Yıl: 2020 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 149 - 167 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875 İndeks Tarihi: 24-10-2020

TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ

Öz:
Bilimsel araştırma; doğada yaşanan olayların sırrını çözmeyle ilgili sorgulama yaparak kanıtlar toplama sürecidir. Bukapsamda “Doğa_Lab: Doğada Sorgulama Temelli Bilim” isimli proje; gizemi, doğada yaşanan olaylara uyarlayarak bilimieğlenceli bir öğrenme ve keşif etkinliğine dönüştürmeyi hedeflemektedir. Bu çalışmada proje etkinliklerinin katılımcılarınbilim insanı imaj ve görüşlerine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için 24 ortaöğretim 8. sınıföğrencisi ve farklı üniversitelerde öğrenim gören 12 fen bilgisi öğretmen adayı Yozgat Milli Parkı’nda kampa alınmıştır.Kamp çalışmaları 7 gün süreyi kapsamakta olup, toplamda 36 öğrenci ve öğretmen adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir.Kamp programında; biyoçeşitlilik, iklim değişikliği, su hayattır, doğada enerji, kirleticiler temaları çerçevesinde sorgulamatemelli bilim etkinliklerine yer verilmiştir. Bu çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden tek grup ön test – son test zayıfdeneysel desen kullanılarak yürütülmüştür. Bu çalışmada projenin ortaokul öğrencilerinin bilim insanı imaj ve görüşlerineetkisi incelendiği için Bilim İnsanı Görüş Anketi ve DAST’tan elde edilen veriler analiz edilmiştir. Nicel veriler SPSS 20programında parametrik olmayan testlerden Wilcoxon testi kullanılarak, nitel veriler ise içerik analizine tabi tutularak analizedilmiştir. Çalışma sonucunda; öğrencilerin bilim insanının cinsiyeti, yaptığı çalışmalar ve bilim insanının karakteri,duyguları, özellikleri ve çalışma hayatıyla ilgili düşüncelerinde doğada sorgulama temelli bilim etkinlikleri öncesi vesonrasında anlamlı düzeyde bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte öğrencilerin bilim insanının yaşı, cinsiyetive sosyal faaliyetleri ile ilgili geleneksel görüşlerinin olumlu yönde değiştiği görülmektedir. Çalışma sonuçlarına göre, hemteorik hem de uygulama için yapılabilecek öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

THE EFFECT OF TUBITAK 4004 NATURE LAB: INQUIRY-BASED SCIENCE PROJECT ON STUDENTS’ SCIENCE VIEWS AND IMAGES OF SCIENTIST

Öz:
Scientific research is a process of collecting evidence via inquiry to understand the natural events. In this context, the project named as “Nature_Lab: Inquiry-based Science in Nature” aims to transform science from mystery to joyful learning and exploration activity by adapting natural events. In this study, it is aimed to investigate effects of the project activities on participants’ science views and images of scientist. To accomplish this goal, the project was implemented as a camp in Yozgat National Park for 24 secondary school 8th grade students and 12 science teacher candidates from different universities. The camp activities lasted 7 days and a total of 36 students and prospective teachers participated. Camp program included bio-diversity, climate change, water as life, energy in nature, and pollutants and inquiry-based science activities. This study was conducted the experimental method one-group pretest-posttest design. In this study, since the effects of the project on secondary school students’ image and view of scientist was examined, the data obtained from Scientist Opinion Survey and DAST were analyzed. The quantitative data was analyzed in SPSS 20 program using non-parametric tests, the Wilcoxon Signed Order Test. Quantitative data were analyzed by using Wilcoxon test which is one of the nonparametric tests in SPSS 20 program and qualitative data were analyzed by content analysis. According to results of the study, it was found that there is no significant difference between the students' views on gender of the scientist and their thoughts about the character, emotions, characteristics and working life of the scientist, before and after inquiry-based science activities in nature. However, it was seen that the students' traditional views on age, gender and social life of the scientist were changed positively. According to the results of the study, both theoretical and practical recommendations are presented.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağgül-Yalçın, F. (2012). Öğretmen adaylarının bilim insanı imajlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. İlköğretim Online, 11 (3), 611-628.
  • Akkuş, O., & Özdemir, P. (2006). Yaratıcı drama ile matematik ve fen alanındaki bilim adamlarının yaşam öykülerine ve bilime katkılarına yeni bir bakış. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (1), 59-74.
