İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 83 - 119 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18498/amailad.539703 İndeks Tarihi: 19-10-2020
İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları
Öz: Eğitim-öğretim sürecinde metaforlardan, kavram, olay ve durumların nasılalgılandığını, zihinde nasıl yapılandırıldığını belirlemede ve kavram öğretimindeyararlanılmaktadır. Bu araştırmada, İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliğiprogramlarındaki son sınıf öğrencilerinin “Işık” kavramına ilişkin algılarındafarklılık olup olmadığını metaforlar aracılığıyla ortaya koymak amaçlanmıştır.Çalışma nitel araştırma yaklaşımlarından olgubilim yöntemiyle yürütülmüştür.Araştırmanın çalışma grubunu, gönüllük esası ve kolay ulaşılabilirlik durumudikkate alınarak Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğrenim gören 84(K:54, E:30) son sınıf ilahiyat öğrencisi ile Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 63(K: 48, E: 15) fen bilgisi öğrencisi olmak üzere toplam 147 öğrencioluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, çalışma grubunda bulunan öğrencilerin“Işık … gibidir. Çünkü …” ifadesinin tamamlamalarıyla toplanmış ve içerikanalizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, ilahiyatöğrencileri ışık kavramına ilişkin 44 geçerli ve farklı metafor, fen bilgisiöğretmenliği öğrencileri ise 35 geçerli ve farklı metafor üretmiştir. Üretilenmetaforlar “Bilimsel”, “Duygusal”, “Yol gösterici”, “İhtiyaç” ve “Dini kavramlar”olmak üzere beş kategoride toplanmıştır. İlahiyat öğrencileri için “Bilimsel”, “Yolgösterici” ve “Duygusal” olarak isimlendirilen kategorilerde toplananmetaforların “Dini Kavramlar” ve “İhtiyaç” kategorilerinde toplananmetaforlardan daha fazla olduğu, fen bilgisi öğrencileri için ise “Bilimsel” ve“İhtiyaç” olarak isimlendirilen kategorilerde toplanan metaforların “Yolgösterici” ve “Duygusal” kategorilerinde toplanan metaforlardan daha fazlaolduğu görülmüştür. Ayrıca ilahiyat öğrencilerinin oluşturduğu “Dinikavramlar” kategorisindeki metaforlardan fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerininhiçbir metafor oluşturmadığı tespit edilmiştir. Farklı programlardaki öğrencilerinher kategori için oluşturdukları benzer metaforların yanında çoğunlukla farklıBilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik AlgılarıAmasya İlahiyat Dergisi, 12 (Haziran 2019): 83-119metaforlar oluşturması öğrencilerin geçmiş deneyimleri ve eğitim hayatlarındakarşılaştıkları öğretmen ve arkadaş gruplarının farklı olmasından kaynaklandığısonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: The Metaphorical Perceptions of Theology and Science Education Students About Light Concept
Öz: Metaphors are used in teaching process to determine how concepts, events and situations are perceived and how they are structured in the mind and in concept teaching. In this study, it is aimed to reveal whether there is any difference in the perceptions of “light” concept in senior students of Theology and Science Education programs through metaphors. The study was carried out by using phenomenological method. The study group consists of 84 (F:54, M:30) senior theology students in the Faculty of Theology and 63 (F:48, M:15) senior science prospective teachers in the Faculty of Education of Amasya University, total 147 students depending on volunteer basis and easy accessibility. The data of the study was collected from the students in the study group after completing the statement “The Light is like … because …” and analyzed by content analysis method. According to the results of the research, the students of theology produced 44 valid and different metaphors related to the concept of light, and students of science education program produced 35 valid and different metaphors. The metaphors produced were put into five categories as “Scientific”, “Emotional”, “Guiding”, “Need” and “Religious Concepts”. For the students of theology, the metaphors collected in the categories called ”Scientific“, ”Guiding” and “Emotional” are more than metaphors collected in “Religious Concepts” and “Need“ categories, whereas for science students, metaphors collected in the categories called “Scientific“ and ”Need” are more than metaphors collected in ”Guiding” and “Emotional” categories. In addition, it was determined that science students did not create any metaphors from metaphors in the category of Religious Concepts formed by theology students. It is concluded that students in different programs often create different metaphors as well as similar metaphors for each category, resulting in students' previous experiences and different types of teachers and groups of friends they encounter in their educational lives.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbaba Altun, Sadegül - Apaydın, Çiğdem. “Kız ve Erkek Öğretmen Adaylarının ‘Eğitim’ Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 19/3 (2013): 329-354.
