Yıl: 2020 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 147 - 167 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.11616/basbed.v20i53206.641374 İndeks Tarihi: 18-10-2020

REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA

Öz:
Çalışmanın amacı, rekabet stratejileri ve girişimsel pazarlamanın firmaperformansı üzerindeki etkisinin incelenmesi ve rekabet stratejileri ile firmaperformansı arasındaki ilişkide girişimsel pazarlamanın aracılık rolününincelenmesidir. Bu çalışmada veri, anket yöntemi ile toplanmıştır. Çalışma DoğuMarmara Bölgesinde (Bolu, Düzce, Sakarya, İzmit, Yalova) faaliyet gösteren 15veya üstünde çalışan sayısı olan firmalar üzerinde uygulanmıştır. Üç ayiçerisinde 300 katılımcıya ulaşılan çalışmada anketler yüz yüze görüşme ileyapılmıştır. Elde edilen veriler regresyon testleri kullanılarak analiz edilmiştir.Yapılan regresyon analizi sonucunda; rekabet stratejileri ve girişimselpazarlamanın firma performansı üzerinde pozitif yönlü ve istatiksel olarakanlamlı etkisinin olduğu görülmüştür. Buna ek olarak rekabet stratejilerinin firmaperformansına etkisinin incelendiği modele girişimsel pazarlama dahiledildiğinde söz konusu ilişkide girişimsel pazarlamanın kısmi aracılık etkisiolduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

EFFECT OF COMPETITIVE STRATEGIES ON FIRM PERFORMANCE AND MEDIATING ROLE OF ENTREPRENEURIAL MARKETING: AN EMPIRICAL STUDY

Öz:
The aim of the study is to investigate the effect of competition strategies and entrepreneurial marketing on firm performance and to examine the mediating role of entrepreneurial marketing in relation between competitive strategies and firm performance. In this study, data were collected by questionnaire method. The study was conducted on firms with 15 or more employees operating in the Eastern Marmara Region (Bolu, Düzce, Sakarya, İzmit, Yalova). Surveys were conducted as face-to-face interviews with 300 participants within 3 months period. The obtained data were analyzed using regression tests. The main findings of the regression analysis are; competition strategies and entrepreneurial marketing were found to have a positive and statistically significant effect on firm performance. In addition, when the model that is used to study the effect of competitive strategies on the firm performance is augmented with entrepreneurial marketing it is found that entrepreneurial marketing has a partial mediating role.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abell, F. (1980), Defining the Business: The Starting Point of Strategic Planning, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
  • Aktan, C. ve Vural, İ. (2004). Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri, Ankara: TİSK Yayınları.
  • Antonicic, B. ve Hisrich, R. (2001), Intrapreneurship Construct Refinement and Cross- Cultural Validation, Journal of Business Venturing, 16, s.495-527.
  • Barney, J. (1991), Firm Resources and Sustained Competitive Advantage, Journal of Management, 17, s.67-83.
  • Barney, J. (2001), Is The Resource-Based view a Useful Perspective for Strategic Management Research? Yes, The Academy of Management Review, 26(1), s.41-56.
  • Becherer, R., Haynes, P. ve Helms, M. (2008), An Exploratory İnvestigation of Entrepreneurial Marketing in Smes: The İnfluence of the Owner/Operator, Journal of Business And Entrepreneurship, 20(2), s.1-12.
  • Bulut, Ç., Yılmaz, C. ve Alpkan L. (2009), Pazar Oryantasyonu Boyutlarının Firma Performansına Etkileri, Ege Akademik Bakış Dergisi, 9(2), s.513-538.
  • Bulut, Ç., Pırnar, İ., Halaç, D. ve Öztürk, A. (2013), Girişimsel Pazarlamanın Firma Performansına Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), s.209-232.
  • Chrisman, J., Hofer,W. ve Boulton, R. (1988), Toward a System for Classifying Business Strategies, 13(3), The Academy of Management Review, s.413-428.
  • Collinson, E. ve Shaw, E. (2001), Entrepreneurial Marketing–A Historical Perspective on Development and Practice, Management Decision, 39(9), s.761–766.
  • Dal, N. ve Dal, V. (2016), Girişimci Pazarlama: Kavramsal Bir Çalışma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), s.42-63.
