Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl: 2020 Cilt: 45 Sayı: 201 Sayfa Aralığı: 55 - 78 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2020.7765 İndeks Tarihi: 05-10-2020

Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi

Öz:
Araştırmada, ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme beceri algılarını belirlemek amacıyla bir ölçeğin geliştirilmesi, geliştirilen ölçeğin sınanması ve matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme becerilerinin problem çözmeye yönelik sorgulama, değerlendirme, nedenleme ve yansıtıcı düşünme becerileri açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada ölçeğin geçerlik ve güvenirliği araştırılarak kullanılabilirliği ortaya konmuştur. İkinci aşamada ise matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri ile problem çözmeye yönelik sorgulama, değerlendirme, nedenleme ve yansıtıcı düşünme becerileri arasındaki ilişkiler araştırılmış ve çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. İlişkisel tarama modeline uygun olarak hazırlanan ikinci aşama 217 ortaokul öğrencisi ile yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak; “Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Ölçeği” ve “Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerisi Ölçeği” kullanılmıştır. Ortaokul öğrencilerinin, matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri, problem çözmeye yönelik değerlendirme, nedenleme ve yansıtıcı düşünme düzeyleri yüksek seviyede iken sorgulama beceri düzeyleri orta seviyededir. Matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri ile problem çözmeye yönelik sorgulama, değerlendirme, nedenleme ve yansıtıcı düşünme becerileri arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki mevcuttur. Matematiğe yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri cinsiyet, sınıf seviyesi, matematik başarı notu ve herhangi bir bilim çocuk programını izlemeye göre anlamlı bir farklılık gösterirken herhangi bir bilimsel dergiyi takip etme durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abalı Öztürk, Y. ve Şahin, Ç. (2014). The effects of alternative assessment and evaluation methods on academic achievement, persistence of learning, self-efficacy perception and attitudes. Journal of Theory and Practice in Education, 10(4), 1022-1046.
  • Akay, H. ve Boz, N. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiğe yönelik tutumları, matematiğe karşı öz-yeterlik algıları ve öğretmen öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-312.
  • Akben, N. (2011). Öğretmen adayları için bilimsel sorgulama destekli laboratuvar dersi geliştirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Aksaçlıoğlu, G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 13-28.
  • Aldan Karademir, Ç. ve Saracaloğlu A. S. (2013). Sorgulama becerileri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 56-65.
  • Anagün, Ş. S. ve Yaşar, Ş. (2009). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 8(3), 843-865.
  • Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 57-68.
  • Aydoğdu, B. (2009). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimin doğasına yönelik görüşlerine, laboratuvara yönelik tutumlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkileri (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Balım, A. G. ve Taşkoyan, N. (2007). Fene yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 58-63.
  • Balım, A. G., İnel, D. ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
  • Başol, G. ve Evin Gencel, İ. (2013). Yansıtıcı düşünme düzeyini belirleme ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 929-946.
  • Bayır, E. ve Köseoğlu, F. (2013). Kimya öğretmen adaylarında sorgulayıcı-araştırma odaklı öğretime ilişkin anlayış oluşturma. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 29-43.
  • Bell, T., Urhahne, D., Schanze, S. ve Ploetzner, R. (2010). Collaborative inquiry learning: Models, tools, and challenges. International Journal of Science Education, 32(3), 349-377. doi:10.1080/09500690802582241
  • Britner, S. L. ve Pajares, F. (2001). Self-efficacy beliefs, motivation, race, and gender in middle school science. Journal of Women and Minorities in Science and Engineering, 7, 271-285.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. NY: Guilford Publications, Inc.
  • Bryman, A. ve Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for windows: A guide for social scientists. London: Routledge.
  • Budak Bayır, E. (2008). Fen müfredatlarındaki yeni yönelimler ışığında öğretmen eğitimi: Sorgulayıcı-araştırma odaklı kimya öğretimi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2010). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Celep Havuz, A. ve Karamustafaoğlu, S. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının araştırmasorgulamaya dayalı öğrenme algılarının incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 233-247.
  • Chabalengula, V. M. ve Mumba, F. (2012). Inquiry based science education: A scenario on Zambia’s high school science curriculum. Science Education International, 23(4), 307-327.
  • Chin, C. ve Chia, L. G. (2006). Problem-based learning: Using ill structured problems in biology project work. Science Education, 90(1), 44-67.
