Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 167 - 180 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-09-2020

Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları

Öz:
Bu araştırma, temel eğitim bölümü öğrencilerinin çocuk haklarına ilişkin bilişsel algılarının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.Araştırma, nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırma grubunu, ölçüt örneklem yöntemi ile belirlenmiş 174temel eğitim bölümü öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri, kelime ilişkilendirme testi ve odak grup görüşmesi aracılığıylaelde edilmiştir. Araştırmada edinilen verilerin analizleri, içerik analizi tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Bu analiz doğrul tusunda, temeleğitim bölümü öğrencilerinin çocuk haklarına yönelik bilişsel algıları, sekiz farklı başlık altında kategorize edilmiştir. Araştırmabulguları incelendiğinde, katılımcıların çocuk haklarına ilişkin bilişsel algılarının, çocukların temel yaşam gereksinimleri olarak elealınabilecek yaşama, güvenlik, kişi dokunulmazlığı ve vücut bütünlüğü gibi haklar olarak ifade edebileceğimiz negatif statü haklarıçerçevesinde yoğunlaştığı görülmüştür. Diğer taraftan eğitim, seyahat ve sağlık hakkı gibi hakları ifade eden pozitif statü h aklar vesiyasi yaşama katılım, karar mekanizmalarına katılım, toplanma, dernek kurma hakkı ve vatandaşlık hakkı gibi haklar olarak ifadeedilen aktif statü haklarına ilişkin sahip oldukları bilişsel algılarının, son derece dar bir kapsamı temsil ettiği görülmüşt ür. Araştırmasonucunda katılımcıların, çocuk hakları konusundaki algılarının ve farkındalık durumlarının geliştirilmesi gerektiği sonucunaulaşılmıştır. Buradan hareketle lisans öğretim programlarına konu ile ilgili derslerin yerleştirilebileceği, bu derslerden ba ğımsız olaraklisans düzeyinde çocuk haklarının öğretimine yönelik çeşitli eğitim seminerlerinin, kulüp çalışmalarının ve projelerin yaygın birbiçimde gerçekleştirilebileceği önerisinde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Undergraduate Students’ Cognitive Perceptions regarding Children’s Rights at the Department of Primary Education

