TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ

DEMIR, Ihsan Cemil; BALKI, Ali

TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ

İhsan Cemil DEMİR, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar, Türkiye)

Ali BALKI (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar, Türkiye)

Vergi Raporu

14 0

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 234 Sayfa Aralığı: 11 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-06-2020

TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ

Öz:

Wagner Kanunu, kamu harcamaları ile gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH)arasında uzun dönemlibir ilişkinin varlığı üzerine kurulmuş bir hipotezdir. Bu çalışmada Wagner’in geliştirmiş olduğuhipotezin 1960 - 2016 dönemi için Türkiye’de geçerli olup olmadığı araştırılmıştır. Hipotezin geçerliliği, eşbütünleşme analizi ve nedensellik testi yapılarak sınanmıştır. Eşbütünleşme analizindeARDL Sınır Testi ve Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Model (ARDL) kullanılırken; nedenselliktestinde Granger Nedensellik Testi Vektör HataDüzeltme Modeli (VECM) kullanılmıştır. WagnerKanunu’nu sınamaya yönelik analizler, Musgraveve Mann Modelleri bağlamında yapılmıştır. Testsonuçlarına göre; Musgrave Modelinde WagnerKanunu kabul edilirken, Mann Modelinde Wagner Kanunu’nun geçerli olup olmadığına yönelikbir sonuca varılamamıştır.

Anahtar Kelime:

TESTING THE WAGNER LAW IN TURKEY: 1960 – 2016 PERIOD ANALYSIS

Öz:

The Wagner’s Law is a hypothesis based on the existence of a long-term relationship between public expenditure and gross domestic product (GDP). In this study, the hypothesis which was developed by Wagner, 1960 - 2016 period was investigated whether valid in Turkey or not. Hypothesis validity was tested by cointegration analysis and causality test. While the ARDL Bounds Test and ARDL is used in the cointegration analysis; in the causality test, Granger Causality Test Vector Error Correction Model (VECM) was used. Analyses to test the Wagner’s Law, have been made in the context of the Musgrave and Mann Models. According to test results; while the Wagner’s Law was accepted in the Musgrave Model, no conclusion was reached regarding the validity of the Mann Model.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

