KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK
Yıl: 2020 Cilt: 35 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 111 - 122 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-10-2020
KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK
Öz: Kadınlara karşı yapılan cinsiyet temelli ayrımcılık önemli bir insan hakları ihlalidir ve kadınların erkekler ile eşit ülkenin siyasi, sosyal,ekonomik ve kültürel hayata katılımını engellemektedir. Cinsiyet temelli eşitsizlik, toplumsal eşitsizliğin en yaygın şeklidir. Bunun nedeni,toplumsal cinsiyet eşitsizliği, sınıf, kast, ırk ve etnisite gibi tüm diğer biçimlerle de birlikte var olmasıdır. Biyolojik farklılıklar nedeni ile üremesağlığı sorunları ile ilgili olarak kadın ve erkekler arasındaki eşitsizlikler doğumdan ölüme kadar kadınların aleyhine sürerken; sağlığın önemlisosyal belirleyicilerinden olan gelir- sınıf etkilerinin bir sonucu olarak da kadının sağlık hakkından yaşam hakkına kadar geniş bir perspektiftekadın yaşamını negatif olarak etkilemektedir. Bununla birlikte “toplumsal cinsiyet ayrımcılığı” özellikle kadın sağlığı boyutu ile özelde kadınsağlığını genelde toplum sağlığını etkileyen önemli bir faktördür. Bu yazıda kadınlarda cinsiyet temelli ayrımcılık birleşenleri ve kadın sağlığıüzerine etkileri değerlendirilmektedir
Anahtar Kelime: Discrimination from Women’s Health
Öz: Gender-based discrimination against women is a major human rights violation and hinders women’s participation in the political, social, economic and cultural life as well as with men. Gender-based inequality is the most common form of social inequality. This is because gender inequality exists together with all other forms such as class, caste, race and ethnicity. While inequalities against women related to reproductive health problems due to biological dif erences go on through life; as a result of income-class ef ects which is important social determinants of health, inequalities negatively af ects women’s life in a wider context, including woman’s right to health and the right to life. Further, social gender discrimination is an important factor af ecting women’s health and social health in terms of women’s health. In this article, gender-based discrimination components and their ef ects on women’s health are evaluated.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, A. (2018) Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı. Ed: Akın Özpınar, S. “Toplumsal Cinsiyet, Eşitlik ve İnsan Hakları” . Nobel Yayınevi.
- Anne Ölümleri. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi Başkanlığı, Erişim Tarihi 20 Haziran 2019, http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/sunumlar_ve_seminerler/ 20mart_Sempozyum/Anne_olumleri.
- Barro, R.J., Jong-Wha Lee. (2001) “ International Data on Educational Attainment: Updates and Implications,” Oxford Economic Papers, 3(1): 541–563, https://doi.org/10.1093/ oep/53.3.541.
- Buvinic, M. (1998) Women in Poverty: A New Global Underclass, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2019, http://www.eif.gov.cy/mlsi/dl/ genderequality.nsf/0/12D2A22FAC60DA74C22579A6002D950 A/$file/womeninpoverty.
- Canbay, T. (2018). Kadın ve Ekonomi. Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı Kitabı. Editör: Akın A, Özpınar S. Nobel Kitabevi, Ankara
- Conk, Z., Başbakkal, Z., Bal, Yılmaz, H., Bolışık, B.(2013) Pediatri Hemşireliği. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara.ss:35. Çalışmayan ve eğitimde (örgün ve yaygın) olmayan 15-24 yaş arası gençlerin, toplam genç nüfus içindeki oranı. TÜİK İşgücü İstatistikleri, 2017.
- Çınar, N., Hira, S. (2017) Adolesan annelik. J hum rhythm, 3(1):15-19.
