Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1242 - 1266 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-09-2020

İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ

Öz:
Geçmişi Romalılara kadar dayansa da hamam kültürünün Osmanlı ile birlikte yaygınlık kazandığı ve kültürel birmiras olduğu bilinmektedir. Kültürümüzde temizliğin, şifanın, belki de hepsinden önce dinin bir özelliği olarakkabul gören hamamlar, aynı zamanda sosyalleşme ve eğlence mekânları olarak da kullanılmaktadır. Geleneklerimizsayesinde dünden bugüne aktarılan, neredeyse bin yıllık bir geçmişi olan hamam kültürü, beraberinde sadece birritüeli değil, aynı zamanda kişilerarası iletişimin yoğun şekilde kullanıldığı bir ortamı da günümüze taşımasıbakımından önemlidir. Hamam söz konusu olduğunda birtakım geleneklerden de söz etmek olasıdır. Zira dündenbugüne evrilen hamam kültüründe değişmeyen özelliklerin başında gelin hamamı, asker hamamı, kırk hamamı,sünnet hamamı, bayram hamamı gibi geleneklerin varlığı dikkat çekmektedir. Böylece hamamın sadece yıkanıp,temizlenilen yer olmanın ötesinde; buluşma, kaynaşma, eğlenme, sohbet etme vb. iletişim ortamlarının yaratıldığıyer olduğundan söz etmek mümkündür.Bu düşünceden hareketle bize miras kalan geleneklerimizden birisi olan hamam kültürüne iletişim bakış açısıylayaklaşmak, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için çeşitli yaş ve eğitimseviyelerinden oluşan 20 kadın ve erkek ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerdenelde edilen bilgilere göre; hamam kültürünün sadece kadınlara özgü değil, erkekler arasında da yaygınlıkkazandığı, kadınların gelin hamamına erkeklerin ise asker ya da bayram hamamına öncelik verdikleri,hamamların bir iletişim ortamı olarak genel kabul gördüğü ve özellikle kişilerarası iletişimin devamına olanaktanıyan, hatta öyle ki hamamda kurulan dostlukların yıllar boyunca sürdürüldüğü, ilişki ve iletişimin günümüzekadar taşındığı bir mekân olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Sonuç olarak hamamların şifa bulmak, kirlerdenarınmak, temizlenmek için gidilen mekânlar olmanın yanı sıra; iletişim ortamlarının yoğun şekilde gerçekleştiği,içinde birçok ritüelin bulunduğu, sohbetlerin yapıldığı, şen kahkahaların atıldığı, eğlencelerin gerçekleştirildiği,kültürümüzün bir parçası olarak dünle bugün arasında kurulan bir köprü olduğunu söylemek mümkündür.
Anahtar Kelime:

