Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)

KONAK, İsmet

doi:https://doi.org/10.21600/ijoks.592315

Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)

İsmet KONAK (Girilmemişş)

International Journal of Kurdish Studies

4 2

Yıl: 2020 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 20 - 34 Metin Dili: Türkçe DOI: https://doi.org/10.21600/ijoks.592315 İndeks Tarihi: 16-10-2020

Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)

Öz:

Rusya'nın Ortadoğu'da Türkiye ve Suriye ile askerî, iktisadî ve sosyal ilişkilerini tesis ederken Kürtlerin "hüsn-ünazarını" da kazanma gibi bir zorunluluğu her geçen gün belirmektedir. Bu zorunluluğun farkında olan PutinYönetimi, aslında son döneme kadar bir "denge politikası" yürütmeye çalışmaktaydı. Afrin (Efrin) Harekâtı veBarış Pınarı Harekâtı esnasında her ne kadar denge siyaseti tökezlemiş olsa da Rus yönetimi ve Kürtlerarasındaki korelasyonun tarihsel gelişimi her geçen gün önem kazanmaktadır. 1813 tarihli GülistanAntlaşması'yla başlayan Rus-Kürt münasebetleri, günümüze kadar inişli çıkışlı bir seyir izledi. Bilhassa OsmanlıDevleti ve Türkiye Cumhuriyeti, ilişkilerin boyutunu belirleyecek bir rol oynamıştı. Bu çalışmada ÇarlıkRusya'sı, Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu dönemlerinde hâsıl olan Rus-Kürt ilişkileri, genel birçerçevede tahlil edilecektir.

Anahtar Kelime:

Overview of Russo-Kurdish Relations in the Context of Turkey and Syria (1813-2019)

Öz:

