XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 39 - 59 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-03-2020

XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ

Öz:
Mûsikîye dair meselelerin anlaşılması adına yapılan ansiklopedik ve sözlükçalışmaları alana katkı sağlaması bakımından önem arz etmektedir.Bulunduğumuz coğrafi konum itibariyle özellikle Arapça ve Farsça kökenlimüzik terimlerinin tarihsel süreçte nasıl bir evrim geçirdiği konusu ele alınmasıgereken mühim meselelerdendir. Bu ihtiyaca binaen XI. yüzyılda Hasan b.Ahmed b. Ali el-Kâtib tarafından kaleme alınan Kemâlü Edebi’l-Gınâ ve İbnSînâ’nın gözde talebelerinden İbn Zeyle’nin telif ettiği el-Kâfî fi’l-mûsikâ adlıeserlerde kullanılan ıstılahlar bu çalışmada ele alınmıştır. Şüphesiz her terimintam manasıyla karşılığını güncel mûsikî dağarcığıyla ifade etmek bazen yanlışolabilir. Bu makalede elden geldiğince bu ibarelerin günümüzdeki karşılığıbulunmaya çalışıldı. Bu makalenin ana hedefi XI. yüzyıl mûsikî nazariyesindekullanılan müzikal terimlerin ortaya çıkarılması ve özellikle Arapça ve Farsçabilmeyen müzik araştırmacılarına yol göstermesine yardımcı olmaktır. Bumakale nitel araştırma yöntemlerinden doküman taraması, veriler ise içerikanalizi ve karşılaştırma yöntemi ile ele alınmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Brockelmann, Carl, Geschichte der Arabischen Litteratur und Supplementen (GAL) (Leiden, 1938), c. II.
  • Farmer, Henry George, The Sources of Arabian Music (Leiden: E. J. Brill, 1965), 45;
  • el-Kâtib, Hasan b. Ahmed b. Ali. Kemâli Edebi’l-Gınâ, thk. Gattas Abdülmelik Haşebe (Kahire: el-Mektebetü’l-Arabiyye, 1975).
  • el-Kâtib, Hasan b. Ahmed b. Ali. Kemâlü Edebi’l-Gına, trc. Amnon Shiloah (Paris: Librairie Orientaliste Paul Geuthner, 1972).
  • İbn Zeyle, Ebû Mansûr el-Hüseyin. el-Kafî fi’l-Mûsikî, thk. Zekeriyya Yusuf (Kahire: Daru’l-kalem, 1964).
  • el-Mahfûz, Hüseyin. Kâmûsu’l-Mûsîkâ’l-Arabiyye (Bağdat: Vizâratü’l-İ’lâm, 1977).
  • Öncel, Mehmet. Hasan b. Ahmed b. Ali el-Katib’in Kemâlü Edebi’l-Gınâ Adlı Eseri (Marmara Üniversitesi SBE Basılmamış Doktora Tezi, 2017).
  • Öncel, Mehmet. XI. Yüzyıl Musiki Nazariyesi - İbn Zeyle’nin el-Kâfî fi’lMûsîkâ’sı (İstanbul: Endülüs Yayınları, 2018)
  • Shehadi, Fadlou. Philosophies of Music in Medieval Islam, 1995.
  • Şevki, Yusuf. Risâletü’l-Kindî fi hubri Sınâati’t-Telif, Kahire: Darulkutub, 1969.
  • Tahhân, Ebu’l-Hüseyin Muhammed b. el-Hasan b. Havi’l-Fünûn ve Selvetü’l-Mahzûn. (Ed.Eckhard Neubauer), Frankfurt an Main: Institute for the History of Arabic-Islamic Science, 1990.
  • Turabi, Ahmet Hakkı. “Ebû Ya’kûb b. İshâk el-Kindî’nin Müzik Risâlelerinde Tesbit Edilen Terimler, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25 (2003/2), 65-78.
  • Yusuf, Zekeriya. el-Mevrid (Bağdat: Darü’l-Hürriye li’t-Tab‘a Matbaati’lHukûme, 1973), 2: 104.
APA öncel m (2019). XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. , 39 - 59.
Chicago öncel mehmet XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. (2019): 39 - 59.
MLA öncel mehmet XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. , 2019, ss.39 - 59.
AMA öncel m XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. . 2019; 39 - 59.
Vancouver öncel m XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. . 2019; 39 - 59.
IEEE öncel m "XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ." , ss.39 - 59, 2019.
ISNAD öncel, mehmet. "XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ". (2019), 39-59.
APA öncel m (2019). XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0(50), 39 - 59.
Chicago öncel mehmet XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 0, no.50 (2019): 39 - 59.
MLA öncel mehmet XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.0, no.50, 2019, ss.39 - 59.
AMA öncel m XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2019; 0(50): 39 - 59.
Vancouver öncel m XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2019; 0(50): 39 - 59.
IEEE öncel m "XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ." DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0, ss.39 - 59, 2019.
ISNAD öncel, mehmet. "XI. YÜZYIL MÛSİKÎ NAZARİYESİNDE KULLANILAN TERİMLER: “KEMÂLÜ EDEBİ’L-GIN VE EL-KÂFÎ Fİ’LMÛSİK” ÖRNEĞİ". DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 50 (2019), 39-59.