Yıl: 2019 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 788 - 807 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17051/ilkonline.2019.562061 İndeks Tarihi: 07-04-2020

Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Öz:
Bu araştırmada öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındakiilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama yaklaşımı kapsamında yapılan araştırmaya Trabzonil merkezi ve ilçelerindeki liselerde kurumlarında görev yapan 249 öğretmen katılmıştır. Araştırmadaverilerin toplanması amacıyla öğretmenlerin demografik bilgilerini belirlemeye yönelik “Kişisel veMesleki Bilgi Formu”, “Örgütsel İkiyüzlülük Ölçeği” ile “Örgütsel Adalet Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerinanalizinde korelasyon analizi, regresyon analizi, t- Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve KruskalWallis H testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütseladalet algıları arasında yüksek düzeyde negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Örgütselikiyüzlülüğün boyutları ile örgütsel adalet arasındaki ilişki incelendiğinde sözlerin tutulması ile yüksekdüzeyde; içyapı ve çevre arasındaki uyum ve uygulamalardaki tutarsızlıklar boyutları ile orta düzeydenegatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca örgütsel ikiyüzlülük örgütsel adaletinönemli bir yordayıcısı olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Davranış Bilimleri

An examination of the relationship between teachers’ organizational hypocrisy and organizational justice perceptions

Öz:
In this research, it is aimed to determine the relationship between teachers’ perceptions of organizational hypocrisy and organizational justice. 249 teachers, who are serving in secondary schools in Trabzon province and towns, participated in this research which is done within the scope of correlation research, one of the relational scanning approaches. “Personal and Professional Information Form”, “Organizational Hypocrisy Scale” and “Organizational Justice Scale” are used in this research to gather demographic information of teachers. While analyzing the data, t-Test, One Way Analysis Of Variance (ANOVA), Kruskal Wallis H-Test, correlation and regression analysis are used. According to the result of the research, there is a highly significant relationship in negative way between organizational hypocrisy perceptions and organizational justice perceptions. When the dimensions of organizational hypocrisy and organizational justice are examined, it can be seen that there is a high level relationship with keeping promise and medium level significant relationship in negative way with the harmony between environment and microstructure, and dimensions of practical repugnance. Besides, organizational hypocrisy is a significant regression of organizational justice.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adams, J. S. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz(Ed.), Advances in experimental social psychology, 2, 267-299.
  • Ajzen, I. & Fishbein, M. (2005). The influence of attitudes on behavior. (Ed: D. Albarracin, B. T. Johnson & M.P. Zanna) Handbook of Attitudes and Attitude Change. (pp.173-221) Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Alicke, M., Gordon, E., & Rose, D. (2013). Hypocrisy: What counts? Philosophical Psychology, 26(5), 673–701.
  • Anderson, D.M. & Shınew, K.J. (2003). Gender equity in the contex of organizational justice: A closer look at a reoccuring issue in the field, Journal Of Leisure Research, 35(2), 228-247.
  • Ay, G. (2013). Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik karşılaştırmalı bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Barling, J., & Phillips, M. (1993). Interactional, formal, and distributive justice in the workplace: An exploratory study. Journal of Psychology, 127(6), 649-656.
  • Baş, G., & Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 29-62.
  • Brunsson, N. (1989). The Organization of hypocrisy: Talk, decisions and Action in Organizations. Copenhagen: Copenhagen Business School Press.
  • Baş, G. & Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17, 29-62.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi. Cha, S., & Edmondson A. (2006). When values backfire: Leadership, attribution, and disenchantment in a values-driven organization. The Leadership Quarterly, 17, 57-78.
  • Christensen, L., Morsing, M., & Thyssen, O. (2011). The polyphony of corporate social responsiblity: Deconstructing accountability and transparency in the context of identity and hypocrisy. In G. Cheney, S. May & D. Munshi (Eds.). The handbook of communication ethics (pp.467-474).
  • Colquitt, J. A., Noe, R. A., Jackson, C. L. (2002). Justice in teams: Antecedents and consequences of procedural justice climate, Personnel Psychology, 55(1), 83-109.
  • Cownherd, D.M., & Levine, D.I. (1992). Product quality and pay equity between lower-level employees and top management: An investigation of distributive justice theory, Administrative Science Quarterly, 37(2), 302-320.
  • Cömert, M., Demirtaş, H., Üstüner, M., & Özer, N. (2008). Lise öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7 (13), 3-22.