  • Bağ, H. (2013). 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin bilim insanı imajları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
  • Balçın, M.D., & Topaloğlu, M. Y., (2019) Okul dışı öğrenme ortamlarında ilkokul öğrencilerinin mühendislere ve bilim insanlarına yönelik algılarının incelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(1), 157-170
  • Balkı, N., Çoban, K. & Aktaş, M. (2003). İlköğretim öğrencilerinin bilim ve bilim insanına yönelik düşünceleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 11–17.
  • Bayram, E. B., (2018). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin bilim insanı imajları ve bu imajların oluşmasında ders kitabı ve öğretmenlerin rolü. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bayburt Üniversitesi, Bayburt.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Camcı-Erdoğan, S. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin bilim insanlarına yönelik algıları, Turkish journal of giftedness and education, 3(1), 13–37.
  • Chambers, D. W. (1983). Stereotypical images of the scientist: The Draw-Scientist Test. Science Education, 67(2), 255-265.
  • Cremin, T., Glauert, E., Craft, A., Compton, A. & Stylianidou, F. (2015). Creative little scientists: Exploring pedagogical synergies between inquiry-based and creative approaches in early years science. Education 3-13: International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 43(4), 404- 419, DOI: 10.1080/03004279.2015.1020655.
  • Çakmakci, G. Tosun, O., Turgut, S., Orenler, S., Sengul, K., & Top, G. (2011). Promoting an inclusive image of scientists among students: towards research evidence-based practice. International Journal of Science and Mathematics Education, 9, 627-655.
  • Çınar, B. (2016). Bilimsel gelişimin tarihsel süreçlerini içeren öykülerle fen derslerinin desteklenmesinin fene yönelik tutuma, bilim insanı imajına, bilimsel süreç becerilerine ve akademik başarıya etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya
  • Demirbaş, M. (2009). The relationships between the scientist perception and scientific attitudes of science teacher candidates in Turkey: A case study. Scientific Research and Essay, 4 (6), 565-576.
  • Demirbaş, M., & Yağbasan, R. (2006). Turkish primary education students’ evaluation of the instructional activities based on social learning theory: Analysis of an experimental study. International Journal of Social Inquiry, 5 (1), 47-65.
  • Doğan, H. (2015). Farklı ülkelerden 11-13 yaş aralığındaki öğrencilerin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Elliot, J. (1991). Action Research for Educational Change. Open University Press. Buckingham
  • Emvalotis, A., & Koutsianou, A. (2017). Greek primary school students’ images of scientists and their work: has anything changed? Research in Science and Technological Education, 1–17.
  • Erkorkmaz, Z. (2009). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin bilim insanına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Fen Bilimleri Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • Finson , K. D., Beaver, J. B., & Crammond, R. L. (1995). Development of a field-test checklist for the draw a scientist test. School Science and Mathematics, 95(4), 195-205
  • Finson, D. K. (2002). Drawing a scientist: what we do and do not know after fifty years of drawings. School Science and Mathematics, 102 (7), 335–345
  • Gall, M. D. (1989). Gall. JP, & Borg, WR (2007). Educational research: An introduction, Boston: Pearson. Hand, B., Shelley, M. C., Laugerman, M., Fostvedt, L., & Therrien, W. (2018). Improving critical thinking growth for disadvantaged groups within elementary school science: A randomized controlled trial using the Science Writing Heuristic approach. Science Education, 102(4), 693-710.
  • Jane, B, Fleer, M. & Gipps, J. (2007). Changing children's views of science and scientists through school-based teaching. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 8 (1), 1-21.
  • Karaçam, S., & Digilli Baran, A. D. (2017). Ortaokul öğrencilerinin bilim insanının cinsiyetine yönelik algılarının kökenleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32 (3), 727-744.
  • Karasar, N. Araştırmalarda rapor hazırlama (28. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. 2015, 292s.
  • Kaya, N., O., Doğan, A., & Öcal, E. (2008). Turkish elementary school students’ images of scientists. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 83-100.
  • Kemaneci, G. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin bilim insanı hakkındaki imajlarının araştırılması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Kıngır, S., Geban, O., & Gunel, M. (2013). Using the science writing heuristic approach to enhance student understanding in chemical change and mixture. Research in Science Education, 43(4), 1645-1663.
  • Korkmaz, H. & Kavak, G. (2010). İlköğretim öğrencilerinin bilime ve bilim insanına yönelik imajları, Elementary Education Online, 9 (3), 1055–1079.
