Yıl: 2019 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 559 - 571 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.13114/MJH.2019.510 İndeks Tarihi: 19-08-2020

Gazipaşa Evleri

Öz:
Antalya‟nın Gazipaşa İlçesi yüzyıllar boyu toplumlara ev sahipliği yapmış ve yerleşim görmüş birilçedir. Bu çalışmada, Gazipaşa yöresi geleneksel ev mimarisi hem plan yönünden hem de bu evlerinoluşumuna etki eden yöresel, kültürel, ekonomik, coğrafi ve inanç gibi çeşitli değişkenler düşünülerek elealınmıştır. Çalışmada, Gazipaşa İlçesinde bulunan tescilli ve tescilsiz geleneksel yapıda konutlar vebunlardan kırsal ve merkezde görece nitelikli olanlar seçilerek, ilçe merkezinde beş, kırsal bölge olanHasdere‟de beş adet konutun plan, malzeme, yapım tekniği, cepheleri incelenmiştir. Yapıların plantipolojileri çıkarılmış, fotoğraflanarak belgelenmiştir. Bu çalışmada, Gazipaşa evlerinin geleneksel konutmimarisi tipolojileri içerisindeki yeri araştırılmıştır. Yörede yer alan evlerin birçoğunun bu bölgedeyaşamış insanların sosyal statüsü ve ekonomik durumlarına göre büyüklüklerinin de değiştiği izlenmektedir. Gazipaşa evlerinin ana malzemesini taş ve ahşap oluşturmaktadır. Taş, ahşap hatıllarla birlikte temelve ana gövdeyi oluşturmaktadır. Oda ve sofalardan oluşan plan öğelerini tüm geleneksel yapılarda olduğugibi planı şemasını iklim, topoğrafya, kültür, ekonomik yapı şekillendirmektedir. Birçoğu 19. yüzyıla aitolan tarihi bir vesika değerinde olan bu evlerin belgelenmesi ve gelecek nesillere aktarılması kültürmirasımız açısından önemlidir.
Anahtar Kelime:

Gazipaşa Houses

Öz:
Antalya/Gazipaşa is a district that has hosted settlements for centuries. In this study, the traditional building architecture of the Gazipaşa region has been studied considering various variables such as: the regional, cultural, economic, geographical and religious influence upon both the plan and the building of these houses. In this study, the traditional, registered and unregistered houses in Gazipaşa district and the relatively qualified ones in rural and central areas were selected, the plan, materials, construction techniques and facades of five houses in the district center and five houses in rural Hasdere were examined. In this study, the place of Gazipaşa houses in the typologies of traditional residential architecture was investigated. It was observed that many of the houses in the region are different in size according to the social status and the economic conditions of the people who lived in this region. The main materials of Gazipaşa houses are stone and wood. Stone, along with wooden beams, form the base and main body. The plan elements consisting of rooms and sofas are shaped by the plan, climate, topography, culture and economic structure, as are all traditional buildings. The documentation of these houses, many of which belong to the 19th c. and their protection for future generations are important for our cultural heritage.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akış A. (1997). Gazipaşa’nın İklimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 1997.
  • Antalya Valiliği İl Kültür ve Turizm ve Turizm Müdürlüğü (2010). Dünden bugüne Antalya. Cilt 1. Antalya 2010.
  • Aran K. (2000). Barınaktan Öte Anadolu Kır Yapıları. İstanbul 2000.
  • Eldem S. H. (1954). Türk Evi Plan Tipleri. İstanbul. 1954. Gazel A. A. (2007). “Osmanlı‟dan Cumhuriyet‟e Gazipaşa‟nın İdari Durumuna Kısa Bir Bakış”. 20. yüzyılda Antalya Sempozyumu 22-25 Kasım 2007 II (2007) 700-712.
  • Güngör Ş. & Bozyiğit R (2013). “Gazipaşa İlçesi‟nde (Antalya) Köy Yerleşmeleri”. Marmara Coğrafya Dergisi 0/23 (2013) 267-292.
  • Güngör Ş. (2010). Gazipaşa İlçesi’nin (Antalya) Coğrafi Etüdü. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri, Konya 2010.
  • Kavas K. R. (2012). “Türk Konut Mimarisinde Tarihsel Süreklilikler: Orta Asya ve Anadolu”. Belleten LXXVI (2012) 503-538.
  • Köse A. (2005). “Türkiye‟de Geleneksel Kırsal Konut Planlarında Göçebe Türk Kültürü İzleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7/2 (2005) 158-191.
  • Kuban D. (1995). Türk ‘Hayat’lı Evi. İstanbul 1995. Kuban D. (2017). Türk Ahşap Konut Mimarisi. İstanbul 20172 . Küçükerman Ö. & Güner Ş. (1995). Anadolu Mirasında Türk Evleri. İstanbul 1995.
  • Yıldız A. (2009). Dünden Bugüne Gazipaşa Tarihi (Selene-Sallune-Selinus-Selinti-Gazipaşa). Antalya 2009.
APA YILMAZ ERKOVAN N, ÖTER N (2019). Gazipaşa Evleri. , 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
Chicago YILMAZ ERKOVAN Nisa,ÖTER NACİDE Gazipaşa Evleri. (2019): 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
MLA YILMAZ ERKOVAN Nisa,ÖTER NACİDE Gazipaşa Evleri. , 2019, ss.559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
AMA YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N Gazipaşa Evleri. . 2019; 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
Vancouver YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N Gazipaşa Evleri. . 2019; 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
IEEE YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N "Gazipaşa Evleri." , ss.559 - 571, 2019. 10.13114/MJH.2019.510
ISNAD YILMAZ ERKOVAN, Nisa - ÖTER, NACİDE. "Gazipaşa Evleri". (2019), 559-571. https://doi.org/10.13114/MJH.2019.510
APA YILMAZ ERKOVAN N, ÖTER N (2019). Gazipaşa Evleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9(2), 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
Chicago YILMAZ ERKOVAN Nisa,ÖTER NACİDE Gazipaşa Evleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 9, no.2 (2019): 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
MLA YILMAZ ERKOVAN Nisa,ÖTER NACİDE Gazipaşa Evleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, vol.9, no.2, 2019, ss.559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
AMA YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N Gazipaşa Evleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2019; 9(2): 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
Vancouver YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N Gazipaşa Evleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2019; 9(2): 559 - 571. 10.13114/MJH.2019.510
IEEE YILMAZ ERKOVAN N,ÖTER N "Gazipaşa Evleri." Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9, ss.559 - 571, 2019. 10.13114/MJH.2019.510
ISNAD YILMAZ ERKOVAN, Nisa - ÖTER, NACİDE. "Gazipaşa Evleri". Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 9/2 (2019), 559-571. https://doi.org/10.13114/MJH.2019.510