  • Crosby, F. (1976). A model of egoistical relative deprivation. Psychological Review, 83, 85-133.
  • Çekiç, E. (2018). İlköğretim Okullarındaki Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Örgütsel Adalet Ve Örgütsel İklim Arasındaki İlişki Edirne İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir.
  • Çelebi, N., Vuranok, T.T., & Asan, T.(2015). Bazı demografik değişkenler açısından ilkokul öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 24-35.
  • Demirbilek, N. (2018). Okul Müdürlerinin Kayırmacı Davranışlarının Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları İle Müdüre Güvene Etkisi( Doktora Tezi). Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir.
  • Eroğlu, F., & Eroğlu-Gün, Ş. (2014).Kitle Kültürü Ortamında Stratejik Tutarsızlık ve Örgütsel İkiyüzlülük: Kredi ve Yurtlar Kurumuna Bağlı Yurtlarda Bir Araştırma. Internatıonal Confe Rence On Eurasıan Economıes.
  • Erol, N. (2010). Küreselleşme sürecinde örgütleri yeniden düşünmek, Akademik Bakış, 4(7), 79- 89.
  • Fernando, M., & Gross, M. (2006). Workplace spirituality and organizational hypocrisy: The holy Water-Gate case. 20th ANZAM (Australian New Zealand Academy of Management) Conference on Management: Pragmatism, Philosophy, Priorities, 6-9 December 2006. Rockhampton: Central Queensland University.
  • Fırat, A. S. (2003), Çevre etiği kavramı üzerine yeniden düşünmek. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(3), 105-144.
  • Foley, S., Hang-Yue, N., & Wong, A. (2005). Perceptions of discrimination and justice are there gender differences in outcomes?, Group & Organization Management, 30(4), 421-450.
  • Graham, H. E. (2009). Organizational justice and stress: An investigation of the justice slience hierarchy using the four-factor model (Yüksek Lisans Tezi). Texas: University of Texas at Arlington.
  • Greenberg, J., (1987). A taxonomy of organizational justice theories. Academy of Management Review, 12(1), 9-22.
  • Güllüce A.Ç., Özer, S., & Erkılıç, E. (2015), The effect of organizational justice perception on organizational commitment among healthcare sector employees. Journal of Business and Management, 4(3), 16-25.
  • Hadadian, Z., Navidi, H., Digehsara, K.S., & Sabet, F.Z. (2016). Hypocritical Behavior and Organization Size: A Game-theory Approach. Mediterranean Journal of Social Sciences, MCSER Publishing, Rome-Italy.7(1).
  • Halbaw, A. (2018). Erbil temel okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet algılarıyla örgütsel sessizlik arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • İşleyici, K. (2015). Örgütsel adalet ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi (Zonguldak ili örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Jahangir, N., Akbar, M., & Begum, N. (2006). The role of social power, procedural justice, organizational commitment and job satisfaction to engender organizational citizenship behavior. ABA Journal, 26(3), 21-36.
  • Jansen. E. & Von Gilnow, M. A. (1985). Ethical ambivalence and organizational reward systems. Academy of Management Review, 10, 814-822.
  • Jones, D.N., Olderbak, S.G. & Figueredo, A.J. (2011). The intentions towards infidelity scale. 3. edition. (Ed. T.D. Fisher, C.M. Davis, W.L. Yarber, & S.L. Davis Handbook of Sexuality-Related Measures. (pp. 251- 253) New York: Routledge.
  • Kasapoğlu, S. (2015). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki (Yüksel Lisans tezi). Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir.
  • Kavas, R., & Şahin, E. (2016). Örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin belirlenmesinde öğretmenlere yönelik bir araştırma: Bayat Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 7(14), 119-140.
  • Kılıçoğlu, G. (2015). Okullardaki söylem ve eylemler birbirleriyle tutarlı mı? Örgütsel ikiyüzlülük ve örgütsel adalet arasındaki ilişkinin incelenmesi.10. Eğitim Yönetimi Kongresi, 7-9 Mayıs 2015 (s.349-350), Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
  • Kılıçoğlu, G.(2017). Örgütsel İkiyüzlülük ve Bütünlüğün Türkiye Bağlamında İncelenmesi: Teorik Bir Çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 23(3), 465-504.
  • Kılıçoğlu, G., Yılmaz-Kılıçoğlu, D. & Karadağ, E. (2017): Do Schools Fail to “Walk Their Talk”? Development and Validation of a Scale Measuring Organizational Hypocrisy, Leadership and Policy in Schools, DOI: 10.1080/15700763.2017.1371762.
