Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 175 - 192 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18092/ulikidince.718228 İndeks Tarihi: 13-10-2020

TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI

Öz:
Beşeri sermaye faktörlerinden sağlık, ekonomik büyümeye etki eden bir unsur olarak ifade edilmektedir. Sağlık düzeyindeki gelişimin nüfus, eğitim, işgücü verimliliği, yaşam süresi ve yaşam kalitesinin artmasıyla, gelecekte ortaya çıkabilecek hastalıkları önleyerek ekonomik istikrar ve büyüme üzerinde belirleyici bir etkisi ortaya çıkabilir. Yapılan araştırmalarda çoğunlukla sağlık ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü ilişki tespit edilmesine rağmen, bazı çalışmalar bir ilişki olmadığı sonucuna da ulaşmaktadır. Farklı bulguların nedeni, çalışmalarda ülkeler arasındaki sağlık politikası farklarının göz ardı edilmesi olabilir. Literatürdeki diğer çalışmalardan farklı olarak bu çalışma, aynı sağlık politikası uygulanan bir ülkenin bütün illeri örneğinde sağlığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisini panel veri analiz yöntemi ile araştırmaktadır. Bu amaçla, Türkiye’nin bütün illerini kapsayan 2007-2017 dönemindeki gayri safi yurtiçi hâsıla, bebek ölüm hızı, hastane yatak sayısı, kamu yatırımları, ithalat, ihracat, lise mezunu ve lisans mezunu kişi sayısı değişkenlerini içeren model, sistem GMM analiziyle tahmin edilmiştir. Ulaşılan bulgulara göre, Türkiye’de sağlık değişkenlerinden bebek ölüm hızındaki%1’lik azalma hasılada % 0,03’lük bir artışa neden olurken, hastane yatak sayısındaki %1’lik artış hasılada %0,16’lık bir artışa neden olmaktadır. Eğitim değişkenleri sağlık değişkenlerine göre ekonomik büyümeye daha fazla katkı sunmakla birlikte, sağlığın eğitim ve büyüme için bir ön koşul olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Bu bağlamda, politika yapıcıların birey ve toplum sağlığını iyileştirecek politikalar izlemeleri gerekmektedir.
Anahtar Kelime:

THE IMPACT OF HEALTH ON ECONOMIC GROWTH IN TURKEY: EVIDENCE FROM PANEL GMM AT THE LEVEL OF 81 PROVINCES

Öz:
Health is expressed as an affecting factor of economic growth, which is one of the human capital factors. The improvement in health level with the increase in population, education, labor productivity, lifetime and life quality, may have a decisive effect on economic stability and growth by preventing future diseases. Although there is mostly a two-way relationship between health and economic growth in the findings of researches, some studies find no relationship. Different findings may be due to the neglect of health policy differences between countries in studies. Unlike previous studies in the literature, this study explores the impact of health on economic growth in all provinces of a country where the same health policy is applied with the panel data analysis method. For this purpose, covering the 2007-2017 period, the model including the variables that the gross domestic product, public investment, exports, imports, the infant mortality rate, the number of hospital beds, the number of people graduated from high school and the number of people has a bachelor's degree for all provinces in Turkey was estimated by the system GMM analysis. According to the findings, Turkey’s health variables; 1 % reduction in infant mortality rate causes an increase of 0.03 % on GDP, 1 % increase in the number of hospital beds causes an increase of 0,16 % on GDP. The education variables, however, contribute to economic growth more than health variables, it is an undeniable fact that health is a prerequisite for education and economic growth. In this context, policy makers should pursue policies to improve individual and community health.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA Çeştepe H, Yıldırım E, YILDIZ H (2020). TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. , 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
Chicago Çeştepe Hamza,Yıldırım Ertuğrul,YILDIZ Hakan TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. (2020): 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
MLA Çeştepe Hamza,Yıldırım Ertuğrul,YILDIZ Hakan TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. , 2020, ss.175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
AMA Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. . 2020; 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
Vancouver Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. . 2020; 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
IEEE Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H "TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI." , ss.175 - 192, 2020. 10.18092/ulikidince.718228
ISNAD Çeştepe, Hamza vd. "TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI". (2020), 175-192. https://doi.org/10.18092/ulikidince.718228
APA Çeştepe H, Yıldırım E, YILDIZ H (2020). TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 0(28), 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
Chicago Çeştepe Hamza,Yıldırım Ertuğrul,YILDIZ Hakan TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 0, no.28 (2020): 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
MLA Çeştepe Hamza,Yıldırım Ertuğrul,YILDIZ Hakan TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, vol.0, no.28, 2020, ss.175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
AMA Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. 2020; 0(28): 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
Vancouver Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. 2020; 0(28): 175 - 192. 10.18092/ulikidince.718228
IEEE Çeştepe H,Yıldırım E,YILDIZ H "TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI." Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 0, ss.175 - 192, 2020. 10.18092/ulikidince.718228
ISNAD Çeştepe, Hamza vd. "TÜRKİYE’DE SAĞLIĞIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: 81 İL DÜZEYİNDE PANEL GMM KANITLARI". Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 28 (2020), 175-192. https://doi.org/10.18092/ulikidince.718228