• AKBULUT, H. (2017). Ekonomik Gelişmişlik-Kamu Harcamaları İlişkisi: 2007:1- 2015:3 Dönemi Türkiye Örneği, Yönetim Bilimleri Dergisi, Sayı:29(15), s.9-23.
• AKÇORAOĞLU, A. (1999). Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesci Politikalar: Bir Nedensellik Analizi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:1(2), s.51-65.
• ALTAY, N.O. ve ALTIN, O. (2008). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme ve Yatırımlar Üzerine Etkilerinin Analizi, Ege Akademik Bakış Dergisi, Sayı:8(1), s.267-285.
• ALTUNÇ, Ö.F. (2011). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye’ye İlişkin Ampirik Kanıtlar, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Sayı:18(2), s.145-157.
• ARISOY, İ. (2005). Wagner ve Keynes Hipotezleri Çerçevesinde Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:14(2), s.63-80.
• Artan, S. ve Berber, M. (2004), ‘‘Kamu Kesimi Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Çoklu Koentegrasyon Analizi’’, Cumhuriyet Üniveristesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(2), 13-29.
• ATASOY, B.S. ve Gür, T.H. (2016). Does the Wagner’s Hypothesis Hold for China? Evidence from Static and Dynamic Analyses, Panoeconomicus, Sayı:63(1), s.45-60.
• AY, A. (2006). Türkiye’de Wagner Teorisi Üzerine VAR Analizi, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı:12, s.293-314.
• AYTAÇ, D. ve GÜRAN, M.C. (2010). Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz, Sosyo-Ekonomi Dergisi, Sayı:2, s.130-152.
• BABATUNDE, M.A. (2011). A Bound Testing Analysis of Wagner’s Law in Nigeria: 1970– 2006, Applied Economics, Sayı:43(21), s.2843-2850.
• BAĞDİGEN, M. ve ÇETİNTAŞ, H. (2003). Causality between Public Expenditure and Economic Growth: The Turkish Case, Journal of Economic and Social Research, Sayı:6(1), s.1-18.
• BAĞDİGEN, M. ve BEŞER, B. (2009). Ekonomik Büyüme İle Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:9(5), s.1-17.
• BARRA C., BIOMONTE G., SPENNATI P. (2015). Did Fiscal Institutions Affect Wagner’s Law in Italy during 1951–2009 Period? An Empirical Analysis, Applied Economics, Sayı:47(59), s.6409-6424.
• BAŞAR S.A., TEMURLENK H., SİNAN M. POLAT Ö. (2009). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:13(1), s.301-314.
• BURNEY, N.A. (2002). Wagner’s Hypothesis: Evidence from Kuwait Using Cointegration Tests, Applied Economics, Sayı:34(1), s.49-57.
• CERGİBOZAN R., ÇEVİK E., DEMİR C. (2017). Wagner Kanunu’nun Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Çeşitli Zaman Serisi Bulguları, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Sayı:625(54), s.75-90.
• COURAKIS A.S., ROQUE F.M., TRIDIMIAS G. (1993). Public Expenditure Growth in Greece and Portuqal: Wagner’s Law and Beyond, Applied Economics, Sayı:25, s.125- 134.
• ÇAVUŞOĞLU, T.A. (2005). Testing the Validity of Wagner’s Law in Turkey: The Bounds Testing Approach, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:60(1), s.74-88.
• ÇETİNKAYA M., ÇETİNKAYA A.T., AKSOY E. (2017). Askeri Harcamalar Özelinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı:33(17), s.210-225.
• DEMİR, İ.C. (2015). Kamu Maliyesi, Limit Yayınları, Afyonkarahisar.
• DEMİRBAŞ, S. (1999). Cointegration analysis-causality testing and Wagner’s Law: the case of Turkey, 1950-1990, Discussion Papers in Economics from Department of Economics, Sayı:99/3, s.1-26.
• GACANER, A. (2005). Türkiye Açısından Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:20(1), s.103-122.
• GRENADE, K. ve WRIGHT, A. (2014). Public Spending Selected Caribbean Countries: Testing Wagner’s Law and Ratchet Hypothesis, Public Finance Review, Sayı:42(4), s.487-510.
• GÜDER F., YÜCEKAYA P., ŞENYURT A. (2016). Kamu Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye için Keynesyen Görüş mü? Wagner Kanunu mu Geçerli? (2006-2015 Dönemi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:1(1), s.47-60.
• GÜL, E. ve YAVUZ, H. (2010). AB’nin Yeni Üyeleri ile Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1996-2008 Dönemi, Maliye Dergisi, Sayı:158, s.164–178.
• GÜL, E. ve YAVUZ, H. (2011). Türkiye’de Kamu Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1963-2008, Maliye Dergisi, Sayı:160, s.72-85.
• GÜNAYDIN, İ. (2000). Türkiye İçin Wagner ve Keynes Hipotezlerinin Testi, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı:175, s.70-86.
• HALICIOĞLU, F. (2003). Testing Wagner’s Law for Turkey, 1960-2000, Review of Middle East Economics and Finance, Sayı:1(2), s.129-140.
• HENREKSON, M. (1993). Wagner’s Law - A Spurious Relationship, Public Finance / Finances Rubliques, Sayı:48(2), s.406-415.
• HUANG, C.J. (2006). Government Expenditures in China and Taiwan: Do They Follow Wagner’s Law?, Journal of Economic Development, Sayı:31(2), s.139-148.
• ISLAM, A.M. (2001). Wagner’s Law Revisited: Cointegration and Exogeneity Tests for the USA, Applied Economics Letters, Sayı:8(8), s.509-515.
• IŞIK, N. ve ALAGÖZ, M. (2005). Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:24(1), s.63-75.
• KABAKLARLI, E. ve ER, P.H. (2014). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Sınır Testi Yaklaşımı ile Analizi, Maliye Dergisi, Sayı:166, s.268- 285.
• KELLY, T. (1997). Public Expenditures and Growth, The Journal of Development Studies, Sayı:34(1), s.60-84.
• KOLÇAK M., KALABAK A.Y., BORAN H. (2015). ‘‘Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Analiz: 1984-2014 Türkiye Örneği’’, (http://torino2015.econworld.org/assets/ kolcak_kalabak_boran.pdf), Erişim tarihi: 05 Ocak 2018.
• KÖKSEL TAN B., MERT M., ÖZDEMİR Z.A. (2010). Kamu Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisine Bir Bakış: Türkiye, 1969- 2003, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:25(1), s.25-39.
• KUMAR S., WEBBER D.J., FARGHER S. (2012). Wagner’s Law Revisited: Cointegration and Causality Tests for New Zealand, Applied Economics, Sayı:44(5), s.607-616.
• LAMARTINA, S. ve ZAGHINI, A. (2010). Increasing Public Expenditure: Wagner’s Law in OECD Countries, German Economic Review, Sayı:12(2), s.149-164.
• MANN, A.J. (1980). Wagner’s Law: An Econometric Test for Mexico, 1925-1976, National Tax Journal, Sayı:33, s.189-201.
• MOHAMMADI H., CAK M., CAK D. (2008). Wagner’s Hypothesis: New Evidence From Turkey Using The Bounds Testing Approach, Journal of Economic Studies, Sayı:35(1), s.94-106.
• NİŞANCI M., UÇAR M., KARABIYIK, İ. (2011). ‘‘İktisadi Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik İlişkisi’’, Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, Sayı:111, (www.e-akademi.org), Erişim Tarihi: 05 Ocak 2018.
• OKTAYER, A. (2011). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: 1950-2009, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, Sayı:61(1), s.261-282.
• PEACOCK, A. ve SCOTT, A. (2000). The Curious Attraction of Wagner’s, Kluwer Academic Publishers - Public Choice, Sayı:102, s.1-17.
• PESARAN M.H., SHIN Y., SMITH, R.J. (2001). Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, Sayı:16(3), s.289- 326.
• SAN, R. (2003). Kamu Harcamalarının Dünyada ve Türkiye’deki Gelişimi ve Türkiye’de Ulusal Gelir İle İlişkisi, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı:209, s.25-38.
• SELEN, U. ve ERYİĞİT, K. (2009). Yapısal Kırılmaların Varlığında, Wagner Kanunu Türkiye İçin Geçerli mi?, Maliye Dergisi, Sayı:156, s.177-198.
• ŞAHİN, M. ve ÖZENÇ, Ç. (2007). Kamu Harcamaları İle Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Nedensellik İlişkileri, Yönetim Bilimleri Dergisi, Sayı:5(2), s.199-225.
• ŞİMŞEK, M. (2004). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı:18(1), s.37-52.
• TAŞSEVEN, Ö. (2011). The Wagner’s Law:- Time Series Evidence for Turkey, 1960- 2006, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Sayı:12(2), s.304-316.
• TELEK, C. ve TELEK, A. (2016). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Wagner ve Keynes Hipotezi Çerçevesinde İncelenmesi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Sayı:16, s.628-642.
• TERZİ, H. (1998). Kamu Harcamaları ile Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı:13, s.67-78.
• TUNA, K. (2013). Türkiye’de Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Test Edilmesi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, Sayı:3(1), s.54-57.
• ULUCAK, R. ve ULUCAK, Z.B. (2014). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Örneği, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Sayı:10(23), s.81-97.
• ULUTÜRK, S. (1998). Türkiye’de Planlı Dönemde Kamu Harcamalarının Gelişimi ve Devletin Ekonomideki Rolü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• ULUTÜRK, S. (2001). Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:1, s.131-139.
• ULUTÜRK S., AKYOL S., MERT M. (2016). Wagner Yasası’nın Türkiye İçin Test Edilmesi: 1980- 2014 Dönemine İlişkin ARDL Analizi, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:34, s.18-44.
• UYSAL, D. ve MUCUK, M. (2009). Türkiye Ekonomisinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Sayı:46(527), s.39-48.
• UZAY, N. (2002). Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği (1970-1999), Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:19, s.151-172.
• ÜNEN, Ç. (2015). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde Wagner Yasası Analizi (1998- 2014), Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Kayseri.
• YAMAK, N. ve KÜÇÜKKALE, Y. (1997). Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme ilişkisi, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı:131, s.5-14.
• YAMAK, R. ve ZENGİN, A. (1996). Kalman Filtre Yöntemi ve Wagner Yasası, DİE Araştırma Sempozyumu.
• YAY, T. ve TAŞTAN, H. (2009). Growth of Public Expenditures in Turkey During the 1950-2004 Period: An Econometric Analysis, Romanian Journal of Economic Forecasting, Sayı:4, s.101-118.
• YÜKSEL, C. ve SONGUR, M. (2011). Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980- 2010), Maliye Dergisi, Sayı:161, s.365-380.

