Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri

ULUSOY, TOLGA; KENDİRLİ, Selçuk

Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri

Tolga ULUSOY, (Kastamonu Üniversitesi)

Selçuk KENDİRLİ (Hitit Üniversitesi)

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi

3 2

Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1125 - 1144 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-04-2020

Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri

Öz:

Terör olaylarının etkisi, olayın büyüklüğüne göre, çok yıkıcı olabilmekle birlikte, esasetkisi ekonomik faaliyetlere yansıyabilmektedir. Bu kapsamda, terörün ülkeekonomilerine etkilerini ölçmek ve değerlendirmek adına, VIX Korku Endeksi(Chicago Board Options Exchange Volatility Index) oluşturulmuştur. Çalışmakapsamında, Türkiye’de gerçekleştirilen terör saldırılarının VIX Korku Endeksineyansımaları, bu yansımalarla birlikte, Borsa İstanbul 100 endeksine ve Türkiye KrediTemerrüt Swaplarına (CDS) yansımaları analiz edilmiştir. Yapılan incelemede eldeedilen sonuçlara göre, Türkiye’de gerçekleştirilen terör olayları VIX Korku Endeksineyavaş ve gecikmeli olarak yansımaktadır. Korku endeksinin terör olaylarındanhemen önce düşük endekste olduğu görülmüştür. Olaylardan hemen sonra ise ani veivmeli bir artışa geçtiği ortaya çıkarılmıştır. Aynı zamanda gerçekleşen terörolaylarının etkileri Türkiye CDS’lerinde altıncı günden sonra ortaya çıkmaktadır.Gerçekleştirilen terör olayları BIST 100’ü de olumsuz etkilemiştir. Bu etki terörolayının gerçekleştiği günün ertesinde düşüş olarak gerçekleşmiştir. BIST 100endeksinin gerçekleştirilen terör olaylarından sonra toparlanma ortalaması ise altıncıgünden sonra olmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi İşletme Kamu Yönetimi Felsefe İktisat Uluslararası İlişkiler

An Event Analysis of Terrorist Attacks Occurring in Turkey: Their Impacts on the VIX Fear Index, BIST 100 and Credit Default Swaps

Öz:

