Yıl: 2018 Cilt: 75 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 175 - 182 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/TurkHijyen.2018.75547 İndeks Tarihi: 20-07-2020

Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015

Öz:
Amaç: Adıyaman İli Kahta İlçesinde bir kız öğrenciyurdunda, 24 Şubat 2015 tarihinde akşam yemeğindensonra öğrenciler, bulantı ve karın ağrısı şikâyetleriile Kahta Devlet Hastanesi’ne başvurmuşlardır. Buçalışma, gıda kaynaklı salgının kaynağını bulaş yolunuortaya çıkarmak ve kontrol önlemlerini almak amacıylayapılmıştır.Yöntem: Bu çalışmada, retrospektif kohortaraştırması yapılmıştır. Araştırma kohortu; akşamyemeği yiyen öğrenciler, öğretmenler ve çalışanlar iletoplam 227 kişiden oluşmaktadır. Analizlerde olası vakatanımı kullanılmıştır. Olası vakalar, 24-25 Şubat 2015tarihlerinde karın ağrısı, bulantı, ishal şikâyetlerindenherhangi biri bulunanlardır. Anketler yüz yüzeyapılmıştır. Yurt ve yemekhane lavabo musluklarından,sebilden alınan su numunelerinin mikrobiyolojikkalitesini değerlendirmek için membran filtrasyonmetodu kullanılmıştır. Mutfak personelinin burunve dışkı numuneleri kültür yöntemiyle Salmonella -Shigella etkenleri açısından incelenmiştir. Şahit numunesaklanmadığından tüketilen tüm gıdalardan numunealınamamıştır. Sadece akşam yemeğinden kalan tavuktantuni ve pişirilmemiş tavuktan numuneler alınmıştır.Çiğ tavuk ve tavuk tantuni numuneleri, koagülaz pozitifstafilokok, Salmonella spp., sülfit indirgeyen anaerobbakteri, Bacillus cereus yönünden incelenmiştir.Bulgular: Atak hızı %51 (116/227)’dir. Şikâyetlerbulantı (%77,6), karın ağrısı (%73,3), ateş (%44), ishal(%25) ve kusmadır (%12,1). Akşam yemeğinde mercimekçorbası, tavuk tantuni, turşu, ayran, elma ve tatlı servisedilmiştir. İlk salgın piki, 24 Şubat akşam yemeğindensonra ortaya çıkmıştır. Ortalama inkübasyon süresi üçsaattir (en kısa: 0, en uzun: 28 saat). Diğer faktörlerkontrol edildiğinde, hastalarda mercimek çorbası yemesıklığı sağlamlara göre 2,2 kat daha fazladır (%95 GA:1,2-3,9). Yemek, su ve klinik numunelerde patojenmikroorganizma ürememiştir.Sonuç: Bu salgına kontamine mercimek çorbasınınneden olduğu düşünülmüştür. Sonuçlar, B. cereustoksininin neden olduğu epidemiyolojik salgın bulguları veklinik bulgularla uyumludur. Mutfak çalışanlarına hijyeneğitimi verilmiş, yurt mutfağı kapatılmış ve onarılmıştır.
Anahtar Kelime:

A foodborne outbreak in a dormitory in Kahta district in Adıyaman province, February 2015

