İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar
Yıl: 2019 Cilt: 47 Sayı: 47 Sayfa Aralığı: 147 - 156 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 27-10-2020
İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar
Öz: 1924-1928 yılları arasındaki dört senelik bir zaman diliminde Darülfünun Fen FakültesiMecmuası’nın beş farklı sayısında Polonya asıllı Fransız matematikçi Józef Maria HoeneWroński (1776-1853) hakkında bir makale dizisi yayınlanmıştır. Makalelerden ilki MehmetNadir, ikincisi Ali Yar ve son üçü de Hüsnü Hamid tarafından kaleme alınmıştır. Makalelerde Wroński’nin hayatı, matematik felsefesi tanıtılmış ve önermiş olduğu dördüncü derecedenyüksek denklemlerin çözümünün kabul edilebilir olup olmadığı tartışılmıştır. Ali Yar,Wroński’nin dördüncü dereceden yüksek denklemlerin kesin bir çözümünü bulmuş olmasınımümkün görmemektedir. Mehmet Nadir ve Hüsnü Hamid ise Wroński’nin yönteminindördüncü dereceden yüksek denklemlerin çözümünü çok küçük bir hatayla yapmayı sağladığını belirtmekte ve yöntemin kullanıldığı örnek çözümleri yapmaktadır. Makaleler, güncel birmatematiksel meselenin üç önemli matematikçi tarafından dergide yayınlanan bilimsel makaleler yoluyla tartışılması ve dönemin matematik camiasına ışık tutması bakımından önemlidir.
Anahtar Kelime: Correspondences on Wroński in the İstanbul Darülfünun Science Faculty Journal
Öz: In the four-year period between 1924-1928, a series of articles about the Polish mathematician Józef Maria Hoene-Wroński (1776-1853) was published in five different chapters of the Darülfünun Science Faculty Journal. The first article was written by Mehmet Nadir, the second one was written by Ali Yar, and the last three were written by Hüsnü Hamid. In the articles, Wroński's life, his philosophy of mathematics were introduced. They also discussed the question whether the solution of biquadratic equations Hoene-Wroński recommended was acceptable or not. Ali Yar does not find it possible for Wroński to find a definitive solution to the question. On the other hand, Mehmet Nadir and Hüsnü Hamid maintain that Wroński's method allows the solution of higher than biquadratic equations with a very small mistake by providing sample solutions using his method. The articles are important in terms of discussing a contemporary mathematical issue through scientific articles published in the journal by three leading mathematicians and shedding light on the mathematical community of the period.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Bibliyografik
- Ali Yar; “Muadelâtın Kabiliyyet-i Hâlli” Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası, Sene 2, Sayı 3 (1341/1925): 188-191.
- Günergun, Feza; Darülfünun Fünun (Fen) Fakültesi Mecmuası (1916-1933). İstanbul: Osmanlı Bilimi Araştırmaları İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1995.
- Hüsnü Hamid; “Hoene-Wroński’nin Tevabi-i Elfiyesi”. Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası, Sene 3, Sayı 3 (1342/1926a): 151-164.
- Hüsnü Hamid; “Hoene-Wroński’nin Tevabi-i Elfiyesi (devam)”. Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası, Sene 3, Sayı 4 (1342/1926b): 173-198.
- Hüsnü Hamid; “Wroński’nin Riyaziyat Felsefesi”. Darülfünun Fünun Fakültesi Mecmuası, Sene 5, Sayı 3 (1344/1928): 562-587.
- İhsanoğlu, E .- R. Şeşen - C. İzgi; Osmanlı Matematik Literatürü Tarihi (OMLT). İstanbul: IRCICA, 1999.
- İnönü, Erdal; Mehmet Nadir: Bir Bilim ve Eğitim Öncüsü. Ankara: TÜBİTAK Yayınları, 1997.
- Mehmet Nadir; “Hoene-Wroński”. Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası, Sene 2, Sayı 1 (1340/1924): 12-26.
- Pragacz, Piotr; “Józef Maria Hoene-Wroński’nin Hayatı ve Çalışmaları Üzerine Notlar”. Wiadomości Matematyczne (Ann. Soc. Math. Pol.) 43 (2007): Çeviren: Özer Öztürk.
- Yılmaz Erten, Safiye; “Osmanlılarda Sayılar Teorisi ve Mehmet Nadir.” Yayımlanmamış Doktora Tezi Ankara Üniversitesi, 2017.
| APA | YILMAZ ERTEN S (2019). İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. , 147 - 156. |
| Chicago | YILMAZ ERTEN Safiye İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. (2019): 147 - 156. |
| MLA | YILMAZ ERTEN Safiye İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. , 2019, ss.147 - 156. |
| AMA | YILMAZ ERTEN S İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. . 2019; 147 - 156. |
| Vancouver | YILMAZ ERTEN S İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. . 2019; 147 - 156. |
| IEEE | YILMAZ ERTEN S "İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar." , ss.147 - 156, 2019. |
| ISNAD | YILMAZ ERTEN, Safiye. "İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar". (2019), 147-156. |
| APA | YILMAZ ERTEN S (2019). İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 47(47), 147 - 156. |
| Chicago | YILMAZ ERTEN Safiye İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi 47, no.47 (2019): 147 - 156. |
| MLA | YILMAZ ERTEN Safiye İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, vol.47, no.47, 2019, ss.147 - 156. |
| AMA | YILMAZ ERTEN S İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi. 2019; 47(47): 147 - 156. |
| Vancouver | YILMAZ ERTEN S İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar. Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi. 2019; 47(47): 147 - 156. |
| IEEE | YILMAZ ERTEN S "İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar." Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 47, ss.147 - 156, 2019. |
| ISNAD | YILMAZ ERTEN, Safiye. "İstanbul Darülfünun Fen Fakültesi Mecmuası’nda Wroński Üzerine Yazışmalar". Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi 47/47 (2019), 147-156. |
