Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 1748 - 1753 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466 İndeks Tarihi: 03-09-2020

Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri

Öz:
Peynir üretimi ile eski zamanlardan bu yana önemli bir yere sahip olan Kırklareli ilinde önemli ticaripotansiyele sahip olan iki farklı peynir, Kırklareli Beyaz Peyniri (KBP) ve KBP ve KEKP üretimindebelli oranlarda koyun sütü, keçi sütü ve inek sütü karışımı kullanılmaktadır. Kırklareli peynirleriniayırt edici kılan temel bazı özellikler mevcuttur. Bu özellikleri coğrafi yapı ve iklim koşullarına bağlıolarak ortaya çıkan doğal bitki örtüsünün getirdiği etki, peynir hammaddesi olan sütün taşımışolduğu farklılıklar, son olarak ve en önemlisi ise üretim yöntemi ve olgunlaşma sürecinde yer alantemel farklılıklar ile belirtildiği gibi süregelen tarihsel ustalık şeklinde özetlemek mümkündür. KBPve KEKP taşıdığı farklılıkları bir zincir gibi hayvan beslenmesinden, süte, sütten peynireyansımaktadır. İlin botanik kompozisyonunu oluşturan türlerin oranları hayvanların yeminioluşturmaktadır. Botanik özelliklerine göre Kırklareli meralarında yaygın olan bitkiler buğdaygiller(Poaceae), baklagiller (Fabaceae), geniş yapraklı otlar (Asteraceae, Apiaceae, Lamiaceae vd.) veçalılardır (Fagaceae vd.). Bu 3 farklı bitki grubunun süt ve peynir üzerine farklı şekillerde etkileribulunmaktadır ve protein miktarı, yağ oranı vb. gibi en temel kalite kriterlerini etkilemektedir.Bunların dışında sütün mikrobiyal yükünün çok düşük olması ile başlayan ve üretim koşullarınıngetirdiği birçok farklılık ta mevcuttur. İlde üretilen sütlerin AB kriterlerine uygun olması, öncelikledüşük pastörizasyon sıcaklığı gibi çok önemli bir avantajı beraberinde getirmektedir. Üretimlerindeyalnızca inek sütü kullanılabileceği gibi koyun sütü, keçi sütü ve inek sütü karışımı da kullanılabilir.Karışım oranları ise %30-%45 koyun sütü, %25-%40 keçi sütü, %15-%30 inek sütü şeklindedir.
Anahtar Kelime:

Historical Development and Geographical Characteristics of Kırklareli Cheese

Öz:
In Kırklareli, which has high importance for cheese production since ancient times, there are two different types of cheeses have important commercial potential are Kırklareli White Cheese (KWC) and Kırklareli Old Kashar Cheese (KOKC). These cheeses belong to Kırklareli and they are produced using the milk obtained in Kırklareli. A certain proportion of sheep milk, goat milk and cow milk is used in a mixture for KWC and KOKC production. There are some basic and distinctive features for Kırklareli cheeses. These features can be summarized as the effect of some differences belongs to Kırklareli, can be mentioned as natural vegetation due to geographical structure and climatic conditions, milk characteristics, historical difference and production method and maturation process. KBP and KEKP are reflected to the differences between animal feeding, milk and milk. The proportions of the plant species composed the botanical composition of the province constitute the animal feed. According to the botanical characteristics, the common plants in Kırklareli pastures are wheat (Poaceae), legumes (Fabaceae), broad-leaved herbs (Asteraceae, Apiaceae, Lamiaceae etc) and bushes. These 3 different groups of plants have different effects on the most basic quality criterias of milk and cheese, such as protein content, fat ratio etc. Apart from these, there are so many differences, which contain the low microbial load and process conditions. The fact that the milks produced in the province have quality properties within EU limits bring with it a very important advantage such as low pasteurization temperature. For the production of KWC and KOKC, cow milk only or the mixture of cow milk, goat milk and sheep milk, with rates between 15-30%, 25-40% and 30-45% respectively, can be used. Mixture rates are between 30% -45% sheep milk, 25% -40% goat milk and 15- 30% cow milk.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz N, Şimşek O. 1986. İthal ve Yerli Beyaz Peynirlerin Bazı Nitelikler Yönünden Karşılaştırılması ve Bu Konuda Alınması Gerekli Önlemler. Gıda Sanayiinin Sorunları ve Serbest Bölgelerin Gıda Sanayiine Beklenen Etkileri Sempozyumu, Adana, 15-17 Ekim 1986, 268-274s.
