Yıl: 2019 Cilt: 21 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 803 - 816 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-09-2020

Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru

Öz:
Modern tıp teknolojisinin gelişmesi, ihtiyaçların çeşitlenmesi, talep ve isteklerin çeşitlenmesi, sağlıkharcamalarındaki artış, finansal kaynakların kullanımı, teknik ve tahsis verimliliği sağlama çabaları,sağlık hizmetlerinde kalite arayışında artış, sağlık hizmetlerinde hekim ve hasta arasındaki bilgiasimetrisinin giderek azalması, “sağlıklı olma durumu” konseptinin değişimi, hastalık teşhis vetedavisinde kullanılan yöntem ve araçların gelişmesi gibi sebepler, sağlık hizmetlerinde yenimesleklerin ortaya çıkışını ve gelişimini hızlandırmıştır. Bu çalışmanın amacı, sağlık hizmetlerindekiyeni mesleklerin ortaya çıkışı bağlamında Türkiye’nin yaşadığı sorunları inceleyerek sonuçlarçıkarmaktır. Türkiye’nin, farklı sağlık taleplerini karşılayabilecek nitelikte sağlık insan gücüne sahipolduğu düşünülmektedir. Yeni sağlık meslekleri ortaya çıkınca farklı sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Busorunları çözmek, farklı meslekler arasındaki koordinasyonu sağlamak ve yeni ile eski meslek üyeleriarasındaki çatışmaları yönetebilecek sağlık yönetici ve profesyonellerine ihtiyaç vardır. Bu anlamdaTürkiye’nin, yeni sağlık mesleklerine gerekli alanı sağlaması durumunda dünyada ve bölgede sağlıkalanında öncü bir ülke olmayı başarabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Professionalization in the Field of Health and Problems in Turkey: Towards New Professıon

