Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 83 - 102 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/hayef.2020.1920 İndeks Tarihi: 23-09-2020
Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi
Öz: Bu araştırmanın amacı ergenlerin ayrışma-bireyleşme düzeyleri ile akran ilişkilerinin bazı demografik (cinsiyet, sınıf düzeyi ve okul türü) değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın çalışma evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında, Batman ili merkezinde bulunan liselerde öğrenim gören 11. ve 12. sınıf lise öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi ise, farklı lise türlerinden tesadüfi olarak alınan ve gönüllü olan n11= 209’i 11. sınıf, n12= 348’i 12. sınıf olmak üzere, toplam 557 (nkız=312; nerkek=245) kişidir. Çalışmada ilişkisel ve tarama modelleri kullanılmıştır. Ölçme araçları ise, Ayrışma-Bireyleşme Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formudur. Katılımcılardan elde edilen veriler, bağımsız t-testi, ANOVA, Pearson Çarpım Momentler Korelasyon ve Çoklu Regresyon aracılığıyla analiz edilmiştir. Çalışmadan çıkan sonuçlara göre, ergenlerin akran ilişkileri ile ayrışma-bireyleşme arasında negatif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu ve akran ilişkileri ölçek puanlarının ayrışma-bireyleşmeyi yordadığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan ergenlerin ayrışma-bireyleşme düzeyleri ve akran ilişkileri, cinsiyet, sınıf durumlarına göre kısmî bir şekilde anlamlı bulunurken, okul türü değişkenine göre ise, bütün ölçeklerde anlamlı olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime: Examination of Separation-Individuation Levels and Peer Relations of Adolescents According to Spesific Several Variables
Öz: The study aims to investigate the levels of separation-individuation and peer relations of adolescents in terms of several demographic variables, such as gender, class level, and school type. The sample population of the study consists of 11th and 12th grade high school students in Batman province (Turkey). The participants comprised 312 females and 245 males, 209 of whom were 11th grade and 348 were 12th grade students. A total of 557 individuals were randomly or voluntarily selected from various high schools in Batman, (Turkey). The study utilized the correlational survey model. The measuring tools employed were the Separation-Individuation Scale, The Inventory of Parent and Peer Attachment (IPPA) and a personal information form. Data were analyzed through several demographic variables, independent t-test, ANOVA, Pearson Product Moments Correlation, and multiple regression. Results suggest that a meaningful relationship in the negative direction exists between peer relations and separation-individuation of adolescents. On the one hand, peer relations were found to predict separation-individuation. On the other hand, although the levels of separation and individuation and peer relationships of adolescents were found to be partially meaningful according to gender and class status, such levels were found meaningful according to school type in all scales.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akhun, M. (2012). Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveynlik biçimleri, erken dönem uyumsuz şemaları, benlik kurguları ve duygu düzenleme güçlüğünün psikolojik belirtilerle ilişkisi. (Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Armsden, G. C., & Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent peer attachment: Individual differences and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16, 427-454. [Crossref]
- Aslan, S. ve Güven, M. (2015). Benlik gelişimi sürecinde ayrışma bireyleşme. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Atak, H. (2011). Kimlik gelişimi ve kimlik biçimlenmesi: Kuramsal bir değerlendirme. Psikyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 163-2013.
- Blos, P. (1967). The second individuation process of adolescence. Psychoanalytic Study of Child, 22, 162-186. [Crossref]
- Blos, P. (1979). The adolescent passage. New York: International Universities Press.
- Brown, B. B. (2004). Adolescents’ relationships with peers. In R. M. Lerner & L. Steinberg (Eds.), Handbook of adolescent psychology (pp. 363-394). New Jersey: John Wiley & Sons. [Crossref]
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F.(2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Büyükşahin-Çevik, G. ve Atıcı, M. (2008). Lise 3. sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 35-50.
- Christenson, R. M., & Wilson, W. P. (1985). Assessing pathology in the separation-individuation process by an inventory: A preliminary report. The Journal of Nervous and Mental Disease, 173(9), 561-572. [Crossref]
- Çıngı, H. (1990). Örnekleme kuramı. Ankara: H. Ü. Fen Fakültesi Basımevi.
