Yıl: 2020 Cilt: 2 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 1720 - 1747 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33431/belgi.626345 İndeks Tarihi: 18-10-2020

HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz:
İlki Cumhuriyetin ilânından birkaç ay önce toplanan ve 1926 yılına kadar üç kez gerçekleştirilen Heyet-i İlmiye toplantıları, Cumhuriyet eğitiminin inşasında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışma, 15 Temmuz – 15 Ağustos 1923 tarihlerinde yapılan Birinci Heyet-i İlmiye toplantılarına katılan üyelerin, dönemin Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin düzenlediği maarif meselelerine dair anket sorularına verdikleri yanıtları konu edinmektedir. Araştırma tarihsel bir araştırmadır. Araştırmanın verileri Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin 2 Ağustos-9 Ağustos 1923 tarihlerindeki sayılarından doküman incelemesi yoluyla elde edilmiş ve içerik analizi tekniği ile incelenmiştir. Gazetenin on dört sorudan oluşan maarif hakkındaki anketi, dönemin eğitiminde varolan eksikliklerin neler olduğu, eğitimin ilerleyip ilerlemediği, eğitimde reformlara hangi kademe ve türden başlanması gerektiği, eğitim sorunlarının çözülmesi için ne kadar bütçeye ihtiyaç duyulacağı, öğretmen, öğrenciler ve ders araç gereçlerinin durumu, yükseköğrenimden sonraki öğrenim hayatı, kadınların eğitimi, yabancı dil öğretimi, ilköğretimin yaygınlaştırılması ile bilim ve kültürün herkese ulaşması için neler yapılması gerektiği ve nasıl bir reform hareketine ihtiyaç duyulduğuna ilişkindir.
Anahtar Kelime:

