Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 243 - 275 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46353/k7auifd.672168 İndeks Tarihi: 27-09-2020

AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER

Öz:
İnsanlara doğru yolu göstermek için gönderilen peygamberlerin temel görevi, onlaraAllah’ın (c.c.) dinini tebliğ ve tebyîn etmektir. Son peygamber olan Hz. Muhammed(s.a.s.) de şüphesiz bu amaçla gönderilmiştir. İnsanların içerisinden kimlerin gösterilen doğru yola tabi olduğu için cennete gireceğine yahut başka yollara saptığındandolayı cehenneme müstehak olacağına ise yalnızca Allah (c.c.) karar verir ve bunusadece o bilir. O bu yetkisini başka hiçbir kimseyle paylaşmamıştır. Böyle olmaklabirlikte Hz. Peygamber (s.a.s.), sahâbesinden bazılarını ya henüz onlar hayatta ikenya da vefatlarının ardından özel olarak Allah’ın (c.c.) kendisine bildirmesiyle cennetle müjdelemiştir. Bu kişilerin sayısıyla ilgili yaygın olan kanaat, on kişi olduklarıdır. Bunlara “Aşere-i mübeşşere” denilmiştir. Ancak konuyla ilgili rivâyetler detaylıbir şekilde incelendiğinde on sahâbîden daha fazlasının Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından bu dünyada cennetle müjdelendiği görülmektedir. Bu araştırmada, mezkûrgerçeğe rağmen sadece on kişinin bu müjdeye nâil olduklarına dair yaygın kanaatin oluşmasının sebepleri ve bunların dışında hangi sahâbîlerin dünyada Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından cennetle müjdelendiği yahut cennete gireceğinin haberverildiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu vesileyle temel hadîs kaynakları taranarak bu kişilerin sayısının ne olduğunun ve kimleri kapsadığının tespit edilmesiamaçlanmaktadır. Ancak bu konuda nihaî ve kesin bir rakam verilmesi tabiatıylamümkün olmayacaktır. Zira başkalarının da bu müjdeye nail oldukları halde budurumun rivayetlere yansımamış olma ihtimali sözkonusudur.
Anahtar Kelime:

SOME COMPANIONS WHO WERE PROMISED PARADISE EXCEPT ASHARA-I MUBASHARA

Öz:
The main task of the prophets that sent to show people the right way is to declare religion and clarify it . The last prophet, Muhammad (p.b.u.h.) was also sent for this purpose. On the day of the hereafter, only Allah (swt) knows and will decide who will enter into heaven by entering the right path, or who will go to hell by deviating from the right path. He has not shared this authority with anyone else. Nevertheless, Hz. Prophet (pbuh) heralded some of his companions to heaven when they were still alive or after their death, by Allah’s permission. The common opinion about the number of these people are ten. These are called “Ashra-i Mubashra”. However, when the stories on the subject are examined in detail, it is seen that more companions are heralded by the Prophet (p.b.u.h.) with heaven in this world. In this study, the reasons for the widespread belief that only ten people had received this good news and other companions that were actually heralded by the Prophet (p.b.u.h.) with heaven will be revealed. On this occasion, it is aimed to search the basic hadith sources and determine the number of these people and who they are. However, it will not be possible to give a final and precise figure in this regard. Because, although others have been given this good news, it is possible that this situation has not been reflected in the narrations.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdulhakîm, Mansûr. en-Nisâü’l-mübeşşerâtü bi’l-cenne fî dav’i’l-Kitâb ve’s-Sünne. b.y.: el-Mektebetü’t-Tevfîkıyye, ts.
  • Aktepe, Orhan. “Kelam İlmi Açısından Aşere-i Mübeşşere”. Ekev Akademi Dergisi 39 (Bahar 2009): 123-132.
  • Aydınlı, Abdullah – Çakan, İsmail L.. “Aşere-i mübeşşere”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 3/547. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
  • Aynî, Ebû Muhammed Bedruddîn Mahmud b. Ahmed b. Musa b. Ahmed. Umdetü’l-kârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 25 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’lArabî, ts.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin b. Ali b. Musa el-Horasânî. Delâilü’nnübüvvet. thk. Abdulmu‘tî Kal‘acî. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1408/1988.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin b. Ali b. Musa el-Horasânî. es-Sünenü’lkübrâ. thk. Muhammed Abdulkâdir Atâ. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lİlmiyye, 1424/2003.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin b. Ali b. Musa el-Horasânî. Şu‘abu’l-îmân. thk. Abdulalî Abdulhamîd Hâmid. 14 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1423/2003.
  • Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlık b. Hallâd b. Ubeydillah el-Atekî. el-Müsned: el-Bahru’z-zehhâr. thk. Mahfûzurrahmân Zeynullah. 18 Cilt. Medine: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, 1988-2009.
  • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail b. İbrahim b. el-Muğîra. Sahîhu’lBuhârî. 8 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Cûzecânî, Ebû Osman Saîd b. Mansûr b. Şu‘be el-Horasânî. Sünen. thk. Habîburrahmân el-Azamî. 2 Cilt. Hind: ed-Dâru’s-Selefiyye, 1403/1982.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as. Sünenü Ebî Dâvûd. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillah b. Ahmed b. İshak b. Musa b. Mihrân el-Isbahânî. Ma‘rifetü’s-sahâbe. thk. Âdil b. Yusuf el-Azâzî. 7 Cilt. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1419/1998.
  • Ebû Ya‘lâ, Ahmed b. Ali b. el-Müsennâ b. Yahya b. İsa b. Hilal et-Temîmî. Müsned. thk. Hüseyin Selîm Esed. 13 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-Me’mûn, 1404/1984.
  • Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed Nâsıruddîn b. el-Hâc Nuh b. Necâtî b. Âdem. et-Ta‘lîkâtü’l-hisân alâ Sahîhi İbn Hibbân. 12 Cilt. Cidde: Dâru Bâvezîr, 1424/2003.
  • Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed Nâsıruddîn b. el-Hâc Nuh b. Necâtî b. Âdem. Sahîhu’s-sîreti’n-nebeviyye. 1 Cilt. Ammân: el-Mektebetü’l-İslâmiyye, ts.
  • Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed Nâsıruddîn b. el-Hâc Nuh b. Necâtî b. Âdem. Sahîhu’t-terğîb ve’t-terhîb. 3 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Ma‘ârif, 1421/2000.
  • Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed Nâsıruddîn b. el-Hâc Nuh b. Necâtî b. Âdem. Silsiletü’l-ehâdîsi’s-sahîha ve şey’un min fıkhihâ ve fevâidihâ. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Ma‘ârif, 1415-1422/1995-2002.
  • Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah b. Muhammed en-Neysâbûrî. elMüstedrek. thk. Mustafa Abdulkâdir Atâ. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lİlmiyye, 1411/1990.
  • Heysemî, Ebü’l-Hasan Nûruddîn Ali b. Ebî Bekr b. Süleymân. Mecme‘u’z-zevâid ve menbe‘u’l-fevâid. thk. Hüsâmüddîn el-Kudsî. 10 Cilt. Kahire: Mektebetü’lKudsî, 1414/1999.
  • Humeydî, Ebû Bekr Abdullah b. ez-Zübeyr b. İsa el-Kuraşî el-Esedî. Müsned. thk. Hasan Selîm Esed ed-Dârânî. Dımaşk: Dâru’s-Sikâ, 1996.
  • İbn Abdilberr, Ebû Ömer Yusuf b. Abdillah b. Muhammed b. Abdilberr b. Âsım en-Nemerî el-Kurtubî. el-İstî‘âb fî ma‘rifeti’l-Ashâb. thk. Ali Muhammed elBecâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1412/1992.
  • İbn Asâkir, Ebü’l-Kâsım Ali b. Hasan b. Hibetillah. Târîhu Dımaşk. thk. Amr b. Garâme el-Amrî. 80 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1415/1995.
  • İbn Ebî Âsım, Ebû Bekr Ahmed b. Amr eş-Şeybânî. el-Âhâd ve’l-mesânî. thk. Bâsim Faysal Ahmed el-Cevâbira. 6 Cilt. Riyad: Dâru’r-Râye, 1411/1991.
  • İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed b. İbrahim el-Absî. el-Musannef. thk. Kemal Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409.