Öz:
Reasons such as development of modern medical technology, diversification of needs, diversification of demands and requests, increase in health expenditures, use of financial resources, efforts to provide technical and allocation efficiency, increase in the search for quality in health services, gradually decreasing information asymmetry between physician and patient in health services, the change in the concept of “health status”, and the development of methods and tools used in the diagnosis and treatment of diseases have accelerated the emergence and development of new professions in health services. The purpose of this study is to draw conclusions by examining the problems of Turkey in the context of the emergence of new professions in the health services. Turkey is thought to have health manpower capable of meeting the different health demands. When new health professions emerge, different problems arise. There is a need for health managers and professionals who can solve these problems, ensure coordination between different professions and manage conflicts between new and old occupational members. In this sense, if Turkey meets the necessary space for the new health profession is thought that the country managed to become a pioneer in the field of health in the world and the region.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, O., Özkan, D.S., Tanrıverdi, H. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9:2, 235-259.
  • Altıok, H.Ö., Üstün, B. (2014). Profesyonellik: Kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7, 151-155.
  • Cruess RL. ve Cruess SR. (2008). Expectations and Obligations Professionalism and Medicine’s Social Contract With Society. Perspect Biol Med, 51(4):579–98.
  • Cruess S. R., Johnston S. ve Cruess R. L. (2004). “Profession”: A Working Definition for Medical Educators. Teach Learn Med, 16(1): 74-6.
  • Çalık, Ç. (2016). Sağlık Sektöründe Geleceğin Meslekleri. Erişim Tarihi: 13.08.2019. https://www.kariyer.net/kariyer-rehberi/bilisim-ve-muhendislik-alaninda-10-populermeslek/.
  • Çoban İ. (1999). Çağdaş Hemşire İş Tanımını Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hemşirelerinin Benimseme ve Uygulama Durumu. (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Davidoff, F., & Florance, V. (2000). The Informationist: A New Health Profession? Annals of Internal Medicine, 132(12), 996.doi:10.7326/0003-4819-132-12-200006200-00012.
  • Flexner A. (1910). Medical education in the United States and Canada: a report to the Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching. New York: The Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching.
  • Freidson E. (1986). Professional powers. Chicago and London: The University of Chicago Press.
  • Frenk, J.; Chen L.; Bhutta, Z. A.; Cohen, J.;Crisp, N.;Evans, T.;Fineberg, H.;Garcia, P.; Ke, K.; Kelley, P.;Kistnasamy, B.; Meleis, A.; Naylor, D.; Pablos-Mendez, M.; Reddy, S.; Scrimshaw, S.; Sepulveda, J.;Serwadda, D.;Zurayk H. (2010). Health professionals for a new century: transforming education to strengthen health systems in an interdependent world, Lancet, 376: 1923–58.
  • Hannay, D. R. (1988). Lecture Notes on Medical Sociology, Blackwell Scientific Publications, 1988, s.191.
  • Hayran, O. (2018). Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, Haziran-Temmuz-Ağustos 2018 tarihli 47. sayı, s. 84-90.
  • http://www.turkishexpodirectory.com, 2016, Erişim Tarihi: 29.01.2019.
  • Kim-Godwin, Y.S, Baek, H.C, Wynd, C.A. (2010). Factors influencing professionalism in nursing among Korean American registered nurses. Journal of Professional Nursing, 26:4, 242-9. https://doi.org/10.1016/j.profnurs.2009.12.007.
  • Kollef, M. H., Shapiro, S. D., Clinkscale, D., Cracchiolo, L., Clayton, D., Wilner, R., & Hossin, L. (2000). The Effect of Respiratory Therapist-Initiated Treatment Protocols on Patient Outcomes and Resource Utilization. Chest, 117(2), 467– 475.doi:10.1378/chest.117.2.467.
  • Kuhlmann E. (2006). Modernising Health Care: Reinventing Professions, The State and The Public. The Policy Press, Bristol, UK.
  • Oliver, M.-J., Quinn, R. R., Richardson, E.-P., Kiss, A.-J., Lamping, D.-L., & Manns, B.-J. (2007). Home care assistance and the utilization of peritoneal dialysis. Kidney International, 71(7), 673–678.doi:10.1038/sj.ki.5002107.
  • Ottewill, R. ve Wall, A. (2000). Vocationalism and relevance in higher education: issues concerning the delivery of contextual material to first-year students on business and public sector courses, Journal of Vocational Education and Training, 52:3, 521-534, DOI: 10.1080/13636820000200129.
  • Öktem C. (200). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Algıladıkları Ana-Baba Tutumlarının Mesleki İlgi ve Değerleriyle İlişkisi. (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Özlük, B. ve Sur, H. (2017). Türkiye’de Hemşireliğin Profesyonelleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi ve Avrupa Birliğine Uyum Süreci: Niteliksel Bir Çalışma, Journal of Health and Nursing Management, Sayı:3, Cilt:4, doi:10.5222/SHYD.2017.098.
  • Palabindala V. ve Salim S. A. (2018). Era of hospitalists. J Community Hosp Intern Med Perspect. 2018;8(1):16-20.
  • Smith, M., & Carber, L. A. (2009). Survey of US chiropractors’ perceptions about their clinical role as specialist or generalist. Journal of Chiropractic Humanities, 16(1), 21– 25. doi:10.1016/j.echu.2010.02.009.
  • Sur, H. (2017). Dünyada ve ülkemizde sağlık mesleklerinin geleceği, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, Haziran-Temmuz-Ağustos 2016 tarihli 39.sayı.
  • Wilson-Kovacs, D. M., & Hauskeller, C. (2011). The clinician-scientist: professional dynamics in clinical stem cell research. Sociology of Health & Illness, 34(4), 497– 512.doi:10.1111/j.1467-9566.2011.01389.x.
APA ÇAPAR H (2019). Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. , 803 - 816.
Chicago ÇAPAR Haşim Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. (2019): 803 - 816.
MLA ÇAPAR Haşim Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. , 2019, ss.803 - 816.
AMA ÇAPAR H Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. . 2019; 803 - 816.
Vancouver ÇAPAR H Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. . 2019; 803 - 816.
IEEE ÇAPAR H "Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru." , ss.803 - 816, 2019.
ISNAD ÇAPAR, Haşim. "Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru". (2019), 803-816.
APA ÇAPAR H (2019). Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), 21(3), 803 - 816.
Chicago ÇAPAR Haşim Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online) 21, no.3 (2019): 803 - 816.
MLA ÇAPAR Haşim Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), vol.21, no.3, 2019, ss.803 - 816.
AMA ÇAPAR H Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online). 2019; 21(3): 803 - 816.
Vancouver ÇAPAR H Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online). 2019; 21(3): 803 - 816.
IEEE ÇAPAR H "Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru." Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online), 21, ss.803 - 816, 2019.
ISNAD ÇAPAR, Haşim. "Sağlık Alanında Meslekleşme ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar: Yeni Mesleklere Doğru". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Online) 21/3 (2019), 803-816.