- Arık, Selçuk - Benli Özdemir, Esra. “Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Fen Laboratuvarına Yönelik Metaforik Algıları”. Kastamonu Eğitim Dergisi 24/2 (2016): 673-688.
- Arslan, M. Metin - Bayrakçı, Mustafa. “Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi”. Milli Eğitim 35/171 (2006): 100-108.
- Ay, Mahmut. “Sufi Teolojinin Peygamberlik Algısı”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49/1 (2008): 17-47.
- Aydın, Fatih. “Ortaöğretim Öğrencilerinin Coğrafya Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Metaforlar“. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/3 (2010): 1293-1322.
- Aydoğdu, Elif. İlköğretim Okullarındaki Öğrenci ve Öğretmenlerin Sahip Oldukları Okul Algıları İle İdeal Okul Algılarının Metaforlar (Mecazlar) Yoluyla Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2008.
- Aygün, Müge - Durukan, Ümmü Gülsüm - Hacıoğlu, Yasemin. “Fen Bilgisi ve İlköğretim Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin ‘Işık’ Kavramıyla İlgili Metaforik Algıları”. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi 3/2 (2015): 52-64.
- Ayvacı, Hakan Şevki. “Işık”. Genel Fizik ve Teknolojinin Bilimsel İlkeleri. Ed. Metin Orbay - Feda Öner. 268-348. Ankara: Pegem Yayınları, 2011.
- Black, Max. “More about Metaphor”. Metaphor and Thought. 2. Edition. Ed. Andrew Ortony. 19-41. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
- Candan, Ahmet Sait - Öztaş, Sezai. “Secondary School Students’ Metaphors about the History Concept”. Journal of History Culture and Art Research 6/2 (2017): 507-526.
- Cerit, Yusuf. “Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 6/4 (2008): 693-712.
- Çelikkaya, Tekin - Seyhan, Osman. “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin ve Öğretmen Adaylarının Evrensel Değerlere İlişkin Metafor Algıları”. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi 8/3 (2017): 65-87.
- Çulha Özbaş, Banu - Aktekin, Semih. “Tarih Öğretmen Adaylarının Tarih Öğretmenliğine İlişkin İnançlarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi”. Eğitimde Kuram ve Uygulama 9/3 (2013): 211-228.
- Demirtaş, Hasan - Çoban, Duygu. “Üniversite Öğrencilerinin, Üniversite ve Fakülte Kavramlarına İlişkin Metaforları (İnönü Üniversitesi Örneği)”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33/1 (2014): 113-143.
- Derman, Ayşegül. “Lise Öğrencilerinin Kimya Kavramına Yönelik Metaforik Algıları”. Turkish Studies 9/5 (2014): 749-776.
- Döş, İzzet. “Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/3 (2010): 607- 629.
- Ekici, Gülay. “Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Mikroskop Kavramına İlişkin Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 17/1 (2016): 615- 636.
- Ekiz, Durmuş - Koçyiğit, Zehra. “Sınıf Öğretmenlerinin ‘Öğretmen’ Kavramına İlişkin Metaforlarının Tespit Edilmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi 21/2 (2013): 439-458.
- Fırat, Mehmet - Kabakçı Yurdakul, Işıl. “University Metaphors: A Study of Academicians’ Perspectives”. International Journal of Social Sciences and Education 2/2 (2012): 194-206.
- Forceville, Charles. “The Identification of Target and Source In Pictorial Metaphors”. Journal of Pragmatics 34/1 (2002): 1-14.
- Geçit, Yılmaz - Gençer, Gülşah. “Sınıf Öğretmenliği 1. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Algılarının Metafor Yoluyla Belirlenmesi (Rize Üniversitesi Örneği)”. Marmara Coğrafya Dergisi 23 (2011): 1-19.
- Glesne, Corrine. Nitel Araştırmaya Giriş. 2. Baskı. Trc. Ed. Ali Ersoy - Pelin Yalçınoğlu. 139-188. Ankara: Anı Yayıncılık, 2013.
- Göçer, Ali - Aktürk, Yunus. “İlk ve Ortaokul Öğretmenlerinin Öğretmen Kılavuz Kitabına Yönelik Algıları: Metafor Analizi”. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 5/4 (2015): 186-199.
- Hacıfazlıoğlu, Özge - Karadeniz, Şirin - Dalgıç, Gülay. “Okul Yöneticilerinin Teknoloji Liderliğine İlişkin Algıları: Metafor Analizi Örneği”. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi 1/1 (2011): 97-121.
- Işık, Özlem. Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen, Öğretme ve Öğrenme Kavramları ile İlgili Metaforik Algılarının Yapılandırmacı Yaklaşım Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, 2014.
- Kalaycı, Serpil - Yoğun, Cansu. “Ortaokul Öğrencilerinin ‘Alyuvar’, ‘Akyuvar’ ve ‘Kan Pulcukları’ Kavramları Hakkındaki Algılarının Metaforlar Yoluyla İncelenmesi”. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 8/14 (2018): 188-216.
- Kalaycı, Serpil. “İlkokul Öğrencilerinin ‘Bilim’ ve ‘Fen Bilimleri Dersi’ Kavramlarına Yönelik Algılarının Metafor Yoluyla Belirlenmesi”. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi 5/9 (2018): 1-21.
- Kalyoncu, Raif. “Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının ‘Öğretmenlik’ Kavramına İlişkin Metaforları”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9/20 (2012): 471-484.
- Karaçam, Sedat - Aydın, Fatih. “Ortaokul Öğrencilerinin Teknoloji Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13/2 (2014): 545-572.
- Karamustafaoğlu, Sevilay - Aktürk, Mesut. “İlkokul Öğrencilerinin ‘Uzay’ Kavramına İlişkin Metaforları”. Turkish Studies 11/3 (2016): 1387- 1406.
- Kartopu, Saffet - Dağcı, Abdullah. “University Students’ Perceptions Regarding of Prophet Mohammad: A Metaphorical Study”. The Journal of Academic Social Science Studies 34 (2015): 217-235.
- Kelleci, Derya. Sınıf Öğretmeni Adaylarının İklim Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Yoluyla İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi, 2014.
- Lakoff, George - Johnson, Mark. Metaphors We Live By. Chicago: The University of Chicago Press, 2008.
- Miles, Matthew. B. - Huberman, A. Michael. “Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook”. Thousand Oaks. CA: Sage Publications, 1994.
- Ortony, Andrew. “Metaphor, Language and Thought”. Metaphor and Thought. 2. Edition. Ed. Andrew Ortony. 1-16. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
- Oxford, Rebecca - Tomlinson, Stephen, Barcelos, Ana - Harrington, Cassandra - Lavine, Roberta - Saleh, Amany - Longhini, Ana. “Clashing Metaphors About Classroom Teachers: Toward A Systematic Typology for The Language Teaching Field”. System 26/1 (1998): 3-50.
- Özbuğutu, Emrah. “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Evrim Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi 3/1 (2018a): 28-43.
- Özbuğutu, Emrah. “Pre-Service Science Teachers’ Metaphorical Perceptions Towards the Conceptions of Genes”. International Journal of Active Learning 3/1 (2018b): 1-18.
- Ritchie, David. (2013). Metaphor. New York: Cambridge University Press. Saban, Ahmet. “Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının ‘Öğretmen’ Kavramına ilişkin İleri Sürdükleri Metaforlar”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2/2 (2004): 131-155.
- Saban, Ahmet. “Okula ilişkin Metaforlar”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 55 (2008): 459-496.
- Saban, Ahmet. “Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7/2 (2009): 281-326.
- Sanchez, Alvaro - Barreiro, Jose Maria - Maojo, Victor. “Design of Virtual Reality Systems for Education: A Cognitive Approach”. Education and Information Technologies 5/4 (2000): 345-362.
- Schreglmann, Sinan - Kazancı, Zekeriya. “Öğretmen Adaylarının ‘Yaratıcı Öğretmen’ Kavramına Yönelik Metaforik Algıları”. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi 3/3 (2016): 21-34.
- Soysal, Davut - Afacan, Özlem. “İlköğretim Öğrencilerinin ‘Fen ve Teknoloji Dersi’ ve ‘Fen ve Teknoloji Öğretmeni’ Kavramlarına Yönelik Metafor Durumları”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9/19 (2012): 287-306.
- Tortop, Hasan Said. “Öğretmen Adaylarının Üniversite Hocası Hakkındaki Metaforları ve Bir Değerlendirme Aracı Olarak Metafor”. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 3/2 (2013): 153-160.
- Tulunay Ateş, Öznur. “Öğrencilerin öğretmen ve okul metaforları”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi 2/1 (2016): 78-93.
- Tutar, Miyase - Karamustafaoğlu, Orhan. “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilgi Kavramına Yönelik Algılarının Metaforlar ile Belirlenmesi”. International Conference on Quality in Higher Education. 321-327. Sakarya University: Proceeding Book, 2016.
- Uğurlu, Zeynep. “Öğretmen Adaylarının Üniversite Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi”. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi 5/1 (2018): 82-97.
- Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 11. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2018.
- Yılmaz, Fatih - Göçen, Selin - Yılmaz, Ferat. “Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metaforik Çalışma”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9/1 (2013): 151-164.
- Yob, Iris M. “Thinking Constructively with Metaphors”. Studies in Philosophy and Education 22 (2003): 127-138
| APA | Değirmenci S, Karamustafaoğlu S, KARAMUSTAFAOĞLU O (2019). İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. , 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| Chicago | Değirmenci Salih,Karamustafaoğlu Sevilay,KARAMUSTAFAOĞLU Orhan İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. (2019): 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| MLA | Değirmenci Salih,Karamustafaoğlu Sevilay,KARAMUSTAFAOĞLU Orhan İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. , 2019, ss.83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| AMA | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. . 2019; 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| Vancouver | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. . 2019; 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| IEEE | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O "İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları." , ss.83 - 119, 2019. 10.18498/amailad.539703 |
| ISNAD | Değirmenci, Salih vd. "İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları". (2019), 83-119. https://doi.org/10.18498/amailad.539703 |
| APA | Değirmenci S, Karamustafaoğlu S, KARAMUSTAFAOĞLU O (2019). İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. Amasya ilahiyat dergisi, 0(12), 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| Chicago | Değirmenci Salih,Karamustafaoğlu Sevilay,KARAMUSTAFAOĞLU Orhan İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. Amasya ilahiyat dergisi 0, no.12 (2019): 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| MLA | Değirmenci Salih,Karamustafaoğlu Sevilay,KARAMUSTAFAOĞLU Orhan İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. Amasya ilahiyat dergisi, vol.0, no.12, 2019, ss.83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| AMA | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. Amasya ilahiyat dergisi. 2019; 0(12): 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| Vancouver | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları. Amasya ilahiyat dergisi. 2019; 0(12): 83 - 119. 10.18498/amailad.539703 |
| IEEE | Değirmenci S,Karamustafaoğlu S,KARAMUSTAFAOĞLU O "İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları." Amasya ilahiyat dergisi, 0, ss.83 - 119, 2019. 10.18498/amailad.539703 |
| ISNAD | Değirmenci, Salih vd. "İlahiyat ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Işık Kavramı Hakkındaki Metaforik Algıları". Amasya ilahiyat dergisi 12 (2019), 83-119. https://doi.org/10.18498/amailad.539703 |
