Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları

Yıl: 2019 Cilt: 3 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 49 - 71 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29023/alanyaakademik.485906 İndeks Tarihi: 07-09-2020

Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları

Öz:
Yerel yönetimlerin merkezi yönetim ile olan ilişkilerinde, yerel yönetimlerinfaaliyet alanlarının belirlenmesi ve merkezden ayrılması yerel yönetimlerinözerkliğinin en önemli unsurlarından biridir. Yerel Yönetimlerin fonksiyonelözerkliği olarak adlandırılan bu özerklik; merkezi yönetim - yerel yönetimilişkisinde dengenin iki yönetimden birinin aleyhine bozulmasını önlemeyeyönelik getirilmiş bir ilkedir. Fonksiyonel özerklik bir yerel yönetimbiriminin o alanda yaşayan yerel topluluğu ilgilendiren tüm kamuhizmetlerinden sorumlu tek yönetsel kuruluşun yerel yönetimler olmasıfikrinden hareket etmektedir. Türkiye’de ise 1982 Anayasasının 127.Maddesine göre mahalli müşterek ihtiyaçları karşılayan kamusal hizmetlerinyerel yönetimler tarafından yerine getirileceği anayasal bir ilke olarakbelirlenmiştir. Böylece merkezi idare ile yerel yönetimler arası görev veyetki paylaşımının sınırı “mahalli müşterek hizmet” kavramı ileçerçevelenmiştir.
Anahtar Kelime:

The Limits of Duty and Authority Sharing Between Local Governments– Central Administrations in Turkey within the Light of Constitutional Court Decisions

