Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 84 - 96 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29224/insanveinsan.674726 İndeks Tarihi: 24-09-2020

Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi

Öz:
İnternetten sağlıkla ilgili bilgilere hızlı ve kolay bir şekilde ulaşabilmek mümkün halegelmiştir. Bu durum e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri kavramlarını günümüzde önemlihale getirmiştir. Bu çalışma ile bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinindemografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin; ayrıca e-sağlık okuryazarlığı ilesiberkondri düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Aralık 2019-Ocak 2020 aylarında İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcılarınyaşına, eğitim durumuna, medeni durumuna ve çalışma durumuna göre e-sağlık okuryazarlıkdüzeylerinin istatistiksel olarak farklılık göstermediği; ancak katılımcıların cinsiyetine göree-sağlık okuryazarlık düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir.Katılımcıların cinsiyetine, yaşına, medeni durumuna ve çalışma durumuna göre siberkondridüzeylerinin istatistiksel olarak farklılık göstermediği; ancak katılımcıların eğitim durumunagöre siberkondri düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlenmiştir. E-sağlıkokuryazarlığı ile siberkondri düzeyleri arasında pozitif yönlü ve düşük düzeyde bir ilişki olduğubelirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

A Study on the e-Health Literacy and Cyberchondria Levels of Individuals

Öz:
Accessing health related information rapidly and easily from the Internet has become possible. Because of this, the concepts of e-health literacy and cyberchondria have become important nowadays. This study aims to assess whether e-health literacy and cyberchondria levels of individuals display a difference according to demographic features or not, and to determine the correlation between e-health literacy and cyberchondria levels. The research was realized in Istanbul between the months of December 2019 – January 2020. The result of the study demonstrated that the e-health literacy levels of participants did not vary statistically according to their age, educational status, marital status or their employment status, however it was found that e-health literacy levels of participants varied statistically according to gender. It was demonstrated that the cyberchondria levels of participants did not vary statistically according to the gender, age, marital status and employment status of the participants, but that they varied statistically according to the participants’ educational status. A positive and lowlevel correlation was found between e-health literacy and cyberchondria.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbolat, Mahmut, Gülcan Kahraman, Gülsün Erigüç ve Hakan Sağlam. “Sağlık Okuryazarlığı Hasta-Hekim İlişkisini Etkiler mi?: Sakarya İlinde Bir Araştırma”. TAF Preventive Medicine Bulletin. 15:4 (2016): 354-362.
  • Altındiş, Selma, Mustafa Baran İnci, Ferhat Gürkan Aslan ve Mustafa Altındiş. “Üniversite Çalışanlarında Siberkondria Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi”. Sakarya Tıp Dergisi. 8:2 (2018):359-370.
  • Altınışık, Derya. “İnternet Çağının Hastalığı: Siberkondri”. Erişim 10 Ocak, 2020, https://www.bilimvetekno.com/internet-caginin-hastaligi-siberkondri/.
  • Andrus, Miranda R. ve Mary T. Roth. “Health Literacy: A Review”. Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy. 22:3 (2002): 282-302.
  • Batıgün, Ayşegül Durak, Nağme Gör, Burcu Kömürcü ve İpek Şenkal Ertürk. “Siberkondriya Ölçeği (SİBKÖ): Geliştirme, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 31:2 (2018):148- 162.
  • Can, Abdullah Buğra, Ebru Sönmez, Ferhad Özer, Gözde Ayva, Halit Bacı vd. “Sağlık Arama Davranışı Olarak İnternet Kullanımını İnceleyen Bir Araştırma”. Cumhuriyet Tıp Dergisi. 36:4 (2014): 486-494.
  • Coşkun, Sabahat ve Hatice Bebiş. “Adolesanlarda E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği: Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Gülhane Tıp Dergisi. 57 (2015): 378- 384.
  • Elciyar, Kemal ve Deniz Taşçı. “Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Öğrencilerine Uygulanması”. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi. 2:4 (2017): 231-244.
  • Ergün, Sibel, Hale Kızıl Sürücüler ve Reyhan Işık. “Ergenlerde E-Sağlık Okuryazarlığı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları: Balıkesir Örneği”. JAREN. 5:3 (2019):194-203.
  • Ertaş, Handan, Ramazan Kıraç ve Rahime Nur Demir. “Dijital Okuryazarlık ve E-Sağlık Okuryazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi” 3.Uluslararası 13.Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Bildiri Kitabı, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Ekim 10-13, 2019.
  • Frisch, Anne-Linda, Luca Camerini, Nicola Diviani ve Peter J. Schulz. “Defining and Measuring Health Literacy: How Can We Profit from Other Literacy Domains?”. Health Promotion International. 27:1 (2011):117-126.
  • Gençer, Ali Görkem, Mehmet Emrah Karadere, Burak Okumuş ve Çiçek Hocaoğlu. “DSM-5’e Giremeyen Tanılar (Kompulsif Satın Alma, Misophonia, Facebook Kıskançlığı, Pagofaji, Siberkondria, İnternet Bağımlılığı)”. Türkiye Klinikleri Psikiyatri-Özel Konular. DSM-5’in Yeni Tanıları Özel Sayısı (2018): 87-96.
