ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

KILIC, Cengiz; Günay, Gülay; Keser Şahin, Havva Hande

ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Cengiz KILIC, (Atatürk Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Havva Hande KESER ŞAHİN, (Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü, Kırıkkale, Türkiye)

Gülay GÜNAY (Karabük Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü, Karabük, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

5 1

Yıl: 2019 Cilt: 19 Sayı: 62 Sayfa Aralığı: 351 - 371 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 27-10-2020

ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Öz:

Çeşitli etkinliklere katılım, bireylerin yaşam kalitelerini ve refah düzeylerini arttıran önemli bir unsurdur. Bu çalışmanın amacı Goldberg ve arkadaşları (2002) tarafından geliştirilen, daha sonra Eakman ve arkadaşları(2010) tarafından yaşlı bireylerle geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yürütülen “Anlamlı Etkinliklere Katılım Ölçeği”nin Türkçe formunun psikometrik analizlerinin yapılmasıdır. Araştırma Karabük (n=150) ve Kırıkkale (n=135)illerinde yaşamlarını sürdüren, 60 ve daha yukarı yaş grubunda olan toplam285 birey ile yürütülmüştür. Ölçeğin psikometrik özelliklerini test etmekamacıyla istatistiksel olarak hem açımlayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi, ölçeğin orijinal formuna benzerşekilde “Kişisel yeterlilik bileşeni” ve “Sosyal deneyim bileşeni” olarak adlandırılan iki alt boyuttan oluştuğunu ve toplam varyansın %60.8’sini açıkladığını göstermiştir. Doğrulayıcı faktör analizi ise ölçeğin 12 maddeden oluşan iki faktörlü yapısının iyi uyum indekslerine sahip bir model olarak doğrulamıştır. AEK ölçeğinin geneli için Cronbach Alfa .90, “Kişisel yeterlilik bileşeni” için .81 ve “Sosyal deneyim bileşeni” için .86 olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelime:

Psychometric Properties of Engagement in Meaningful Activities Survey: A Study on Later Life Sample in Turkey

Öz:

Participation in various activities is an important element that increases the quality of life and welfare of individuals. The aim of this study was to determine the validity and reliability of Engagement in Meaningful Activities Survey of the Turkish version, which was developed by Goldberg et al. (2002) and then carried out validity and reliability analysis with older sample by Eakman et al. (2010). The study conducted with a total of 285 individuals who is 60 and over age group and living in Karabuk (n=150) and Kırıkkale (n=135) city center. In order to test the psychometric properties of the scale, both exploratory and confirmatory factor analyzes were applied statistically. According to the results of the exploratory factor analysis, it was found that the Engagement in Meaningful Activities Survey consisted of two subdimensions called “Personal–Competence component” and “Social– Experiential component” similar to the original form, and had a structure explaining 60.8% of the total variance. According to the confirmatory factor analysis, the two-factor structure of the scale with 12 items was confirmed as a model with good fit indexes. The Cronbach Alpha .90 for the hole of Engagement in Meaningful Activities Survey, .81 for the “Personal– Competence component” and .86 for the “Social–Experiential component” show that the reliability level of the scale is high.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bozek, Agnieszka; Tokarz, Aleksandra (2017). The Polish Adaptation of The Engagement Meaningful Activities Survey (EMAS). Roczniki Psychologiczne/Annals of Psychology, 20(4), 895–929.
Büyüköztürk, Şener (2013). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (7.Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Çokluk, Ömay; Şekercioülu, G.; Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara, Pegem Yayıncılık.
Vernooij-Dassen, Myrra (2007). Meaningful Activities for People with Dementia. Aging & Mental Health, 11(4): 359–360.
Diener Ed; Emmons Robert A; Larsen Randy J; Griffin Sharon (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49(1):71–75.
Durak Mithat; Şenol-Durak Emre; Gençöz Tülin (2010). Psychometric of The Satisfaction with Life Scale among Turkish University Students, and Elderly Adults. Social Indicators Research, 99(3);413–29.
Eakman, Aaron M. (2013). Relationships between Meaningful Activity, Basic Psychological Needs, and Meaning in Life: Test of the Meaningful Activity and Life Meaning Model. OTJR: Occupation, Participation and Health, 33(2):99–109.
Eakman, Aaron M.; Carlson, Mike E.; Clark, Florence A. (2010). Factor Structure, Reliability and Convergent Validity of The Engagement in Meaningful Activities Survey for Older Adults. OTJR:Occupation, Participation and Health, 30, 111–121.
Egan, Mary; DeLaat, Denise M. (1994). Considering Spirituality in Occupational Therapy Practice. Canadian Journal of Occupational Therapy, 62(2):95– 101. (Aktaran: Law, M., Polatajko, H., Baptiste, S., & Townsend, E. (1997). Core Concepts of Occupational Therapy. In Townsend, E. et al. (Eds.), Enabling Occupation: An Occupational Therapy Perspective, CAOT Publication ACE, Ottawa. p:29–56).
Goldberg, Bluma; Brintnell, Sharon E.; Goldberg, Jack (2002) The Relationship Between Engagement in Meaningful Activities and Quality of Life in Persons Disabled by Mental Illness. Occupational Therapy in Mental Health, 18(2):17–44.
Han, Areum; Radel, Jeff; McDowd, Joan M.; Sabata, Dory (2016). Perspectives of People with Dementia about Meaningful Activities: A Synthesis. American Journal of Alzheimer’s Disease & Other Dementias, 31(2): 115–123.
Hannam, Deborah (1997). More Than A Cup of Tea: Meaning Construction in an Everyday Occupation. Journal of Occupational Science, 4, 69–74.
Harmer, Barbara J.; Orrell, Martin (2008). What is Meaningful Activity for People with Dementia Living in Care Homes? A Comparison of The views of Older People with Dementia, Staff and Family Careers. Aging and Mental Health, 12(5):548–558.
Heerema, Esther (2018). Meaningful Activities and People with Dementia. https://www.verywellhealth.com/activities-are-important-for-people-withdementia-97704 (13.02.2019).
Jarrott, Shannon; Bruno, Kelly (2003). Intergenerational activities involving persons with dementia: An observational assessment. American Journal of Alzheimer’s Disease and Other Dementias, 18:31–37.
King, Gillian A. (2004). The meaning of life experiences: Application of a MetaModel to Rehabilitation Sciences and Services. American Journal of Orthopsychiatry, 74:72–88.
King, Laura A.; Hicks, Joshua A.; Krull, Jennifer L.; Del Gaiso, Amber K. (2006). Positive Affect and The Experience of Meaning in Life. Journal of Personality and Social Psychology, 1:179–196.
Kline, Rex B. (2005). Principles and Practices of Structural Equation Modeling (2n ed.). New York: Guilford Press p:146–149.
Köker, Süreyya (1991). Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Lennartsson, Carin; Silvertein, Merril (2001). Does Engagement with Life Enhance Survival of Elderly People in Sweden? The Role of Social and Leisure Activities. The Journals of Gerontology. Series B:Psychological Sciences and Social Sciences, 56(6):335–342.
Leufstadius, Christel; Erlasnsson, Lena-Karin; Björkman, Tommy; Eklund, Mona (2008). Meaningfulness in Daily Occupations among Individuals with Persistent Mental Illness. Journal of Occupational Science, 15:27–35.
Morgan, Leslie A.; Kunkel, Suzanne (1998). Aging: The Social Context. Thousand Oaks, CA: Pine Forge Press.
Morley, Jhon E.; Philpot, Carolyn D; Gill, David; Berg-Weger, Marla (2014). Meaningful Activities in the Nursing Home. Journal of the American Medical Directors Association–JAMDA, 15:79–81.
NICE (2013). Mental wellbeing of older people in care homes. https://www.nice.org.uk/guidance/qs50/chapter/quality-statement-1- participation-in-meaningful-activity (27.04.2019).
Nyman, Samuel R.; Szymczynska, Paulina (2017). Meaningful Activities for Improving The Wellbeing of People with Dementia: Beyond Mere Pleasure to Meeting Fundamental Psychological Needs. Perspectives in Public Health 136 (2):99–107.
Pergolotti, Mackenzi; Cutchin, Malcolm P.; Muss, Hyman. B. (2015). Predicting Participation in Meaningful Activity for Older Adults with Cancer. Quality of Life Research, 24(5): 1217–1222.
Şimşek Ömer Faruk (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks s.4-22.
Tabachnick, Barbara G.; Fidell, Linda S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.
Thompson, B. (2004). Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Understanding Concepts and Applications. Washington, DC, US: American Psychological Association.
Tufan, İsmail (2003), Modernleşen Türkiye’de Yaşlılık ve Yaşlanmak: Yaşlanmanın Sosyolojisi İstanbul, Anahtar Kitaplar Yayınevi.
Wilcock, Ann A (2003). Occupational Science: The Study of Humans as Occupational Beings. In P. Kramer, J. Hinojosa, & C.B. Royen (Eds.), Perspectives in Human Occupation, Participation in Life. Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins. P:156–180.

APA	KILIC C, Keser Şahin H, Günay G (2019). ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. , 351 - 371.
Chicago	KILIC Cengiz,Keser Şahin Havva Hande,Günay Gülay ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. (2019): 351 - 371.
MLA	KILIC Cengiz,Keser Şahin Havva Hande,Günay Gülay ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. , 2019, ss.351 - 371.
AMA	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. . 2019; 351 - 371.
Vancouver	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. . 2019; 351 - 371.
IEEE	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G "ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA." , ss.351 - 371, 2019.
ISNAD	KILIC, Cengiz vd. "ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA". (2019), 351-371.

APA	KILIC C, Keser Şahin H, Günay G (2019). ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(62), 351 - 371.
Chicago	KILIC Cengiz,Keser Şahin Havva Hande,Günay Gülay ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 19, no.62 (2019): 351 - 371.
MLA	KILIC Cengiz,Keser Şahin Havva Hande,Günay Gülay ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol.19, no.62, 2019, ss.351 - 371.
AMA	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 19(62): 351 - 371.
Vancouver	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 19(62): 351 - 371.
IEEE	KILIC C,Keser Şahin H,Günay G "ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA." Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19, ss.351 - 371, 2019.
ISNAD	KILIC, Cengiz vd. "ANLAMLI ETKİNLİKLERE KATILIM ÖLÇEĞİNİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ: TÜRKİYE’DE İLERİ YAŞ ÖRNEKLEMİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA". Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 19/62 (2019), 351-371.