  • Köse, S., Kartal, B. & Kayalı, N. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve tutuma ilişkin faktörlerle ilişkisi üzerine bir araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20, 1-19.
  • Lipson, M. (2006). Organized hypocrisy and global governance: Implications for United Nations reform. The Annual Meeting of the International Studies Association, San Diego, California.
  • Luthans, F. (1981), Organizational Behavior, 3.Ed., McGraw Hill.
  • Moorman, R.H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behavior: do fairness perceptions influence employee citizenship?.Journal of Applied Psychology, 76, 845-855.
  • Naus, F., Iterson, A., & Roe, R. (2007). Organizational cynicism: Extending theexit, voice, loyalty, and neglect model of employees’ responses to adverse conditions in the workplace. Human Relations, 60 (5), 683 -718.
  • Niehoff, B.P. & Moorman, R.H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36 (3): 527-556.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 21, 77-96.
  • Phillippe, T. W., & Koehler, J. W. (2005). A factor analytical study of perceived organizational hypocrisy. SAM Advanced Management Journal, 70(2), 13-20.
  • Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi.
  • Polat, S. & Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(2),307-331. m
  • Runciman, D. (2008). Political hypocrisy: The mask of power, from Hobbes to Orwell and beyond. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
  • Scarlicki, D.P., & Folger, R. (1997). Retaliation in the workplace: The roles of distributive, procedural, and interactional justice. Journal of Applied Psychology, 82(3), 434-443.
  • Tekbıyık, A. (2015). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi yayınları: Ankara
  • Topakkaya, A. (2009). Adalet kavramı bağlamında Aristotales-Platon karşılaştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 27-45.
  • Toytok, E. H. & Açıkgöz, A. (2013). Öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin çatışma yönetim stilleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 1(2), 24-36.
  • Tschannen-Moran, M. (2004). Trust matters: Leadership for successful schools. San Francisco, CA: JosseyBass.
  • Tunçel, Ö. B. (2016). The critique of political hypocrisy: A conceptual analysis (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal tez merkezinden edinilmiştir.
  • Yelboğa, A. (2012). Örgütsel Adalet ile İş Doyumu İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Ege Akademik Bakış, 12(2), 171-182.
  • Yıldırım, F. (2003). Çalışma yaşamında örgüte bağlılık ile örgütsel adalet, örgüt temelli öz saygı ve bazı kişisel ve örgütsel değişkenlerin ilişkisi. Mülkiye Dergisi, 27(239), 371- 402.
  • Yıldız, K. (2013). Öğretmenlerin örgütsel adalet ve örgütsel güven algıları, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 289-316.
  • Yılmaz, K. (2010). Devlet ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 579-616.
  • Yürür, S. (2008). Örgütsel adalet ile iş tatmini ve çalışanların bireysel özellikleri arasındaki ilişkilerin analizine yönelik bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 295-312.
APA KAHVECİ G, KARAGÜL KANDEMİR İ, Bayram S (2019). Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
Chicago KAHVECİ Gökhan,KARAGÜL KANDEMİR İlknur,Bayram Saadet Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (2019): 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
MLA KAHVECİ Gökhan,KARAGÜL KANDEMİR İlknur,Bayram Saadet Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 2019, ss.788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
AMA KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2019; 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
Vancouver KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2019; 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
IEEE KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S "Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi." , ss.788 - 807, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.562061
ISNAD KAHVECİ, Gökhan vd. "Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi". (2019), 788-807. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562061
APA KAHVECİ G, KARAGÜL KANDEMİR İ, Bayram S (2019). Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
Chicago KAHVECİ Gökhan,KARAGÜL KANDEMİR İlknur,Bayram Saadet Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik) 18, no.2 (2019): 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
MLA KAHVECİ Gökhan,KARAGÜL KANDEMİR İlknur,Bayram Saadet Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), vol.18, no.2, 2019, ss.788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
AMA KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(2): 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
Vancouver KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(2): 788 - 807. 10.17051/ilkonline.2019.562061
IEEE KAHVECİ G,KARAGÜL KANDEMİR İ,Bayram S "Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi." İlköğretim Online (elektronik), 18, ss.788 - 807, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.562061
ISNAD KAHVECİ, Gökhan vd. "Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi". İlköğretim Online (elektronik) 18/2 (2019), 788-807. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562061