When Russia builds military, economic, and social relationships with Turkey and Syria, it also actively considers how to win the “kindness” of the Kurds. The Putin administration, aware of this necessity, has attempted to pursue a “balanced policy” in recent years. Despite the policy’s issues during the Afrin (Kurdish: Efrîn) Campaign and the Operation of Peace Spring, Russo-Kurdish relations are constantly developing and growing in importance. The relationship, which began following the Treaty of Gulistan, has always followed the bumby cruise. The Ottoman Empire (and later the Republic of Turkey) has played an especially active role in determining the scope of this relationship. This paper uses a general framework to analyze the Russo-Kurdish relationship from the age of Imperial Russia to the modern era of the Russian Federation.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ahmedov, T. A. (2018). "Bor'ba Lidera Rabochey Partii Kurdistana A. Odzhalana za Svobodu i Politicheskuyu Deyatel'nost' v Kontse 90-kh gg. XX v." (PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın 1990'lı Yılların Sonunda Gösterdiği Özgürlük Mücadelesi ve Siyasî Faaliyetleri). Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta, No: 426, 47- 51.
Aliyeva, S. U. (1993). Tak Eto Bylo: Natsional'nyye Repressii v SSSR 1919-1952 gg. (İşte Böyle Olmuştu: SSCB'de 1919-1952 Yılları Arasında Ulusal Baskılar). Тom: 1, Moskva: Izdatel'stvo “Insan”.
Aristova, T. F. (1966). Kurdy Zakavkaz'ya (Güney Kafkasya Kürtleri). Moskva: Izdatel'stvo “Nauka”.
Averyanov, P. İ. (1900). Kurdy v Voynakh Rossii s Persiyey i Turtsiyey (Rusya'nın İran ve Türkiye ile Savaşlarında Kürtler). Tiflis: Tipografiya Shtaba Kavkazskogo Voyennogo Okruga. Barsenkov, A. S. & Vdovin, A. İ. (2008). Istoriya Rossii 1917–2007 (Rusya Tarihi 1917- 2007). Моskva: Izdatel'stvo "Aspekt Press".
Bedirhan, E. Z. (2010). Kızıl Kürdistan, Hejare Şamil (çev). İstanbul: Peri Yayınları. Bois, Th. & Minorsky, V. & Mac Kenzie, D. N. (1996). Kürtler ve Kürdistan, Kâmuran Fıratlı (çev). İstanbul: Doz Basım-Yayın.
Bölme, S. M. (2015). "Hoybun Örgütü: Kürt Milliyetçiliğinde Yeni Bir Evre". International Journal of Kurdish Studies, 1 (2), 35-55.
Bugay, N. F. & Broyev, T. M. & Broyev, P. M. (1993). Sovetskiye Kurdy: Vremya Peremen (Sovyet Kürtleri: Değişimler Dönemi). Moskva: Izdatel'stvo “Kap”.
Celil, C. (2007). Kürt Halk Tarihinden 13 İlginç Yaprak, Hasan Kaya (çev). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Cemil Paşa, E. (1998). Kürdistan Kısa Tarihi. İstanbul: Doz Yayınları.
Çatoyev, H. M. (1965). Kurdy Sovetskoy Armenii: Istoricheskiy Ocherk (1920-1940) (Sovyet Ermenistanı Kürtleri: Tarihsel Bir İnceleme [1920-1940]). Yerevan: Akademiya Nauk SSSR.
Djalil, D. (1997). Iz Istorii Obshchestvenno-Politicheskoy Zhizni Kurdov v Kontse XIX - Nachale XX vv. (XIX. Yüzyılın Sonu ve XX. Yüzyılın Başında Kürtlerin Sosyolojik ve Siyasî Tarihinden İzlenimler). Sankt-Peterburg: Izdatel'stvo “Nauka”.
Furr, G. (2011). Hruşçov'un Yalanları: SBKP (B) XX. Kongresinde Yapılan Suçlamalar Hakkında, Tansu Akgün (çev). İstanbul: Yordam Kitap. GARF, (Gosudarstvennyy Arkhiv Rossiyskoy Federatsii: Rusya Federasyonu Devlet Arşivi), Fond: 601, Opis: 1, Delo: 2089, L. 1-1ob. "Görüntü Ortaya Çıktı: MİT TIR'larının Üstü İlaç, Altı Silah ve Mühimmatmış", http://www.diken.com.tr/goruntu-ortaya-cikti-mit-tirlarinin-ustu-ilac-alti-silah-vemuhimmatmis/. Erişim Tarihi: 10-07-2019.
Halhalli, B. (2017). "Suriye'deki Kürt Siyasî Partiler Üzerine Genel Bir Değerlendirme". International Journal of Kurdish Studies, 3 (1), 42-60.
İsmailov, E. (2003). Vlast' i Narod: Poslevoyennyy Stalinizm v Azerbaydzhane (İktidar ve Halk: Azerbaycan'da Savaş Sonrası Stalinizm 1945-1953). Baku: Izdatel'stvo "Adiloglı".
James, H. (2004). The Nazi Dictatorhip and the Deutsche Bank (Nazi Diktatörlüğü ve Deutsche Bank). England: Cambridge University Press.
Jwaideh, W. (2016). Kürt Milliyetçiliğinin Tarihi, Kökenleri ve Gelişimi, İsmail Çekem & Alper Duman (çev). İstanbul: İletişim Yayınları. Konak, İ. (2017a). "1917 Devrimi'nde Kürtler". Kürt Tarihi Dergisi, Sayı: 30, İstanbul, 4-7.
Konak, İ. (2017b). Rus Devrimi ve Mustafa Kemal: Rus İç Savaşı (1918-1922) Döneminde Türk-Bolşevik İlişkileri. İstanbul: Libra Kitapçılık ve Yayıncılık.
Kurdoyev, K. (1955). "Khachatur Abovyan Kak Kurdoved - Etnograf (Bir Kürdolog ve Etnograf Olarak Haçatur Abovyan)". Izvestiya Akademii Nauk Armyanskoy SSSR, No: 10, 89-98. "Kurdskaya Derevnya v Yaroslavskoy Oblasti (Yaroslavl Bölgesi'ndeki Kürt Köyü)", https://dletopic.ru/blog/43112416645/Kurdskaya-derevnya-v-YAroslavskoy-oblasti. Erişim Tarihi: 02-07-2019.
Kurtseitov, R. D. (2011). "Razvitiye Obrazovaniya na Yazykakh Korennykh Narodov i Natsional'nykh Men'shinstv na Postsovetskom Prostranstve: Proshloye i Nastoyashchiye" (Post-Sovyet Dönemde Ulusal Azınlıkların ve Yerli Halkların Dillerinde Eğitimdeki İlerleme: Geçmiş ve Şimdi). Kul'tura Narodov Prichernomor'ya, Tom: 1, No: 99, 104-107.
Kutschera, C. (2001). Kürt Ulusal Hareketi, Fikret Başkaya (çev). İstanbul: Avesta Yayınları.
Jigalina, O. İ. (2013). Мulla Mustafa Barzani: Istoricheskiy Portret. Moskva: Institut Vostokovedeniya RAN.
Lerch, P. İ. (1857). Issledovaniya ob Iranskikh Kurdakh i Ikh Predkakh, Severnykh Khaldeyakh (İran Kürtleri ve Ataları Kuzey Keldaniler Hakkında Araştırmalar). Sankt-Peterburg: Tipografiya Imperatorskoy Akademii Nauk.
Mosaki, N. Z. (2011). Kurdistan i Kurdskiy Vopros v Politike Zapada i Rossii (Batı ve Rusya'nın Uyguladığı Politikada Kürdistan ve Kürt Sorunu). Moskva: Nauchnoye Izdaniye. Sochineniya A. S. Pushkina (A. S. Puşkin'in Eserleri). (1887). Tom: 4, Sankt-Peterburg: Tipografiya A. S. Suvorina.
Sveşnikova, Y. (2015). " O Znachenii Kurdskogo Faktora v Usloviyakh Menyayushchegosya Bol'shogo Blizhnego Vostoka (Değişen Büyük Ortadoğu Şartlarında Kürt Faktörünün Anlamı Üzerine)". Indeks Besopasnosti, Tom: 21, No: 2 (113), 87-100.
Şamil, H. (2005). Diaspora Kürtleri. İstanbul: Peri Yayınları.
Şeref Han. (1971). Şerefname: Kürt Tarihi, Mehmet Emin Bozarslan (çev). İstanbul: Ant Yayınları. "Şeyh Ubeydullah'ın Dr. Kohran'a Mektubu", http://www.bitlisname.com/2016/11/30/seyhubeydullahin-dr-kohrana-mektubu/. Erişim Tarihi: 18-06-2019.
Zeki Bey, M. E. (1998). Kürd ve Kürdistan Ünlüleri (Meşahir-i Kurd û Kurdistan), M. Baban & M. Yağmur & S. Kutlay (çev). İsveç: Apec & Öz-Ge Yayınları.

