Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1561 - 1572 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.23006 İndeks Tarihi: 21-10-2020

DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ

Öz:
Trakya, Güneydoğu Avrupa’nın önemli tarihî ve coğrafî birbölgesidir. Bu bölge Türkiye (Doğu Trakya), Yunanistan (Batı Trakya) veBulgaristan (Kuzey Trakya) bölgelerine ayrılmaktadır. Doğu Trakya adınıtaşıyan bölge Türkiye’nin kuzeydoğusundadır. Burada Edirne, Kırklareli,Tekirdağ, İstanbul’un Avrupa yakası ve Çanakkale’nin Gelibolu ilçesi yeralmaktadır. Osmanlılardan önce bu bölgede Grekler, Pers İmparatorluğu,Roma İmparatorluğu, Gotlar, Vizigotlar, Slav toplulukları, Bulgar Hanlığıve Bizans İmparatorluğunun hâkimiyeti görülmüştür. Bosporus,Byzantion, Propontis, Khersonesos, Abdera ve Ainos gibi Grek şehirlerive Hadrianapolis (Edirne) and Serdica (Sofya) gibi Roma şehirleridönemin önemli ekonomik ve kültürel merkezleri olmuştur. Bu bölgedeTürkçenin Doğu Trakya ağız/ları konuşulmaktadır. Genellikle DoğuTrakya’da “Gacallar”, Bulgaristan, Yunanistan, Yugoslavya (eski)göçmenleri, Tatarlar, Pomaklar, Dağlılar, Yörükler, Romanlar, Boşnaklaryaşamakta ve bu ağızları konuşmaktadırlar. Doğu Trakya, Asya veAvrupa arasında geçmişte olduğu gibi önemli bir rotadır. Son dönemdebu bölgede büyük bir iç göç yaşanmıştır. 2000-2017 tarihleri arasındakinüfus artış hızını içeren istatistiklerine göre Edirne’nin nüfusu392.134’ten 406.855’e; Kırklareli’nin nüfusu 323.437’den 356.050’yeçıkarken Tekirdağ’ın nüfusu neredeyse iki kat artarak 577.812’den1.005.463’e yükselmiştir. Bu nedenle Doğu Trakya ağızları yok olmatehlikesi altındadır. Biz ivedilikle saha çalışmaları ile ulus adları(etnonimler), yer adları (toponimler), silikyeradları (mikrotoponimler),hayvan adları (zoonimler) ve bitki adları (fitonimler) hakkında derlemeleryapmalıyız. Ayroca Osmanlı mezartaşlarını, kitabeleri sınıflandırmalı veçeşitli folklorik malzeme toplamalıyız.
Anahtar Kelime:

