NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 237 - 249 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34189/gtd.25.0010 İndeks Tarihi: 28-04-2020

NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ

Öz:
Birinci Cihan Harbi’nde geniş bir coğrafyada savaşmak zorunda kalan Osmanlı ordusu en zorlu mücadelelerinden birisini Kafkas Cephesi’nde verdi. Anadolu’daki en eski Türk yerleşimlerinden köklü bir tarihsel mirasa sahip olan Bayburt, yaşanan bu harpte Kafkas Cephesi içerisinde zorlu çatışmalara şahit oldu. Kop dağlarında düşmana karşı gösterilen destansı direnişin ardından geri çekilen Türk birlikleri Bayburt’u bir nevi düşmanın işgaline bırakmak zorunda kaldı. Bu cephede yaşanan hezimet sonrasında Erzurum, Muş, Bitlis, Trabzon ve daha sonra coğrafi olarak kritik bir bölgede bulunan Bayburt 16 Temmuz 1916 yılında Rusların işgaline uğramaktan kurtulamadı. Rusların Bayburt harekatının başında Sibirya Kozak alayının komutanı Nikolay Pavloviç Solntsev bulunuyordu. Solntsev işgalden yıllar sonra Çin’in Harbin şehrinde kaleme aldığı hatıratında Rus birliklerinin Bayburt’a gidişlerini, şehirdeki kaotik durumu, çatışmaları ve işgalde yaşanan olayları detaylarıyla ve canlı bir anlatımla betimlemiştir. Bu çalışmada bu harbin Osmanlı cepheleri bakımından az bilinen bir safhası doğrudan düşman saflarının sıradan bir komutanı olan Solntsev’in notlarından yola çıkılarak değerlendirilecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Russian Invasion of Bayburt in the First World War According to the Memory of Nikolay Pavlovich Solntsev

Öz:
Bayburt, which is one of the oldest Turkish settlements in Anatolia and has a deep-rooted historical heritage, witnessed the conflicts within the Caucasian Front during the First World War. After the defeat on this front, it was occupied by the Russians. Turkish troops, retreating after epic resistance in the Kop mountains, Turkish troops had to leave Bayburt to the enemy occupation. Nikolai Pavlovich Solntsev, commander of the Siberian Kazakh regiment, was the head of the Russian Bayburt campaign. Solntsev, in his memoirs written in China many years later, described the entry of the Russians into Bayburt, the situation in the city and the events of the occupation in detail and with vivid expression. In this study, a lesser-known stage of the First World War in terms of the Ottoman fronts is evaluated directly from the notes of Solntsev, an ordinary commander of the enemy ranks.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Gazeteler
  • Kavkaz Ejednevnaya Literaturno-Politiçeskaya Gazeta (1916), 5 (18) İyulya.
  • New York Times (1916), 14, 17, July.
  • Russkiy Rubej (2015), 4 Noyabrya.
  • Araştırma Eserler ve Makaleler
  • AKTAŞ, Esat (2019), “Bayburt Kaymakamı Yusuf Ziya Bey’in Esaret Yılları ve Türkistan’daki Faaliyetleri”, İşgalden Kurtuluşunun 100. Yılında Bayburt, (Ed. S. Çiğdem, M. Y. Taşkesenlioğlu, E. Aktaş), Bayburt: Bakütam, 263-281.
  • DOĞAN, Ayhan (2003), “I. Dünya Savaşında “Kop Savunması” ve Ulusal Birliğimiz Açısından Önemi”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 1191-1210.
  • ERDEN, Ömer (2017), Türkiye’nin Doğu Sınırının Oluşumu, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • KERSNOVSKİY, A. A (1994), İstoriya Russkoy Armii 1915-1917 gg., Tom Çetvertıy, Moskva.
  • KURAT, Akdes Nimet (1987), Rusya Tarihi Başlangıcından 1917’ye Kadar, 2. Baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
  • KURAT, Akdes Nimet (1990), Türkiye ve Rusya, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • OKUR, Mehmet-GÖKTAŞ, Serdar (2016), “Birinci Dünya Savaşı’nda Bayburt’un İşgali ve Göç”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 173-184.
  • ÖZKAN, Murat (2017), “Çarlık Rusya’nın Askerî Okulu: Nikolaevskaya Akademisi”, Türk Tarihine Dair Yazılar II, (Ed. A. Demir, T. Kalkan, E. Erdoğan), Ankara: Gece Kitaplığı, 357-369.
  • ÖZKAN, Murat (2019), “Rus Emperyal Yayılmasının Bir Vasıtası Olarak: Orenburg Neplüyev Askerî Okulu”, 4. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi (14 – 17 Şubat 2019 / Yalova), Ankara, 65-82.
  • REYNOLDS, A. Michael (2016), İmparatorlukların Çöküşü Osmanlı-Rus Çatışması 1908-1918, (Çev. Yücel Aşıkoğlu), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • SOLNTSEV, N. P (1941), “Bayburtskaya Operatsiya”, Sibirskiy Kazak Voyskoboy Yubileynıy Sbornik Sibirskogo Kazaçyago Voyska, (Red. E. P. Berezovski), Vıpusk Btoroy, Harbin, 158-165.
  • TAŞKESENLİOĞLU, Cihat (2017), “Bayburt’ta İlk Rus İşgali:1828-1829”, Bir Hilal Uğruna/ Şehit ve Gazileri ile Bayburt, (Ed. M. Yasin Taşkesenlioğlu), Bayburt: Bayburt Üniversitesi Yayınları 2733.
  • VOLKOV, S. V (1995-2016), “Uçastniki Belogo Dvijeniya v Rossii”, Baza Dannıh No 2, Bukva S, Na Yanvar.
  • YELİSEYEV, Fedor İvanoviç (2001), Kazaki na Kavkazskom Fronte, Moskva.
APA Sever Z (2019). NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. , 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
Chicago Sever Zafer NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. (2019): 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
MLA Sever Zafer NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. , 2019, ss.237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
AMA Sever Z NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. . 2019; 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
Vancouver Sever Z NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. . 2019; 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
IEEE Sever Z "NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ." , ss.237 - 249, 2019. 10.34189/gtd.25.0010
ISNAD Sever, Zafer. "NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ". (2019), 237-249. https://doi.org/10.34189/gtd.25.0010
APA Sever Z (2019). NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. Gazi Türkiyat, 0(25), 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
Chicago Sever Zafer NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. Gazi Türkiyat 0, no.25 (2019): 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
MLA Sever Zafer NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. Gazi Türkiyat, vol.0, no.25, 2019, ss.237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
AMA Sever Z NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. Gazi Türkiyat. 2019; 0(25): 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
Vancouver Sever Z NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ. Gazi Türkiyat. 2019; 0(25): 237 - 249. 10.34189/gtd.25.0010
IEEE Sever Z "NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ." Gazi Türkiyat, 0, ss.237 - 249, 2019. 10.34189/gtd.25.0010
ISNAD Sever, Zafer. "NİKOLAY PAVLOVİÇ SOLNTSEV’İN HATIRATINA GÖRE BİRİNCİ CİHAN HARBİ’NDE RUSLARIN BAYBURT’U İŞGALİ". Gazi Türkiyat 25 (2019), 237-249. https://doi.org/10.34189/gtd.25.0010