Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 72 - 97 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-08-2020

Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi

Öz:
Sosyal devlet; bireylere asgari gelir güvencesi veren, onları toplumsalrisklere karşı koruyan, sosyal güvenlik olanağı sağlayan ve yurttaşlarıntümüne eğitim, sağlık, barınma gibi hizmetleri sunan bir anlayışı ifadeetmektedir. Sosyal devletin kuramsal çerçevesi, kapitalizmin ortaya çıkardığırefah artışının bireyler arasında nasıl bölüşüleceği sorunuyla önemkazanmıştır. Pratiğe dönüşmesi ise 20’nci yüzyılın ikinci yarısında savaş vekriz yıllarının ardından toplumda korunmaya muhtaç kişilerin artmasıylamümkün olmuştur. Bu çalışmada, sosyal ve ekonomik gelişmelere bağlıolarak değişen sosyal devlet anlayışı tartışılmış ve Türkiye’de genelbütçeden sosyal devlet harcamaları için ayrılan payın yeterli olup olmadığıOECD ülke verileri ile karşılaştırılarak analiz edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Evaluation of the System of Welfare State in Turkey

Öz:
Welfare state gives minimum income guarantees to individuals and protects them against social risks and provides social security. It also offers education, health and housing services to all citizens. The theoretical framework of the welfare state has gained importance with the question of how to divide prosperity among individuals, which was produced by capitalism. Its transformation into practice became possible in the second half of the twentieth century with the increasing need for protection in society after years of war and crisis. This study discusses the ever changing understanding of social state depending on social and economic developments; and the share allocated to social spending from the general state budget in Turkey has been analyzed whether it is adequate or not by comparing it with OECD data.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, E. (2017). Neoliberalizm ve Sosyal Refah Devleti Ekseninde Üçüncü Yol Yaklaşımı. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 248-263.
  • AÇSHB (2019), İstatistikler, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Ankara, https://www.ailevecalisma.gov.tr/istatistikler/calisma-hayatiistatistikleri/ asgari-ucret/asgari-ucretin-net-hesabi-ve-isverene-maliyeti/ (Erişim Tarihi: 02.03.2019)
  • Aktan, C.C. (2003), Değişim Çağında Devlet, Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Albert, M. ve Hahnel, R. (2017), Quiet Revolution in Welfare Economics, Vol.5008, Princeton University Press.
  • Alpar, İ. (1995), “Ekonomi ve Çevre Politikalarının Entegrasyonu”, Yeni Türkiye Çevre 5 Özel Sayısı, Temmuz- Ağustos.
  • Aydın, M.K. ve Çakmak, E.E. (2017), Sosyal Devletin Temelleri, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 11-19.
  • Barr, N. (2012), Economics of the Welfare State, Oxford University Press.
  • Batur, B. (2011), Sosyal Devlet Bağlamında Sosyal Politika ve Projelerin Sosyolojik Bir İncelemesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Baykal, Ö. (2006), 1980 Sonrası Türkiye’de Kamusal Eğitim Harcamalarının Analizi (1980-2003), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • Belek, İ. (2009), Sağlığın Politik Ekonomisi Sosyal Devletin Çöküşü, 3. Baskı, İstanbul: Yazılama Yayınevi.
  • Boratav, K. (2003), Türkiye İktisat Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Bulut, N. (2003), Küreselleşme: Sosyal Devletin Sonu mu?, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52(2).
  • BÜMKO (2019), Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri İstatistikleri, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ankara, http://www.bumko.gov.tr/TR,165/merkezi-yonetim-butce-giderleri-2006- 2017.html (Erişim Tarihi: 14.01.2019)
  • Coşkun, V. (2009), Ulus-Devletin Dönüşümü ve Meşruluk Sorunu, 1. Baskı, Ankara: Liberte Yayınları.
  • Drucker, P.F. (1994), Kapitalist Ötesi Toplum, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • Erdoğdu, M. ve Yenigün E. (2008), Türkiye’de Sosyal Bütçe Nasıl Yapılıyor? Nasıl İzlenir? 1. Baskı, İstanbul: Tesev Yayınları.
  • Göze, A. (2000), Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Güler, B.A. (2006), Sosyal Devlet ve Yerelleşme, Memleket Siyaset Yönetim, 2, 29-43.
  • Gümüş, İ. (2018), Tarihsel Perspektifte Refah Devleti: Doğuş, Yükseliş ve Yeniden Yapılanma Süreci, Journal of Political Administrative and Local Studies, 1(1), 33-66.
  • Gümüş, T. (2010), Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü, 1. Baskı, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • Hill, R.C. ve Fujita, K. (2000), State Restructuring and Local Power in Japan, Urban Studies, 37(4), 673-690.
  • Huber, E.R. ve Ansay, T. (1970), Modern Endüstri Toplumunda Hukuk Devleti ve Sosyal Devlet, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27(3).
  • Kahraman, B. (2019), Vakfiyesi Işığında Şah Sultan ve Zal Mahmud Paşa Külliyesi: Cami, Medrese, Türbe ve Çeşmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul.
  • Kara, U. (2004), Sosyal Devletin Yükselişi ve Düşüşü, 1. Baskı, Ankara: Maki Basın Yayın.
  • Karaca, C. (2016), Türkiye’nin Güncel Ekonomik-Mali Sorunları ve Politikaları, Ekin Yayınevi, Bursa.
