TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Hüsnü ÖZALTUN, (Artvin-Hopa Ahi Evran Mesleki Eğitim Merkezi, Artvin, Türkiye)
İlhan ERDEM (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, Malatya, Türkiye)
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
13 3
Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1193 - 1208 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-10-2020

TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öz:
Bu çalışma yabancılara Türkçe öğretiminde sesli metinlerindinlenebilirliğini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmadadil ve sunum özelliklerinin metinlerin dinlenebilirliğine etkisi incelenmiştir.Araştırma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. B1 düzeyindeki 76öğrenciye 11 metin dinletilmiş ve öğrencilerden metinlerin zorluğuna ilişkin1-4 aralığında dinlenebilirlik puanı vermeleri istenmiştir. Metinlerin dil vesunum özellikleri bağımsız değişken olarak alınmış ve bunların bağımlıdeğişken (dinlenebilirlik puanı) üzerindeki etkisi incelenmiştir.Araştırmada dinlenebilirlik üzerinde dil özellikleri olarak kelimeuzunluğu ve dil bilgisel karmaşıklık, sunum özellikleri olarak hız veprozodinin etkisi olduğu gözlenmiş ve bu değişkenlerle bir dinlenebilirlikformülü elde edilmiştir. Çalışmada ayrıca okunabilirliği negatif yöndeetkileyen kelime uzunluğunun dinlenebilirliği pozitif yönde etkilediğigözlenmiştir.
Anahtar Kelime:

