Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi

Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 215 - 243 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33718/tid.526551 İndeks Tarihi: 10-09-2020

Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi

Öz:
Sünnetin konumu, sünnet-vahiy ilişkisi, sünnetin vahiy kaynaklı olup olmadığı konularıgünümüzde sıkça gündeme getirilmekte ve bu bağlamda sünnetin dindeki konumuyla ilgili değerlendirmelere yer verilmektedir. Sünnetin dindeki konumuna ilişkin tartışmalarda,Kur’ân'dan bazı ayetler delil olarak sunulmaktadır. Ancak sünnetin dindeki konumununHz. Peygamber’in konumundan bağımsız değerlendirilmesi düşünülemez. Şüphesiz ki bukonuda başvurulması gereken ilk kaynak Kur’ân-ı Kerim’dir.Bu çalışmada, sünnetin kaynağı, dindeki yeri, korunması ve Resûlullah’ın Kur’ân’ı açıklaması (tebyîn) konuları, Kıyâme Suresi’nin 19. ayeti bağlamında ele alınmaya çalışılacaktır.Tefsir ve Hadis kaynaklarında Kıyâme Suresi’nin 16-19. ayetleri bir bütün olarak incelendiğinden öncelikle bu ayetlerin nüzul sebebi verilecek, ardından kaynaklarda verilenbilgiler ışığında ilgili ayet değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelime:

Source of Sunnah and Explanation (Tabyin) Duty of Prophet in the Context of 19th Verse of Surah al-Qiyâmah

Öz:
The status of Sunnah, relationship between Sunnah and Wahy, the divine revelation of God, and the subject matter whether Wahy is the source of Sunnah or not are being made an issue nowadays; in this sense many interpretations to define the status of Sunnah have been noticed. Some Ayahs from Quran are cited as evidence for the discussions made on the status of Sunnah in religion. However, the status of Sunnah cannot be considered to be evaluated in itself without considering the status of Prophet Muhammad, by any means. On this matter, the principal source to apply for is certainly the Noble Quran. In this study, in addition to discussion of the status of Sunnah in religion, its source within the context of the 19th Ayah of Surah Qiyamah, which has not been dwelt on much, its preservation and the duty to explain Holy Quran (tabyin) of Prophet Muhammad are going to be studied. For the reason that the 16th and 19th Ayahs of Surah Qiyamah are often contextualized together in Tafsir and Hadith sources, primarily giving the reasons of why they were revealed, the ayah of subject matter is going to be figured out in the context of the source of Sunnah, its preservation and its status in religion considering the information in different sources on its comprehension.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdulhâlik, Abdulğani. Hucciyyetu’s-Sünne. Riyad: ed-Daru’l-alemiyyetu li’l-kitabi’l-İslâmî, 1407/1986.
  • Adam, Baki. Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat. İstanbul: Pınar Yayınları, 2001.
  • Ahmed b. Hanbel. Musned. Thk. Şuayb el-Arnavud. Beyrut: Müessesetu’r-risale, 1420/1999.
  • Akcaoğlu, Faik. Hz. Peygamber’in Kur’ân Vahyi Dışında Bilgilendirilmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, 2010.
  • Âlûsî, Şihabuddîn Ebû’s-Senâ Mahmûd b. Abdillah. Tefsîru Ruhu’l-meânî. Beyrut: Müessesetu’r-risâle, 1431/2010.
  • Aydınlı, Abdullah. Hadis Yazıları. İstanbul: İFAV Yayınları, 2014.
  • Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed. Umdetu’l-kârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. Mısır: Şirketu mektebeti Mustafâ el-Halebî ve evlâduhû, ts.
  • Beydâvî, Ebû’l-Hayr Abdullah b. Ömer. Tefsîru’l-Beydâvî. Beyrut: Daru ihyai’t-turâsi’l-arabî, ts.
  • Buhâri, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. Sahihu’l-Buhârî. Beyrut: Daru’l-ma’rife, 425/2004.
  • Bursevî, İsmail Hakkı b. Mustafa el-İstanbulî. Tefsîru Rûhi’l-beyân. Beyrut: Daru ihyai’t-turasi’l-arabî, ts.
  • Cessâs, Ahmed b. ʿAlî Ebû Bekir er-Râzî el-Hanefî. Âhkâmu’l-Kur’ân. Beyrut: Thk. Muhammed es-Sâdık el-Kamhâvî. Dâru ihyâi’t-turâsi’l-arabî, 1405.
  • Çakan, İ. Lütfi. Sünnet’e Yönelik Tartışmalar. Bilgi ve Hikmet Dergisi (Bahar 1994): 112-125.
  • Darimî, Abdullah b. Abdirrahman. Sünenu’d-Darimî. Thk.: Fevaz Ahmed Zemerlî ve Halid es-Seb’u‘l-Alemî. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-arabi, 1986.
  • Davudoğlu, Ahmed. Sahîh-i Müslim Tercüme ve Şerhi. İstanbul: Sönmez Neşriyat, 1978.
  • Ebû Avâne, Yakûb, b. İshâk el-İsferânî. Musnedu Ebî Avâne. Beyrut: Daru’l-ma’rife, ts.
  • Ebu Hafs, Ömer b. Ali ed-Dımeşkî el-Hanbelî. el-Lubâb fî ulûmi’l-kitab. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-ilmiyye, 1998.
  • Ebu İshak en-Nisabûrî. el-Keşf ve’l-Beyan. Beyrut: Daru ihyai’t-turasi’l-arabi, 2002.
  • Ebu’l-Abbas, Ahmed b. Muhammed b. el-Mehdî eş-Şazelî. el-Bahru’l-medîd. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-ilmiyye, 2002.
  • Ebu’l-Leys, Nasr b. Muhammed es-Semerkandî. Bahru’l-ulûm. Beyrut: Daru’l-fikr, ts.
  • Ebu’s-Suûd, Muhammed b. Muhammed. Tefsîru Ebî’s-Suûd. Beyrut: Daru ihyai’t-turasi’l-arabî, ts.
  • Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’ân Dili. İstanbul: Eser Neşriyat, 1979.
  • Feyrûzâbâdî, Mecduddîn Muhammed b. Yakûb. Tenvîru’l-mikbâs min tefsîri İbn Abbâs. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-ilmiye, 1429/2008.
  • Gelgeç, Sevim. “16/Nahl 44 Bağlamında Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15/1 (2015): 275-299.
  • Genç, Mustafa. Sünnet – Vahiy İlişkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2005.
  • Gezer, Süleyman. “75. Kıyâme Suresinin 16-19. Ayetlerinin Anlaşılma Sorunları Üzerine”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11/3 (2018): 1719-1726.
  • Gül, Ali Rıza. “Kıyâmet Suresinin 16-19 uncu Ayetlerine Yüklenen Geleneksel Yorumlar Üzerine”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 44/2 (2003): 90.
  • Güngör, Mevlüt. “Kur’ân’ın Hz. Peygamber’in Sünnetine Verdiği Değer”. Milletlerarası Sünnetin Dindeki Yeri Sempozyumu Bildirileri (İstanbul 18-20 Kasım 1995). Ed. İsmail Lütfi Çakan. 51-75. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1998.
  • Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû ʿAbdullâh Muhammed b. Abdillah b. Muhammed. el-Mustedrek âle’s-Sahihayn, Thk. Musṭafâ ʿAbdulkâdir ʿAtâ. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-ʿilmiyye, 1411/1990.
  • Hamidullah, Muhammed. “Sünnet”. İslam Ansiklopedisi. 11: 243- 245. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1979.
  • Hatîb el-Bağdadî, Ebû Bekir Ahmed b. Ali b. Sabit. el-Kifaye fî ilmi’r-rivaye. Beyrut: Müesseset’r-risale, 2013.
  • Hatîb, Muhammed Accac. es-Sunnetu Kable’t-Tedvîn. Beyrut: Daru’l-fikr, 2005.
  • Hatîb, Muhammed Accac. Usûlu’l-Hadis, Daru’l-fikr. Beyrut: 2008.
  • Hatiboğlu, Mehmed Said. Hz. Peygamber ve Kur’ân Dışı Vahiy. Ankara: Otto, 2009.
  • Hazin, Alauddin b. Ali b. Muhammed b. İbrahim el-Bağdadî. Lubabu’t-te’vîl fî maanî’t-tenzîl (Tefsîru’l-Hazin). Beyrut: Daru’l-fikr, 1979.
  • Hocaoğlu, Mustafa. “Kıyâmet Suresinin 16-19’uncu Ayetlerine Yüklenen Geleneksel Yorumlar Üzerine Adlı Çalışmanın Değerlendirilmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 29 (2009): 69-88.
  • Irâkî, Zeynuddîn b. Abdurrahman b. el-Hüseyin. Şerhu Elfiyeti’l-Irâkî. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-ilmiyye, ts.
  • İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî. Fethu’l-bârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. Riyâd: Daru’s-selâm & Dımeşk: Daru’l-feyhâ’, 1421/2000.
  • İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân b. Ahmed Ebû Hatim el-Bustî. Sahîhu İbn Hibbân. Thk. Şuayb el-Arnavud. Beyrut: Müessesetu’r-risale, 1414/1993.
  • İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmâil b. Kesîr ed-Dımeşkî. Tefsiru’l-Kur’âni’l-Azîm. Thk. Sami b. Muhammed Sellâme. Riyâd: Daru’t-taybe li’n-neşr, 1999.
  • İbnu’l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed. Zadu’l-mesîr fî ilmi’t-tefsîr. Beyrut: el-Mektebu’l-İslamî, 1404.
  • Kâsımî, Cemaluddin. Kavâidu’t-tahdîs. Beyrut: Daru’n-nefais, 1993.
  • Kırbaşoğlu, Hayri. İslam Düşüncesinde Sünnet, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1999.
  • Köktaş, Yavuz. Hadîs Tarihi ve Usûlü. Rize: STS Yayınları, 2017.
  • Küçük, Raşit. “Kur’ân – Sünnet İlişkisi”, Milletlerarası Sünnetin Dindeki Yeri Sempozyumu Bildirileri (İstanbul 18-20 Kasım 1995), Ed. İsmail Lütfi Çakan. 121-162. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1998.
  • Mevdûdî, Ebu’l-‘Alâ. Tefhimu’l-Kur’ân. Trc. Muhammed Han Kayanî v.dğr.. İstanbul: İnsan Yayınları, 1996.
  • Mevdûdî, Ebu’l-‘Alâ, Sünnetin Anayasal Niteliği. İstanbul: Çıra Yayınları, 2008.
  • Muallimî, Abdurrahman b. Yahya el-Yemânî. el-Envâru’l-Kaşife. Beyrut: Alemu’l-kutub, 1403/1983.
  • Mubarekfûrî, Muhammed b. Abdirrahman. Tuhfetu’l-ahvezî bi şerhi Câmi‘i’t-Tirmizî. Şam: Daru’l-feyhâ’, 2011.
  • Mukatil b. Süleyman el-Ezdî. Tefsiru Mukatil b. Süleyman. Beyrut: Daru’l-kutubi’l-ilmiyye, 2003.
  • Müslim, Müslim b. Haccâc en-Nisâbûrî. Sahîhu Müslim. Beyrut: Daru’l-ma’rife, 1431/2010.
  • Nesefî, Ebu’l-Berekât Abdullah b. Ahmed. Tefsîru’n-Nesefî. Beyrut: Daru’n-nefâis, 2005.
  • Önkal, Ahmet. "Vahiy-Sünnet İlişkisi ve Vahy-i Gayr-i Metluvv", Kur’ân ve Sünnet Sempozyumu (Ankara 1-2 Kasım 1997) (İstanbul: İrfan Vakfı, 1999), 55-69.
  • Polat, Salahattin. Hadis Araştırmaları. İstanbul: İnsan Yayınları, ts. Râzî, Fahrettin. et-Tefsîru’l-kebîr (Mefatihu’l-ğayb). Beyrut: Daru’l-fikr, 1981.
  • Suyutî, Celâluddîn. Durru’l-mensûr fî tefsîri’l-me’sûr. Beyrut: Daru’l-fikr, 1432/2011.
  • Şafi‘î, Muhammed b. İdris. er-Risâle. Thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: el-Mektebetu’l-ilmiyye, 1309.
  • Şâtıbî, Ebû İshak İbrahim b. Mûsâ. el-Muvâfakât. Tkh. Muhammed Mirâbî. Beyrut: Müessesetu’r-risale, 1434/2013.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali es-San’ânî. Fethu’l-kadîr. Kuveyt: Daru’n-nevâdir, 1431/2010.
  • Taberânî, Süleyman b. Ahmed b. Eyyûb. el-Mu’cemu’l-Kebîr. Thk. Hamdî b. Abdilmecîd es-Selefî. Musul: Mektebetu’l-ulûm ve’l-hikem, 1983.
  • Taberî, Muhammed b. Cerîr. Camiu’l-beyan fi te’vili’l-Kur’ân. Thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Müessesetu’r-risale, 2000.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre. Sünenu’t-Tirmizî. Thk. Halil Me’mûn Şeyhâ. Beyrut: Daru’l-ma’rife, 1423/2002.
  • Üzüm, İlyas. “Kıyâme Sûresi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 25: 515-516. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Vahidî, Ebû’l-Hasen Ali b. Ahmed. el-Vecîz fî tefsîri’l-Kitabi’l-Azîz. Dımeşk: Daru’l-kalem & Beyrut: Daru’ş-şamiye, 1415/1995.
  • Yücel, Ahmet. Hadis Usûlü. İstanbul: İFAV Yayınları, 2011.
  • Zehebî, Şemsuddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed. Siyeru alâmi’n-nubelâ. Thk. Şuayb Arnavud. Beyrut: Müessesetu’r-risâle, ts.
  • Zemahşerî, Ebû’l-Kâsım Cârullah Mahmûd b. Ömer. Tefsîru’l-keşşâf. Beyrut: Daru’l-ma’rife, 1430/2009.
  • Zeydân, Abdulkerim. Ulûmu’l-Hadis. Beyrut: Müessesetu’r-risale, 2011.
APA KARABULUT F (2019). Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. , 215 - 243. 10.33718/tid.526551
Chicago KARABULUT FUAT Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. (2019): 215 - 243. 10.33718/tid.526551
MLA KARABULUT FUAT Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. , 2019, ss.215 - 243. 10.33718/tid.526551
AMA KARABULUT F Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. . 2019; 215 - 243. 10.33718/tid.526551
Vancouver KARABULUT F Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. . 2019; 215 - 243. 10.33718/tid.526551
IEEE KARABULUT F "Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi." , ss.215 - 243, 2019. 10.33718/tid.526551
ISNAD KARABULUT, FUAT. "Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi". (2019), 215-243. https://doi.org/10.33718/tid.526551
APA KARABULUT F (2019). Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. Trabzon ilahiyat dergisi, 6(1), 215 - 243. 10.33718/tid.526551
Chicago KARABULUT FUAT Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. Trabzon ilahiyat dergisi 6, no.1 (2019): 215 - 243. 10.33718/tid.526551
MLA KARABULUT FUAT Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. Trabzon ilahiyat dergisi, vol.6, no.1, 2019, ss.215 - 243. 10.33718/tid.526551
AMA KARABULUT F Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. Trabzon ilahiyat dergisi. 2019; 6(1): 215 - 243. 10.33718/tid.526551
Vancouver KARABULUT F Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi. Trabzon ilahiyat dergisi. 2019; 6(1): 215 - 243. 10.33718/tid.526551
IEEE KARABULUT F "Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi." Trabzon ilahiyat dergisi, 6, ss.215 - 243, 2019. 10.33718/tid.526551
ISNAD KARABULUT, FUAT. "Kıyâme Suresi 19. Ayet Bağlamında Sünnetin Kaynağı Ve Hz. Peygamber’in Tebyin Görevi". Trabzon ilahiyat dergisi 6/1 (2019), 215-243. https://doi.org/10.33718/tid.526551