ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

KAPLANOĞLU, Emre

ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Emre KAPLANOĞLU (Ege Üniversitesi, Bergama Meslek Yüksekokulu, İzmir, Türkiye)

Muhasebe ve Vergi Uygulamaları

5 1

Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 153 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-10-2020

ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Öz:

Şirketlerin finansal performanslarının ölçülmesinde nakit akışı olarak ifade edilen kaynak yaratma gücü ve nakit kullanımlarına ilişkin bilgilerden yararlanılmaktadır. Geleneksel yöntemlerle yapılan değerlendirmeler dışında finansal performansın değerlendirilmesinde çok kriterli karar verme yöntemlerinin de kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BIST) kimya, petrol, kauçuk ve plastik (KPKP) ürünler sektöründeki şirketlerin nakit akış bilgilerine göre ARAS (Additive Ratio Assessment) ve COPRAS (Complex Proportional Assessment) yöntemleriyle sıralamalarını bulmak ve öneriler getirmektir. BIST-KPKP sektöründeki 32 şirketin performans sıralaması için nakit akış bilgilerine dayalı 18 adet oran kriter olarak belirlenmiş, 16 kriterin yüksek ve 2 kriterin düşük değerler olması tercih edilmiştir. ARAS ve COPRAS yöntemlerine göre yapılan sıralamalarda birebir aynı sonuçlar olmasa da yakınsak sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelime:

RELATIONSHIP OF CORPORATE GOVERNANCE AND INTEGRATED REPORTING: A RESEARCH ON THE CORPORATE IN THE BIST CORPORATE GOVERNANCE INDEX

Öz:

The aim of this study is to find the ranking of the companies which are listed in Borsa İstanbul (BIST) chemicals, petroleum, rubber and plastic (CPRP) products industry according to their cash flow information with the methods of ARAS (Additive Ratio Assessment) and COPRAS (Complex Proportional Assessment). For the performance ranking of the 32 companies in the BIST-CPRP sector, 18 ratios based on cash flow information were selected as the criterion. Additionally, 16 criterions are selected as high and 2 criterions are selected as low among 18 criterions. The results of ranking with ARAS and COPRAS methods were not identical, but convergent results were obtained.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akyüz, Y., Bozdoğan T., Hantekin, E. (2011). TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi C.XIII S.I, 73-92.
Atağan, G., Kaplanoğlu, E. İçerli, M.Y., Yükçü, C. (2017). Mali Tablolar Eğitimi. Kitapana Yayınevi Editör: Süleyman Yükçü 1. Basım İzmir.
Aytekin, S., Sakarya, Ş. (2013). BIST’de İşlem Gören Gıda İşletmelerinin Topsis Yöntemi ile Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi,S.21, 30-47.
Balezentiene, L. and Kusta, A. (2012(. Reducing Greenhouse Gas Emissions in Grassland Ecosystems of the Central Lithuania: Multi-Criteria Evaluation on a Basis of the ARAS Method, The ScientificWorld Journal, Article ID 908384, doi:10.1100/2012/908384.
Başar, A.B., Azgın, N. (2016). İşletme Performansının Ölçülmesinde Nakit Akış Analizlerinin Esasları ve Borsa İstanbul Perakende Sektöründe Bir Araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:8 Sayı:23 Ağustos, 779-804
Çakır, S., Perçin, S. (2013). Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Lojistik Firmalarında Performans Ölçümü. Ege Akademik Bakış Dergisi, C.13 S.4 Ekim, 449-459.
Das, M.C., Sarkar B., Ray S. (2012). “A Framework to Measure Relative Performance of Indian Technical Institutions using Integrated Fuzzy AHP and COPRAS Methodology”, SocioEconomic Planning Sciences, 46(3), 230-241.
Enqvist, J., Graham, M., Nikkinen, J. (2014). The Impact Of Working Capital Management On Firm Profitability In Different Business Cycles: Evidence From Finland. Research in International Business and Finance, 32, C, 36-49.
Fawzi, N.S., Kamaluddin, A., Sanusi, Z.M. (2015). Monitoring Distressed Companies Through Cash Flow Analysis. Procedia Economics and Finance, 28, 136-144.
Gücenme, Ü., Poroy Arsoy A. (2006). Muhasebe Standartlarındaki Sınıflandırılmış Nakit Akım Tablosu Formatı ile Finansal Performansın Ölçülmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:30 Nisan, 66-74.
Hsieh, T.Y., Lu, S.T., Tzeng, G.H. (2004). Fuzzy MCDM Approach for Planning and Design Tenders Selection in Public Office Buildings, International Journal of Project Management, 22 (7), 573-584.
Kaklauskas, A., Tupenaite, L., Kanapeckiene, L. and Naimaviciene, J. (2013). Knowledge-Based Model for Standard Housing Renovation, Procedia Engineering, 57, 497-503.
Kaklauskas, A., Zavadskas, E.K., Naimaviciene, J., Krutinis, M., Plakys, V., Venskus, D. (2010). Model For A Complex Analysis Of İntelligent Built Environment, Automation in Construction, 19, 326-340.
KAP-Kamuyu Aydınlatma Platformu. (2017). https://www.kap.org.tr/tr/Sektorler (Erişim Tarihi: 14.09.2017).
Karğın, M., Aktaş, R. (2011). Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Raporlanmış Nakit Akış Tablosu ve Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:52 Ekim, 1-24.
Kutut, V., Zavadskas, E. K. and Lazauskas, M. (2013). Assessment of Priority Options for Preservation of Historic City Centre Buildings Using MCDM (ARAS), Procedia Engineering, 57, 657-661.
Mulliner, E., Smallbone K., Maliene V. (2013). “An Assessment of Sustainable Housing Affordability using a Multiple Criteria Decision Making Method”, Omega, 41(2), 270-279.
Nguyen, H.T., Dawal S.Z.M., Nukman Y., Aoyama H. (2014). “A Hybrid Approach for Fuzzy Multi-Attribute Decision Making in Machine Tool Selection with Consideration of the Interactions of Attributes”, Expert Systems with Applications, 41(6), 3078-3090.
Ömürbek, N., Eren, H. (2016). PROMETHEE, MOORA VE COPRAS Yöntemleri ile Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:8 Sayı:16 Eylül, 174-187.
Ömürbek, N., Mercan, Y. (2014). İmalat Alt Sektörlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS ve ELECTRE Yöntemleri İle Değerlendirilmesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.4 S.1, 237-266.
Ömürbek, V., Kınay, B. (2013). Havayolu Taşımacılığı Sektöründe Topsis Yöntemiyle Finansal Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.18, S.3, 343-363.
Özden, Ü.H., Ö.D. Başar ve S.B. Kalkan. 2012. “İMKB’de İşlem Gören Çimento Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performanslarının Vikor Yöntemi İle Sıralanması” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, S.17: 23-44.
Paul, D., Agarwal, P. K. and Chakraborty, S. (2016). Performance Appraisal of Indian State Police Forces Using ARAS Method, Management Science Letters, 6, 361-372.
Podvezko, V. (2011). The Comparative Analysis of MCDA Methods SAW and COPRAS, Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics, 22 (2), 134- 146.
Popovic, G., Stanujkic D., Stojanovic S. (2012). “Investment Project Selection by Applying COPRAS Method and Imprecise Data”, Serbian Journal of Management, 7(2), 257-269.
Rabbani, A., Zamani M., Chamzini A.Y., Zavadskas E.K. (2014). “Proposing A New Integrated Model Based on Sustainability Balanced 4 Scorecard (SBSC) and MCDM Approaches By Using Linguistic Variables 5 For The Performance Evaluation of Oil Producing Companies”, Expert Systems with Applications, 41(16), 7316-7327.
Sakarya, Ş., Akkuş, H.T. (2015). Finansal Performansın Ölçülmesinde Geleneksel Oranlar İle Nakit Akım Oranlarının Karşılaştırmalı Analizi: BİST Çimento Şirketleri Üzerine TOPSIS Yöntemi İle Bir Uygulama. AKÜ İİBF Dergisi, Cilt: XVII, Sayı:1, Haziran, 109-123.
Shariati, S., Yazdani-Chamzini, A., Salsani, A. and Tamosaitiene, J. (2014). Proposing a New Model for Waste Dump Site Selection: Case Study ofAyerma Phosphate Mine, Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics, 25(4), 410-419.
Stanujkic, D. and Jovanovic, R. (2012). Measuring a Quality of Faculty Website Using ARAS Method, Contemporary Issues In Business, Management And Education’2012, ISSN 2029-7963/ISBN 978-609-457- 323-1 doi:10.3846/cibme.2012.45.
Şit, A., Ekşi, İ.H., Hacıevliyagil, N. (2017). BIST’te Ana Metal Sanayi Endeksinde Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Ölçümü: 2011-2015 Dönemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, C:8, Sayı:17, Temmuz, 163-175.
Tiryaki, F., Ahlatçıoğlu, M. (2005). Fuzzy Stock Selection Using a New Fuzzy Ranking and Weighting Algorithm. Applied Mathematics and Computation, 170 (1), 144-157.
Türkmen, S.Y., Çağıl, G., (2012). İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Maliye Finans Yazıları Dergisi, Y.26 S.95 Nisan, 59-78.
Uygurtürk, H., Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7 (2) Ekim, 95-115.
Vargün, H., Uygurtürk, H. (2016). Finansal Performans Ölçüm Aracı Olarak Nakit Akım Odaklı Finansal Analiz: İnşaat ve Bayındırlık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi International Congress of Management Economy and Policy, Aralık: 358-369.
Vatansever, K., Aydın, S. (2014). Finansal Başarısızlığın Öngörülmesinde Çok Kriterli Karar Verme Analizine Dayalı Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.41 Temmuz, 163-175.
Yükçü, S., Atağan, G. (2010). TOPSIS Yöntemine Göre Performans Değerleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, S.45 Ocak, 28-35.
Zavadskas, E. K., Turskis, Z. (2010). A New Additive Ratio Assessment (ARAS) Method in Multicriteria Decision-Making. Technological and Economic Development of Economy, 16(2), 159-172.
Zavadskas, E. K., Turskis, Z. and Vilutiene, T. (2010). Multiple Criteria Analysis of Foundation Instalment Alternatives by Applying Additive Ratio Assessment (ARAS) Method, Archives of Civil and Mechanical Engineering, 10(3), 123-141.
Zavadskas, E.K., Kaklauskas, A., Turskis, Z., Tamosaitiene, J. (2008), Contractor Selection MultiAttribute Model Applynig COPRAS Method with Grey Interval Numbers. International Conference 20th EURO Mini Conference “Continuous Optimization and Knowledge-Based Technologies” (EurOPT-2008), 20-23 May, Neringa Lithuania, 241-247.
Zolfani, S.H., N. Rezaeiniya, M.H. Aghdaie, E.K. Zavadskas (2012). “Quality Control Manager Selection Based on AHP-COPRAS-G Methods: A Case in Iran”, Ekonomska Istrazivanja, 25(1), 88-104.

