Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Yıl: 2019 Cilt: 50 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 35 - 38 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16948/zktipb.495103 İndeks Tarihi: 09-06-2020
Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Öz: Amaç: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB), ço cuk ve ergenlerde işlevselliği bozan ve yaşam kalitesini olumsuzetkileyebilen bir bozukluktur. Çalışmamızda, DEHB’nin yaşamkalitesi üzerine etkisini ve DEHB’li çocuk ve ergenlerde yaşamkalitesini etkileyen değişkenleri araştırmak amaçlanmıştır.Gereçler ve Yöntem: Çalışmamıza DEHB tanısı konulan 8-18yaş aralığında 49 olgu dahil edilmiştir. DEHB tanısı klinikgörüşme ile DSM-5 tanı ölçütlerine göre konulmuş ve DEHBtanısı alan olgulara Okul Çağı Çocukları için DuygulanımBozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve YaşamBoyu Şekli-Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T) uygulanarakDEHB alt tipleri ve diğer eş tanılar belirlenmiştir. Çocuk veergenlerde yaşam kalitesini değerlendirmek için DEHB yaşamkalitesi ölçeği(DEHB YKÖ) uygulanmış ve DEHB belirtileriConners’ Anne Baba Derecelendirme Ölçeği(CADÖ) ile değerlendirilmiştir. Sosyoekonomik düzey (SED) ilk klinik görüşmedeklinisyen tarafından Hollingshead-Redlich Ölçeği kullanılarakbelirlenmiştir.Bulgular: Araştırmaya katılan 49 hastanın (12 kız/37 erkek),ortalama yaşı 11.15 (Min:8, Max:14.5, SD:1.53) olarak sap tanmıştır. CADÖ toplam puanı ortalaması 44.59 (SD:18.8),DEHB YKÖ Ev toplam puanı ortalaması 57.51 (SD:15.49) veDEHB YKÖ Okul toplam puanı ortalaması 57.97 (SD:14.51)olarak bulunmuştur. Cinsiyet, yaş, SED, DEHB alt tipi, DEHBbelirti şiddeti ve psikiyatrik eş tanı ile DEHB yaşam kalitesiarasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır.Sonuç: DEHB kronik gidişli, çocuğun günlük yaşamını olum suz yönde etkileyen bir bozukluktur. Klinisyenlerin DEHB’li ço cuk ve ergenleri değerlendirirken sadece belirti şiddeti ve kliniközellikleri değil, aynı zamanda DEHB’nin kendisinin çocuğunhayat konforu üzerine etkilerini de dikkate almaları önemlidir
Anahtar Kelime: Evaluation of ADHD Related Quality of Life in a Clinical Sample of Children and Adolescents
Öz: Objective: Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is a psychiatric disorder that interrupts functionality and impa irs life quality. Our aim in this study is to determine the effct of ADHD related quality of life and the factors which may be related with the quality of life in children and adolescents who have ADHD. Material and Methods: 49 children and adolescents with a di - agnosis of ADHD were included in this study. ADHD diagnosis was made in the first clinical interview according to DSM-V and Schedule for Affctive Disorders and Schizophrenia for Scho ol-Age Children--Present and Lifetime Version(K-SADS-PL) was administered to assess the ADHD subtypes and comorbid psychiatric diagnoses. Socioeconomic status was determined by using the Hollingshead-Redlich scale. To assess the quality of life, ADHD quality of life scale (ADHD QoL) was used. Con ners’ parent rating scale (CPRS) was filled by the parents of the children to investigate the severity of ADHD symptoms. Results: The mean age of the patient group (12 girls/37 boys) was 11.15 (SD:1.53). Mean total score of the CPRS was 44.59 ( SD:18.8). According to the ADHD QoL scale, total home subs cale mean score was 57.51(SD:15.49) and total school subsca le mean score was 57.97 (SD:14.51). No significant relations hip was found between the quality of life and age, sex, symptom severity and psychiatric comorbidities. Conclusion: ADHD is a chronic disorder which has negative impact on daily life. It is important for clinicians not only to consider the clinical conditions and symptom severity, but also the impact of ADHD on life comfort while evaluating children and adolescents with ADHD.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Yıldız Ö, Çakın Memik N, Ağaoğlu B. Dikkat Eksikliği Hipe raktivite Bozukluğu Tanılı Çocuklarda Yaşam Kalitesi: Kesitsel Bir Çalışma. Nöropsikiyatri Arşivi.2010;47:314-8
- 2. Floet AM, Scheiner C, Grossman L. Attention-deficit/ hype ractivity disorder. Pediatr Rev 2010; 31:56-69.