APA	KONAK İ (2020). Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). , 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
Chicago	KONAK İsmet Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). (2020): 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
MLA	KONAK İsmet Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). , 2020, ss.20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
AMA	KONAK İ Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). . 2020; 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
Vancouver	KONAK İ Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). . 2020; 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
IEEE	KONAK İ "Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)." , ss.20 - 34, 2020. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
ISNAD	KONAK, İsmet. "Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)". (2020), 20-34. https://doi.org/https://doi.org/10.21600/ijoks.592315

APA	KONAK İ (2020). Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). International Journal of Kurdish Studies, 6(1), 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
Chicago	KONAK İsmet Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). International Journal of Kurdish Studies 6, no.1 (2020): 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
MLA	KONAK İsmet Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). International Journal of Kurdish Studies, vol.6, no.1, 2020, ss.20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
AMA	KONAK İ Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). International Journal of Kurdish Studies. 2020; 6(1): 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
Vancouver	KONAK İ Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019). International Journal of Kurdish Studies. 2020; 6(1): 20 - 34. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
IEEE	KONAK İ "Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)." International Journal of Kurdish Studies, 6, ss.20 - 34, 2020. https://doi.org/10.21600/ijoks.592315
ISNAD	KONAK, İsmet. "Türkiye ve Suriye Bağlamında Rus-Kürt Münasebetlerine Genel Bir Bakış (1813-2019)". International Journal of Kurdish Studies 6/1 (2020), 20-34. https://doi.org/https://doi.org/10.21600/ijoks.592315