Bazı Turp Çeşitlerinin Tuza Tolerans Düzeylerinin Belirlenmesi ve Tuzlu Koşullarda
Çimlenme Üzerine Salisilik Asidin Etkinliğinin Değerlendirilmesi
Bu çalışma, farklı turp çeşitlerinin (beyaz, siyah, kırmızı, kırmızı fındık turp) tuz stresi koşullarında
tolerans düzeylerini belirlemek ve dışarıdan salisilik asit (SA) uygulamasının çimlenme ve vejetatif
gelişim üzerine etkinliğini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla; çimlenme yüzdesi (%),
çimlenme süresi, çimlenme indeksi hesaplanmış, ayrıca yaprak sayısı (adet), sürgün boyu (cm), kök
uzunluğu (cm), yaprak genişliği (cm), yaprak uzunluğu (cm), gövde çapı (mm), bitki yaş ve kuru
ağırlıkları (g) ölçülmüştür. Turp tohumları kontrol, 100 mM, 150 mM ve 200 mM tuz
konsantrasyonlarında çimlenmeye tabi tutulmuştur. Tuz stresi çimlenmeyi yüksek oranda inhibe
etmemiş ancak bitkilerin vejetatif gelişimlerini olumsuz etkilemiştir. Elde edilen verilerin istatistik
analiz sonuçlarına göre 150 mM eşik değer olarak belirlenmiştir. Daha sonra 150 mM tuz
konsantrasyonu uygulanan tohumlara farklı dozlarda (0,25, 0,50, 0,75, 1,00 mM) SA ilavesi yapılmış
ve çimlenme yüzdeleri açısından tüm çeşitlerde 0,50 mM SA uygulanabileceği sonucuna
ulaşılmıştır. Bununla birlikte 1 mM SA uygulaması iri kırmızı ve kırmızı fındık turp çeşitlerinde
çimlenmeyi inhibe etmiş, ani ve ciddi çimlenme kayıplarına neden olmuştur (%10, %8, sırasıyla).
SA’in vejetatif gelişim parametreleri üzerine olan etkileri çeşide göre farklılık göstermiş olup, beyaz
turp çeşidinde vejetatif gelişim özellikleri açısından inhibe edici olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan
siyah ve iri kırmızı turp çeşitlerinde 0,50 mM, kırmızı fındık turp çeşidinde ise 0,75 mM SA
uygulaması vejetatif gelişim açısından olumlu sonuç vermiştir.