Yıl: 2019 Cilt: 3 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1274 - 1288 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26677/TR1010.2019.241 İndeks Tarihi: 08-09-2020

Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği

Öz:
Somut olmayan kültürel miras unsurları kapsamında incelenen el sanatları, günümüzde yokolmaya başlayan değerler arasında yer almaktadır. Diğer taraftan, Gümüşhane ili DölekKöyü’nde üretimi sınırlı da olsa halen devam etmekte olan çömlekçilik (guduculuk), akademikolarak incelenmesi gereken değerli bir el sanatıdır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Gümüşhaneili Dölek Köyü’nde üretimi giderek azalan guduculuğun sürdürülebilir turizm bağlamında tekrarcanlandırılmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına yönelik çözüm önerileri sunmaktır.Çalışmanın amaçları doğrultusunda; ilgili paydaşlarla görüşmeler gerçekleştirilmiş olup, ortayaçıkan sonuçlar betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Sonuç olarak çalışmada,guduculuğun devam ettirilmesi noktasında birtakım problemlerin var olduğu tespit edilmiştir.Bu problemlerin başlıcaları; gençlerin el sanatına karşı ilgisizliği ve el sanatı ustalarınınemeklerinin karşılığını yeterince alamamasıdır. Ayrıca, üretim sürecinin zor ve zahmetli olması,kooperatifleşmeye gidilmediği için guduların ucuza satılması, Dölek Köyü’nde guduların satışıve pazarlanması için uygun mekânların olmaması diğer problemlerdir.
Anahtar Kelime:

Investigation of Pottery Handicraft in the Scope of Sustainable Tourism: The Case of Gumushane Dölek Village

Öz:
Handicrafts that are examined within the context of intangible cultural heritage are among the values that are beginning to disappear. On the other hand; guduculuk, which is still going on even if limited its production in Dolek Village of Gumushane province, is a valuable hand craft to be examined academically. In this respect, the aim of study is to provide a solution for the revitalization and transfering it to future generations in the context of sustainable tourism of guduculuk increasingly decreasing production in the village of Dolek, Gumushane province. In line with the aims of the work; interviews with relevant stakeholders were conducted and the results were analyzed and evaluated by content analysis and descriptive analysis method. As a result, it has been found that there are some problems in the continuation of guduculuk in the study. These problems are mainly young people's indifference to the handcraft and not get craftsman's labor provision. In addition, the production process is difficult and laborious, the sale of potteries cheaply for the lack of become a cooperative, the lack of suitable places for the sale and marketing of pottery in Dölek Village are other problems.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyol, P. K. (2012). Kullanım Şekilleri ve Geleneğiyle Kültürümüzde Toprak. Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 4(1): 316-333.
  • Albayrak, M. (2013). Kelkit Vadisi Bölgesinde Görülen Beş Zamanlı Halk Oyunları Ezgilerinin Melodik ve Ritimsel Yapılarının Örnekler İle İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Baykal, F. (1990). Kırsal Yerleşim Coğrafyası Açısından Bir Araştırma: Gökeyüp Köyü (Salihli/Manisa) ve İlkel Çömlekçiliğin Köy Ekonomisindeki Yeri. Ege Coğrafya Dergisi, 5(1): 55- 74.
  • Beyhan, Ş. G. ve Ünügür, S. M. (2005). Çağdaş Gereksinimler Bağlamında Sürdürülebilir Turizm ve Kimlik Modeli. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, 4(2): 79-87.
  • Buner, Ö. P. ve Okca, A. K. (2016). Gölbaşı (Ankara) Çömlekçiliğinin Korunması, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 9(17): 278-296.
  • Butler, R. W. (1999). Sustainable Tourism: A State-of-the-Art Review. Tourism Geographies, 1(1): 7- 25.
  • Can, M. (2013). Geleneksel Türk El Sanatlarının Turizme ve Ekonomiye Katkısı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2): 259-266.