  • Güven, Durdane Yılmaz, Hülya Bulut ve Sercan Öztürk. “Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sağlık Okuryazarlığı Düzeylerinin İncelenmesi”. Journal of History Culture and Art Research. 7:2 (2018): 400-409.
  • Ilgaz, Ayşegül ve Sebahat Gözüm. “Tamamlayıcı Sağlık Yaklaşımlarının Güvenilir Kullanımı için Sağlık Okuryazarlığının Önemi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 9:2 (2016): 67-77.
  • İbrahimoğlu, Özlem, Hülya Saray Kılıç ve Sevinç Mersin. “Fabrika Çalışanlarının Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler: Bilecik İli Örneği”. Sağlık ve Toplum. 3 (2019): 26-32.
  • Manganello, Jennifer A. “Health Literacy and Adolescents: A Framework and Agenda for Future Research”. Health Education Research. 23:5 (2008): 840-847.
  • McElroy, Eoin ve Mark Shevlin. “The Development and Initial Validation of the Cyberchondria Severity Scale (CSS)”. Journal of Anxiety Disorders. 28:2 (2014): 259-265.
  • McMullan, Ryan D., David Berle, Sandra Arnáez ve Vladan Starcevic. “The Relationships between Health Anxiety, Online Health Information Seeking, and Cyberchondria: Systematic Review and Meta-Analysis”. Journal of Affective Disorders. 245 (2019): 270-278.
  • Norman, Cameron D. ve Harvey A. Skinner. “eHealth Literacy: Essential Skills for Consumer Health in a Networked World”. Journal of Medical Internet Research. 8:2:e9 (2006): 1-11.
  • Norman, Cameron D. ve Harvey A. Skinner. “eHEALS: The eHealth Literacy Scale”. Journal of Medical Internet Research. 8:4:e27 (2006): 1-7.
  • Nutbeam, Don. Health Promotion Glossary. Geneva: World Health Organization, 1998.
  • Schwartzberg, Joanne G., Allison Cowett, Jonathan VanGeest ve Michael S. Wolf. “Communication Techniques for Patients with Low Health Literacy: A Survey of Physicians, Nurses, and Pharmacists”. American Journal of Health Behavior. 31:1 (2007): S96-S104.
  • Starcevic, Vladan. “Cyberchondria: Challenges of Problematic Online Searches for Health-Related Information”. Psychotherapy and Psychosomatics. 86:3 (2017): 129-133.
  • Starcevic, Vladan ve David Berle. “Cyberchondria: Towards a Better Understanding of Excessive Health-Related Internet Use”. Expert Review of Neurotherapeutics. 13:2 (2013): 205-213.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi Sözlüğü. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2011.
  • Tiritoğlu, Sena. “Diyetisyene Başvuran Bireylerin Beslenme ve Diyet Hakkındaki Düşünceleri ile Siberkondri İlişkisi”. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Okan Üniversitesi, 2019.
  • TÜİK. Erişim 9 Ocak, 2020. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028 Utma, Seçil. “Sağlık Okuryazarlığı Kavramı ve Sağlık Haberlerini Doğru Okumak”. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi. 5 (2019):223-231.
  • Uzun, Süleyman Utku. “Pamukkale Üniversitesi Çalışanlarında Siberkondri Düzeyi ve Etkileyen Etmenler”. Uzmanlık Tezi, T.C. Pamukkale Üniversitesi, 2016.
  • Yılmaz, Medine ve Zeliha Tiraki. “Sağlık Okuryazarlığı Nedir? Nasıl Ölçülür?”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 9:4 (2016): 142-147.
  • Zarcadoolas, Christina, Andrew Pleasant ve David S. Greer. “Understanding Health Literacy: An Expanded Model”. Health Promotion International. 20:2 (2005): 195-203.
APA Deniz S (2020). Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. , 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
Chicago Deniz Serkan Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. (2020): 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
MLA Deniz Serkan Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. , 2020, ss.84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
AMA Deniz S Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. . 2020; 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
Vancouver Deniz S Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. . 2020; 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
IEEE Deniz S "Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi." , ss.84 - 96, 2020. 10.29224/insanveinsan.674726
ISNAD Deniz, Serkan. "Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi". (2020), 84-96. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.674726
APA Deniz S (2020). Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. İnsan ve İnsan, 7(24), 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
Chicago Deniz Serkan Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. İnsan ve İnsan 7, no.24 (2020): 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
MLA Deniz Serkan Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. İnsan ve İnsan, vol.7, no.24, 2020, ss.84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
AMA Deniz S Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. İnsan ve İnsan. 2020; 7(24): 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
Vancouver Deniz S Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi. İnsan ve İnsan. 2020; 7(24): 84 - 96. 10.29224/insanveinsan.674726
IEEE Deniz S "Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi." İnsan ve İnsan, 7, ss.84 - 96, 2020. 10.29224/insanveinsan.674726
ISNAD Deniz, Serkan. "Bireylerin E-Sağlık Okuryazarlığı ve Siberkondri Düzeylerinin İncelenmesi". İnsan ve İnsan 7/24 (2020), 84-96. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.674726