- 3. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed. Washington (DC): Ameri - can Psychiatric Association; 2013.
- 4. Kuygun Karcı C, Toros F, Yolga Thiroğlu A, Metin Ö. Ergen lerde Metilfenidat Tedavisinin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences.2018;31:11-20
- 5. Altın M, Alev L, Öztürk M, Abalı O, Akay A, Zoroğlu S et al. Türkiye’de Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Tedavi Uygulamaları ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi: 12 Ay - lık Prospektif Gözlemsel Bir Çalışma. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi.2012;19 (1).
- 6. Souza I, Pinheiro MA, Denardin D, Mattos P, Rohde LA. Attention-deficit/hyperactivity disorder and comorbidity in Brazil: comparisons between two referred samples. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2004 Aug;13 (4):243-8.
- 7. Byun H, Yang J, Lee M, Jang W, Yang JW, Kim JH, Hong SD, Joung YS. Psychiatric comorbidity in Korean children and adolescents with attention-deficit hyperactivity disorder: psy - chopathology according to subtype. Yonsei Med J. 2006 Feb 28;47 (1):113-21.
- 8.Ghanizadeh A. Psychiatric comorbidity diffrences in cli - nic-referred children and adolescents with ADHD according to the subtypes and gender. J Child Neurol. 2009 Jun;24 (6):679- 84. doi: 10.1177/0883073808331086.
- 9. Hergüner S, Hergüner A. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bo zukluğu olan Çocuk ve Ergenlerde Eşlik Eden Psikiyatrik Bo zukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi. 2012;49:114-18.
- 10. Göker Z, Aktepe E, Kandil S. Dikkat Eksikliği ve Hiperakti - vite Bozukluğu Tanılı Çocuk ve Ergenlerin Benlik Saygıları ve Yaşam Kaliteleri. Yeni Sempozyum Dergisi.2011; 49 (4):209- 16.
- 11. Kandemir H, Kılıç BG, Ekinci S, Yüce M. An evaluation of the quality of life of children with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) and their families. Anadolu Psikiyatri Derg. 2014;15 (3):265-71.
- 12. Danckaerts M, Sonuga-Barke EJ, Banaschewski T, Buitela ar J, Döpfner M, Hollis C et al. The quality of life of children with attention deficit/hyperactivity disorder: a systematic re view. Eur Child Adolesc Psychiatry.2010;19 (2):83-105.
- 13. Klassen AF, Miller A, Fine S. Health-related quality of life in children and adolescents who have a diagnosis of attention-deficit/hyperactivity disorder. Pediatrics. 2004;114 (5):541-7
- 14. Topolski TD, Edwards TC, Patrick DL, Varley P, Way ME, Buesching DP. Quality of life of adolescent males with atten tion-deficit hyperactivity disorder. J Atten Disord. 2004;7 (3):163-73.
- 15. Escobar R, Soutullo CA, Hervas A, Gastaminza X, Polavie ja P, Gilaberte I. Worse quality of life for children with newly diagnosed attention-deficit/hyperactivity disorder, compared with asthmatic and healthy children. Pediatrics. 2005;116 (3):364-9.
- 16. Yürümez E, Kılıç BG. Relationship Between Sleep Problems and Quality of Life in Children With ADHD. J Atten Disord. 2016 Jan;20 (1):34-40.
- 17. Matza LS, Rentz AM, Secnik K, Swensen AR, Revicki DA, Michelson D et al. The link between health-related quality of life and clinical symptoms among children with attention-defi - cit hyperactivity disorder. J Dev Behav Pediatr 2004; 25:166- 74.
- 18. Newcorn JH, Spencer TJ, Biederman J, Milton DR, Michelson D. Atomoxetine treatment in children and adolescents with attentiondeficit/ hyperactivity disorder and comorbid opposi - tional defiant disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2005; 44:240-8.