- Demir, N. Ö., Baran, A. G. ve Ulusoy, D. (2005). Türkiye’de ergenlerin arkadaş-akran grupları ile ilişkileri ve sapmış davranışlar: Ankara örneklemi. Bilig/Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 82-108.
- Erkan-Atik, Z., Çok, F., Esen-Çoban, A., Doğan, T. ve Güney-Karaman, N. (2014). Akran ilişkileri ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 433-446.
- Gallordo, L. O., Barrasa, A., & Guevara-Viejo, F. (2016). Positive peer relationships and academic achievement across early and mid-adolescence. Social Behavior and Personality, 44(10), 1637-1648. [Crossref]
- George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Boston: Allyn & Bacon.
- Göral, F. S. (2002). The second separation-individuation process of the Turkish young adults: The relationships between the perceived maternal parenting attitudes, second separation ındividuation, expanding self and experiences in the romantic relationships. (Yüksek lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Göral-Alkan, F. S. (2010). Coupling through projective ıdentification: Bridging role of projective identivication in the associations among early parenting exprerience, personality construct and couple relationship. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Günaydın, B. ve Yöndem, Z. D. (2007). Ergenlerin akran bağlılığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 141-153.
- Güven, M., & Aslan, S. (2010). The analysis of the relationship between separation-individuation and school bullying in adolescents. Inönü University Journal of the Faculty of Education, 11(3), 125-142.
- Hortaçsu, N. (2003). İnsan ilişkileri. Ankara: İmge Kitabevi.
- Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık. [Crossref]
- Kins, E., Soenens, B., & Beyers, W. (2011). “Why do they have to grow up so fast?” Parental separation anxiety and emerging adults’ pathology of separation-ındividuation. Journal of Clinical Psychology, 67(7), 647-664. [Crossref]
- Kocayörük, E. (2009). Anne-baba ve akran bağlanmasının ergenlerin uyum düzeylerini yordama gücü. Journal of Educational Sciences & Practices, 8(15).
- Kocayörük, E. (2010). A Turkish adaptation of the inventory of parentand peer attachment: The reliability and validity study. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educationa Research, 40, 133-151.
- Köseoğlu, S. A. ve Erçevik, A. (2015). Lise öğrencilerinin duygusal özerklik ve sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 198-216. [Crossref]
- Lloyd, M. E. (2011). Fear of intimacy in romantic relationships during emerging adulthood: The influence of past parenting and separation-individuaiton. (Unpublished doctoral thesis, Victoria University, Melbourne). Retrieved from: http://vuir.vu.edu.au/19409/1/Marianne_Lloyd.pdf
- Mahler, M. S. (1968). On human symbiosis and the vicissitudes of individuation. New York, NY: International Universities Press.
- Mahler, M. S., Pine, F., & Bergman, A. (2015). İnsan yavrusunun psikolojik doğumu (Çev. A. N. Babaoğlu). İstanbul: Metis Yayınları.
- Mattanah, J. F., & Hancock, G. R. (2004). Parental attachment, separation-individuation, and college student adjustment: A structural equation analysis of meditational effects. Journal of Counseling Psychology, 51(2), 213-225. [Crossref]
- McClanahan, G., & Holmbeck, G.N. (1992). Separation-individuation, family functioning, and psychological adjustment in college students: A construct validity of the separation-individuation test of adolescence. Journal of Personality Assessment, 59, 468-485. [Crossref]
- Meues, W., Iedema, J., Maassen, G., & Engels, R. (2005). Separation-individuation revisited: On the interplay of parent-adolescent relations, identity and emotional adjustment in adolescence. Journal of Adolescence, 28, 89-106. [Crossref]
- Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
- Parker, J. G., & Asher, S. R. (1987). “Peer relations and later” personal adjustment: Are low-accepted children at risk?. Psychological Bulletin, 102, 357-389. [Crossref]
- Polat, Ü. (2013). Geç ergenlerin yaklaşmacı/kaçınmacı benlik düzenleme odakları ile ebeveynlerine bağlanma ve onlardan ayrışma-bireyleşme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Rakipi, S. (2015). Parenting styles: Their impact on adolescent separation and college adjustment. (Doctoral thesis, Capella University, Minneapolis). Retrieved from https://search.proquest.com/openview/72ecd1dda808bcf4cd27c63557052d89/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750&diss=y
- Reese, D. M. (2008). Attachment quality, parental monitoring, and peer relations as predictors of risky behaviors among ethnic minority youth. (Doctoral thesis, George Washington University, Wahington DC).
