SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1387 - 1398 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.22857 İndeks Tarihi: 07-07-2020
SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Öz: Spor; engelliler için bir yaşam biçimi haline gelmiştir. Kişilereengeli ile başa çıkmasını ve engelini hafifletmesini öğretmekte, keyifvermekte, iletişim ve paylaşım sağlamakta, hayat motivasyonunuartırmakta, dürüstlük, hoşgörü, iş birliği, gibi olumlu kişiliközelliklerinin kazanılmasını sağlamaktadır. Spor sayesinde engellilerinyaşama bakış acısı değişmektedir. Spor yapan engelli bireyler, yenmeyive yenilmeyi öğrenerek, yarışmacı ruha sahip olmaktadır. Engelli bireyolmaktan kendini çıkararak sporcuyum ifadesini benliğineyerleştirmektedir. Bu duygunun verdiği güvenle bireyler; engelleri ilebaşa çıkmasını öğrenebilmektedirler. Sağlıklı bireylerin ulaşamadığıbaşarılara engelli sporcularımız ulaşmaktadır.Bu çalışmada, İzmir ve Muğla illerinde farklı spor kulüplerindefarklı branşlarda spor yapan işitme engelli sporcularla hiçbir spordalıyla veya spor branşıyla ilgilenmeyen işitme engelli bireylerin sahipoldukları benlik düzeyinin karşılaştırılması hedeflenmiştir. İşitme engelli 86 erkek, 50 bayanın ve toplam 136 bireyingönüllü olarak katıldığı bu çalışmada; katılımcılara iki aşamadanoluşan bir anket uygulanmıştır. İlk aşamada demografik bilgiler, ikinciaşamada ise 10 ifadenin yer aldığı “Rosenberg Benlik DeğeriÖlçeği”nden yararlanılmıştır. Verilerin analizi için frekans ve yüzdedağılımı hesaplamaları kullanılmış ve korelasyon analiziyle benliksaygısı puanları arasındaki ilişkinin var olup olmadığına bakılmıştır.Benlik saygısı puanlarına ilişkin analizlerde cinsiyet, spor yapmadurumları ve engellilik durumlarına göre farklılıklarının olup olmadığınıbelirlemek üzere t testi uygulanmıştır. Bunların yanı sıra eğitim, spor branşı ve gelir durumu arasında da herhangi bir farklılığın olupolmadığını tespit etmek için de tek yönlü varyans analizi olarak anılan(ANOVA) testi kullanılmıştır. Tüm bu veriler SPSS 22.00 adlı istatistikprogramı ortamında elde edilip hesaplanarak kaydedilmiştir. .Çalışma sonucuna göre; işitme engellilerin cinsiyet, spor yapmadurumları, engellilik dereceleri, eğitim ve yaptıkları spor dalı ile benlikdüzeyleri arasında farklılığın olmadığı gözlemlenmişken (P>0,05);gelirleri ile benlik saygı düzeyleri arasında bir ilişkinin bulunduğu tespitedilmiştir (P<0,05).
Anahtar Kelime: INVESTIGATION OF THE SELF-ESTEEM LEVELS OF HEARING-IMPAIRED INDIVIDUALS WHO DO AND DO NOT DO SPORTS
Öz: Sport has become a way of life for the disabled. Sports can teach individuals to cope with their disability and to ease their disability, provide them with joy, communication and sharing, increase motivation for life, and make them acquire positive personality features, such as honesty, tolerance and cooperation. Sport can change disabled’s perspective of life. Disabled individuals, who do sports, learn winning and losing and therefore have a competitive spirit. They abandon the identity of disabled and acquire the identity of an athlete. With the confidence and joy coming along with this feeling, individuals can learn how to cope with their disability. Disabled athlete can even achieve what other healthy individuals cannot. The purpose of the present study is comparing the hearingimpaired athletes, who do different branches of sports in different sports clubs in provinces of İzmir and Muğla and hearing-impaired individuals who don’t do any sports in terms of their self-esteem levels. A two-part questionnaire was conducted on the participants formed of 86 male and 50 female the total of 136 hearing-impaired individuals, who voluntarily participated in the present study. The first part of the questionnaire included items related to demographic information, while the second included the 10-item “Rosenberg SelfEsteem Scale”. Frequency and percentage calculations were used for data analysis, and the existence of the relationship between self-esteem scores was tested with correlation analysis. The differences in selfesteem scores in terms of gender, doing sport and the disability were tested with t-test. Additionally, the differences in terms of educational background, sport branch and income were tested with one-way variance analysis (ANOVA). All the data were analysed and recorded on SPSS 22.0 statistical software. According to the findings of the present study, there are no significant differences in the self-esteem levels of the hearing-impaired individuals in terms of gender, doing sport, level of disability, educational background and the branch of sport they do (P>0,05); while there is a significant relationship between their income and selfesteem levels (P<0,05).
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktop, A., & Erman, K. A. (2002). Takım ve bireysel sporcuların başarı motivasyonu, benlik kaygısı ve sürekli kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. 7. Uluslararası Spor bilimleri Kongresi, Antalya.
- Aşçı F.,H.(1997). Benlik Kavramı ve Spor; 2. Spor Psikolojisi Kursu; Bağırgan Yayım evi; Ankara;7- 28.
- Balat, GU., & Akman, B. (2004). Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Lise Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14(2), 175-183.
- Bilir, Ş. (1989). Engelli Çocuklar ve Eğitimleri, H.Ü. Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Bölümü, Ankara.
- Bilir, Ş., & Bal, S. (1995). Anaokuluna Devam Eden 5-7 Yaş Grubundaki İleri Derecede İşitme Özürlü ve 3-6 Yaş Grubundaki Normal İşiten Çocukların Entegrasyonunda Oyun İçindeki Sosyal İletişim Davranışlarının İncelenmesi, Sağlık Dergisi, 67, 26-40.