  • İbn Ebî Üsâme, Ebû Muhammed el-Hâris b. Muhammed b. Dâhir et-Temîmî elBağdâdî. Buğyetü’l-bâhis an zevâidi Müsned’il-Hâris. thk. Hüseyin Ahmed Sâlih el-Bâkirî. 2 Cilt. Medine: Merkezü Hidmeti’s-Sünne ve’s-Sîreti’nNebeviyye, 1413/1992.
  • İbn Hacer, Ebü’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed el-Askalânî. el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe. thk. Âdil Ahmed Abdulmevcûd-Ali Muhammed Muavvad. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1415.
  • İbn Hacer, Ebü’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed el-Askalânî. etTelhîsu’l-habî fî tahrîci ehâdîsi’r-Râfi‘iyyi’l-kebîr. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’lKütübi’l-İlmiyye, 1419/1989.
  • İbn Hacer, Ebü’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed el-Askalânî. Fethu’lbârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1379.
  • İbn Hacer, Ebü’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed el-Askalânî. İthâfu’l-mehera bi’l-fevâidi’l-mübtekera min etrâfi’l-aşere. thk. Züheyr b.
  • Nâsır. 19 Cilt. Medine: Merkezü Hidmeti’s-Sünne ve’s-Sîreti’n-Nebeviyye, 1415/1994.
  • İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed ed-Dârimî el-Büstî. Sahîh. thk. Şuayb el-Arnavut. 18 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1414/1993.
  • İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdulmelik b. Hişâm b. Eyyûb elHimyerî. es-Sîretü’n-nebeviyye. thk. Mustafa es-Sikâ - İbrahim el-EbyârîAbdulhafîz eş-Şelebî. 2 Cilt. Mısır: Matbaatü Mustafa el-Halebî el-Bâbî, 1375/1955.
  • İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshak en-Neysâbûrî. Sahîh. thk. Muhammed Mustafa el-Azamî. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, ts.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd. Sünenü İbn Mâce. 2 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • İbn Mende, Ebû Abdillah Muhammed b. İshak b. Muhammed b. Yahyâ el-Abdî. Ma‘rifetü’s-sahâbe. thk. Âmir Hasan Sabrî. 1 Cilt. b.y.: Matbû‘âtü Câmi‘ati’lİmârâti’l-Arabiyyeti’l-Müttehide, 1426/2005.
  • İbnü’l-Esîr, Ebü’l-Hasan İzzüddîn Ali b. Ebi’l-Kerem Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî. Üsdü’l-ğâbe. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1409/1989.
  • Kanter, Özden. “Müslüman Geleneğinde On Müjdelenmiş/el-Aşaratu’l-Mubaşşara İnancı ve Temelleri”. Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 7/14 (Kasım 2015): 345-364.
  • Kastallânî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekir b. Abdilmelik. İrşâdü’s-sârî li şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 10 Cilt. Mısır: el-Matba‘atü’lKübra’l-Emîriyye, 1323.
  • Kutup, Muhammed Ali. Cennetle Müjdelenen Sahâbe Hanımları. trc. Mustafa Sarıbıyık – Adnan Demircan. Konya: Esra Yayınları, 1994.
  • Kureşî, Ebû Muhammed Abdullah b. Vehb b. Müslim el-Mısrî. el-Câmi‘ fi’l-hadîs. thk. Mustafa Hasan Hüseyin Muhammed Ebü’l-Hayr. 1 Cilt. Riyad: Dâru İbni’l-Cevzî, 1416/1995.
  • Mervezî, Ebû Abdirrahmân Abdullah b. el-Mübârek b. Vâdıh el-Hanzalî et-Türkî. el-Cihâd. thk. Nezîh Hammâd. 1 Cilt. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnusiyye, 1972.
  • Mubârekfûrî, Ebü’l-Alâ Muhammed Abdurrahman b. Abdirrahîm. Tuhfetü’lehvezî bi şerhi Câmi‘i’t-Tirmizî. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
  • Murat, Mustafa. Cennetle Müjdelenen 30 Sahâbî. çev. Mehmet Seri Doğru. İstanbul: Beka Yayıncılık, 2017.