APA	KAPLANOĞLU E (2018). ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. , 153 - 184.
Chicago	KAPLANOĞLU Emre ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. (2018): 153 - 184.
MLA	KAPLANOĞLU Emre ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. , 2018, ss.153 - 184.
AMA	KAPLANOĞLU E ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. . 2018; 153 - 184.
Vancouver	KAPLANOĞLU E ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. . 2018; 153 - 184.
IEEE	KAPLANOĞLU E "ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA." , ss.153 - 184, 2018.
ISNAD	KAPLANOĞLU, Emre. "ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA". (2018), 153-184.

APA	KAPLANOĞLU E (2018). ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, 11(2), 153 - 184.
Chicago	KAPLANOĞLU Emre ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları 11, no.2 (2018): 153 - 184.
MLA	KAPLANOĞLU Emre ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, vol.11, no.2, 2018, ss.153 - 184.
AMA	KAPLANOĞLU E ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları. 2018; 11(2): 153 - 184.
Vancouver	KAPLANOĞLU E ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları. 2018; 11(2): 153 - 184.
IEEE	KAPLANOĞLU E "ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA." Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, 11, ss.153 - 184, 2018.
ISNAD	KAPLANOĞLU, Emre. "ARAS VE COPRAS YÖNTEMLERİYLE NAKİT AKIŞINA DAYALI PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: BIST KİMYA, PETROL, KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA". Muhasebe ve Vergi Uygulamaları 11/2 (2018), 153-184.