  • Damanpour, F. (1987), The Adoption of Technological, Administrative and Ancillary Innovations: Impact of Organizational Factors, Journal of Management, 13, s.675-688.
  • Eren, Ş. (2014), Güçlendirme ile Nicel İşletme Performansı Arasındaki İlişkide Örgüte Güven ve Duygusal Bağlılığın Aracılık Etkileri, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), s.227-303.
  • Eren, S. (2013), Girişimsel Pazarlamanın Firmaların Finansal Performansına Etkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (35), s.97-106.
  • Eren, S. (2012), Stratejik Esneklik ve Pazar Dinamizminin Girişimsel Pazarlama Odaklılığa Etkisi, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 7(2), s.101-111.
  • Erkan, İ. (2012), Pazarlama Zekası ve Girişimcilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Folan, P., Browne, J. ve Jagdev, H. (2007). Performance: Its Meaning and Contend for Today‘s Business Research, 58(7), Computer in Industry, s.605-620.
  • Gopalakrishna, P. ve Subramanian, R (2001), Revisiting the Pure versus Hybrid Dilemma: Porter's Generic Strategies in a Developing Economy, Journal of Global Marketing, 15, s.61-79.
  • Hagedoorn, J. ve Cloodt, M. (2003), Measuring Innovative Performance: Is There an Sdvantage in Using Multiple Indicators?, Research Policy, 32(8), s.1365-1379.
  • Hamşioğlu, A. (2006), Değişin İş Dünyasında Girişimci Pazarlama: Türk İlaç Sanayi Uygulamalarının ve Birleştirici Bir Model Çalışmasının Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Hills, E. (1987), Research at the Marketing/Entrepreneurship Interface, IL: University of Illinois, s.219-234.
  • Hills, E. ve Hultman, M. (2006), Entrepreneurial Marketing, Rencontres in St. Gallen Conference, Understanding the Regulatory Climate For Entrepreneurship And SMEs, Topic C, s.219-234.
  • Hills, E., Hultman, M.C. ve Morgan, P. (2008), The Evolution and Development of Entrepreneurial Marketing, Journal of Small Business Management, 46(1), s.99-112.
  • Hills, E., Hultman, M., Kraus, S. ve Reinhard, Schulte. (2010). History, Theory and Evidence of Entrepreneurial Marketing-An Overview, International Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 11(1), s.3-18.
  • Hitt, A. (1999), Dynamic Strategic Resources: Development, Diffusion and Integration, West Sussex: John Wiley and Sons Ltd..
  • Hooley, J., Greenley, G., ve Cadogan, J. (2003), The Performance Impact of Marketing Resources, Journal of Business Research, 58(1), s.18-28.
  • Jaworski, J. ve Kohli, K. (1993), Marketing Orientation: Antecedents and Consequences, Journal of Marketing, 57, s.53-71.
  • Kaplan, R. ve Norton, D. (1996), Linking the Balanced Scorecard to Strategy, California Management Review, 39(1), s.53-79.
  • Kethüda, Ö. (2010), Satış/Pazarlama Anlayışlarının İşletme Performansına İlgisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Koçak, A. ve Özer, A. (2015), Küçük İşletmeler Pazarlamanın Neresinde?: Pazar Odaklılık ve İlişkisel Pazarlama, Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, 4(14), s.14-26.
  • Kolabi, A., Hosseini, H., Mehrabi, R. ve Salamzadeh, A. (2011), Developing Entrepreneurial Marketing Mix: Case Study of Entrepreneurial Food Enterprises in Iran, Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology, 5, s.1-17.
  • Lumpkin, G. T. ve Dess, G. Gregory (1996), Clarifying The Entrepreneurial Orientation Construct and Linking it to Performance, Academy of Management Review, 21(1), s.135-172.
  • Marangoz, M. ve Erboy, N. (2013), Pazaralamada Paradigma Değişimi: Girişimci Pazarlama, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), s.67-91.
  • Morgan P. ve Jenny D. (2006), Large firms, entrepreneurial marketing processes, and the cycle of competitive advantage, European Journal of Marketing, 40(5-6), s.485-501.
  • Mueller, L. ve Thomas, S. (2001), Culture and Entrepreneurial Potential: A Nine Country Study of Locus of Control and Innovativeness, Journal of Business Venturing,16(1), s.51-75.