- Rice, K. G. (1992). Separation-individuation and adjustment to college: A longitudinal study. Journal of Counselling Psychology, 39, 203-213. [Crossref]
- Roring, S. A. (2012). Attachment, negative self-schemas, and coping with separation individuation during the transition to college. (Doctoral thesis, Oklahoma State University, Oklahoma). Retrieved from https://shareok.org/bitstream/handle/11244/6973/Department%20of%20Psychology_51.pdf?sequence=1
- Sabaka, S. M. (2009). Psychometric integrity of a measure of dysfunctional separation-individuatin in young adolescents. (Doctoral Thesis, Ball State University, Indiana). Retrieved from https://cardinalscholar.bsu.edu/bitstream/handle/123456789/193393/Ssabaka_2009-2_BODY.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- Steinberg, L. (2007). Ergenlik (Çev. F. Çok). Ankara: İmge Kitabevi.
- Şen-Demirdöğen, E. (2015). 12-18 Yaş aralığındaki ergenlerde tıkınırcasına yeme bozukluğu ile ayrılma-bireyleşme süreci arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış doktora uzmanlık tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Tamis-LeMonda, C. S., Way, N., Hughes, D., Yoshikawa, H., Kalman, R. K., & Niwa, E. Y. (2008). Parents’ goals for children: The dynamic coexistence of individualism and collectivism in cultures and individuals. Social Development, 17(1), 183-209.
- Totan, T. ve Yöndem, Z. D. (2007). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 8(2), 53-68.
- Uçar, G. (2018). Ağrı/Patnos ilçesi özelinde 12. sınıf ergenlerde ayrışma bireyleşme kapasitesi ile akran zorbalığı sistemi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
- Yörükoğlu, A. (2012). Gençlik çağı ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Kitabevi.
| APA | ASLAN A, ÇİÇEK İ (2020). Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| Chicago | ASLAN Ayse Esra,ÇİÇEK İlhan Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (2020): 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| MLA | ASLAN Ayse Esra,ÇİÇEK İlhan Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 2020, ss.83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| AMA | ASLAN A,ÇİÇEK İ Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2020; 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| Vancouver | ASLAN A,ÇİÇEK İ Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2020; 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| IEEE | ASLAN A,ÇİÇEK İ "Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." , ss.83 - 102, 2020. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| ISNAD | ASLAN, Ayse Esra - ÇİÇEK, İlhan. "Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". (2020), 83-102. https://doi.org/10.5152/hayef.2020.1920 |
| APA | ASLAN A, ÇİÇEK İ (2020). Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hayef:journal of education (Online), 17(1), 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| Chicago | ASLAN Ayse Esra,ÇİÇEK İlhan Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hayef:journal of education (Online) 17, no.1 (2020): 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| MLA | ASLAN Ayse Esra,ÇİÇEK İlhan Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hayef:journal of education (Online), vol.17, no.1, 2020, ss.83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| AMA | ASLAN A,ÇİÇEK İ Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hayef:journal of education (Online). 2020; 17(1): 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| Vancouver | ASLAN A,ÇİÇEK İ Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hayef:journal of education (Online). 2020; 17(1): 83 - 102. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| IEEE | ASLAN A,ÇİÇEK İ "Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." Hayef:journal of education (Online), 17, ss.83 - 102, 2020. 10.5152/hayef.2020.1920 |
| ISNAD | ASLAN, Ayse Esra - ÇİÇEK, İlhan. "Ergenlerin Ayrışma-Bireyleşme Düzeyleri ile Akran İlişkilerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". Hayef:journal of education (Online) 17/1 (2020), 83-102. https://doi.org/10.5152/hayef.2020.1920 |