  • Münâvî, Zeynüddîn Muhammed Abdurraûf b. Tâci’l-ârifîn b. Ali b. Zeyni’l-âbidîn el-Haddâdî.el-Yevâkîtü ve’dürar fî Şerhi Nuhbeti İbn Hacer. thk. Mürtezâ ezZeyn Ahmed. 2 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1999.
  • Münâvî, Zeynüddîn Muhammed Abdurraûf b. Tâci’l-ârifîn b. Ali b. Zeyni’lâbidîn el-Haddâdî. Feyzü’l-kadîr şerhu’l-Câmi‘i’s-sağîr. 6. Cilt. Mısır: elMektebetü’t-Ticâriyyeti’l-Kübrâ, 1356.
  • Müslim, Ebü’l-Hüseyin Müslim b. el-Haccâc. Sahîhu Müslim. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed b. Şuayb b. Ali el-Horasânî. Sünenü’n-Nesâî. 8 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Ali el-Horasânî. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. Hasan Abdulmün‘im Şelebî. 12 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421/2001.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyiddîn Yahya b. Şeref. el-Minhâc şerhu Sahîhi Müslim b. el-Haccâc. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1392.
  • Saraçoğlu, Salih. Cennetle Müjdelenen Sahâbîlerle İlgili Rivâyetlerin Değerlendirilmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
  • Şeybânî, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel b. Hilâl b. Esed. Fezâilu’ssahâbe. thk. Vasıyyüllah Muhammed Abbâs. 2 Cilt. Beyrut: Müessesetü’rRisâle, 1403/1983.
  • Şeybânî, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. Müsned. 6 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyüb el-Lahmî. el-Mu’cemu’l-evsat. thk. Târık b. Ivazıllah b. Muhammed - Abdulmuhsin b. İbrahim el-Hüseynî. 10 Cilt. Kahire: Dâru’l-Haremeyn, ts.
  • Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyüb el-Lahmî eş-Şâmî. elMu‘cemu’l-kebîr. thk. Hamdî b. Abdilmecîd es-Selefî. 25 Cilt. Kahire: Mektebetü İbn Teymiyye, 1415/1994.
  • Tahâvî, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme el-Ezdî. el-Akîdetü’t-tahâviyye. 1 Cilt. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1414.
  • Tayâlisî, Ebû Dâvûd Süleymân b. Dâvûd b. el-Cârûd et- el-Basrî. Müsned. thk. Muhammed b. Abdilmühsin et-Türkî. 4 Cilt. Mısır: Dâru Hecer, 1419/1999.
  • Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevra. Sünenü’t-Tirmizî. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1413/1992.
  • Yılmaz, Ali. “Aşere-i Mübeşşere Algısının Tarihsel Gerçeklik Perspektifinde Değerlendirilmesi”. İstem Dergisi 15/29 (Haziran 2017): 79-101.
  • Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymaz. Siyeru ‘alâmi’n-nübelâ. thk. Şuayb el-Arnaût. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’rRisâle, 1405/1985.
APA Gözün A (2020). AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. , 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
Chicago Gözün Abdulvehhab AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. (2020): 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
MLA Gözün Abdulvehhab AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. , 2020, ss.243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
AMA Gözün A AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. . 2020; 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
Vancouver Gözün A AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. . 2020; 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
IEEE Gözün A "AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER." , ss.243 - 275, 2020. 10.46353/k7auifd.672168
ISNAD Gözün, Abdulvehhab. "AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER". (2020), 243-275. https://doi.org/10.46353/k7auifd.672168
APA Gözün A (2020). AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(1), 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
Chicago Gözün Abdulvehhab AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7, no.1 (2020): 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
MLA Gözün Abdulvehhab AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.7, no.1, 2020, ss.243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
AMA Gözün A AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 7(1): 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
Vancouver Gözün A AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 7(1): 243 - 275. 10.46353/k7auifd.672168
IEEE Gözün A "AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER." Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7, ss.243 - 275, 2020. 10.46353/k7auifd.672168
ISNAD Gözün, Abdulvehhab. "AŞERE-İ MÜBEŞŞERE DIŞINDA CENNETLE MÜJDELENEN BAZI SAHÂBÎLER". Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/1 (2020), 243-275. https://doi.org/10.46353/k7auifd.672168