indicators.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AÇA, Mehmet (2004), “Yaratılış Mitleri, Şamanizm ve Tasavvuf Bağlamında Düşüş, Mahrumiyet ve Hapis”, Milli Folklor, Yıl: 16, S. 62, s. 8-18.
  • BARTHES, Roland (1993), Göstergebilimsel Serüven. (Çev.: Mehmet Rifat& Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BAYAT, Fuzuli (2006), “Türk Mitolojisinde Dağ Kültü”. Folklor/ Edebiyat, C:12, S:46.
  • ÇİFTÇİ, Ferhat (2017), “Sezai Karakoç’un “Sürgün Ülkeden Başkentler Başkentine Şiirinin İncelenmesi”, Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 4, Sayı:17, s. 420-431.
  • ELİADE, Mircea (2005), Dinler Tarihi/İnançlar ve İbadetlerin Morfolojisi, (Çev.: Mustafa Ünal), Konya: Serhat Kitapevi.
  • ERKMAN, Fatma (1987), Gösterge Bilimine Giriş, İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • GÜRER, Dilaver (2008), “Hz. Yûsuf’un Gördüğü Rüyanın Fusûsu’l Hikem’deki Yorumu”, Tasavvuf/ İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi (İbnü’l-Arabî Özel Sayısı-1), Yıl: 9, S: 21, s 39-56.
  • KALELİOĞLU, Murat (2018), A Literary Semiotics Approach to the Semantic Universe of George Orwell’s Nineteen Eighty-Four, Cambridge Scholars Publishing.
  • KARACA, Hünkâr (2017), “Zamana Adanmış Sözler ‘Sürgün Ülkeden Başkentler Başkentine’ Şiirine Bir Bakış”, Türk Dili, Yıl: 68, Sayı: 791, ss. 18-28.
  • KARAKOÇ, Sezai (2014), Çağ ve İlham II/Sevgi Devrimi, 7. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
  • KARAKOÇ, Sezai (2016), Gün Doğmadan, 22. Baskı, İstanbul: Diriliş Yayınları.
  • KARATAŞ, Turan (1998), Doğunun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • ÖGKE, Ahmet (2009), “İbnü’l-Arabî’nin Fusûsu’l Hikem’inde Ayna Metaforu”, Tasavvuf İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi (İbnü’l-Arabî Özel Sayısı-2), S: 23, s. 75-89.
  • ÖZGER, Mehmet (2013), “Zamana Adanmış Sözler‛de Sevgili Metaforunun Yapısökümü”, International Journal of Social Science, Volume: 6 Issue: 2, s. 1641-1652.
  • PALA, İskender (1998), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • RİFAT, Mehmet (2009), Göstergebilim ABC’si, İstanbul: Say Yayınları.
  • RİFAT, Mehmet (1997), Gösterge Avcıları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • ŞAHİN, G., Asuman (2018), “Yeni Türk Şiirinde Akrep”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C: 16, S. 1., s. 319-343.
  • TANSÜ, Y. Emre, GÜVENÇ Baran (2017), “Mitolojik Kuşlar Üzerine Düşünceler /Numan Durak Aksoy Anısına (Hayatı, Eserleri ve Armağanı)”, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Basımevi.
  • TAŞ, İsmail (2002), Türk Düşüncesinde Kozmogoni-Kozmoloji/ İslam Öncesi Türk Düşüncesinde Kozmogoni-Kozmoloji, Konya: Kömen Yayınları.
  • TİKEN, Servet (2008), “Sezai Karakoç’un Şiirlerinde Kültürel Bir Sembol: Akrep”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S: 37, s. 159-172.
  • TOKYÜREK, Hacer (2019), Eski Uygur Türkçesinde Mani, Cintamani, Ahmet Cferoğlu Hatıra Kitabı, (Ed.: Fikret Turan&Özcan Tabaklar) İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay., s. 499-514.
  • UNCU, Ebru (2013), “Mezopotamya, Anadolu ve Mısır Medeniyetlerinde Güneş Kültü”, History Studies, Volume: 5, Issu:1., s. 349-366.
  • ÜNAL, M. Fatih (2012), “Roland Barthes’da Mitlerin Okunuşu”, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • YÜCEL, Tahsin (2005), Yapısalcılık, İstanbul: Can Yayınları.
  • http://sozluk.gov.tr/ (İndirme Tarihi: 20.06.2019)
  • https://islamansiklopedisi.org.tr/isa (İndirme Tarihi: 21.06.2019)
  • https://www.zihni.org/gunes-ve-ay-metaforu-uzerine/ (İndirme Tarihi: 21. 06. 2019)
  • https://islamansiklopedisi.org.tr/zebur (İndirme Tarihi: 22. 06. 2019)
APA AKÇA H (2019). “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. , 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
Chicago AKÇA Hilal “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. (2019): 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
MLA AKÇA Hilal “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. , 2019, ss.57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
AMA AKÇA H “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. . 2019; 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
Vancouver AKÇA H “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. . 2019; 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
IEEE AKÇA H "“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM." , ss.57 - 86, 2019. 10.34189/gtd.25.004
ISNAD AKÇA, Hilal. "“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM". (2019), 57-86. https://doi.org/10.34189/gtd.25.004
APA AKÇA H (2019). “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. Gazi Türkiyat, 0(25), 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
Chicago AKÇA Hilal “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. Gazi Türkiyat 0, no.25 (2019): 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
MLA AKÇA Hilal “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. Gazi Türkiyat, vol.0, no.25, 2019, ss.57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
AMA AKÇA H “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. Gazi Türkiyat. 2019; 0(25): 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
Vancouver AKÇA H “SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM. Gazi Türkiyat. 2019; 0(25): 57 - 86. 10.34189/gtd.25.004
IEEE AKÇA H "“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM." Gazi Türkiyat, 0, ss.57 - 86, 2019. 10.34189/gtd.25.004
ISNAD AKÇA, Hilal. "“SÜRGÜN ÜLKEDEN BAŞKENTLER BAŞKENTİNE”* ŞİİRİNDE GÖSTERGEBİLİM". Gazi Türkiyat 25 (2019), 57-86. https://doi.org/10.34189/gtd.25.004