  • Küçük, M. ve Bağ, H. (2016). 4 ve 5. Sınıf öğrencilerinin bilim insanı imajlarının karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, VII (2), 125-138.
  • Leblebicioğlu, G., Metin, D., Yardımcı, E. & Çetin, P. (2011). The effect of informal and formal interaction between scientists and children at a science camp on their images of scientists. Science Education International, 22 (3), 158–174.
  • Miele E ( 2014 ). Using the Draw-A-Scientist Test for inquiry and evaluation . J Coll Sci Teach 43 , 36 – 40
  • Morris, B. J., Croker, S., Zimmerman, C., Gill, D., & Romig, C. (2013). Gaming science: the “Gamification” of scientific thinking. Frontiers in psychology, 4, 1-16.
  • Nuhoğlu, H., & Afacan, Ö. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilim insanına yönelik düşüncelerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 279–298.
  • Ortaş, İ. (2004). Öğretim üyesi ya da bilim insanı kimdir? Pivolka, 12, 11–16.
  • Öcal, E. (2007). İlköğretim 6, 7, 8. Sınıf Öğrencilerinin Bilim İnsanı Hakkındaki İmaj ve Görüşlerinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. (http://tez2.yok.gov.tr, erişim tarihi: 20. Mart.2012).
  • Öğreten, B. ve Sağır, Ş.U. (2013). 4.Sınıf fen ve teknoloji dersinde interaktif öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 1-8. ISSN:1308-8971.
  • Özel, M. (2012). Children’s images of scientists: Does grade level make a difference?. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Educational Sciences: Theory& Practice, 12 (4), 3187–3198.
  • Özgelen, S. (2012). Turkish young children ’ s views on science and scientists. Educational sciences: Theory & Practice - Special Issue, 12 (4), 3211–3225.
  • Simonneaux, L., Albe, V., Ducamp, C., & Simonneaux, J. (2005). Do high school students‟ perceptions of science change when addressed directly by researchers? Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 1 (1), 21-40.
  • Toǧrol, A. (2013). Turkish students’ images of scientists. Journal of Baltic Science Education, 12 (3), 289–298.
  • Türkmen, H. (2008). Turkish primary students’ perceptions about scientist and what factors affecting the image of the scientists. Eurasia Journal of Mathematics Science & Technology Education, 4 (1), 55–61.
  • Yaman, F. (2018). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının ortaokul öğrencilerinin kavramsal anlamalarına ve fendeki gösterimleri kullanmayla ilgili görüşlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 399-413.
  • Yaman, F. (2019). Öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin madde ve ısı ünitesindeki kavramsal anlamalarına etkisi. Sakarya University Journal of Education, 8(4), 89-108.
  • Yaman, F., Çıkmaz, A., Şahin, E., & Hand, B. (2019). Teoriden uygulamaya argümantaston tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) yaklaşımı: Kimya laboratuvarlarında uygulama örneği. Trakya Eğitim Dergisi, 9(2), 260-286.
APA sezen vekli g, Cilsalar-Sagnak H, Yaman F (2020). TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. , 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
Chicago sezen vekli gülşah,Cilsalar-Sagnak Hatice,Yaman Fatma TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. (2020): 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
MLA sezen vekli gülşah,Cilsalar-Sagnak Hatice,Yaman Fatma TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. , 2020, ss.149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
AMA sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. . 2020; 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
Vancouver sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. . 2020; 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
IEEE sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F "TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ." , ss.149 - 167, 2020. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
ISNAD sezen vekli, gülşah vd. "TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ". (2020), 149-167. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
APA sezen vekli g, Cilsalar-Sagnak H, Yaman F (2020). TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
Chicago sezen vekli gülşah,Cilsalar-Sagnak Hatice,Yaman Fatma TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20, no.1 (2020): 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
MLA sezen vekli gülşah,Cilsalar-Sagnak Hatice,Yaman Fatma TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.20, no.1, 2020, ss.149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
AMA sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 20(1): 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
Vancouver sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 20(1): 149 - 167. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
IEEE sezen vekli g,Cilsalar-Sagnak H,Yaman F "TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, ss.149 - 167, 2020. 10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875
ISNAD sezen vekli, gülşah vd. "TÜBİTAK 4004 DOĞA LAB: DOĞADA SORGULAMA TEMELLİ BİLİM PROJESİNİN ÖĞRENCİLERİN BİLİM İNSANI İMAJ VE GÖRÜŞLERİNE ETKİSİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20/1 (2020), 149-167. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-537875