AN ANALYSIS OF THE SURVEY ABOUT EDUCATION CONDUCTED BY HÂKİMİYET-İ MİLLİYE

Öz:
Heyet-i İlmiye (Scientific Committee) meetings, the first of which was a few months before proclamation of the Republic were met three times until 1926, playing an important role in the construction of the education in new Republic. This research draws on the responses of the members of the first Heyet-i İlmiye held between 15 July – 15 August 1923 to the survey concerning educational issues conducted by the newspaper Hâkimiyet-i Milliye. This study is a historical research. The data of the study was obtained from the issues of the Hâkimiyet-i Milliye newspaper between 2 August and 9 August 1923 through document analysis and examined with the content analysis technique. The newspaper's survey of fourteen questions on education aimed to determine the deficiencies and the progress in the education of the period, the level and type of reforms should be started, the budget needed to solve the educational problems; what the situation of the teachers, students, educational materials, education of women, foreign language teaching, dissemination of primary education are; what is to be done to disseminate the science and culture to everyone as well as the types of reform movement needed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • T. C. Resmî Gazete, “Köy Kanunu”. 18 Mart 1924, Sayı: 68, Kanun No: 442.
  • T. C. Resmî Gazete, “Orta Tedrisat Muallimleri Kanunu”. 07 Nisan 1924, Sayı: 68, Kanun No: 439.
  • T. C. Resmî Gazete, “Mektep Vergisi Kanunu”. 20 Nisan 1925, Sayı: 616, Kanun No: 95.
  • T. C. Resmî Gazete, “Maarif Teşkilatına Dair Kanun”. 03 Nisan 1926, Sayı: 338, Kanun No: 789.
  • T. C. Resmî Gazete, “Muallim Mekteplerine Muavenet Hakkında Kanun”. 2 Mayıs 1926, Sayı: 361, Kanun No: 819.
  • T. C. Resmî Gazete, “Mektep Kitaplarının Maarif Vekâletince Tabı Hakkında Kanun”. 3 Mayıs 1926, Sayı: 362, Kanun No: 823.
  • T. C. Resmî Gazete, “Maarif Vergisi Hakkında Kanun”. 18 Temmuz 1927, Sayı: 636, Kanun No: 1130.
  • T. C. Resmî Gazete, “Özel İdarelerden Aylık Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarının Millî Eğitim Bakanlığı Teşkilâtına Alınması Hakkında Kanun”. 30 Ocak 1948, Sayı: 6821, Kanun No: 5166.
  • Anadolu’da Yenigün
  • Hâkimiyet-i Milliye
  • İkdam
  • Maarif Vekâleti Mecmuası
  • Akçura, Yusuf (2009), Türk Yılı 1928, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Akyüz, Yahya (2006), Türk Eğitim Tarihi M.Ö.1000-M.S.2006, Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Altunya, Niyazi (2006), Gazi Orta Öğretmen Okulu ve Eğitim Enstitüsü. Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Altunya, Niyazi (2009), Milli Eğitimde Mustafa Necati Dönemi. Ankara: Uygun Basım.
  • Altunya, Niyazi (2018), Türkiye’de Eğitim Bilimleri Öğretimi-Başlangıçtan 1965’e Kadar, Ankara: Pegem Akademi.
  • Aslan, Cengiz (2014), “Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Eğitim Bilimleri Alanında Yurt Dışına Öğrenci Gönderilmesi Olgusu (1923-1940)”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri I-III (1997), C. II, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Ayvaz, Saide, Şahin, Mustafa (2014), “Cumhuriyet dönemi eğitim bütçeleri”, International Journal of Human Sciences, C.11, S.1, s.303-316.
  • Başvekâlet İstatistik Genel Direktörlüğü (1935), Türkiye Nüfusu, Ankara: Ulus Basımevi.
  • Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü (1935), Maarif İstatistikleri 1933-1934, İstanbul: Devlet Matbaası.
  • Ergün, Mustafa (1982), Atatürk Devri Türk Eğitimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
  • Kamer, S. Tunay (2013), Türk Eğitim Sisteminde Karma Eğitime İlişkin Fikirler, Tartışmalar ve Uygulamalar (1908-1950), Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kansu, Metin Atuf, Kansu, K. Işık (2011). Cumhuriyet Eğitim Devriminin Mülkiyeli Mimarı Nafi Atuf Kansu (1890-1949) Yaşamı ve Yazıları. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
  • Karakütük, Kasım (2001), “Cumhuriyetin Kuruluşundan Planlı Döneme Kadar Eğitimin Finansmanı: 1923-1960.” Milli Eğitim Dergisi. s. 149.
  • Kazım Nami (1932), Terbiyevi Yazılar, İkinci kitap, İstanbul: Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi.
  • Kültür Bakanlığı (1936), İlkokul Programı, İstanbul: Devlet Basımevi.
  • Maarif Vekâleti (1340), İlk Mekteplerin Müfredat Programı, İstanbul: Matbaayı Amire.
  • Maarif Vekâleti (1930), İlk Mektep Müfredat Programı, İstanbul: Devlet Matbaası.
  • Merriam, Sharan B. (2013), Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Neuman, W. Lawrence (2010), Toplumsal Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Yayın Odası.
  • Sakaoğlu, Necdet (2003), Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
  • Sorguç, Bahir(1987), “Ali Haydar Taner”, Cumhuriyet Dönemi Eğitimcileri, Ankara: UNESCO Yayınları.
  • Tanır, Engin Deniz, Aslan, Cengiz (2019), “Birinci Heyet-i İlmiye ve Çalışma Esasları”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C. 52, S.1, s. 250-275.
  • Tekışık, Hüseyin Hüsnü (1986). “Türkiye’de Öğretmenlik Mesleği ve Sorunları”, Çağdaş Eğitim Dergisi, 11(116), ss. 24-33.
  • Ülken, Hilmi Ziya (2001), Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Ülken Yayınları.
APA ASLAN C, Tanır E (2020). HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
Chicago ASLAN CENGIZ,Tanır Engin Deniz HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. (2020): 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
MLA ASLAN CENGIZ,Tanır Engin Deniz HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 2020, ss.1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
AMA ASLAN C,Tanır E HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2020; 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
Vancouver ASLAN C,Tanır E HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2020; 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
IEEE ASLAN C,Tanır E "HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." , ss.1720 - 1747, 2020. 10.33431/belgi.626345
ISNAD ASLAN, CENGIZ - Tanır, Engin Deniz. "HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". (2020), 1720-1747. https://doi.org/10.33431/belgi.626345
APA ASLAN C, Tanır E (2020). HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. BELGİ DERGİSİ, 2(19), 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
Chicago ASLAN CENGIZ,Tanır Engin Deniz HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. BELGİ DERGİSİ 2, no.19 (2020): 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
MLA ASLAN CENGIZ,Tanır Engin Deniz HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. BELGİ DERGİSİ, vol.2, no.19, 2020, ss.1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
AMA ASLAN C,Tanır E HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. BELGİ DERGİSİ. 2020; 2(19): 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
Vancouver ASLAN C,Tanır E HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. BELGİ DERGİSİ. 2020; 2(19): 1720 - 1747. 10.33431/belgi.626345
IEEE ASLAN C,Tanır E "HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." BELGİ DERGİSİ, 2, ss.1720 - 1747, 2020. 10.33431/belgi.626345
ISNAD ASLAN, CENGIZ - Tanır, Engin Deniz. "HÂKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİNİN MAARİF HAKKINDAKİ ANKETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". BELGİ DERGİSİ 2/19 (2020), 1720-1747. https://doi.org/10.33431/belgi.626345