Öz:
This study aims to investigate undergraduate students’ cognitive perceptions about the concept of children’s rights at the department of primary education. This qualitative research was carried out with 174 undergraduate students studying at the department of primary education. To determine the participants, criterion sampling technique was used. The research data were obtained through the word association test and focus group interview. In the process of analyzing the research data, content analysis method was utilized. During the data analysis procedure, cognitive perceptions for children's rights have been categorized under eight different titles. The findings reveal that the participants' cognitive structures related to children's rights were concentrated within the framework of the negative status rights that can be expressed as rights such as living, security, physical integrity and inviolability of the person as children's basic life needs. On the other hand, it was observed that the participants had a limited scope of cognitive perceptions related to positive status rights such as rights for education, travel, and health and active status rights such as rights for taking an active role in politics, establishing associations and citizenship. In the light of the findings of this study, it can be suggested that awareness of the undergraduate students related to children's rights must be increased by means of seminars, projects, and workshops.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz, E. (2012). Çocuk hukuku. Ankara: Pegem Akademi
  • Aldemir, E. (2014). Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Çocuk Hakları Konusundaki Tutumlarının Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Bilim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Berg, L. B. (1998). Qualitative Research methods fort he social sciences (Third Edition).Boston: Allyn & Bacon.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
  • Clair, N., Miske, S. & Patel, D. (2012). Child rights and quality education: Child-friendly schools in Central And Eastern Europe (CEE). European Education, 44(2), 5-22.
  • Covell, K., Howe, R. B. & McNeil, J. K. (2010). Implementing children’s human rights education in schools. Improving Schools, 13(2), 117-132.
  • Creswell, J. W. (2014). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. Demir, S. B. (Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Dağlı, S. K. (2015). Öğretmenlerin Çocuk Haklarına İlişkin Davranışlarının Öğrenciler Tarafından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
  • Deb, S. & Mathews, B. (2012). Children’s rights in India: Parents’ and teachers’ attitudes, knowledge and perceptions. International Journal of Children’s Rights, 20, 241–264.
  • Dündar, H. & Hareket, E. (2016). Türkiye’de ilköğretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler dersi öğretim programlarının çocuk hakları açısından İncelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 85-103.
  • Fazlıoğlu, Z. (2007). Çocuk Hakları Sözleşmesinde Yer Alan “Çocuk Hakları” Konusunda Öğretmenlerin ve Yöneticilerin Bilinç Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy, & P. Yalçınoğlu (Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Hareket, E. & Gülhan, M. (2017). Perceptions of students in primary education department related to children’s rights: A comparative investigation. Journal of Education and Learning, 6(2), 41-52.
  • Hareket, E. & Yel, S. (2017). Which Perceptions do we have related to our rights as child? Child rights from the perspective of primary school students. Journal of Education and Learning, 6(3), 340-349.
  • Kurt, H., Ekici, G. & Aksu, Ö. (2013). Tuz: Biyoloji öğretmen adaylarının zihinsel modelleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 244-255.
  • Karaman Kepenekçi, Y. (2006). A study of university students' attitudes towards children's rights in Turkey. The International Journal of Children's Rights, 14(3), 307-318.
  • Karaman Kepenekci, Y. & Baydık, B. (2009). Attitudes of the teacher candidates of mentally handicapped children about children’s rights. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 42(1), 329-350.
  • Kaya, S. Ö. (2011). Öğretmen Adaylarının Çocuk Hakları İle İlgili Görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.
  • Nacaroğlu, D. (2011). ‘‘Medyada Çocuk Hakları İstismarı’’, Çocuk hakları ve medya el kitabı, (Mustafa Ruhi Şirin (haz.), İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 207-231.
  • Neslitürk, S & Ersoy, A. F. (2007). Okulöncesi öğretmen adaylarının çocuk haklarının öğretimine ilişkin görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(2), 245-257.
  • Özer, Y. E. (2013). Çocuk hakları, katılım ve yerel düzeyde uygulaması: Türkiye örneği. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 245-258.
  • Özgirgin, S. (2004). Yöret Vakfı Çocuk Hakları Projesi. İstabul.
  • Şahin, S. & Polat, O. (2012). Türkiye’de ve dünyadaki gelişmiş ülkelerde çocuk katılım hakkı algısının ve uygulamalarının karşılaştırılması. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi. Cilt 4, No 1, 2012 ISSN: 2146-0817.
  • Şimşek, A. (2015). Sosyal bilgiler derslerinde bir öğretim materyali olarak edebî ürünler. M. Safran (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 390-412). Ankara: Pegem Akademi
  • Taşkın, P. (2014). Ortaöğretim Okulları Öğrencilerine Yönelik Disiplin Düzenleme Ve Uygulamalarının Çocukların Temel Hak ve Özgürlükleri Bağlamında Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Topsakal, C. (2012). Knowledge Level of pre-service teachers in the faculty of education about student rights. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(2), 766-771.
  • Türkoğlu, D. & Gültekin Akduman, G. (2013). Üniversitelerin okul öncesi eğitimi programlarında “çocuk hakları” dersi ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 1(2), 56-68.
  • Ulusavaş, M., Şahin, B., Dündar, Ş. & Özçelik, Ö. (2006). Öğretmen yetiştirme sistemimizde çocuk hakları bakımından bir değerlendirme (Kepirtepe Köy Enstitüsü Örneği). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 155-176.
  • Wikiquote, (2018). ‘‘Hubert Reeves’’, Erişim adresi: https://tr.wikiquote.org/wiki/Hubert_Reeves (06.08.2018 tarihinde erişilmiştir).
  • Yıldırım Doğru, S. S. (2014). Yasal düzenlemeler. İçinde Yıldırım Doğru, S.S. (Ed.), Çocuk kakları ve koruma aile refahı ve koruma. (pp:1-39). Ankara: Eğiten Kitap.
APA HAREKET E (2019). Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. , 167 - 180.
Chicago HAREKET ERDEM Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. (2019): 167 - 180.
MLA HAREKET ERDEM Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. , 2019, ss.167 - 180.
AMA HAREKET E Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. . 2019; 167 - 180.
Vancouver HAREKET E Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. . 2019; 167 - 180.
IEEE HAREKET E "Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları." , ss.167 - 180, 2019.
ISNAD HAREKET, ERDEM. "Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları". (2019), 167-180.
APA HAREKET E (2019). Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. Başkent University Journal of Education, 6(2), 167 - 180.
Chicago HAREKET ERDEM Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. Başkent University Journal of Education 6, no.2 (2019): 167 - 180.
MLA HAREKET ERDEM Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. Başkent University Journal of Education, vol.6, no.2, 2019, ss.167 - 180.
AMA HAREKET E Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. Başkent University Journal of Education. 2019; 6(2): 167 - 180.
Vancouver HAREKET E Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları. Başkent University Journal of Education. 2019; 6(2): 167 - 180.
IEEE HAREKET E "Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları." Başkent University Journal of Education, 6, ss.167 - 180, 2019.
ISNAD HAREKET, ERDEM. "Temel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Çocuk Haklarına Yönelik Bilişsel Algıları". Başkent University Journal of Education 6/2 (2019), 167-180.