FACTORS AFFECTING THE LISTENABILITY OF AUDIO TEXTS FOR FOREIGNERS LEARNING TURKISH

Öz:
This study aims to determine the factors affecting listenability of audio texts in teaching Turkish to foreigners. In the study the impact of language and presentation features of audio texts on their listenability has been investigated . The research has been carried out in correlational screening model. Eleven texts has been listened to 76 students at B1 level and they had been asked to give point in the range of 1-4 regarding the difficulty of the texts. Language features and presentation features has been taken as independent variable and their effect on the dependent variable (listenability score) has been investigeted. As a result of the research, it has been revealed that word length and grammatical complexity as language features, speed and prosody effect as presentation features affect the listenability of the texts. A listenability formula has been obtained using these variables. It has been also observed in the study that the word length affecting the readibility negatively affects the listenability positively.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksan, Y., Aksan, M., Mersinli, Ü., Demirhan, U. U. ve Yılmazer, H. (2012). Türkçe ulusal derlemi (TUD) tanıtım sürümü sözcük sıklığı listeleri teknik rapor-1, Mersin Üniversitesi, Mersin.
  • Arslan, N. ve Durukan, E. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında söz varlığı unsurlarının incelenmesi. International Journal of Language Academy, 2(4), 247-265.
  • Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. A.Ü. TÖMER Dil Dergisi, 58, 171- 174.
  • Aydın, M. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders ve okuma kitaplarındaki kelime sıklığı ve seviyelere göre sözcük öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Biçer, N. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik “öğrenen özerkliği ölçeği” geliştirme çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1666- 1678.
  • Boersma, P., and Weenink, D. (2013). Praat: Doing Phonetics By Computer (Sürüm 5.3.59) [Bilgisayar Programı]. İndirilme Adresi: http://www.praat.org/ )
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2014). SPSS ile nicel veri analizi (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cutler, A., Dahan, D., Donselaar, V. W. (1997). Prosody in the Comprehension of Spoken Language: A Literature Revie. Language and Speech, 40, 141-201.
  • Çetin, D. ve Özbay, M. (2011). Dinleme becerisinin geliştirilmesinde prozodik farkındalığın önemi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 155-175.
  • Çifçi, M. (2001). Dinleme eğitimi ve dinlemeyi etkileyen faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 165-177.
  • Çoban, A. (2014). Okunabilirlik kavramına yönelik bir derleme çalışması. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 9, 96-111.
  • Denbow, C. J. (1975). Listenability and readability: An experimental investigation. Journalism Quarterly, 52(2), 285-290.
  • Dubay, W. H. (2007). The listenability of consumer- information phone scripts. http://www.impact-information.com/impactinfo/Listenability.pdf adresinden 26.02.2018 tarihinde edinilmiştir.
  • Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(2), 51-69.
  • Erkuş, A. (2011). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Erdem, İ., Temizyürek, F. ve Temizkan, M. (2013). Konuşma eğitimi (sözlü anlatım) (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Fang, İ. E. (1966). The easy listening formula. Journal of broadcasting electronic media, 11(1) 63-68.
  • Frazier, L. Carlson, and K., Clifton, Ch. (2006). Prosodic Phrasing is Central to Language Comprehension, TRENDS in Cognitive Sciences, 10, 244-249.
  • Fujita, R. (2017). Effects of Speech Rate and Background Noise on EFL Learners’ Listening Comprehension of Different Types of Materials. The Joornal of Asia TEFL, 14, 638- 653.
  • Göçen, G. ve Okur, A. (2016). Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki sözcüklerin kullanım sıklığı ve yaygınlığı. Milli Eğitim Dergisi, 210, 447-476.
  • Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
  • Gün, M., Akkaya, A. ve Kara, Ö. T. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının Türkçe öğretimi merkezlerinde görev yapan öğretim elemanları açısından değerlendirilmesi. Turkish Studies, 9(6),1-16.
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretiminde metin seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-12.
  • Hirschberg, J. (1999). Communication and prosody: functional aspects of prosody. ETWR on Dialogue and Prosody, Veldhoven, The Netherlands, September 1-3, 1999.
  • Hoyte, K. J. (2009). Components of Speech Prosody and Their Use in Detection of Syntactic Structure by Older Adults. Experimental Aging Research, 35, 129–151.
  • Kalenderoğlu, İ. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan orta düzey (B1- B2) ders kitaplarında kelime öğretimi: Gazi Üniversitesi TÖMER örneği. Okur, A., İnce, B. ve Güleç, İ. (Edit.) (2016) Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine araştırmalar Sakarya Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, Sakarya.
  • Keskin, H. K., Baştuğ, M ve Akyol, H. (2013). Sesli okuma ve konuşma prozodisi: ilişkisel bir çalışma Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 168-180.
  • Kılıç, M. A. (2014). Özelleştirilmiş praat programı ile uygulama, konuşma ve dil bozukluklarını anlamak. Klinik Fonetik ve Dilbilim Kursu (27‐31 Ocak 2014), İstanbul.
  • Klare, G. R. (1968). The measurement of readability. Ames, Iowa: Iowa State University Press.
  • Kotani, K., Ueda, S., Yoshimi, T. and Nanjo, S. (2014). A listenability measuring method for an adaptive computer-assisted language learning and teaching system. http://www.aclweb.org/anthology/Y14-1045 adresinden 26.04.2018 tarihinde edinilmiştir.
  • Messerklinger, J. (2006). Listenability. Center for English Education Journal, 14, 56-70.
  • Rubin, D. (2012). Listenability as a tool for advancing health literacy. Journal of Health Communication: International Perspectives, 17(3), 176-190.
  • Rubin, D. L., Hafer, T, and Arata, K. (2009). Reading and listening to oral‐based versus literate‐based discourse. Communication Education, 49 (2), 121-133.
  • Tabachnick, L. S., and Fidell, B. G. (2013). Using multivariate statistics. Pearson, Boston.
  • Yoon, S. Y., Cho, Y., and Napolitano, D. (2016). Spoken test difficulty estimation using linguistic features. Educational Testing Service, 660 Rosedale Rd Princeton NJ, 08541, USA. http://www.aclweb.org/anthology/W16-0531 adresinden 03.07.2017 tarihinde edinilmiştir.
APA Özaltun H, ERDEM I (2020). TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. , 1193 - 1208.
Chicago Özaltun Hüsnü,ERDEM ILHAN TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. (2020): 1193 - 1208.
MLA Özaltun Hüsnü,ERDEM ILHAN TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. , 2020, ss.1193 - 1208.
AMA Özaltun H,ERDEM I TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. . 2020; 1193 - 1208.
Vancouver Özaltun H,ERDEM I TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. . 2020; 1193 - 1208.
IEEE Özaltun H,ERDEM I "TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER." , ss.1193 - 1208, 2020.
ISNAD Özaltun, Hüsnü - ERDEM, ILHAN. "TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER". (2020), 1193-1208.
APA Özaltun H, ERDEM I (2020). TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9(3), 1193 - 1208.
Chicago Özaltun Hüsnü,ERDEM ILHAN TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 9, no.3 (2020): 1193 - 1208.
MLA Özaltun Hüsnü,ERDEM ILHAN TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, vol.9, no.3, 2020, ss.1193 - 1208.
AMA Özaltun H,ERDEM I TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2020; 9(3): 1193 - 1208.
Vancouver Özaltun H,ERDEM I TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2020; 9(3): 1193 - 1208.
IEEE Özaltun H,ERDEM I "TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER." Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9, ss.1193 - 1208, 2020.
ISNAD Özaltun, Hüsnü - ERDEM, ILHAN. "TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 9/3 (2020), 1193-1208.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 13:54

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları