MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

KILIÇHAN, REHA; ÇALHAN, Harun

MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Reha KILIÇHAN, (Erciyes Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Harun ÇALHAN (Erciyes Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

3 1

Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 20 Sayfa Aralığı: 463 - 476 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-08-2020

MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz:

Bu çalışma, mutfak şeflerinin işten kaynaklı gerginlikleri ile iş‐aile çatışmaları arasındakiilişkiyi değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma House ve Rizzo’nun(1972) ve Netemeyer, Boles ve McMurrian’ın (1996) çalışmalarında kullanmış olduğuölçek ifadelerinin yer aldığı bir anket formuyla, 1‐20 Şubat 2018 tarihleri arasında Kayseri’de çalışan 113 mutfak şefinden kararsal ve kolayda örnekleme yöntemleri kullanılarakveri toplanmasıyla gerçekleştirilen ilişkisel bir araştırma niteliği taşımaktadır. Elde edilenveri uygun istatistik programı kullanılarak analiz edilmiş ve analizlerde faktör, korelasyon ve doğrusal regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler sonucundamutfak şeflerinin işten kaynaklı gerginlikleri ile iş‐aile çatışmaları arasında istatistikselolarak anlamlı ve pozitif birilişkinin olduğu, işten kaynaklı gerginliğin iş‐aile çatışmasının artmasına yol açtığı tespit edilmiştir. Araştırma literatürde mutfak şefleri özelinde bukonuda yapılmış yeterli düzeyde güncel bir çalışma olmamasından dolayı ilgili boşluğakatkı sağlaması bakımından önemli olarak değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelime:

THE RELATIONSHIP BETWEEN WORK‐FAMILY CONFLICTS AND JOB INDUCED TENSIONS OF CHEFS

Öz:

This research was conducted to evaluatetherelationship between work‐family conflicts and job induced tensions of chefs. In this relationalresearchʹs questionnaire, thescales generated by House and Rizzo (1972) and Netemeyer, Boles and McMurrian (1996) were used and it was carried out from 113 chefs working in Kayseri/Turkey between the dates of 1st‐20th February 2018. The data were collected using decisionalsampling and easy sampling methods. The obtained data were analysed through appropriatestatistical program using factor, correlation and linearregression. As a result of the analyses,statistically significant and positiverelationship between the work‐family conflicts and thejob induced tensions of the chefs has been found. Moreover, the job induced ten‐ sion of chefs increasestheir work‐family conflict. The research isimportant in terms of contributing to the related gap,sincethere is not enough and actualresearch in the literature on the subject of

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

‐Açıkgöz, Banu, Çalışan Annelerde Başa Çıkma Stratejilerinin İş‐Aile Çatışması Üzerindeki Etkileri: Zonguldak Örneği, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi, Zonguldak 2014.
‐Altunışık, Remzi, Coşkun, Recai, Bayraktaroğlu, Serkan ve Yıldırım, Engin, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (6. Baskı). Sakarya Üniversitesi İİBF Yayınları, Sakarya 2010.
‐Arıkan, Duygu ve Karabulut, Nezihe, ʺHemşirelerde İşe Bağlı Gerginlik ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesiʺ. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(1), Erzurum 2004, ss. 20‐27.
‐Baklacı, Eda, İş Stresi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Hatay 2013.
‐Beehr, Terry. A. ve Newman, E. John, ʺJob Stress, Employee Health, and Organizational Effectiveness: A Facet Analysis, Model, and Literature Reviewʺ, Personnel Psychology, 1978, ss. 665‐699.
‐Bellavia. Gina M. ve Frone, R. Michael, ʺWork‐Family Conflictʺ. (İçinde: J. Barling, E. K. Kelloway ve M. Frone (Ed.) Handbook of Work Stress), Sage Publications 2005, Thousand Oaks, ss. 113‐148.
‐Birdir, Kemal, Tepeci, Mustafa ve Saldamlı, Asım, ʺJob Stress in Hospitality and Tourism Organizations: Sources, Consequences And Managementʺ, (İçinde: Kusluvan, S., Managing Employee Attitudes And Behaviors in The Tourism and Hospitality Industry, Ed.), Nova Publishers 2003, New York, ss. 377‐394.
‐Birdir, Kemal ve Kılıçhan, Reha, ʺMutfak Şeflerinin Mesleki Eğitim Düzeyleri ve Yaşadıkları Eğitim Problemlerinin Tespitine Yönelik Bir Çalışmaʺ, 14. Ulusal Turizm Kongresi, Kayseri, 5‐8 Aralık, Detay Yayıncılık, Ankara 2013, ss. 615‐635.
‐Brymer, A. Robert, Perrewe, Pamela. ve Johns, R. Tony, ʺManagerial Job Stress in the Hotel Industry”. International Journal of Hospitality Management, 10(1), 1991, ss. 47‐58.
‐Byrd, Terry, Cochran, John, Silverman, Ira ve Blount, William, ʺBehind Bars: An Assessment of the Effects of Job Satisfaction, Job‐Related Stress, and Anxiety on Jail Employeesʹ Inclinations to Quitʺ, Journal of Crime and Justice, 23, 2000, ss.69‐89.
‐Carnicer, Maria Pilar De, Sanchez, Angel Martinez, Perez, Manuela Perez ve Jimenez, Maria Jose Vela, “Work‐Family Conflict in a Sourhern European Country”, Journal of Managerial Psychology, 19(5), 2004, ss. 466‐489.
‐Cherniss, Cary, Professional Burnout in Human Service Organizations. Praeger, New York, 1980.
‐Chuang, Ning Kuang ve Lei, A. Simon,ʺJob Stress among Casino Hotel Chefs in a Top‐Tier Tourism Cityʺ. Journal of Hospitality Marketing & Management. 20(5). 2011, ss. 551‐574.
‐Çakıcı, Abdül Celil ve Eser, Seçkin , ʺYabancı Mutfak Şefleri Gözüyle Türk Mutfağına İlişkin Bir Değerlendirmeʺ. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 4/Özel sayı, 2016, ss. 215‐227.
‐Deniz, Nevin ve Özalp, Birsen, ʺÖrgüt Kültürünün İş‐Aile Yaşamı Çatışmasına Etkisiʺ. Research Journal of Business and Management, 1(1), 2014, ss. 1‐13.
‐Efeoğlu, İbrahim Efe, İş‐Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma, Çukurova Üniversi‐ tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tez, Adana 2006.
‐Ekinci, Yusuf, İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Göre Öğretmenlerin İş Doyumu ve İş Stresinin Karşılaştırılması, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep 2006.
‐Greenhaus, Jeffrey. H. ve Beutell, J. Nicholas, ʺSources of Conflict between Work and Family Rolesʺ, Academy of Management Review, 10, 1985, ss. 76‐88.
‐Gümüştekin, Gülten E. ve Öztemiz, Bircan, ʺÖrgütlerde Stresin Verimlilik ve Performansla Etkileşimiʺ, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 2005, ss. 271‐288.
‐House, Robert ve Rizzo, John, ʺRole Conflict and Ambiguity as Critical Variables in a Model of Organizational Behaviorʺ, Organizational Behavior and Human Performance, 7, 1972, ss. 467‐505.
‐Jackson, Susan E. ve Maslach, Christina, ʺAfter‐Effects of Job‐Related Stress: Families as Victimsʺ, Journal of Occupational Behaviour, 3, 1982, ss. 63–77.
‐Karamustafa Kurtuluş, Ülker Mustafa, ʺChefsʹ Intentions to Use Local Food:Its Relation with Local Food Qualities and Chefsʹ Local Food Familiaritiesʺ, 4th International Congress of Tourism and Management Researches, Girne, 1(1), 2017, ss. 752‐768.
‐Kirkcaldy, Bruce, Cooper, Cary, L. ve Ruffalo, Paul, ʺWork Stress and Health in a Sample of US Policeʺ, Psychological Reports, 76(2), 1995, ss. 700‐702.
‐Kop, Nicolien, Euwema, Martin ve Schaufeli, Wilmar, ʺBurnout, Job Stress and Violent Behavior among Dutch Policeʺ, Work and Stress, 13, 1999, ss. 326‐340.
‐Laschinger, Heater K. Spence, Wong, Carol, McMahon, Linda ve Kaufmann, Carl, ʺLeader Behavior Impact on Staff Nurse Empowerment, Job Tension, and Work Effectivenessʺ, Journal of Nursing Administration, 29(5), 1999, ss. 28‐39.
‐Law, Jennefer, Pearce, Philip, L. ve Woods, A. Barbara, ʺStress and Coping in Tourist Attraction Employeesʺ, Tourism Management, 16(4), 1995, ss. 277‐284.
‐Lazarus, S. Richard, ʺFrom Psychological Stress to the Emotions: A History of Changing Outlooksʺ, Annu Rev Psychol, 44, 1993, ss. 1‐21.
‐Lloyd, Chris, King, Robert ve Chenoweth, Lesley, ʺSocial Work, Stress and Burnout: A Reviewʺ, Journal of Mental Health, 11(3), 2002, ss. 255‐265.
‐Marshall, Judy ve Cooper, L. Cary, ʺThe Mobile Manager and His Wifeʺ, Management Decision, 14(4), 1976, ss. 179‐224
‐Matthews, Russell A., Bulger, Carrie A. ve Barnes‐Farrell, L. Janet, ʺWork Social Supports, Role Stressors, and Work‐Family Conflict: The Moderating Effect of Ageʺ. Journal of Vocational Behavior, 76(1), 2010, ss. 78‐90.
‐Nakip, Mahir, Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2003.
‐Netemeyer, Richard. G., Boles, James. S. ve McMurrian, Robert, ʺDevelopment and Validation of Work‐Family Conflict and Family‐Work Conflict Scalesʺ, Journal of Applied Psychology, 81(4), 1996, ss. 400‐410.
‐Özdemir, Bahattin ve Nebioğlu, Oğuz, ʺUygulamada Menü Analizi Nasıl Yapılmaktadır? Beş Yıldızlı Otellerin Mutfak Şeflerinin Görüşleriʺ, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2), 2015, ss. 251 ‐ 263.
‐Öztürk, Nurten, Evli Bayan Öğretmenlerde İş‐Aile Çatışmasının İş Stresi ve Performansa Etkileri. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.
‐Stewart, Wendy ve Barling, Jullian, ʺFathers’ Work Experiences Effect Children’s Behaviors Via Job‐Related Affect and Parenting Behaviorsʺ, Journal of Organizational Behavior, 17, 1996, ss. 221‐232.
‐Torres, Robert. M., Lawver, Rebeca, G. ve Lambert, D. Misty, ʺJob‐Related Stress among Secondary Agricultural Education Teachers: A Comparison Studyʺ, Journal of Agricultural Education, 50(3), 2009, ss. 100‐111.
‐Voydanoff, Patricia, ʺWork Role Characteristics, Family Structure Demands, and Work/Family Conflictʺ, Journal of Marriage and the Family, 50, 1988, ss. 749‐761.
‐Wang, JianLi, ʺPerceived Work Stress and Major Depressive Episodes in a Population of Employed Canadians Over 18 Years Oldʺ, The Journal of Nervous and Mental Disease, 192(2), 2004, ss. 160‐163.
‐Wang, JianLi, ʺPerceived Work Stress, Imbalance Between Work and Family/Personal Lives and Mental Disordersʺ, Social Psychiatry And Psychiatric Epidemiology, 41(7), 2006, ss. 541‐548.
‐Yıldız, Bülent, İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin İş Stresi, Örgütsel Bağlılık Ve İş Doyumuna Yönelik Algılarının İncelenmesi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2013.
‐Yükselen, Cemal, Pazarlama Araştırmaları. Detay Yayıncılık, Ankara 2000.
‐Zohar, Dov, ʺAnalysis of Stres Profile in the Hotel Industryʺ, International Journal of Hospitality Management, 13(3), 1994, ss. 219‐231.

APA	KILIÇHAN R, ÇALHAN H (2018). MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 463 - 476.
Chicago	KILIÇHAN REHA,ÇALHAN Harun MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. (2018): 463 - 476.
MLA	KILIÇHAN REHA,ÇALHAN Harun MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 2018, ss.463 - 476.
AMA	KILIÇHAN R,ÇALHAN H MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2018; 463 - 476.
Vancouver	KILIÇHAN R,ÇALHAN H MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2018; 463 - 476.
IEEE	KILIÇHAN R,ÇALHAN H "MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ." , ss.463 - 476, 2018.
ISNAD	KILIÇHAN, REHA - ÇALHAN, Harun. "MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ". (2018), 463-476.

APA	KILIÇHAN R, ÇALHAN H (2018). MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(20), 463 - 476.
Chicago	KILIÇHAN REHA,ÇALHAN Harun MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 20, no.20 (2018): 463 - 476.
MLA	KILIÇHAN REHA,ÇALHAN Harun MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.20, no.20, 2018, ss.463 - 476.
AMA	KILIÇHAN R,ÇALHAN H MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 20(20): 463 - 476.
Vancouver	KILIÇHAN R,ÇALHAN H MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 20(20): 463 - 476.
IEEE	KILIÇHAN R,ÇALHAN H "MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ." Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20, ss.463 - 476, 2018.
ISNAD	KILIÇHAN, REHA - ÇALHAN, Harun. "MUTFAK ŞEFLERİNİN İŞTEN KAYNAKLI GERGİNLİKLERİ İLE İŞ‐AİLE ÇATIŞMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ". Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 20/20 (2018), 463-476.