- Çiçeklioğlu, M. (2018) Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı Kitabı. Editör: Akın A, Özpınar S. «Toplumsal Cinsiyet Açısından Cinsel Sağlık, Üreme Sağlığı ve Hakları» Nobel Kitabevi, Ankara
- Dandash, K.F., Refaat, A.H., Eyada, M. (2001) Genital mutilation: a descriptive study. J. Sex Marital T er, 27(5),453-458.
- Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF) (2018) Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu, 2006. Erişim Tarihi: 01.06.2019 http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2006.pdf
- Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF) (2006) Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu, 2017. Erişim tarihi: 01.06.2019 http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2017.pdf
- Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF) (2016) Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu, 2018. Erişim tarihi: 01.06.2019 https://www.weforum.org/reports/the-global-gender-gapreport-2018
- Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF) (2017) Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu, 2016. Erişim tarihi: 01.06.2019 http://www3.weforum.org/docs/GGGR16/WEF_Global_Gender_Gap_Report_2016.pdf
- Dünya’da ve Türkiye’de Kadın Sağlığının Durumu ve Etkileyen Faktörler. Erişim Tarihi 01 Mayıs 2019 https://slideplayer. biz.tr/slide/10328308/
- Herdman, (2011) Access and Equity in Health Care. https:// www.journalagent.com/z4/vi.asp?pdir=kuhead&plng=tur&un =KUHEAD-29290
- Kadın cinayetleri. Erişim tarihi: 10.07.2019, http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/veriler/2869/kadin-cinayetlerinidurduracagiz-platformu-2018-veri-raporu)
- Kadın ve eğitim (2008) T.C. Başbakanlık Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü. Politika Dokümanı. Ankara Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi (2018) Erişim Tarihi 10 Mart 2019,
- Karsilastirmalarla_81_Il_Icin_Toplumsal_Cinsiyet_Esitligi_Karnesi_2018.pdf. https://www.tepav.org.tr/upload/files/1520402632.
- Kırel, Ç., Kocabaş, F., Özdemir, A.A. (2010).İşletmelerde Algılanan Cinsiyet Temelli Ayrımcılık: Eskişehir’de Özel Sektörde Bir Alan Araştırması. Çimento İşveren Dergisi, Erişim Tarihi 5 Nisan 2019. http:// www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale143.pdf.
- Koyun, A., Taşkın, L., Terzioğlu, F. (2011) Yaşam Dönemlerine Göre Kadın Sağlığı ve Ruhsal İşlevler. Hemşirelik Yakla- şımlarının Değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1),67-99.
- Lhila, A., Simon, K.I. (2008) Prenatal health investment decisions: Does the child’s sex matter. Demography, 45, 885-905.
- WHO (2014) Maternal Mortality-globalkey facts: htp://www. who.int/news-room/fact- sheets/detail/maternal-mortality (Eri- şim: 15.04.2019
- Nour, N.M. (2009) Child marriage: a silent health and human rights issue. Rev Obstet Gynecol, 2:51-66.
- Özdemir, O., Ocaktan, E., Kanyılmaz, D. (2005) Toplumlarda cinsiyet oranı ve etkilendiği düşünülen faktörler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58, 180-188.
- Özpınar, S. (2018) Sosyal Dışlanma ve Kadın Sağlığı. Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı Kitabı. Editör: Akın A, Özpınar S. Nobel Kitabevi, Ankara
- Parla, A. (2001) T e Honor Of T e State: Virginity Examinations in Turkey, Feminist Studies. 27, No:1
- Şener, Ü. (2009) Kadın Yoksulluğu. TEPAV Değerlendirme Notu. Eylül. Erişim tarihi: 10.06.2019, http://www.tepav.org.tr/ upload/files/1271312994r5658.Kadin_Yoksullugu.pdf T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü web sayfas (2018). Erişim Tarihi 1 Mart 2019, http://wwwremote.ikg.gov.tr/ upload/2011-08/37753278-3a47-4cea-9fad-e94bf2ead215.pdf.