- Çam, O., & Khorshid, L,. & Özsoy SA. (2000) Bir Hemşirelik Yüsekokulundaki Öğrencilerin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi, Hemşirelikte Araştırma Dergisi 1 (8): 33-40.
- Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
- Dalbudak, İ., & Akpancar S.(2017). Atabey Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojileri İle Ormancılık Bölümümdeki Öğrencilerin Benlik Saygı Düzeylerinin İncelenmesi,4. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, S.623-631, http://mestek.mehmetakif.edu.tr.
- Dalbudak, İ., & Musa, M., & Alkaya, Ö., & Kılıç, C., & Türkmen, M. (2015). Research on Self – Esteem Levels of Visually Handicapped Individuals Who Do Not Perform Sport, Erpa International Congresses on Education, S.192-192 http://www.2015.erpacongress.com.
- Dalbudak, İ. (2012) 13-15 Yaş Arası Spor Yapan ve Yapmayan Görme Engelli Bireylerin Stres ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Duran, Ş. (2007). 9.10. 11 Yaşındaki Çocukların Zihinsel Gelişim ve Benlik Saygısına Ailenin SosyoEkonomik Düzeyinin Etkisi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Folkins, C. H., & Sime, W. E. (1981). Physical fitness training and mental health. American psychologist, 36(4), 373.
- Gürkan, A.C. (2013). İşitme Engelli Elit Erkek Sporcuların Statik Denge Değerlerinin Karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim dalı, Doktora Tezi, Ankara.
- Güney, S. (2012). Sosyal psikoloji, 2. Basım, Nobel Yayınları, Ankara. İkizler, C., & Karagözoğlu, C. (1997). Sporda Başarının Psikolojisi. Alfa basım Yayım dağıtım, İstanbul.
- Karademir, T., & Düşyılmaz, E., & Çoban, B., & Kafkas, M. (2010) Beden Eğitimi ve Spor Bölümü Özel Yetenek Sınavına Katılan Öğrencilerde Benlik Saygısı ve Duygusal Zeka, Eğitim Dergisi, Cilt:18, No:2 Kastamonu; S.653-674.
- Kaya, E. (2010). 18-25 Yaş Arası İşitme Engelli Sporcuların Stres ve Saldırganlık Seviyelerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enst. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Kayseri, S.3-10.
- Maşrabacı, T. S. (1994). Hacettepe üniversitesi birinci sınıf öğrencilerinin benlik saygısı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi. Ankara.
- Mullis, A. K., & Mullis, R. L., & Normandin, D. (1992). Cross-sectional and longitudinal comparisons of adolescent self-esteem. Adolescence, 27(105), 51.
- Özer, D. (2001). Engelliler İçin Beden Eğitimi ve Spor, Nobel Yayın Dağıtım 1.Basım, Ankara;59.
- Polat, E. (2009). İşitme Engelli Güreşçilerle Sağlıklı Güreşçilerin Dinamik Dengelerinin Karşılaştırılması, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
- Saygılı, G., & Kesecioğlu, İ.T., & Kırıktaş, H.(2015). Eğitim Düzeyinin Benlik Saygısı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt:4 Sayı:2, S.210-217.
- Taşkın, R. (2014). Sporda Engel Yok, II. Uluslararası Engellilerde Beden Eğitimi ve Spor Kongresi Bildiri Özetleri kitabı, S. 43-45, Batman.
- Tiryaki, Ş.(2000). Spor Psikolojisi Kavramlar, Kuramlar ve Uygulama. Eylül Yayınevi, İstanbul.
- Vidinlioğlu SÖ.(2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Benlik Algısı ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişki, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Yavuzer, H. (1994). Ana-Baba ve Çocuk, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- Yörükoğlu A (1985). Gençlik Çağı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
- Willis J.D., & Campbell L.F.(1992). Exercise Psychology; Human Kinetics Publisher,75-77.
| APA | DALBUDAK i, yiğit ş (2019). SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. , 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| Chicago | DALBUDAK ibrahim,yiğit şıhmehmet SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. (2019): 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| MLA | DALBUDAK ibrahim,yiğit şıhmehmet SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. , 2019, ss.1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| AMA | DALBUDAK i,yiğit ş SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. . 2019; 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| Vancouver | DALBUDAK i,yiğit ş SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. . 2019; 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| IEEE | DALBUDAK i,yiğit ş "SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ." , ss.1387 - 1398, 2019. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| ISNAD | DALBUDAK, ibrahim - yiğit, şıhmehmet. "SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ". (2019), 1387-1398. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22857 |
| APA | DALBUDAK i, yiğit ş (2019). SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies - Social Sciences , 14(4), 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| Chicago | DALBUDAK ibrahim,yiğit şıhmehmet SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies - Social Sciences 14, no.4 (2019): 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| MLA | DALBUDAK ibrahim,yiğit şıhmehmet SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies - Social Sciences , vol.14, no.4, 2019, ss.1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| AMA | DALBUDAK i,yiğit ş SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies - Social Sciences . 2019; 14(4): 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| Vancouver | DALBUDAK i,yiğit ş SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies - Social Sciences . 2019; 14(4): 1387 - 1398. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| IEEE | DALBUDAK i,yiğit ş "SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ." Turkish Studies - Social Sciences , 14, ss.1387 - 1398, 2019. 10.29228/TurkishStudies.22857 |
| ISNAD | DALBUDAK, ibrahim - yiğit, şıhmehmet. "SPOR YAPAN VE YAPMAYAN İŞİTME ENGELLİ BİREYLERİN BENLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ". Turkish Studies - Social Sciences 14/4 (2019), 1387-1398. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22857 |