- 19. Prasad S, Harpin V, Poole L, Zeitlin H, Jamdar S, Puva nendran K; SUNBEAM Study Group. A multi-centre, randomi - sed, openlabel study of atomoxetine compared with standard current therapy in UK children and adolescents with attenti - on-deficit/ hyperactivity disorder (ADHD). Curr Med Res Opin 2007;23:379-94.
- 20. Flapper BC, Schoemaker MM. Effcts of methylphenidate on quality of life in children with both developmental coordina tion disorder and ADHD. Dev Med Child Neurol 2008;50:294- 299.
- 21. Hollingshead AB, Redlich F C. Social class and mental illness: A community study. New York: Wiley; 1958.
- 22. Kaufman J, Birmaher B, Brent D, et al. Schedule for affcti - ve disorders and schizophrenia for school-age children-present and lifetime version (K-SADS-PL): initial reliability and vali - dity data. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1997;36:980– 988.
- 23. Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B, et al. Reliability and validity of schedule for affctive disorders and schizophrenia for school age children – present and lifetime version-turkish version (K-SADS-PL-T). Turk J Child Adolesc Ment Health. 2004;11:109–116.
- 24. Dolgun G, Savaşer S, Yazgan Y. Dikkat eksikliği/hiperakti - vite bozukluğuolan 8-12 yaș grubu çocuklarda yașam kalitesi ölçeğinin (DE/HB-YKÖ) geliștirilmesi. Hemșirelikte Araștırma Geliștirme Dergisi. 2005;1-2.
- 25. Conners CK, Barkley RA. Rating scales and checklists for child psychopharmacology. Psychopharmacol Bull. 1985;21:809–843.
- 26. Dereboy Ç, Şenol S, Şener Ş, Dereboy İF. Conners kısa form öğretmen ve ana baba derecelendirme ölçeklerinin geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007;18 (1):48–58.
- 27. Sawyer MG, Whaites L, Rey JM, Hazell PL, Graetz BW, Baghurst P. Health-related quality of life of children and ado lescents with mental disorders. J Am Acad Child Adolesc Psyc hiatry. 2002;41 (5):530-7.
- 28. Dallos G, Miklósi M, Keresztény Á, Velő S, Szentiváyi D, Gáoros J. Self- and Parent-Rated Quality of Life of a Treatment Naïve Sample of Children With ADHD: The Impact of Age, Gender, Type of ADHD, and Comorbid Psychiatric Condi - tions According to Both a Categorical and a Dimensional Ap proach. J Atten Disord. 2017 Jul;21 (9):721-730
APA | ÇELEBİ F, ÜNAL D (2019). Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. , 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
Chicago | ÇELEBİ Fahri,ÜNAL Dilek Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. (2019): 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
MLA | ÇELEBİ Fahri,ÜNAL Dilek Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. , 2019, ss.35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
AMA | ÇELEBİ F,ÜNAL D Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. . 2019; 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
Vancouver | ÇELEBİ F,ÜNAL D Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. . 2019; 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
IEEE | ÇELEBİ F,ÜNAL D "Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi." , ss.35 - 38, 2019. 10.16948/zktipb.495103 |
ISNAD | ÇELEBİ, Fahri - ÜNAL, Dilek. "Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi". (2019), 35-38. https://doi.org/10.16948/zktipb.495103 |
APA | ÇELEBİ F, ÜNAL D (2019). Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 50(2), 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
Chicago | ÇELEBİ Fahri,ÜNAL Dilek Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 50, no.2 (2019): 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
MLA | ÇELEBİ Fahri,ÜNAL Dilek Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, vol.50, no.2, 2019, ss.35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
AMA | ÇELEBİ F,ÜNAL D Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2019; 50(2): 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
Vancouver | ÇELEBİ F,ÜNAL D Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2019; 50(2): 35 - 38. 10.16948/zktipb.495103 |
IEEE | ÇELEBİ F,ÜNAL D "Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi." Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 50, ss.35 - 38, 2019. 10.16948/zktipb.495103 |
ISNAD | ÇELEBİ, Fahri - ÜNAL, Dilek. "Klinik Bir Çocuk-Ergen Örnekleminde Dehb İlişkili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi". Zeynep Kamil Tıp Bülteni 50/2 (2019), 35-38. https://doi.org/10.16948/zktipb.495103 |