Yıl: 2019 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 89 - 116 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/hayef.2019.19005 İndeks Tarihi: 23-09-2020

Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi

Öz:
Bu araştırmanın amacı; öğretmenlerinin kişilerarası öz-yeterlik algılarını tespit etmek ve öğretmenlerin değer yönelimlerinin, kişilerarası öz-yeterlik algıları üzerine etkisini belirlemektir. Araştırma ilişkisel tarama desende tasarlanmıştır. Araştırma evrenini, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Sarıyer ilçesinde görev yapan ortaokul ve ilkokul öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 64 okulda görev yapan 493 öğretmendir. Verilerin toplanmasında, “Öğretmen Kişilerarası Öz-Yeterlik Ölçeği”(KÖYÖ); “Portre Değerler Ölçeği” (PDÖ) ile araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde, bağımsız grup t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova), Kruskal-Wallis H testi, Mann-Whitney U testi, Spearman korelasyon analizi, Pearson Ki Kare testi, Lineer regresyon analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak öğretmenlerin değer yönelimlerinin öz-yeterlik algıları üzerine evrenselcilik, güvenlik ve öz-yönelim değerleri etkili olmuştur. Bu aynı zamanda araştırmaya katılan tüm öğretmenlerin en çok önem verdikleri ilk üç değerdir. Bu iki sonuç, evrenselcilik, güvenlik ve öz-yönelim değerlerinin, hem öğretmenlerin öz-yeterliklerini etkileyen değerler olduğunu, hem de öğretmenlerin tercih ettikleri ilk üç değer olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

The Effect of the Teachers’ Value Orientation on Interpersonel Self-Efficacy Perceptions

