MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ
Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 669 - 678 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-10-2020
MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ
Öz: İran’ın ulusal şairi Ebû’l-Kasım-i Firdevsî, Samanîler döneminde yetişmiş, Moğoldönemine kadar yaşamış, İran’ın en büyük, en yetenekli şairi olarak kabuledilmektedir. Başyapıtı, İran’ın millî destanı Şahnâme adlı eseriyle dünyaca ünekavuşmuş, kahramanlık şiir tarzını zirveye çıkarmıştır. Firdevsî’nin İran’ın Arapegemenliği altına girdiği döneme kadarki İran tarihini, kahramanlıklarını vemitolojisini sade ve akıcı bir dille kaleme aldığı eseri Şahnâme’yle, Samanilerdöneminde gerilemekte olan Farsçayı canlandırmış, milliyetçi ruhu diriltmiştir.Firdevsî’nin sahip olduğu üstün yetenekleri, İran kültür ve değerlerine bağlılığı,vatanseverliği, özgünlüğü, bilgeliği ve Fars dilinin sözcük hazinesi kabul edilenyegâne eseri Şahnâme’si Senâî-yi Gaznevî, Hâkânî-yi Şirvânî, Enverî-yi Ebiverdî,Nizâmî-yi Gencevî gibi İranlı büyük şairler tarafından övülmüştür. Çağdaş Farsedebiyatının en büyük özgürlük şairleri arasında yer alan şair, yazar, gazeteci,tarihçi, araştırmacı, çevirmen ve aynı zamanda bir siyaset adamı olan Meliku’ş-şu‘arâ Bahâr da şiirlerinde Firdevsî ve eseri Şahnâme’yi övmüş, Firdevsî’ye olanderin sevgisini ve bağlılığını dile getiren “Firdevsî, Âferîn-i Firdevsî, Kullu’s-seydifî cavfi’l-ferâ” başlıklı üç kaside “Nakş-i Firdevsî” başlıklı bir mesnevi kalemealmıştır. Çalışmada Firdevsî ve Meliku’ş-şu‘arâ Bahâr’ın hayatları hakkında kısacabilgi verildikten sonra Bahâr’ın Firdevsî’yi methettiği “Firdevsî” başlıklı otuzsekiz beyitlik Farsça kasidesi Türkçeye çevrilmiş ve şerh edilmiştir.
Anahtar Kelime: MALEKOSHOAARA BAHAR’S PRAISE TO THE NATIONAL POET FERDOWSI
Öz: Iran's national poet Abu'l-Qasim-e Ferdowsi, grown during the Samanid period, lived until the Mongol period is considered the greatest, most talented poet of Iran. He has gained world fame with his masterpiece, the national epic of Iran Shahnama. Ferdowsi wrote Iranian history, heroism and mythology in a simple and fluent language until the period when Iran came under Arab rule in Shahname with this book revived the Persian regression during the Samanid period and revived the nationalist spirit. Ferdowsi outstanding talents, adherence to Iranian culture and values, patriotism, originality, wisdom and the only vocabulary of Persian language accepted Shahname was praised by great Iranian poets such as Sanai-ye Ghaznawi, Hakani-ye Shirvani, Anveri-ye Abeverdi, Nezami-ye Ganjavi. Malekoshoaara Bahar a poet, writer, journalist, historian, researcher, translator and politician, is one of the greatest celebrities of contemporary Persian literature praised Ferdowsi and Shahname in his poems with three ode and a mathnawi which expresses his deep love and devotion to Ferdowsi by name of Ferdowsi, Aferin-e Ferdowsi, Kullu’s-seydi fi cavfi’l-fera and Naksh-e Ferdowsi. In the study after brief information about the lives of Ferdowsi and Malekoshoaara Bahar thirtyeight couplets of Persian ode titled Ferdowsi which Bahar praised Ferdowsi was translated into Turkish and annotated.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Âryenpûr,Y. (1372 hş.), Ez Sabâ Tâ Nîmâ II, Tahran: İntişârât-i Zevvâr.
- Bahâr, M. T. (1387 hş.), Dîvân-i Eşʻâr-i Meliku’ş-şʻuarâ-yi Bahâr, Tahran: Mu’essese-yi İntişârât-i Nigâh.
- Değirmençay, V. (2012), Farsça Arûz ve Kafiye, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Ofset Tesisleri.
- Firdevsî, E. (2016), Şahnâme II, (Çev. Nimet Yıldırım), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- İşimtekin, S. (2012), Muhammed Takî Bahâr’ın (Meliku’ş-şu‘Arâ) Divanının İçerik Açısından İncelenmesi, (Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- İşimtekin, S. (2014), Muhammed Takî Bahâr’ın Puşkin’e Övgüsü, International Journal of Language Academy, 2: 323-332.
- Kanar M. (2010), “Şâhnâme” TDV İslâm Ansiklopedisi, XXXVIII: 289-290.
- Kanar, M. (1996), “Firdevsî” TDV İslâm Ansiklopedisi, XIII: 125-127.
- Safâ, Z. (1363 hş.), Târîh-i Edebiyyât Der İrân I, Tahran: İntişârât-i Firdevsî.
- Semerkandî, D. (1382 hş.), Tezkiretü’ş-şuarâ, (tsh. Edward Granville Brown) Tahran: İntişârât-i Dîbâ
- Yıldırım, N. “Özgürlük Şairi Melikuşşuara Bahâr (1265-1330 hş. /1887-1951)”, Doğu Araştırmaları 8: 93-106.
APA | Çağlayan Esen P (2019). MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. , 669 - 678. |
Chicago | Çağlayan Esen Pelin Seval MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. (2019): 669 - 678. |
MLA | Çağlayan Esen Pelin Seval MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. , 2019, ss.669 - 678. |
AMA | Çağlayan Esen P MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. . 2019; 669 - 678. |
Vancouver | Çağlayan Esen P MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. . 2019; 669 - 678. |
IEEE | Çağlayan Esen P "MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ." , ss.669 - 678, 2019. |
ISNAD | Çağlayan Esen, Pelin Seval. "MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ". (2019), 669-678. |
APA | Çağlayan Esen P (2019). MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 669 - 678. |
Chicago | Çağlayan Esen Pelin Seval MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 14, no.2 (2019): 669 - 678. |
MLA | Çağlayan Esen Pelin Seval MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol.14, no.2, 2019, ss.669 - 678. |
AMA | Çağlayan Esen P MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2019; 14(2): 669 - 678. |
Vancouver | Çağlayan Esen P MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2019; 14(2): 669 - 678. |
IEEE | Çağlayan Esen P "MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ." Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14, ss.669 - 678, 2019. |
ISNAD | Çağlayan Esen, Pelin Seval. "MELİKU’Ş-ŞU‘ARÂ BAHÂR’IN MİLLİ ŞAİR FİRDEVSÎ’YE METHİYESİ". Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 14/2 (2019), 669-678. |