  • Azabağaoğlu MÖ, İnce F. 2004. Kırklareli İlinde Süt Sanayinin Durumu. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(3): 323-328. Anonim 2019. http://www.trakyagezi.com/tag/hamit-yenpeynirleri. Erişim: 06.02.2019.
  • Anonim 2011. Kırklareli Valiliği, Kırklarelı̇ İl Çevre Durum Raporu. 186s.
  • Baran A. 2015. Beyaz Peynı̇rde Salamura Konsantrasyonu ve Olgunlaşma Sıcaklığının Staphylococcus aureus’un Gelı̇şimi ve Toksı̇n Üretı̇mı̇ne Etkı̇sı̇. Doktora Tezi.
  • Bilgin B. 2010. Milk technological properties and fermentation products of human origin Lactobacillus rhamnosus IF3 and L. paracasei ssp. paracasei IF10 as single culture. Milchwissenschaft, 65(2): 187-189.
  • Carpino S, Mallia S, Laterra S, Melilli C, Licitra G, Acree TE, Barbano DM, Van Soet PJ. 2004. Composition and aroma compounds of ragusano cheese: native pasture and total mixed rations. Journal of Dairy Science, 87(4): 816-30.
  • Çakır A, Aşkın OO. 2018. Kırklareli Beyaz Peyniri. Ankara, Detay Yayıncılık, ISBN: 978-605-2323-66-3.
  • Dağlı Y, Kahraman SA, Sezgin İ. 2001. Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi. V.Kitap., Topkapı Sarâyı Kütüphanesi Bağdat 307 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu - Dizini. Yapı Kredi Yayınları. ISBN 975-363.
  • Eralp M. 1953. Türkiye’nin bazı mahalli peynirleri üzerinde araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 3(3-4): 227-230.
  • Eralp M. 1970. Antalya İli Genel Sütçülüğü ile Süt Mamülleri Üzerine İncelemeler. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, 436.
  • Falchero L, Lombardi G, Gorlier A, Lonati M, Odoardi M, Cavallero A. 2010. Variation in fatty acid composition of milk and cheese from cows grazed on two alpine pastures. Dairy Science and Technology, 90, 657–672.
  • Faulkner H, O’Callaghan TF, Mcauliffe S, Hennessy D. 2018. Effect of different forage types on the volatile and sensory properties of bovine milk. Journal of Dairy Science, 101: 1034-1047. https://doi.org/10.3168/jds.2017-13141.
  • Kalac P, Samkova E. 2010. The effects of feeding various forages on fatty acid composition of bovine milk fat: A review. Czech Journal of Animal Science, 55(12): 521-537. doi 10.17221/2485-CJAS
  • Koutsoukis C, Voidarou C, Demertzis PG, Akrida-Demertzi K. 2017. Effect of the composition of grazing matter on the quality characteristics of the traditional greek dairy product “Tsalafouti”. Journal of Enviromental Science, Toxicology and Food Technology, 11 (12): 79-84.
  • Lejonklev J, Lokke MM, Larsen MK, Mortensen G, Petersen MA, Weisbjerg MR. 2013a. Transfer of terpenes from essential oils into cow milk. Journal of Dairy Science, 96: 4235-4241. http://dx.doi.org/10.3168/jds.2012-6502.
  • Lejonklev J, Storm AC, Larsen MK, Mortensen G, Weisbjerg MR. 2013b. Differences in rate of ruminal hydrogenation of C18 fatty acids in clover and ryegrass. Animal, 1-7. doi: 10.1017/S1711731113001286.
  • Martin RM, Gunnell DJ, Pemberton J, Frankel S, Smith GD. 2005. The Boyd Orr cohort: A historical cohort study based on the 65 year follow-up of the Carnegie Survey of Diet and Healt, 1937-1939.
  • Özkaya DF, Gün İ. 2007. Anadolu’da peynir kültürü. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi. Ankara, 10- 15.09.2007, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, 485s-506s.