Öz:
Objective: In a dormitory for female students in Adiyaman province, Kahta district on 24 February 2015 after the dinner the students admitted to Kahta Public Hospital. This research was conducted to identify the cause of occurred foodborne outbreak, mode of transmission and to implement control measures. Methods: A retrospective cohort investigation was conducted. The cohort included 227 people of all students, teachers and staff who participated the dinner. Probable case definition was used in the analyzes. Probable case was onset of abdominal pain, nausea and diarrhea during 24-25 February 2015. Data was collected through a face to face questionnaire. membrane filtration method was used to assess the quality of water, samples taken from the dormitory, the cafeteria and water distribution. Nasal and stool samples of kitchen staff were analyzed by culture method Salmonella - Shigella. Since samples of foods were not stored, samples were not taken from all consumed foods. Only samples of chicken tantuni and raw chicken were taken from the dinner. Raw chicken and chicken tantuni were cultured to identify to coagulase positive Staphylococcus, Salmonella spp., sulphite-reducing anaerob, Bacillus cereus. Results: Attack rate was 51% (116/227). The symptoms included nausea (77.6%), abdominal pain (73.3%), self-reported fever (44%), diarrhea (25%), and vomiting (12.1%). At the dinner lentil soup, chicken tantuni, pickle, ayran, apple and dessert were served. The epi curve showed the first peak on 24 February after the dinner. Median incubation period was three hours (min.0, max.28 hours). After controlling other factors, consuming lentil soup was 2.2 times in cases compared to controls (95% CI: 1.2-3.9). Food, water and clinic samples were tested negative for pathogen microorganisms. Conclusion: This outbreak was likely due to contaminated lentil soup. The results are compatible with clinical and epidemiological findings of outbreaks caused by B. cereus toxins. Kitchen staff was educated on hygiene practices. The kitchen of the dormitory was closed and rehabilitated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Anonymous. CDC 2011 estimates: findings. https:// www.cdc.gov/foodborneburden/2011-foodborneestimates.html, (Access Date: 14.11.2017).
  • 2. Gould LH, Walsh KA, Vieira AR, Herman K, Williams IT, Hall AJ, et al. Surveillance for foodborne disease outbreaks, United States, 1998-2008. USA: CDC. Surveillance Summaries, 2013; 62(SSO2):1-34.
  • 3. Newell DG, Koopmans M, Verhoef L, Duizer E, Aidara-Kane A, Sprong H, et al. Food-borne diseases - the challenges of 20 years ago still persist while new ones continue to emerge. Int J Food Microbiol, 2010;139: 3-15.
  • 4. Bütün C, Beyaztaş FY, Engin A, Büyükkayhan D, Can M. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’na başvuran besin zehirlenmesi olgularının değerlendirilmesi. Van Tıp Derg, 2009;16(1):19-23.
  • 5. Özkaya FD, Cömert M. Gıda zehirlenmelerinde etken faktörler. Turk Hij Den Biyol Derg, 2008; 65(3):149-58.
  • 6. David LH. Control of Communicable Diseases Manual. 19th ed. Washington: American Public Health Association, 2008.
  • 7. Bilici S, Uyar MF, Beyhan Y, Sağlam F. Besin Zehirlenmeleri, Nedenleri ve Korunma Yolları. Birinci Basım. Ankara: Klasmat Matbaacılık, 2008.
  • 8. Bennett R. Staphylococcus aureus. In: Lampel KA, Al-Khaldi S, Cahill SM, eds. Bad Bug Book, Foodborne Pathogenic Microorganisms and Natural Toxins Handbook. 2nd Ed. US: FDA. 2012; 87-91.
  • 9. Eliçevik Ş, Uçar F, Yalçın HT. Gıda kökenli Bacillus cereus strainlerinin bakteriyosin üretme kapasitelerinin araştırılması. Elektr Mikrobiyol Derg, 2008; 06 (3): 25-38.
  • 10. Anonymous. Bacillus cereus Enfeksiyonu Ulusal Mikrobiyoloji Standartları. Bulaşıcı Hastalıklar Laboratuvar Tanı Rehberi. Ankara: Halk Sağlığı genel Müdürlüğü. 2014.
  • 11. Slaten DD, Oropeza RI, Werner SB. An outbreak of bacillus cereus food poisoning–are caterers supervised sufficiently. Public Health Rep, 1992;107 (4): 477-80.
  • 12. Khodr M, Hill S, Perkins L, Stiefel S, Comer-Morrison C, Lee S, et al. Epidemiologic Notes and Reports Bacillus cereus Food Poisoning Associated with Fried Rice at Two Child Day Care Centers – Virginia 1993. USA: CDC.1994; 43(10): 177-8.
  • 13. Kamga Wambo GO, Burckhardt F, Frank C, Hiller P, Wichmann-Schauer H, Zuschneid I, et al. The proof of the pudding is in the eating: an outbreak of emetic syndrome after a kindergarten excursion, Berlin, Germany, December 2007. Euro Surveill, 2011;16 (15): 11-6.
  • 14. Zubaroğlu AH, Boz A, Topal S, Temel F, Sucaklı MB, Levent B, et al. Food poisoning caused by staphylococcus in various workplaces getting food from the same catering company in Manisa. Turk Bull Hyg Exp Biol, 2015; 72 (3):209-18.
  • 15. Teague NS, Grigg SS, Peterson JC, Army US, Gomez GA, Talkintong DF. Outbreak of staphylococcal food poisoning from a military unit lunch party- United States, July 2012. USA: CDC. 2013; 62 (50):1026-8.
  • 16. Scharff RL. Economic burden from health losses due to foodborne illness in the United States. J Food Prot, 2012;75:123-31.
  • 17. Anonymous. The five keys to safer food programme. http://www.who.int/foodsafety/areas_work/ food-hygiene/5keys/en/, (Acces Date: 02.06.2015)
APA GÜNEŞ ÇELEBİ Z, BÖREKÇİ D, Sezen F, Temel F, DOST M (2018). Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. , 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
Chicago GÜNEŞ ÇELEBİ Zeynep,BÖREKÇİ Demet,Sezen Figen,Temel Fehminaz,DOST Mustafa Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. (2018): 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
MLA GÜNEŞ ÇELEBİ Zeynep,BÖREKÇİ Demet,Sezen Figen,Temel Fehminaz,DOST Mustafa Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. , 2018, ss.175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
AMA GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. . 2018; 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
Vancouver GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. . 2018; 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
IEEE GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M "Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015." , ss.175 - 182, 2018. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
ISNAD GÜNEŞ ÇELEBİ, Zeynep vd. "Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015". (2018), 175-182. https://doi.org/10.5505/TurkHijyen.2018.75547
APA GÜNEŞ ÇELEBİ Z, BÖREKÇİ D, Sezen F, Temel F, DOST M (2018). Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 75(2), 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
Chicago GÜNEŞ ÇELEBİ Zeynep,BÖREKÇİ Demet,Sezen Figen,Temel Fehminaz,DOST Mustafa Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 75, no.2 (2018): 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
MLA GÜNEŞ ÇELEBİ Zeynep,BÖREKÇİ Demet,Sezen Figen,Temel Fehminaz,DOST Mustafa Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, vol.75, no.2, 2018, ss.175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
AMA GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2018; 75(2): 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
Vancouver GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2018; 75(2): 175 - 182. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
IEEE GÜNEŞ ÇELEBİ Z,BÖREKÇİ D,Sezen F,Temel F,DOST M "Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015." Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 75, ss.175 - 182, 2018. 10.5505/TurkHijyen.2018.75547
ISNAD GÜNEŞ ÇELEBİ, Zeynep vd. "Adıyaman İli Kâhta İlçesinde bir öğrenci yurdunda görülen gıda kaynaklı salgın, Şubat 2015". Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 75/2 (2018), 175-182. https://doi.org/10.5505/TurkHijyen.2018.75547