TRADITIONAL TURKISH BATH CULTURE IN TERMS OF COMMUNICATION

Öz:
As well as Turkish bath is known to be a cultural heritage of Roman period; this culture has spread with the Ottoman Empire. These traditional baths are considered to be a feature of cleanliness, healing, and perhaps religion before all, are also used as socializing and entertainment venues. Thanks to our traditions, the bath culture is almost a thousand years old heritage, is not only a ritual, but also an environment where intense communication between people is used effectively and carried on until today. When it comes to bathing, it is possible to talk about some traditions. In the bath culture that changes permanently. However, the unchanging bath traditions such as: the bride's bath, the military bath, the 40 bath, the circumcised bath and the feast bath still maintains. Therefore, besides being the only place where the bath was washed and cleaned, meeting, also the place getting together, having fun, chatting, etc. it is possible to call the place where communication environments are created. With this opinion, approaching to the traditional heritage of bath culture with a communication viewpoint is the aim of this work. To achieve this goal, semi-structured interviews were conducted with 20 men and 20 women from various ages and education levels. According to the information obtained from the interviews; it is accepted that bathing culture is a common communication venue not only for women but also for men, where they held bride baths for women, soldier baths or festivals. As a result, baths are generally regarded as a communication medium and allow continuity of interpersonal communication. Findings have been reached that the friendships established in the baths lasts life long. Besides known as the places for healing, cleaning and purifying, It is possible to say that they are kind of communication venues where are performed entertainments, festivals, took place many rituals and conversations. As a result, traditional baths are unique places in our culture, where play an important role as a bridge connects culture of past and today.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARISAN, Kazım ve Arısan Günay, D. (1995). Abdülaziz Bey, Osmanlı Adet, Merasim ve Tabirleri, Âdat ve Merasim-Kadime, Tabirât ve Muamelât-ı Kavmiyey-i Osmaniye, İstanbul: Numune Matbaacılık.
  • ARMAĞAN, Ahsen (2014). “Yalnızlık ve Kişilerarası İletişim İlişkisi: Öğrenciler Üzerinde Bir Araştırma”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (30), s. 27-43.
  • BİLGİN, Hülya (2003), "Osmanlıda Hamam Geleneği ve Hamam Malzemesi", Toplumsal Tarih Dergisi, 115.
  • BOZOK, Düriye (2006). “Türk Hamamı ve Geleneklerinin Turizmde Uygulanışı (Bursa Merkez İlçe İçin Bir Araştırma)”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13, s. 62-86.
  • ÇUBUKÇU, Hatice (2006). “Kişilerarası İletişimde Devingenlik: Yeni Bir İletişim Modeline Doğru”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23 (1), s. 75-87.
  • DÖKMEN, Üstün (2001). İletişim Çatışmaları ve Empati, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • ERDOĞAN, İrfan (2009). “Türkiye’de İletişim Araştırmacıların Geleceği”, (Editörler), Korkmaz Alemdar, Türkiye’de Kitle İletişimi: Dün, Bugün, Yarın, Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayını.
  • ERTUĞRUL, Alidost (2009). “Hamam Yapıları ve Literatürü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 7 (13), s. 241-266.
  • GÜRÜZ, Demet ve Eğinli, Temel, A. (2012). Kişilerarası İletişim, 3. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • HABERMAS, Jurgen (1998). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (Çevirenler: Tanıl Bora, Mithat Sencer), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • HARTLEY, Peter (2010). Kişilerarası İletişim, Ankara: İmge Kitabevi.
  • LUSTING, Myron, W. and Koester, Jolene (1999). Intercultural Compentence- Interpersonal Communication Across Cultures, 3. B, Longman, New York.
  • MEGEP (2008). “Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri Alanı - Etkin İletişim”, Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Sistemi, Ankara.
  • ÖZŞAKER, Murat (2013). “Beden Eğitimi ce Spor Yüksekokulu Öğrencilerin İletişim Becerileri ve Benlik Saygıları”, IJTASE – International Journal of New Trends in Arts, Sports and Science Education, 2 (3), p. 29-39.
  • SAMİ, Kamuran (2017). “Halk Kültürü Bağlamında Hamam(lar)ın Toplumsal ve Mekânsal Dönüşümleri, Diyarbakır Tarihi “Suriçi” Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16, (64) s.1531-1546.
  • TÜRKAN, Kadriye (2009). “Türk Masallarında Mimari: Hamam ve İşlevleri”, Milli Folklor, Sayı: 84, s. 162-174.
  • UZTUĞ, Ferruh (2003). Halkla İlişkiler ve İletişim, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • YILDIRIM, Ali ve Şimşek, Hasan (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 4. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA Çalışır G, UNCU G, UNAL A (2019). İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. , 1242 - 1266.
Chicago Çalışır Gülsüm,UNCU GONCA,UNAL Aleyna Makbule İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. (2019): 1242 - 1266.
MLA Çalışır Gülsüm,UNCU GONCA,UNAL Aleyna Makbule İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. , 2019, ss.1242 - 1266.
AMA Çalışır G,UNCU G,UNAL A İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. . 2019; 1242 - 1266.
Vancouver Çalışır G,UNCU G,UNAL A İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. . 2019; 1242 - 1266.
IEEE Çalışır G,UNCU G,UNAL A "İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ." , ss.1242 - 1266, 2019.
ISNAD Çalışır, Gülsüm vd. "İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ". (2019), 1242-1266.
APA Çalışır G, UNCU G, UNAL A (2019). İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 1242 - 1266.
Chicago Çalışır Gülsüm,UNCU GONCA,UNAL Aleyna Makbule İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 7, no.2 (2019): 1242 - 1266.
MLA Çalışır Gülsüm,UNCU GONCA,UNAL Aleyna Makbule İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.7, no.2, 2019, ss.1242 - 1266.
AMA Çalışır G,UNCU G,UNAL A İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019; 7(2): 1242 - 1266.
Vancouver Çalışır G,UNCU G,UNAL A İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019; 7(2): 1242 - 1266.
IEEE Çalışır G,UNCU G,UNAL A "İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7, ss.1242 - 1266, 2019.
ISNAD Çalışır, Gülsüm vd. "İLETİŞİM BAKIŞ AÇISIYLA HAMAM KÜLTÜRÜ". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 7/2 (2019), 1242-1266.