  • Park YW, Jeanjulien C, Siddique A. 2017. Factors affecting sensory quality of goat milk cheeses: A Review. Advances in Dairy Research, 5: 3, 1-9. Doi:10.4172/2329-888X.1000185.
  • Ríos SA, Méndez P, Fresno M. 2018. Effect of feeding goats with leguminous shrubs (Chamaecytisus proliferus ssp. Palmensis and Bituminaria bituminosa) on milk and cheese properties. Journal of Applied Animal Research, 46(1): 1443-1451. DOI: 10.1080/09712119.2018.1531762.
  • Samkova E, Spicka J, Pesek M, Pelikanova T, Hanus O. 2012. Animal factors affecting fatty acid composition of cow milk fat: A review. International Journal of Epidemiology, 34: 742-749.
  • Sav R. 2018. Bir beyaz peynir üretim tesisinde haccp sisteminin kurulması. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Tekirdağ.
  • Solak BB. 2013. Farklı Tip Peynirler Kullanılarak Üretilen Eritme Tipi Peynirlerin Üretimi Esnasında Uygulanan İşlem Parametrelerinin Peynirin Bazı Özellikleri Üzerine Etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Konya.
  • Spilova M, Kracmar S. 2011. Aroma active compounds in milk from goat fed basil (Ocimum basilicum). Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 3(21): 171-178.
  • Stypinkski P. 2011. The effect of Grassland-based forages on milk quality and quantity. Agronomy Research, 9: 479-488.
  • Şahin G. 2013. Coğrafi İşaretlerin Önemi ve Vize (Kırklareli)’nin Coğrafi İşaretleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15: 23-37.
  • Şen C. 2018. The effects of soil moisture and temperature on vegetation composition and yield at different pasture sites. International Journal of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine, 5 (2): 1-10.
  • Tunçtürk Y, Ocak E, Zorba Ö. 2010. Farklı homojenizasyon basıncı derecelerinin Kaşar peynirinin kimyasal, biyokimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal özelliklerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20(2): 88- 99.
  • Verdier-Metz I, Coulon JB, Pradel P, Viallon C, Albouy H, Berdague JL. 2000. Effect of the botanical composition of hay and casein genetic variants on the chemical and sensory characteristics of ripened Saint-Nectaire type cheeses. Lait, 80: 361–370.
  • Yaldız O, Kurdal E. 2003. Kırklareli İl Merkezinde Tüketime Sunulan Taze ve Eski Kaşarların Kimyasal Bileşimlerinin ve Hijyenik Kalitesinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi, 3: 20-27. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/44888
  • Yetişmeyen A. 2005. Bazı Geleneksel Peynı̇rlerı̇mizin Bı̇yojen Amı̇n İçerı̇ğinin Saptanması ve Peynı̇rlerı̇n Mı̇krobı̇yolojı̇k, Kı̇myasal Özellı̇klerı̇yle Olan İlişkisinin Araştırılması. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu.
  • Yılmaz Y, Gürsoy O, Gökçe Ö, Ertan K. 2015. Peynirlerin Kuru Madde, Yağ ve Protein İçeriklerinin Hızlı Belirlenmesinde Optik İnfrared Analiz Sistemli Süt Analizörünün Kullanım Potansiyeli. Akademik Gıda, 13(1): 47-55.
APA Askin B (2019). Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. , 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
Chicago Askin Buket Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. (2019): 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
MLA Askin Buket Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. , 2019, ss.1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
AMA Askin B Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. . 2019; 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
Vancouver Askin B Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. . 2019; 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
IEEE Askin B "Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri." , ss.1748 - 1753, 2019. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
ISNAD Askin, Buket. "Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri". (2019), 1748-1753. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
APA Askin B (2019). Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 7(11), 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
Chicago Askin Buket Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 7, no.11 (2019): 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
MLA Askin Buket Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.7, no.11, 2019, ss.1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
AMA Askin B Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2019; 7(11): 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
Vancouver Askin B Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2019; 7(11): 1748 - 1753. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
IEEE Askin B "Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 7, ss.1748 - 1753, 2019. 10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466
ISNAD Askin, Buket. "Kırklareli Peynirlerinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Karakteristikleri". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 7/11 (2019), 1748-1753. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i11.1748-1753.2466