Öz:
Determination of the fields of activity and decentralization is one of the most significant aspects of the autonomy of local governments in their relations with central administrations. This feature known as functional autonomy of local governments; is the principle established in order to keep the balance in the relationship of local governments and central administrations in terms of not being in favor of one of them. Functional autonomy acts on the idea of a local government being the only executive institution responsible for all of the public services for the local community living in that area. Article 127 of Turkey’s 1982 Constitution sets forth as a constitutional principle that local governments are to meet the local common needs. Thus, the limitation of responsibility and authority sharing between the central authority and local governments is framed with the concept of “local common service”.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALADA BAYRAMOĞLU, Adalet (2008), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin ‘Özerklik Meselesi’ Üzerinden Düşünmek”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 17, s.4, ss: 5-44.
  • AYTAÇ, Fethi (1994), Merkezi İdareden Mahalli İdarelere Devredilecek Hizmetler, Mahalli İdareler Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi, Ankara.
  • AZRAK, Ali, Ülkü (2013), “İdari Vesayet ve Yerel Özerklik”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu (21-23 Kasım 2011), Türkiye Belediyeler Birliği, ss.49-54, Ankara.
  • BAHÇECİ, Barış (2005), “5302 Sayılı Kanunla, İl Özel İdarelerinin Görev, Yetki ve Organları Üzerine Yapılan Tartışmalar Hakkında Hukuki Bir Değerlendirme”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s.5, ss.155-171.
  • BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (1967), Yerinden Yönetim ve Kalkınma, Birleşmiş Milletler Yerinden Yönetim Araştırma Grubu Raporu, (Çev. Selçuk Yalçındağ-Necil Ulusay), Todaie Yayını, Ankara, (BM Raporu, 1967 olarak kısaltılmıştır).
  • BOZKURT, Ömer, ERGUN, Turgay, SEZEN Seriye Sezen (1998), Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yayınları, Birinci Basım.
  • BOZLAĞAN, Recep (1998), “Türk Anayasalarında İdareye İlişkin Düzenlemeler”, Türkiye’de Yönetim Geleneği, İstanbul, İlke Yayınları.
  • CANATAN, Bilal (2001), Düşünce Tarihinde-Kamu Hukukunda-Avrupa Birliğinde Yerellik İlkesi, Ankara, Galeri Kültür Yayınevi.
  • DURAN, Lütfi (1982), İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul, Fakülteler Matbaası.
  • EGELİ, Haluk ve DİRİL, Funda (2012), “Türkiye'de Yerel Yönetimlerde Mali Özerklik ve Vergilendirme Yetkisi”, Sayıştay Dergisi, s. 84, ss: 25-44.
  • EKŞİOĞLU, A. Naci (1966), “Devlet ile Mahalli İdareler Arasındaki Mali Münasebetlerin Düzenlenmesi”, Türk İdare Dergisi, 36 (303), Kasım-Aralık, ss.95-108.
  • GERAY, Cevat (1995), “Yerel Demokrasi”, Yerel Özerklik-Demokrasi ve Halkın Katılımı, 14–15 Nisan 1995, Ankara.
  • GÖZLER, Kemal (2018), Mahalli İdareler Hukuku, Birinci Baskı, Ekin Basın Yayım Dağıtım, Bursa.
  • GÜLER, Birgül, Ayman (1998), Yerel Yönetimler, Ankara, TODAİE Yayını.
  • GÜNDAY, Metin (2005), “Kamu Yönetimi Reformunun İdari Yapılanmaya İlişkin Anayasal İlkeler Açısından Değerlendirilmesi”, Danıştay 137. Yıl Sempozyumu, Ankara, Danıştay Yayınları.
  • KALABALIK, Halil (2005), Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku, Teori-Uygulama, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • KALABALIK, Halil (2013), “Yerel Yönetimlerin Fonksiyonel Özerkliği”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu (21-23 Kasım 2011), Türkiye Belediyeler Birliği, Ankara, ss.139-211.
  • KARAHANOĞULLARI, Onur (2013), “Yerel Özerklik: Mahalli Müşterek İhtiyaçların Yerinden Yönetimi” Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, (21-23 Kasım 2011), Türkiye Belediyeler Birliği, Ankara, ss.65-95.
  • KARAASLAN, Mehmet (2008), Özerklik ve Denetim Açısından Yerel Yönetimler Reformu, Ankara, Turhan Kitabevi, 2008.
  • KARASU, Koray (2013), “Yönetim İlişkisi ve Yerel Özerklik”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, (21-23 Kasım 2011), Türkiye Belediyeler Birliği, Ankara, ss. 397-429.
  • KELEŞ, Ruşen (1995), “Hizmette Halka Yakınlık (Subsidiarity) İlkesi ve Yerel Yönetimler”, ÇYY, C.4, S.1, Ocak 1995, ss.3-14.
  • KELEŞ, Ruşen (2008), Yerinden Yönetim ve Siyaset (6. Baskı ), İstanbul, Cem Yayınevi.
  • KOYUNCU, Başak (2000), “Yerel Özerklik: Modeller ve Uygulamalar”, Muğla Üniversitesi SBF Dergisi, c.1, s.1, ss: 97-117.
  • ÖZAY, İl Han (2004), Günışığında Yönetim, İstanbul, Filiz Kitabevi.
  • ÖZEL, Mehmet (2000), “Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme İlkesi: Yerellik (Subsidiariaet)” Çağdaş Yerel Yönetimler, c.9, s.3, Temmuz, 2000, ss.25-43.
  • SADİOĞLU, Uğur ve ÖMÜRGÖNÜLŞEN, Uğur ( 2013) “Yerel Özerklik Algılamaları: Türkiye’de İl Belediyeleri Örneği”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, (21-23 Kasım 2011), Türkiye Belediyeler Birliği, Ankara, s. 343-375.
  • TORTOP, Nuri (1999), Mahalli İdareler, 6. Baskı, Ankara, Yargı Yayınları, 1999.
  • ULUSOY, Ali (2005), “Yerel Yönetimlere İlişkin Yeni Yasal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi”, Danıştay 137. Yıl Sempozyumu, Danıştay Yayınları, Ankara, 11 Mayıs 2005.
  • ULUSOY, Ahmet ve AKDEMİR (2013), Tekin, Mahalli İdareler, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • ÜSKÜL, Zafer (1995), “Sübzidiarite İlkesi Üzerine Düşünce Alıştırması”, Yeni Türkiye, Y.1, S.4, Mayıs-Haziran 1995.
  • YAYLA, Yıldızhan (1982), Anayasalarımızda Yönetim İlkeleri Tevsi-i Mezuniyet ve Tefriki Vezaif, İstanbul, İ.Ü. S.B.F Yayını, İstanbul.
  • YILDIRIM, Turan, YASİN, Melikşah, ÜSTÜN, Gül, KARAN, Nur, ÖZDEMİR, H. Eyüp, TEKİNSOY Okay (2012), İdare Hukuku, İstanbul, On iki Levha Yayınları.
APA BOZTEPE M (2019). Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. , 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
Chicago BOZTEPE MEHMET Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. (2019): 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
MLA BOZTEPE MEHMET Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. , 2019, ss.49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
AMA BOZTEPE M Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. . 2019; 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
Vancouver BOZTEPE M Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. . 2019; 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
IEEE BOZTEPE M "Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları." , ss.49 - 71, 2019. 10.29023/alanyaakademik.485906
ISNAD BOZTEPE, MEHMET. "Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları". (2019), 49-71. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.485906
APA BOZTEPE M (2019). Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. Alanya Akademik Bakış, 3(1), 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
Chicago BOZTEPE MEHMET Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. Alanya Akademik Bakış 3, no.1 (2019): 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
MLA BOZTEPE MEHMET Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. Alanya Akademik Bakış, vol.3, no.1, 2019, ss.49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
AMA BOZTEPE M Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. Alanya Akademik Bakış. 2019; 3(1): 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
Vancouver BOZTEPE M Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları. Alanya Akademik Bakış. 2019; 3(1): 49 - 71. 10.29023/alanyaakademik.485906
IEEE BOZTEPE M "Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları." Alanya Akademik Bakış, 3, ss.49 - 71, 2019. 10.29023/alanyaakademik.485906
ISNAD BOZTEPE, MEHMET. "Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Türkiye’de Yerel Yönetimler - Merkezi İdare Arasında Görev ve Yetki Paylaşımının Sınırları". Alanya Akademik Bakış 3/1 (2019), 49-71. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.485906