  • Ceylan, S. (2014). Mamak (Çanaklı) Beldesinde (Ağlasun-Burdur) Geleneksel Yöntemlerle Sürdürülen Toprak Kap Üretiminin Kırsal Turizm Bağlamında İrdelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 19(32): 231-242.
  • Choi, H. S. C. and Sirakaya, E. (2005). Measuring Residents’ Attitude Toward Sustainable Tourism: Development of Sustainable Tourism Attitude Scale. Journal of Travel Research, 43(4): 380-394.
  • Clarke, J. (1997). A Framework of Approaches to Sustainable Tourism. Journal of Sustainable Tourism, 5(3): 224-233.
  • Çalık, İ. ve Ödemiş, M. (2015). Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Değerlendirilmesi: Gümüşhane İli Örneği, 16. Ulusal Turizm Kongresi, Çanakkale Üniversitesi 12-15 Kasım 2015, Çanakkale.
  • Çalık, İ., Kaya, F., Akdu, U., Sezerel, H., Aras, G. ve Köstepen, A. (2013). Gümüşhane İli Turizm Potansiyeli, (Editör) Günaydın, İ., Gümüşhane Üniversitesi Yayınları, Gümüşhane, s. 12.
  • Demirbulat, Ö. G., Özdemir, S. S. ve Bozok, D. (2015). El Sanatları ve Turizm İlişkisi Çerçevesinde Türk Halı Dokumacılığının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesinde Yer Alan Örnekler Doğrultusunda Değerlendirilmesi, 14. Geleneksel Turizm Paneli, 16 Nisan 2015, Sakarya.
  • Er, B. ve Hünerel, Z. S. (2011). Turistik Bir Bölge Olan Nevşehir İlinin Yöredeki El Sanatlarına Katkısı, I. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu, 16-19 Kasım 2011, Nevşehir.
  • Erdener, H. (1997). Gümüşhane’nin Seyir Defteri. Ankara: Teknik Matbaacılık.
  • Gümüşhane Valiliği (1999). Cumhuriyet’in 75. Yılında Gümüşhane.
  • Gümüşhane Valiliği (2009). Gümüşhane Çevre Durum Raporu. [Online] http://gumushane.ormansu.gov.tr/Gumushane/New%20folder%20(1)/G%C3%BCm%C3%BC% C5%9Fhane%20%C4%B0li%20%C3%87evre%20Durum%20Raporu.pdf [Erişim Tarihi: 08.04.2019].
  • Hardy, A. L. and Beeton, R. J. S. (2001). Sustainable Tourism or Maintainable Tourism: Managing Resources for More Than Average Outcomes. Journal of Sustainable Tourism, 9(3): 168-192.
  • Hassan, S. S. (2000). Determinants of Market Competitiveness in an Environmentally Sustainable Tourism Industry. Journal of Travel Research, 38(3): 239-245.
  • Holfstein, A. J. and Gubrium, F. J. (1999). Active Interviewing, (Editors) Bryman, A. and Burgess, R. G.: Qualitative Research içinde, London: Sage Publications.
  • Hunter, C. (1997). Sustainable Tourism As an Adaptive Paradigm. Annals of Tourism Research, 24(4): 850-867.
  • Kurin, R. (2004). Safeguarding Intangible Cultural Heritage in the 2003 UNESCO Convention: A Critical Appraisal. Museum International, 56(1-2): 66-77.
  • Labadi, S. (2013). UNESCO, Cultural Heritage, and Outstanding Universal Value: Value-Based Analysis of the World Heritage and Intangible Cultural Heritage Conventions, (Editors) Hodder, I. and Preucel, R. W., Lanham: AltaMira Press.
  • Leimgruber, W. (2010). Switzerland and The UNESCO Convention on Intangible Cultural Heritage. Journal of Folklore Research: An International Journal of Folklore and Ethnomusicology, 47(1- 2): 161-196.