  • Chin, C. ve Osborne, J. (2008). Students’ questions: A potential resource for teaching and learning science. Studies in Science Education, 44(1), 1-39.
  • Comrey, A. ve Lee, H. (1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Çeliksöz, M. (2012). Farklı düzeylerdeki sorgulayıcı-araştırmaya dayalı öğretim yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarı, tutum, bilimsel süreç becerisi ve bilgi kalıcılıklarına etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
  • Çimen, E. E. (2008). Matematik öğretiminde, bireye “matematiksel güç” kazandırmaya yönelik ortam tasarımı ve buna uygun öğretmen etkinlikleri geliştirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
  • Davies, D. J., Collier, C. ve Howe, A. (2012). A matter of interpretation: Developing primary pupils’enquiry skills using position-linked datalogging. Research in Science & Technological Education, 30(3), 311-325.
  • Dedić, Z. R. (2014). Metacognitive knowledge in relation to inquiry skills and knowledge acquisition within a computer-supported inquiry learning environment. Psychological Topics, 24(1), 115-141.
  • Doğan, A. ve Göker. G. (2012). Tematik televizyon ve çocuk: İlköğretim öğrencilerinin televizyon izleme alışkanlıkları. Millî Eğitim Dergisi, 194, 5-30.
  • Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: Bir eylem araştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Dutrow, J. M. (2005). An assessment of teachers’ experiences in scientific research as a method for conceptual development of pedagogical content knowledge for inquiry (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). The Florida State University, Florida, USA.
  • Ediger, M. (2001). Assessing: Inquiry learning in science. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED454274.pdf adresinden erişildi.
  • Engs, R. C. (1996). Construct validity and re-assessment of the reliability of the health concern questionnaire. H. L. R. Feldman ve J. H. Humphrey (Ed.), Advances in health education/current research içinde (s. 303-313). New York: AMS Press Inc.
  • Erdem, E. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel ve olasılıksal muhakeme becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman.
  • Erdoğan, M. N. (2005). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin atomun yapısı konusundaki başarılarına, kavramsal değişimlerine, bilimsel süreç becerilerine ve fene karşı tutumlarına sorgulayıcı araştırma (inquiry) yönteminin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Ev Çimen, E. ve Aygüner, E. (2018). Sekizinci sınıf öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı öz yeterlik algıları ile gerçek performanslarının incelenmesi. İlköğretim Online, 17(2), 675-696. doi:10.17051/ilkonline.2018.419026
  • Fibonacci. (2012). Inquiry in mathematics education. http://www.fondationlamap.org/sites/default/files/upload/media/minisites/action_internationale/inquiry_in_mathemati cs_education.pdf adresinden erişildi.
  • Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Los Angeles: Sage Publications.
  • Gençtürk, H. A. (2004). Sorgulama yöntemiyle fen bilgisi dersi öğretiminin ilköğretim okullarında uygulaması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar
  • Gijlers, H. ve Jong, T. D. (2013). Using concept maps to facilitate collaborative simulation-based inquiry learning. Journal of the Learning Sciences, 22(3), 340-374.
  • Gül, Z. (2011). Sorgulamaya dayalı öğrenme sürecinde alternatif bir araç “T-diyagramı”: Enzimler ve enzimlerin çalışmasına etki eden faktörler üzerinde örnek bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Güngör Seyhan, H. (2008). Kimya eğitiminde sorgulamaya dayalı öğrenci deneylerinin geliştirilmesi ve sonuçlarının tartışılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Hacısalihoğlu, H. H., Mirasyedioğlu, Ş. ve Akpınar, A. (2003). İlköğretim 1-5 matematik öğretimi: Matematikte yapılandırıcı öğrenme ve öğretme. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Healey, M. (2005). Linking research and teaching to benefit student learning. Journal of Geography in Higher Education, 29(2), 183-201. doi:10.1080/03098260500130387
  • Herron, M. D. (1971). The nature of scientific inquiry. The School Review, 79(2), 171-212.
  • Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modeling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Howe, A. C. (2002). Engaging children in science. New Jersey: Upper Saddle River, USA.
  • Hu, H. W. (2005). Developing siblings and peer tutors to assist native Taiwanese children in learning habits of mind for math success (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Massachusetts Amherst, USA.
  • İnel Ekici, D. (2017). Ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerileri algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 497-516.
