Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde şehirlerin kimliklerini,geleneklerini ve kültürlerini kaybetmeye başlaması, Batılılaşma/modernleşmeteşebbüsleriyle neredeyse eş zamanlıdır. Hem Osmanlı hem de Cumhuriyetmodernleşmesi, özellikle İstanbul’daki sosyal hayata doğrudan etki eder.Modernleşme teşebbüslerinin İstanbul’daki hayata etkisi, Tanzimat’tanitibaren yazılan pek çok edebî metnin de konusunu oluşturmaktadır.Batılılaşma eğilimlerinin işlendiği erken dönem Cumhuriyet romanlarında;İstanbul’un kimlik yitimine uğramaya başlaması özellikle sosyolojik veiktisadî boyutuyla birlikte ele alınmaktadır.II. Meşrutiyet’ten itibaren yazın hayatında aktif bir yer edinen HalideEdib de romanlarında İstanbul’un dokusunun bozulmasını ve kimliğinindönüşüme uğramasını Batılılaşma olgusuyla birlikte ele aldığı gibi şehrinkılcal damarlarına kadar sinen yozlaşmayı; aidiyet bilinci, kök değerlerinsahiplenilmesi ve bilinçsiz bir Batılılaşma çerçevesinde işleyerek çoğulcu birkompozisyon oluşturur. Adıvar’ın romanlarında İstanbul, dekoratif bir unsurolarak değil mimarisiyle, kültürüyle, kimliğiyle eski ve yeni hayatın bir aradaaktığı canlı bir kültür şehri olarak yer edinir. Medeniyet karşılaşmalarınıbütüncül bir perspektiften değerlendiren Halide Edib, gelenek ve modernlikarasında mutedil ve senteze dayanan bir uzlaşmadan yanadır.Bu makalede Halide Edib’in romanlarında şehir ve kimlik ilişkisi, kültür,medeniyet, aidiyet ve Batılılaşma çerçevesinde ele alınarak sosyolojik birperspektifle irdelenecektir.