FUTURE OF EAST THRACE DIALECTS

Öz:
Thrace is a historical and geographical region in the southeast of Europe. This region divides between Turkey (East Thrace), Greece (West Thrace) and Bulgaria (North Thrace). The region called East Thrace is in the northwest of Turkey. There are five cities in this region: Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Istanbul (European side) and Çanakkale (Only Gelibolu region). Before the Ottomans, Greeks, Persian Empire, Roman Empire, Goths, Visigoths, Slavic communities, Bulgarian Khaganate, and The Byzantine Empire ruled in this region. Greek cities like Bosphoros, Byzantion, Propontis, Khersonesos, Abdera, and Ainos; Roman cities like Hadrianapolis (present-day Edirne) and Serdica (present-day Sofia) were important economic and cultural centers. The east branch of Rumelia dialect is spoken in the cities, which are in this region. Generally in East Trace, “Gacals”, “immigrants from Bulgaria, Greece, Romania, Yugoslavia (former)”, “Tatars”, “Pomaks”, “Dağlılar” (Mountaineers), “Yörüks”, “Gypsies”, “Bosnians” live and speak a kind of Turkish dialect. East Thrace is a socio-economic route between Asia and Europe as it is in the past Latterly East Thrace is on the target of internal migration..According to the 2000-2017 population increase datas, the population of Edirne has increased from 392.134 to 406.855, the population of Kırklareli has increased from 323.437 to 356.050, and the population of Tekirdağ has increased from 577.812 to 1.005.463. Because of that, East Thrace dialects are in danger of extinction. We should immediately conduct field works and collect the language materials and search ethnonyms, toponyms, micro-toponyms, zoonyms and fitonyms. We should classify Ottoman tombstones and epitaphs and collect the folkloric materials
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağanoğlu, H. Y. (2001), Osmanlı’dan Cumhuriyet’e, Balkanların Makûs Talihi, Göç, İstanbul, Kum Saati Yayınları,
  • Ana Britannica (1990), Trakya, C 21, İstanbul, Ana Yayıncılık ve Encyclopaedia Britannica, ss. 152.
  • Arda, H; Dayan, S.; Kartal Ç.; Güler, N. (2016), Kritik Tehlikedeki Dianthus ingoldbyi Turrill’in Yavaş Büyüme Koşulları Altında In Vitro Korunması, Trakya Üniversity Journal of Natural Sciences, 17(1), 47-54.
  • Buran, A., Yüksel Çal, B. (2012), Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar, Ankara: Akçağ Yay.,
  • Cyrstal, D. (2017), Dillerin Katli, İstanbul: Profil Yay.
  • Dayan, S. Güler N., Arda, H., Çolak A., Aytaç, A., (2013), Yok Olmakta Olan Endemik Bellavalia Edirnensis, Özhatay ve Mathew (Asparagaceae)’in Mevcut Yayılışı ve Koruma Statüsü, Trakya Üniversity Journal of Natural Sciences, 14(2), ss. 87-93.
  • Demir, N. (2002), Ağız Terimi Üzerine, Türkbilig, S4, ss.105-116
  • Demir, N. (2013), Ankara Örneğinde Ağızların Belgelenmesi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
  • Duman, Ö. (2009), Atatürk Döneminde Balkan Göçmenlerinin İskân Çalışmaları (1923-1938), Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Atatürk Yolu Dergisi, S 43, Bahar, s. 473-490.
  • Eckmann, J. ve Mansuroğlu M. (1959), 1959 Yılı Trakya Diyalektolojisi Gezi Raporu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, İstanbul, C: IX, s.113-118.
  • Günşen, A. (2009), “Doğu Trakya Ağızlarının Şekil Bilgisini Belirleyen Temel Özellikler”, Turkish Studies (International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic), Volume 3/3, Spring, s. 402-470.
  • Hacısalihoğlu, M. (2008), Doğu Rumeli’de Kayıp Köyler, İstanbul: Bağlam Yay.
  • Halaçoğlu, A. (1995), Balkan Harbi Sırasında Rumeli’den Türk Göçleri (1912-1913) Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • İpek, N. (1999), Rumeli’den Anadolu’ya Türk Göçleri, (1877-1890), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
  • Karakuş, E. (2016), Taşlara Akseden Edebiyat: Makedonya Debre-Jupa Bölgesi Kitabeli Mezar Taşları, İstanbul, Sedir Yayınları.
  • Kırımlı, H. (2011), Türkiye’deki Kırım Tatar ve Nogay Köy Yerleşimleri, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları
  • Olcay, S. (1995), Doğu Trakya Yerli Ağzı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
  • Özkan, N. (1996), Gagavuz Türkçesi Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
  • Şahin, İ. (2016), Adbilim, Ankara: Pegem-Akademi
  • Zelengora, G. (2017), Türkiye’deki Pomaklar, Çev. Zeynep Zafer, Ankara: Türk Tarih Kurumu
APA Tosun İ (2019). DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. , 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
Chicago Tosun İlker DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. (2019): 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
MLA Tosun İlker DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. , 2019, ss.1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
AMA Tosun İ DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. . 2019; 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
Vancouver Tosun İ DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. . 2019; 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
IEEE Tosun İ "DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ." , ss.1561 - 1572, 2019. 10.29228/TurkishStudies.23006
ISNAD Tosun, İlker. "DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ". (2019), 1561-1572. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23006
APA Tosun İ (2019). DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. Turkish Studies - Language and Literature, 14(3), 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
Chicago Tosun İlker DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. Turkish Studies - Language and Literature 14, no.3 (2019): 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
MLA Tosun İlker DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. Turkish Studies - Language and Literature, vol.14, no.3, 2019, ss.1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
AMA Tosun İ DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. Turkish Studies - Language and Literature. 2019; 14(3): 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
Vancouver Tosun İ DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ. Turkish Studies - Language and Literature. 2019; 14(3): 1561 - 1572. 10.29228/TurkishStudies.23006
IEEE Tosun İ "DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ." Turkish Studies - Language and Literature, 14, ss.1561 - 1572, 2019. 10.29228/TurkishStudies.23006
ISNAD Tosun, İlker. "DOĞU TRAKYA AĞIZLARININ GELECEĞİ". Turkish Studies - Language and Literature 14/3 (2019), 1561-1572. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23006