  • Narver, C. ve Slater, F. (1990), The Effect of A Market Orientation On Business Profitability, The Journal of Marketing, October, s.20-35.
  • Özçelik, A. (2016), Saf ve Karma Rekabet Stratejilerinin Kurum Performansı Üzerinde Etkisi: Türkiye İmalat Sektöründe Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özkan, R. (2007), Rekabet Stratejileri ve Örnek Bir Sektör Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü.
  • Porter, M. E. (1991), Towards a Dynamic Theory of Strategy, Strategic Management Journal, 12, s.95-117.
  • Porter, M. E. (1980), Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors, New York: Free Press.
  • Porter, M. E. (1985), Competitive Advantage, Creating and Sustaining Superior Performance, New York: Free Press.
  • Porter, M. E. (1996), What is Strategy?, Harvard Business Review, 74(6), s.61-78.
  • Porter, Micheal E. (2003), Rekabet Stratejisi, Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri, Çev: Gülen Ulubilgen, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Porter, M. E. (2008), The Five Competitive Forces That Shape Strategy, Harvard Business Review, January, s.25-41.
  • Slater, F. S. (1995), Market Orientation and The Learning Organization, Journal of Marketing, 59, s.63-74.
  • Soytekin, Z. (1999), Mermer Sektörünün Rekabet Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Stokes, D. (2000), Entrepreneurial Marketing: A Conceptualisation From of Entrepreneurial Marketing, Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship, 1, s.1-16.
  • Sümer, K. (2012), Rekabet Stratejisinin Üretim Stratejisine ve İşletme Performansına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Teach, R. ve Morgan, P. M. (1997), The Academic Career Opportunities for Doctoral Students Interested in the Marketing/Entrepreneurship Interface:An Exploratory Study of U.S. Institutions, Marketing Education Review, 7(3), s.23-28.
  • Ülgen, H. ve Mirze, K. (2006), İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Venkatraman, N. ve Ramanujam, V. (1987), Measurement of Business Economic Performance: An Examination of Method Convergence, Journal of Management, 13(1), s.109-122.
  • Yamin, S., Gunasekaran, A., Mavondo, F. ve Sarros, J. (1997), A Study of Competitive Strategy, Organisational Innovation and Organisational Performance Among Australian Manufacturing Companies, Int. J. Production Economics, 52, s.161-172
  • Yavuz, Ç. (2010), İşletmelerde İnavasyon- Performans İlişkisinin İncelenmesine Dönük Bir Çalışma, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(2), s.144-173.
APA TERZİOĞLU E, Topuz Y (2020). REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. , 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
Chicago TERZİOĞLU Erdem,Topuz Yusuf Volkan REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. (2020): 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
MLA TERZİOĞLU Erdem,Topuz Yusuf Volkan REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. , 2020, ss.147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
AMA TERZİOĞLU E,Topuz Y REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. . 2020; 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
Vancouver TERZİOĞLU E,Topuz Y REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. . 2020; 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
IEEE TERZİOĞLU E,Topuz Y "REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA." , ss.147 - 167, 2020. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
ISNAD TERZİOĞLU, Erdem - Topuz, Yusuf Volkan. "REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA". (2020), 147-167. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.641374
APA TERZİOĞLU E, Topuz Y (2020). REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
Chicago TERZİOĞLU Erdem,Topuz Yusuf Volkan REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20, no.1 (2020): 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
MLA TERZİOĞLU Erdem,Topuz Yusuf Volkan REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.20, no.1, 2020, ss.147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
AMA TERZİOĞLU E,Topuz Y REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 20(1): 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
Vancouver TERZİOĞLU E,Topuz Y REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020; 20(1): 147 - 167. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
IEEE TERZİOĞLU E,Topuz Y "REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, ss.147 - 167, 2020. 10.11616/basbed.v20i53206.641374
ISNAD TERZİOĞLU, Erdem - Topuz, Yusuf Volkan. "REKABET STRATEJİLERİNİN FİRMA PERFORMANSINA ETKİSİ VE GİRİŞİMSEL PAZARLAMANIN ARACILIK ROLÜ: BİR ÖRNEK UYGULAMA". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/1 (2020), 147-167. https://doi.org/10.11616/basbed.v20i53206.641374