  • Justice, C., Rice, J., Warry, W., Inglis, S., Miller, S. ve Sammon, S. (2007). Inquiry in higher education: Reflections and directions on course design and teaching methods. Innovative Higher Education 31(4), 201-214. doi:10.1007/s10755-006-9021-9
  • Justice, C., Warry, W. ve Rice, J. (2009). Academic skill development-inquiry seminars can make a difference: Evidence from a quasi-experimental study. International Journal of Scholarship of Teaching and Learning, 3(1), 1-23. doi:10.20429/ijsotl.2009.030109
  • Kahn, P. ve O’Rourke, K. (2004). Guide to curriculum design: Enquiry-based learning. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.461.5829&rep=rep1&type=pdf adresinden erişildi.
  • Kalaycı, Ş. (2005). Faktör analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Kara, K. (2008). İlköğretim 3. sınıf hayat bilgisi dersinde sorgulama merkezli etkinliklerle yapılan proje çalışmalarındaki öğrenci performansının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Kayış, A. (2009). Güvenirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 403-419). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Ketelhut, D. J. ve Dede, C. (2006). Assessing inquiry learning.http://rivercity.activeworlds.com/rivercityproject/documents/lettersnarst2006paper.pdf adresinden erişildi.
  • Khamis, V., Dukmak, S. ve Elhoweris, H. (2008). Factors affecting the motivation to learn among United Arab Emirates middle and high school students. Educational Studies, 34(3), 191-200.
  • Kızılkaya, G. (2009). Yansıtıcı düşünme etkinlikleri ile desteklenmiş web tabanlı öğrenme ortamlarının problem çözme üzerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kızılkaya, G. ve Aşkar, P. (2009). Problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 82-92.
  • Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmaları için SPSS uygulamalı istatistik. Ankara: Edge Akademi.
  • Kim, M. C., Hannafin, M. J. ve Bryan, L. A. (2007). Technology-enhanced inquiry tools in science education: An emerging pedagogical framework for classroom practice. Science Education, 91(6), 1010-1030.
  • Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. NY: Guilford Publications, Inc. Kogan, M. ve Laursen, S. L. (2014). Assessing long-term effects of inquiry-based learning: A case study from collage mathematics. Innovative Higher Education, 39, 183-199. doi:10.1007/s10755-013-9269-9
  • Köklü, N. (2002). Sosyal bilimler için açıklamalı istatistik terimleri sözlüğü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Köksal, E. A. (2008). Öğretmen rehberliğindeki sorgulayıcı araştırma yöntemi ile bilimsel süreç becerilerinin
APA KATRANCI Y, ŞENGÜL S (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. , 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
Chicago KATRANCI Yasemin,ŞENGÜL Sare Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. (2020): 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
MLA KATRANCI Yasemin,ŞENGÜL Sare Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. , 2020, ss.55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
AMA KATRANCI Y,ŞENGÜL S Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. . 2020; 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
Vancouver KATRANCI Y,ŞENGÜL S Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. . 2020; 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
IEEE KATRANCI Y,ŞENGÜL S "Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi." , ss.55 - 78, 2020. 10.15390/EB.2020.7765
ISNAD KATRANCI, Yasemin - ŞENGÜL, Sare. "Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi". (2020), 55-78. https://doi.org/10.15390/EB.2020.7765
APA KATRANCI Y, ŞENGÜL S (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 45(201), 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
Chicago KATRANCI Yasemin,ŞENGÜL Sare Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim 45, no.201 (2020): 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
MLA KATRANCI Yasemin,ŞENGÜL Sare Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, vol.45, no.201, 2020, ss.55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
AMA KATRANCI Y,ŞENGÜL S Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim. 2020; 45(201): 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
Vancouver KATRANCI Y,ŞENGÜL S Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim. 2020; 45(201): 55 - 78. 10.15390/EB.2020.7765
IEEE KATRANCI Y,ŞENGÜL S "Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi." Eğitim ve Bilim, 45, ss.55 - 78, 2020. 10.15390/EB.2020.7765
ISNAD KATRANCI, Yasemin - ŞENGÜL, Sare. "Ortaokul Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerinin Problem Çözmeye Yönelik Sorgulama, Değerlendirme, Nedenleme ve Yansıtıcı Düşünme Becerileri Açısından Değerlendirilmesi". Eğitim ve Bilim 45/201 (2020), 55-78. https://doi.org/10.15390/EB.2020.7765