- TUİK (2013) Ergen Gebeliği Erişim tarihi: 10.05.2019, http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do%3Fid%3D13663
- TUİK (2017) İşgücü İstatistikleri. tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24632. (Erişim Tarihi: 05.9.2018).
- Türkiye İstatistik Kurumu İstatistiklerle Çocuk (2016) Raporu. Erişim Tarihi 10 Nisan 2019, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27596.
- Türkiye Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması (2009) Erişim tarihi: 10.06.2019, http://www.ksgm.gov.tr/tdvaw/TemelBulgular.htm.
- Türkiye Sağlık Arama Davranışı Araştırması (2007) (Eri- şim: 17.05.2019). https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ a%C3%A7sap11.pdf)
- Türkkaya, A. Çatışmaların Kaynağı Olarak Ayrımcılık. Ankara - A.U. S.B.F. İnsan Hakları Merkezi Yayınları No: 20. 1996. Eri- şim tarihi: 01.03.2019, http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/ pdf/016.pdf.
- UNICEF (2016) T e state of the world’s children, 2016: A fair chance for every child. Erişim tarihi:13.03.2019, http://www. unicef.org/publications/files/UNICEF_SOWC_2016.pdf.)
- UNİCEF (2013) Female Genital Mutilation/Cutting: A statistical overview and exploration of the dynamics of change. Eri- şim Tarihi: 13.02.2019). http:// www.unicef.org/media/files/ FGCM_Lo_res.pdf. -
- Ünal B. (2018). Toplumsal Cinseiyet ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar. Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı Kitabı. Editör: Akın A, Özpınar S. Nobel Kitabevi, Ankara
- WHO (2005) Who multi-countrystudy on women’s health and domestic violence against women. http://www.who.int/ gender/violence/who_multicountry_study/en/. (Erişim Tarihi: 09.10.2018).
- WHO (2009) Woman and health today’s evidence Tomorrow’s agenda. http://www.who.int/gender/documents/en (Erişim Tarihi: 13.10.2018).
- WHO (2012) Global and regional estimates of violence against women. https://www.who.int/reproductivehealth/publications/ violence/9789241564625/en/. (Erişim Tarihi: 13.8.2018).
- WHO (2016) Sexually transmitted infections (STIs) Fact Sheet Updated August 2016 http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs110/en/
- Yoldaşcan E. (2017) Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığı . Temel Halk Sağlığı. Editör: Akbaba M, Demirhindi H. Akademisyen Kitabevi
| APA | Özpınar S (2020). KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. , 111 - 122. |
| Chicago | Özpınar Saliha KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. (2020): 111 - 122. |
| MLA | Özpınar Saliha KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. , 2020, ss.111 - 122. |
| AMA | Özpınar S KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. . 2020; 111 - 122. |
| Vancouver | Özpınar S KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. . 2020; 111 - 122. |
| IEEE | Özpınar S "KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK." , ss.111 - 122, 2020. |
| ISNAD | Özpınar, Saliha. "KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK". (2020), 111-122. |
| APA | Özpınar S (2020). KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. Toplum ve Hekim, 35(2), 111 - 122. |
| Chicago | Özpınar Saliha KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. Toplum ve Hekim 35, no.2 (2020): 111 - 122. |
| MLA | Özpınar Saliha KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. Toplum ve Hekim, vol.35, no.2, 2020, ss.111 - 122. |
| AMA | Özpınar S KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. Toplum ve Hekim. 2020; 35(2): 111 - 122. |
| Vancouver | Özpınar S KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK. Toplum ve Hekim. 2020; 35(2): 111 - 122. |
| IEEE | Özpınar S "KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK." Toplum ve Hekim, 35, ss.111 - 122, 2020. |
| ISNAD | Özpınar, Saliha. "KADIN SAĞLIĞI AÇISINDAN AYRIMCILIK". Toplum ve Hekim 35/2 (2020), 111-122. |
