KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1630 - 1647 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-10-2020

KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Öz:
Türk - Gürcü ilişkilerinin birkaç yüzyıllık geçmişi olmasına karşın, ikiulus arasındaki yazınsal ilişkiler yakın bir dönemi kapsamaktadır. TiflisDevlet Üniversitesi‟nde ve Gürcistan Bilimler Akademisi‟nde Türkolojibölümünün bulunması daha erken dönemlerde tanınmasına rağmenTürkiye‟de Gürcü yazınına ilgi 1960‟larda başlamıştır. Sovyet Dönemi‟ndedünya edebiyatının birçok eseri Gürcüceden Türkçeye, Türkçeden Gürcüceyeçevrilmiştir. Bu eserlerden biri de Mikheil Cavahişvili‟nin “Çançura” adlıöyküsüdür. 1903 yılında yayımlanan eser 1988 yılında çevirmen İbrahimYavuz Goradze tarafından Türkçeye çevrilmiştir.Bu çalışmada Gürcüceden Türkçeye çevrilen Gürcü edebiyatının önemliyazarlarından biri olan Mikheil Cavahişvili‟nin “ჩანჩურა„ (Çançura) adlıeserinin Türkçeye yapılan çevirisindeki kültür aktarımını deyimlerlebelirmeye çalıştık. Bu çerçevede öncelikle çevirinin tanımı, kapsamı, işlevive çeviri kültür aktarımı ilişkisi açıklanmıştır. Daha sonra çeviri kültüraktarımı ilişkisine bağlı olarak eserde yer alan deyimleri karşılaştırırkençevirmenin deyim aktarmadaki ortak kullanımlar, farklı kullanımlarsaptanmış ve deyimleri birebir çevirmenin hangi hatalara sebep olabileceğieserin orijinali (Gürcüce) ve Türkçe çevirisi karşılaştırılarak gösterilmiştir.Karşılaştırmamız sonucunda kaynak metinde verilen deyimlerin hedef dildeaktarımının içerik olarak uyum sağlayarak genel olarak erek dil okuyucusunayönelik bir çeviri anlayışı yürüttüğünü söyleyebiliriz.
Anahtar Kelime:

TRANSLATION STRATEGIES IN CULTURAL TRANSFER: COMPARATIVE ANALYSIS OF IDIOMS IN TURKISH TRANSLATION OF MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ'S STORY CALLED “ÇANÇURA”

Öz:
Although Turkish - Georgian relations have a few centuries of history, the literary relations between the two nations cover a recent period. Despite the presence of Turkish language departments at Tbilisi State University and Georgian Academy of Sciences, and its recognition in earlier periods, interest in Georgian literature in Turkey began in 1960s. In the Soviet era, many works of world literature were translated from Georgian to Turkish and from Turkish to Georgian. One of these works is the story of Mikheil Cavahişvili's “Çançura”. Published in 1903, the work was translated into Turkish in 1988 by the translator İbrahim Yavuz Goradze. In this study, we tried to express the culture transfer of the translation with idioms in (Çançura) by Mikheil Cavahişvili, one of the important writers of Georgian literature, which was translated from Georgian to Turkish. In this context, firstly, the definition, scope, function, and the relationship between translation and culture transfer are explained. Then, when comparing the expressions in the work depending on the culture transfer of translation relationship, the common uses of the translator, the different uses were determined and the errors which could be caused by one-to-one translation were shown by comparing the original of the work (Georgian) and Turkish translation. As a result of our comparison, we can say that the translation of the idioms given in the source text in the target language conforms to the content and carries out a translation understanding towards the target language reader in general.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA ÖZTÜRK G (2019). KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. , 1630 - 1647.
Chicago ÖZTÜRK GÜL MÜKERREM KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. (2019): 1630 - 1647.
MLA ÖZTÜRK GÜL MÜKERREM KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. , 2019, ss.1630 - 1647.
AMA ÖZTÜRK G KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. . 2019; 1630 - 1647.
Vancouver ÖZTÜRK G KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. . 2019; 1630 - 1647.
IEEE ÖZTÜRK G "KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ." , ss.1630 - 1647, 2019.
ISNAD ÖZTÜRK, GÜL MÜKERREM. "KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ". (2019), 1630-1647.
APA ÖZTÜRK G (2019). KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8(3), 1630 - 1647.
Chicago ÖZTÜRK GÜL MÜKERREM KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 8, no.3 (2019): 1630 - 1647.
MLA ÖZTÜRK GÜL MÜKERREM KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, vol.8, no.3, 2019, ss.1630 - 1647.
AMA ÖZTÜRK G KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2019; 8(3): 1630 - 1647.
Vancouver ÖZTÜRK G KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2019; 8(3): 1630 - 1647.
IEEE ÖZTÜRK G "KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ." Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8, ss.1630 - 1647, 2019.
ISNAD ÖZTÜRK, GÜL MÜKERREM. "KÜLTÜR AKTARIMINDA ÇEVİRİ STRATEJİLERİ: MİKHEİL CAVAHİŞVİLİ’NİN “ÇANÇURA” ADLI ÖYKÜSÜNÜN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ DEYİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 8/3 (2019), 1630-1647.