  • Kayaer, M. (2013), “Bir Çevre Koruma Amacı Olarak Çevresel Vergilerin Sübvansiyon ve Teşviklerin ve Dış Yardımların Kullanılması”, Azerbaycan’ın Vergi Jurnali, 1, 129-142.
  • Koray, M. (2003), “Avrupa Refah Devleti: Anlamı, Boyutları ve Geleceği”, Tüsiad Görüş, Kasım Sayısı, 57,64-74.
  • Kuznets, S. (1955), Economic Growth and Income Inequality, The American Economic Review, 45(1), 1-28.
  • Matteo, L.D. (2005), The Macro Determinants of Health Expenditure in the United States and Canada: Assessing the Impact of Income, Age Distribution and Time, Health Policy, 71(1), 23-42.
  • Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (2019), Genel Yönetim Bütçe İstatistikleri, https://www.muhasebat.gov.tr/content/genel-yonetim-maliistatistikleri/ genel-yonetim-butce-istatistikleri-yeni (Erişim Tarihi:20.02.2019).
  • Nadaroğlu, H. (1994), Mahalli İdareler Teorisi Ekonomisi Uygulaması, İstanbul: Beta Yayınları. OECD (2019a), Stat. Social Expenditure Aggregated Data, https://stats.oecd.org/viewhtml.aspx?datasetcode=SOCX_AGG&lang=en (Erişim Tarihi: 13.01.2019)
  • OECD (2019b), Social Expenditure Update 2019, http://www.oecd.org/social/expenditure.htm (Erişim Tarihi: 20.02.2019)
  • OECD (2019c), Better Life Index-Edition 2017, https://stats.oecd.org/ index.aspx?DataSetCode=BLI (Erişim Tarihi:27.02.2019)
  • Orosz, Á. (2017). Development of Welfare State Theory: A Review of the Literature, Pro Publico Bono: Magyar Közigazgatás, (2), 176-191.
  • Ortaç, R. (2003), “Cumhuriyetimizin 80. Yılında Eğitim Harcamaları”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 239-247.
  • Özdemir, S. (2007), Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti, İstanbul Ticaret Odası Yayın No:2007-57. İstanbul.
  • Özel, M. ve Eren, V. (2008), Devletin Dönüşümü ve Yeni Dönem Kamu Yönetimi, 1. Baskı, Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Öztürk, H. ve Gül, H. (2012). Sosyal Belediyecilik Sosyal Devlete ve Sosyal Haklara Bir Alternatif mi?. IV. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu, 377-392.
  • Rhodes, M. (2000), Challenges to Welfare: External Constraints. Pierson, C. and Castles, F. G. (eds.), The Welfare State: A Reader, Cambridge: Polity Press.
  • Şener, O. (2008), Teoride ve Uygulamada Kamu Ekonomisi, 10. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Şişman, Y. (2017). Türkiye’de Sosyal Politikanın Dünü, Bugünü: Hayırseverliğin Kurumsallaşması mı? Gelişim mi?. Optimum: Journal of Economics & Management Sciences/Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2).
  • TÜİK (2018a), Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması http://tuik.gov.tr/ UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 08.01.2019)
  • TÜİK (2018b), İstatistiklerle Çevre 2016, http://tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=27685 (Erişim Tarihi: 20.02.2019)
  • TÜİK (2019a), Sosyal Koruma İstatistikleri, http://tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1040 (Erişim Tarihi: 20.02.2019)
  • TÜİK (2019b), Kamu ve Özel Yataklı Sağlık Kurumlarının Yatak Sayıları, 1967-2017, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1095 (Erişim Tarihi: 01.03.2019)
  • Üzümcü, A. ve Korkat, M. (2014), “Türkiye’de Gelir Dağılımı Adaletsizliği ve Yoksullukla Mücadelede Sosyal Yardımların Gelişimi (2003-2012)”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 135-166.
  • Yasa, B.D. (2017), İktisat Düşüncesinde Devlet Müdahaleciliği Kuramının Evrimi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 281-298.
  • Yay, S. (2014), Tarihsel Süreçte Türkiye’de Sosyal Devlet, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 147-162.
  • Yüksel, F. (2007), Sosyal Devletin Dönüşüm Sürecinde Yerel Yönetimlerin Yeni İşlevleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(01), 279-298.
APA KARACA C, ÇAM Y (2019). Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. , 72 - 97.
Chicago KARACA COSKUN,ÇAM Yeşim Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. (2019): 72 - 97.
MLA KARACA COSKUN,ÇAM Yeşim Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. , 2019, ss.72 - 97.
AMA KARACA C,ÇAM Y Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. . 2019; 72 - 97.
Vancouver KARACA C,ÇAM Y Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. . 2019; 72 - 97.
IEEE KARACA C,ÇAM Y "Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi." , ss.72 - 97, 2019.
ISNAD KARACA, COSKUN - ÇAM, Yeşim. "Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi". (2019), 72-97.
APA KARACA C, ÇAM Y (2019). Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, 0(176), 72 - 97.
Chicago KARACA COSKUN,ÇAM Yeşim Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi 0, no.176 (2019): 72 - 97.
MLA KARACA COSKUN,ÇAM Yeşim Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, vol.0, no.176, 2019, ss.72 - 97.
AMA KARACA C,ÇAM Y Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi. 2019; 0(176): 72 - 97.
Vancouver KARACA C,ÇAM Y Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi. 2019; 0(176): 72 - 97.
IEEE KARACA C,ÇAM Y "Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi." Maliye Dergisi, 0, ss.72 - 97, 2019.
ISNAD KARACA, COSKUN - ÇAM, Yeşim. "Türkiye’de Sosyal Devlet Anlayışının Değerlendirilmesi". Maliye Dergisi 176 (2019), 72-97.