Öz:
The aim of this study is to determine teachers’ perceived interpersonel self-efficacy and the effect teachers’ value orientations on interpersonel self-efficacy perception. The correlational design was used in the research. The population of the research was teachers working at the primary schools and secondary schools in the Sarıyer in the 2014-2015 education year. The sample of this study consisted of 493 teachers working at the 64 schools, which was determined by the use of the random sampling method. During the data collection process, “The Teacher Interpersonal Self-efficacy Scale” , “Portrait Values Questionnaire” and “Personal Informatin Form” developed by the researcher were used. Data analysis was done using the independent group t- test, single – sided variance analysis ( Anova ), Kruskal-Wallis H test, Mann-Whitney U test, Spearman correlation analysis, Pearson chi square test, Linear regression analysis. When the findings were evaluated it was discovered that; Universalism, security and self-direction are the major values effecting teacher’s perceived interpersonel self-efficacy. These findings shows that these three values are most important values for all teachers. These are universalism, security and self-direction. These three values also interact with self-efficacy perceptions.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allport, G. W. (1961) Pattern and growth in personality. New York: Holt, Rinehart and Winston.
  • Allport, G. W., Vernon, P. E., & Lindzey, G. (1960). Study of values (3rd éd. rev.). Boston: Houghton Mifflin.
  • Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215. [CrossRef]
  • Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman (Ed.), Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
  • Bandura, A. (1995). Self-Efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Pres. [CrossRef]
  • Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman
  • Braithwaite, V. A. & Scott, W. A. (1991) Values. In J. P. Robinson, P. R. Shaver & L. S. Wrightsman (Eds.), Measures of Personality and Social Psychological Attitudes: Measures of Social Psychological Attitudes (Vol. 1). (pp. 661-746) San Diego, California: Academic Press. [CrossRef]
  • Brouwers, A. & Tomic, W. (2001). The factorial validity of scores on the teacher interpersonal self-efficacy scale. Educational and Psychological Measurement, 61, 433-445. [CrossRef]
  • Çapri, B. ve Kan, A. (2006). Öğretmen kişilerarası öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 48- 61.
  • Demirutku, K. (2007). Parenting styles, internalization of values, and the self-concept [çocuk yetiştirme tarzlar, değerlerin içselleştirilmesi ve benlik kavramı]. Yayınlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Demirutku, K. ve Sümer, N. (2010). Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıların, 13(25), 17-25.
  • Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Yayınları.
  • Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-related values. London: Sage Publications.
  • Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, intstitutions, and organizations across nations (second edition). London: Sage Publications.
  • Hogg, M. A. ve Vaughan, G. M. (2011). Sosyal psikoloji (2. Basım). (İ. Yıldız ve A. Gelmez, Çev.). Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Işık, İ. (2001). Öz-yeterlilik inancı: Yönetici rolleri açısından bir inceleme. Yayınlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. (28. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kluckhohn, C. (1951). Values and value orientations in the theory of action: An exploration in definition and classification. In T. Parsons, & E. Shils (Eds.). Toward a General Theory of Action (pp. 388-433). Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Mehmedoğlu, A. U. (2006). İlâhiyat fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık-değer ilişkisi (M.Ü. ilâhiyat fakültesi örneği). M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi 30(1), 133-167.
  • Kuşdil, M.E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45), 59-76.
  • Pajares, F. (1996). Self-Efficacy beliefs in academic settings. Rewiew of Educational Research. 66(4), 543-578. [CrossRef]
  • Rokeach, M. (1979). From individual to institutional values: With special reference to the values of science. In M. Rokeach (Ed.), Understanding human values: Individual and societal. (pp. 47- 70). New York: Free Press.
  • Sarı, E (2005). Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun eğitim fakültesi örneği. Değerler Eğitim Dergisi, 3(10), 73-88.
  • Schunk, D. H. (2009). Eğitimsel bir bakışla öğrenme teorileri (5. Basım). (M. Şahin Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries. Advances in Experimental Social Psychology,25, 1-65. [CrossRef]
  • Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and. Journal of Social Issues, 50, 19-45. [CrossRef]
  • Schwartz, Schwartz, S. H. (2006). A theory of cultural value orientations: Explication and aplication. Comparative sociology, 5(2), 137-182. [CrossRef]
  • Schwartz, Shalom H. (2007). Value orientations: Measurement, antecedents and consequences across nations. In R. Jowell, C. Roberts, R. Fitzgerald & G. Eva (Eds.), Measuring attitudes cross-nationally: Lessons from the European Social Survey, (pp.169–203). London: Sage. [CrossRef]
  • Schwartz, S. H. (2012). An overview of the Schwartz theory of basic values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 11. [CrossRef]
  • Schwartz, S. H., Melech, G., Lehmann, A., Burgess, S., Harris, M. & Ovens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the an overview of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519-542. [CrossRef]
  • Schwarzer, R. & Hallum, H. (2008). Perceived teacher self-efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses. Applied Psychology, 57, 152-171. [CrossRef]
  • Tschannen-Moran, M. & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805. [CrossRef]
  • Yapıcıkardeşler, E. (2007). Öğretmenlerin değer yönelimleri ile iş tahminleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul İli, Anadolu Yakası örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Values Education, 7(17).
APA TÜRKAN S, Türkan S (2019). Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. , 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
Chicago TÜRKAN Seda,Türkan Seda Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. (2019): 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
MLA TÜRKAN Seda,Türkan Seda Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. , 2019, ss.89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
AMA TÜRKAN S,Türkan S Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. . 2019; 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
Vancouver TÜRKAN S,Türkan S Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. . 2019; 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
IEEE TÜRKAN S,Türkan S "Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi." , ss.89 - 116, 2019. 10.26650/hayef.2019.19005
ISNAD TÜRKAN, Seda - Türkan, Seda. "Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi". (2019), 89-116. https://doi.org/10.26650/hayef.2019.19005
APA TÜRKAN S, Türkan S (2019). Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. Hayef:journal of education (Online), 16(1), 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
Chicago TÜRKAN Seda,Türkan Seda Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. Hayef:journal of education (Online) 16, no.1 (2019): 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
MLA TÜRKAN Seda,Türkan Seda Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. Hayef:journal of education (Online), vol.16, no.1, 2019, ss.89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
AMA TÜRKAN S,Türkan S Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. Hayef:journal of education (Online). 2019; 16(1): 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
Vancouver TÜRKAN S,Türkan S Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi. Hayef:journal of education (Online). 2019; 16(1): 89 - 116. 10.26650/hayef.2019.19005
IEEE TÜRKAN S,Türkan S "Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi." Hayef:journal of education (Online), 16, ss.89 - 116, 2019. 10.26650/hayef.2019.19005
ISNAD TÜRKAN, Seda - Türkan, Seda. "Öğretmenlerin Değer Yönelimlerinin Kişilerarası Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi". Hayef:journal of education (Online) 16/1 (2019), 89-116. https://doi.org/10.26650/hayef.2019.19005