The impact of terrorist incidents can be very destructive depending on the size of the incident; however, the main impact can reflect on economic activities. In this context, the VIX Fear Index (Chicago Board Options Exchange Volatility Index) was developed to measure and evaluate the impacts of terrorism on national economies. Within the scope of the study, the reflections of the terrorist attacks occurring in Turkey on the VIX Fear Index, as well as on the Borsa Istanbul 100 index and the Turkish Credit Default Swaps (CDS) were analyzed. According to the results of the study, the terrorist attacks occurring in Turkey reflect on the VIX Fear Index in a slow and delayed way. It was seen that the fear index was in the low index just before the terrorist incidents. Immediately after the events, on the other hand, a sudden and accelerated increase was revealed. Besides, the impacts of the terrorist incidents come out after the sixth day of the Turkish CDS. The terrorist incidents had a negative impact on the BIST 100, as well. This impact occurred as a decrease the day after the terrorist incidents. On the other hand, the recovery average of the BIST 100 index after the terrorist incidents happened following the sixth day.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Din Bilimi İşletme Kamu Yönetimi Felsefe İktisat Uluslararası İlişkiler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abadie, A. ve Gardeazabal, J. (2003). “The economic costs of conflict: A case study of the Basque country”. The American Economic Review, 93(1), 113- 132.
Abadie, A. ve Gardeazabal, J. (2008). “Terrorism and the world economy”. European Economic Review, 52(1), 1-27.
Ağırman, E., Özcan, M. ve Yılmaz, Ö. (2014). “Terörizmin finansal piyasalara etkisi: Ampirik bir çalışma”. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(2), 99-117.
Akgun, E., Zurnacı, C., & Mehmet, M. (2016). Uluslararası piyasalardaki dalgalanmaların türkiye toplam sanayi ve enerji üretim endeksleri üzerine uzun dönem ilişkisinin incelenmesi: Sınır testi yaklaşımı. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 8(1).
Akıncı, M., Akıncı, G. Y. ve Yılmaz, Ö. (2014). “Terörizmin enflasyon ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Panel iki aşamalı en küçük kareler yöntemi”. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 5(1), 1-24.
Akıncı, M., Akıncı, G. Y. ve Yılmaz, Ö. (2015). “Terörizmin doğrudan ve dolaylı yatırımlar üzerindeki etkisi: Dış yatırımlar ne kadar telafi edici?”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(1), 1-33.
Aksoy, A. ve Dayı, F. (2017). “Birden Fazla Borsada İşlem Gören Hisse Senetlerinin Değerlemesi: Teorik Bir İnceleme”. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 15, 33-43.
Alp, İ. A. (2013). “Terörün ekonomik etkileri”. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 4(1), 1-19.
Altay, H., Ekinci, A. ve Peçe, M. (2013). “Ortadoğu’da terörün ekonomik etkileri: Türkiye, Mısır ve Suudi Arabistan üzerine bir inceleme”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(37), 267-288.
Aslam, F. ve Kang, H.-G. (2013). “How different terrorist attacks affect stock markets”. Defence and Peace Economics, 26(6), 634-648.
Bacık, E., Özer, M. ve Altınırmak, S. (2017). “terörün volatilitiye etkisi: Türkiye BIST 100 endeksinde bir uygulama”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 55-75.
Becketti, S. ve Sellon, G. H. (1989). “Has financial market volatility increased?” Economic Review, 17-30.
Blomberg, S.B., Hess, D.G., Orphanied, A. (2004). “The macroeconomic consequences of terrorism”, Journal of Monetary Economics, 51, 1007-1032.
Christofis, N., Kollias, C., Papadamou, S., Stagiannis, A. (2013). "Istanbul stock market's reaction to terrorist attacks", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (2), 153-164.
Crain, N. V., Crain, W. M. (2006). “Terrorized economies”, Public Choise, Volume 128, Issue 1, 317-349.
Daştan, A. (2017) Muhasebenin Toplumal Gelişime Katkısı: Türkiye’nin Muhasebe Bilgisi İhtiyacı, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:31, Sayı 5 s.1253.
Dayı, F. Ve Akdemir, E. (2016). Döviz Piyasası Baskısı Modellerinin Yapay Sinir Ağı İle Mukayesesi: Türkiye Uygulaması. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 8(15), 151-168.
Eckstein, Z., Tsiddon, D. (2004). “Macroeconomic consequences of terror: theory and the case of Israel”, Journal of Monetary Economics, Volume 51, Issue 5, 971-1002.
Enders, W., Sandler, T. ve Parise, G. F. (1992). “An econometric analysis of the impact of terrorism on tourism”. Kyklos, 45(4), 531-554.
Eruygur, A.Ç., Omay, T. (2014). “Terrorism and the stock market: a case study for Turkey using STR models”, Journal of Reviews on Global Economics, 2014, 3, 220-227.
Gupta, S., Clements, B., Bhattacharya, R., Chakravarti, S. (2002). "Fiscal consequences of armed conflict and terrorism in low and middle ıncome countries", IMF Working Paper, WP/02/142.
Jackson, O. A., (2008). “The impact of the 9/11 terrorist attacks on the US economy”, http://fmuniv.edu/pdf/OliviaJackson911andUS-Economy.pdf
Karolyi, G. A. ve Martell, R. (2010). “Terrorism and the stock market”. International Review of Applied Financial Issues and Economics, (2), 285- 314.
Kaya, A., & Çoşkun, A. (2015) VIX endeksi menkul kıymet piyasalarının bir nedeni midir? Borsa İstanbul örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(1), 175-186.
Kula, V., & Baykut, E. (2017). Borsa İstanbul kurumsal yönetim endeksi (XKURY) ile korku endeksi (Chıcago Board Optıons Exchange Volatılıty Index-VIX) arasındaki ilişkinin analizi. Journal OF Economics & Administrative Sciences/Afyon Kocatepe Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2).
Lenain, P., Bonturi, M., Koen V., (2002). “The economic consequences of terrorism”, OECD Economics Department Working Papers, No. 334, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/511778841283.
Lutz, B. J., Lutz, J. M. (2014). “Terrorism and Its ımpact on foreign economic activity in Sub-Saharan Africa”, Journal of Business and Economics, Volume 5, No. 4, 525-534.
Öcal, N., Yildirim, J. (2010). “Regional effects of terrorism on economic growth in Turkey: A Geographically Weighted Regression Approach”, Journal of Peace Research, 47(4), 477-489.
Özer, M. ve Türkyılmaz, S. (2004). Türkiye finansal piyasalarında oynaklıkların ARCH modelleri ile analizi. Eskişehir: T.C. Andolu Üniversitesi Yayınları.
Özman, H , Özpınar, Ö , Doru, O . (2018). Kredi Temerrüt Takası (CDS) ve KurFaiz İlişkisi : Türkiye Örneği. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 31-45. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/bspad/issue/35394/364167
Persitz, D., (2005). “The economic effects of terrorism: counterfactual analysis of the case of Israel”, MA Thesis, Tel Aviv University. www.aeweb.org.
Schweitzer, R. (1989) How do Stock Returns React to Special Events?, Research Department of the Federal Reserve Bank of Philadelphia, Paper Series.
Shahbaz, M., Malik, N.M., Shabbir, M.S. (2011). “Does economic growth cause terrorism in Pakistan?”, Munich Personal RePEc Archive, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/35101/
Şahin, Ü. C. (2018). Korku endeksi hisse senedi piyasaları üzerinde etkili midir? Borsa İstanbul üzerine bir uygulama. Turan: Stratejik Arastirmalar Merkezi, 10(37), 11-17.

APA	ULUSOY T, KENDİRLİ S (2019). Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. , 1125 - 1144.
Chicago	ULUSOY TOLGA,KENDİRLİ Selçuk Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. (2019): 1125 - 1144.
MLA	ULUSOY TOLGA,KENDİRLİ Selçuk Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. , 2019, ss.1125 - 1144.
AMA	ULUSOY T,KENDİRLİ S Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. . 2019; 1125 - 1144.
Vancouver	ULUSOY T,KENDİRLİ S Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. . 2019; 1125 - 1144.
IEEE	ULUSOY T,KENDİRLİ S "Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri." , ss.1125 - 1144, 2019.
ISNAD	ULUSOY, TOLGA - KENDİRLİ, Selçuk. "Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri". (2019), 1125-1144.

APA	ULUSOY T, KENDİRLİ S (2019). Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(2), 1125 - 1144.
Chicago	ULUSOY TOLGA,KENDİRLİ Selçuk Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 8, no.2 (2019): 1125 - 1144.
MLA	ULUSOY TOLGA,KENDİRLİ Selçuk Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, vol.8, no.2, 2019, ss.1125 - 1144.
AMA	ULUSOY T,KENDİRLİ S Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2019; 8(2): 1125 - 1144.
Vancouver	ULUSOY T,KENDİRLİ S Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2019; 8(2): 1125 - 1144.
IEEE	ULUSOY T,KENDİRLİ S "Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8, ss.1125 - 1144, 2019.
ISNAD	ULUSOY, TOLGA - KENDİRLİ, Selçuk. "Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 8/2 (2019), 1125-1144.