APA	DEMIR I, BALKI A (2019). TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. , 11 - 27.
Chicago	DEMIR Ihsan Cemil,BALKI Ali TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. (2019): 11 - 27.
MLA	DEMIR Ihsan Cemil,BALKI Ali TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. , 2019, ss.11 - 27.
AMA	DEMIR I,BALKI A TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. . 2019; 11 - 27.
Vancouver	DEMIR I,BALKI A TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. . 2019; 11 - 27.
IEEE	DEMIR I,BALKI A "TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ." , ss.11 - 27, 2019.
ISNAD	DEMIR, Ihsan Cemil - BALKI, Ali. "TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ". (2019), 11-27.

APA	DEMIR I, BALKI A (2019). TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. Vergi Raporu, 0(234), 11 - 27.
Chicago	DEMIR Ihsan Cemil,BALKI Ali TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. Vergi Raporu 0, no.234 (2019): 11 - 27.
MLA	DEMIR Ihsan Cemil,BALKI Ali TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. Vergi Raporu, vol.0, no.234, 2019, ss.11 - 27.
AMA	DEMIR I,BALKI A TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. Vergi Raporu. 2019; 0(234): 11 - 27.
Vancouver	DEMIR I,BALKI A TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ. Vergi Raporu. 2019; 0(234): 11 - 27.
IEEE	DEMIR I,BALKI A "TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ." Vergi Raporu, 0, ss.11 - 27, 2019.
ISNAD	DEMIR, Ihsan Cemil - BALKI, Ali. "TÜRKİYE’DE WAGNER KANUNU’NUN SINANMASI: 1960 – 2016 DÖNEMİ ANALİZİ". Vergi Raporu 234 (2019), 11-27.