  • Onuk, T. ve Akpınarlı, F. (2004). Somut Olmayan Kültürel Mirasımızdan El Sanatları. Bilge Dergisi, 11(11): 4-6.
  • Öter, Z. ve Ünal, E. (2011). Somut Olmayan Kültürel Miras ve Turizm Etkileşiminin Beypazarı İlçesinde Yerel Ekonomiye Katkıları, The 8th International Turkish Folklore Congress, 21-24 Kasım 2011, İzmir.
  • Özkul, N. Fındık ve Köşklü, Z. (2013). Gümüşhane/Dölek Köyünde Çömlekçilik. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Sayı: 31: 51-67.
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2017). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hakkında. [Online] http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,50837/somut-olmayan-kulturelmirasin-korunmasi-sozlesmesi-hak-.html [Erişim Tarihi: 14.09.2017].
  • T.C. Turizm Bakanlığı (Yatırımlar Genel Müdürlüğü) ve Gümüşhane Valiliği (1994). Gümüşhane İli Turizm Envanteri ve Turizm Geliştirme Planı, Ağustos.
  • Türker, A. ve Çelik, İ. (2012). Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarının Turistik Ürün Olarak Geliştirilmesine Yönelik Alternatif Öneriler. Yeni Fikir Dergisi, Sayı: 9: 86-98.
  • Türkfiliz, H. (1997). Bir Gümüşhane Klasiği Gudu. Kültür Vadisi Gümüşhane Dergisi, Sayı: 12: 10- 11.
  • UNESCO (1989). Recommendation on the Safeguarding of Traditional Culture and Folklore, Records of the General Conference, Twenty-Fifth Session, October 17-November 16, Paris. [Online] https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000084696.page=242 [Erişim Tarihi: 08.07.2019].
  • UNESCO (2003). Text of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage. [Online] https://ich.unesco.org/en/convention [Erişim Tarihi: 08.07.2019].
  • UNWTO. (2004). Indicators of Sustainable Development for Tourism Destinations: A Guidebook. Madrid, Spain.
  • Ülker, T., Yılmaz, N., Kazancı, Ş. ve Doğru E. (2011). Gümüşhane Halk Kültürü-2, Gümüşhane Yöresinde Ticari Hayat, Gümüşhane: Gündüz Ofset Matbaacılık ve Yayıncılık, s. 387-415.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
APA Ödemiş M, Çalık İ (2019). Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. , 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
Chicago Ödemiş Murat,Çalık İsmail Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. (2019): 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
MLA Ödemiş Murat,Çalık İsmail Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. , 2019, ss.1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
AMA Ödemiş M,Çalık İ Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. . 2019; 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
Vancouver Ödemiş M,Çalık İ Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. . 2019; 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
IEEE Ödemiş M,Çalık İ "Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği." , ss.1274 - 1288, 2019. 10.26677/TR1010.2019.241
ISNAD Ödemiş, Murat - Çalık, İsmail. "Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği". (2019), 1274-1288. https://doi.org/10.26677/TR1010.2019.241
APA Ödemiş M, Çalık İ (2019). Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
Chicago Ödemiş Murat,Çalık İsmail Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi 3, no.4 (2019): 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
MLA Ödemiş Murat,Çalık İsmail Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, vol.3, no.4, 2019, ss.1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
AMA Ödemiş M,Çalık İ Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi. 2019; 3(4): 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
Vancouver Ödemiş M,Çalık İ Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi. 2019; 3(4): 1274 - 1288. 10.26677/TR1010.2019.241
IEEE Ödemiş M,Çalık İ "Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği." Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3, ss.1274 - 1288, 2019. 10.26677/TR1010.2019.241
ISNAD Ödemiş, Murat - Çalık, İsmail. "Çömlekçilik (Guduculuk) El Sanatının Sürdürülebilir Turizm Kapsamında İncelenmesi: Gümüşhane Dölek Köyü Örneği". Türk Turizm Araştırmaları Dergisi 3/4 (2019), 1274-1288. https://doi.org/10.26677/TR1010.2019.241