Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri
Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 198 - 218 Metin Dili: İngilizce DOI: 10.30703/cije.560090 İndeks Tarihi: 17-11-2020
Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri
Öz: Dünya çapındaki göç hareketleri ve küreselleşmenin etkisi ileokullarda farklı kültürlerden gelen öğrencilerin sayısıartmaktadır. Okullardaki bu kültürel çeşitlilik çok kültürlüeğitim kavramını ortaya çıkarmıştır. Yaşanan sosyaldeğişimlerle birlikte, okullarda çok kültürlü bir eğitim ortamısağlamaktan sorumlu olan eğitimcilerin görev ve rollerinde dedeğişiklikler olmuştur. Bu çalışmanın amacı, psikolojik iyioluş, cinsiyet, mesleki kıdem ve okuldaki görev süresininkültürlerarası duyarlılık düzeyini yordayıcı rollerinin, yurt içive yurt dışından çok miktarda göç alan bölgelerde yer alan,kültürel çeşitliliğin bulunduğu devlet okullarında görev yapanilkokul öğretmenleri üzerinde incelenmesidir. Çalışma 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz döneminde, yoğun dış ve iç göçalmış bölgelerdeki 7 ayrı okulda görev yapan ve çalışmayakatılmaya gönüllü olan sınıf öğretmenleri (N=144) ilegerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında “KültürlerarasıDuyarlılık Ölçeği(KDO)”, “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği(PİOÖ)”ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerinçözümlenmesinde betimsel istatistiklerin yanı sıra, PearsonMomentler Korelasyon Analizi ve Basit Doğrusal RegresyonAnalizi kullanılmıştır. Bulgular, KDÖ puanlarının PIOÖpuanları ile (r=.495, p<.01) orta düzeyde, cinsiyet ile düşükdüzeyde (r= -.17, p<.05) anlamlı bir ilişkisi olduğunu, kıdemve okuldaki çalışma süresinin ise öğretmen kültürlerarasıduyarlılığı ile anlamlı bir ilişkisinin bulunmadığınıgöstermiştir. Ayrıca, psikolojik iyi oluş öğretmenkültürlerarası duyarlılığının anlamlı bir yordayıcısı olarakbulunmuştur (F(1-138) = 44.76; p<.01). Psikolojik iyi oluşpuanları kültürlerarası duyarlılık puanlarındaki değişimin%25’ini açıklamaktadır.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adıgüzel, S. (2017). Göçmen çocuğun eğitim hakkı. Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(5), 27-42, ISSN: 2149-5068.
- Akça, F., Ulutaş, E. ve Yabancı, C. (2018). Investigation of teachers’ self-efficacy beliefs, locus of control and ıntercultural sensitivities from the perspective of ındividual differences. Journal of Education and Learning, 7(3), 219-232. doi:10.5539/jel.v7n3p219
- Akın, E. (2016). Türkçe öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Siirt Üniversitesi Örneği). TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, 11(3), 29-42. doi: 10.7827/TurkishStudies.9276
- Allison Evola, L. (2012). An investigation of cultural competence in teachers (Doctoral dissertation, Wayne State University, Detroit, Michigan). 24 Nisan 2019 tarihinde https://digitalcommons.wayne.edu/oa_dissertations/526/ adresinden erişilmiştir.
- Ang, S. ve Van Dyne, L. (Ed.) (2008). Handbook of Cultural Intelligence. New York: Sharpe.
- Aydın, H. ve Kaya, Y. (2017). The educational needs of and barriers faced by Syrian refugee students in Turkey: a qualitative case study. Intercultural Education, 28(5), 456-473.
- Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2(1), 44-56.
- Balyer, A. ve Gündüz, Y. (2011). Yönetici ve öğretmenlerin okullarında farklılıkların yönetimine ilişkin algılarının incelenmesi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (32), 25-43.
- Başarır, F., Sarı, M. ve Çetin, A. (2014). Examination of teachers' perceptions of multicultural education. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(2), 91-110.
- Bayles, P. P. (2009). Assessing the Intercultural Sensitivity of Elementary Teachers in Bilingual Schools in a Texas School District (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Minnesota: Minnesota.
- Bentea, C.C. (2015). Relationships between personality characteristics and attitude towards work in school teachers. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 180, 1562–1568. doi:10.1016/j.sbspro.2015.02.307
- Berthelsen, D. ve Karuppiah, N. (2011). Multicultural education: The understandings of preschool teachers in Singapore. Australasian Journal of Early Childhood, 36(4), 38-43.
- Boran, G. ve Arcagok, S. (2017). Temel eğitim bölumu öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Innovative Approaches in Education, 1(1), 1-10. doi: 10.29329/ijiape.2017.84.1
- Briner, R. ve Dewberry, C. (2007). Staff well-being is key to school success: A research Study into the Links Between Staff Wellbeing and School performance. London: Work life Support /Hamilton House.
- Bulut, C. ve Başbay, A. (2014). Öğretmenlerin çok kültürlü yeterlik algılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 957-978.
- Burke, R. J., Greenglass, E. R. ve Schwarzer, R. (1996). Predicting teacher burnout over time: Effects of work stress, social support, and self-doubts on burnout and its consequences. Anxiety, Stress, and Coping, 9, 261–275. doi:10.1080/10615809608249406
- Çalışkan, H. ve Gençer, R. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çokkültürlü eğitime ilişkin tutum düzeylerinin incelenmesi. V. Sakarya’da Eğitim Araştırmaları Kongresi, 52.
- Chen, G. M. ve Starosta, W. J. (2000). The development and validation of the intercultural sensitivity scale. Human Communication, 3, 1-15.
- Çoban, A. E., Karaman, N. G. ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 125-
- 131. Demir, S. (2012). Çok kültürlü eğitimin Erciyes Üniversitesi öğretim elemanları için önem derecesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 1453-1475. doi:10.7827/TurkishStudies.387
- Eatough, E., Way, J. ve Chang, C. (2012). Understanding the link between psychosocial work stressors and work-related musculoskeletal complaints. Applied Ergonomics, 43, 554–563. doi:10.1016/j.apergo.2011.08.009
- Ford, T. N. ve Quinn L. (2010). First Year Teacher Education Candidates: What Are Their Perceptions about Multicultural Education? Multicultural Education, 17(4), 18-24.
- George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10. Basım). Boston: Pearson.
- Gozzoli, C., Frascaroli, D. ve D’Angelo, C. (2015). Teachers’ wellbeing/malaise: Which resources and efforts at individual, group and organizational levels? Procedia – Social and Behavioral Sciences, 191, 2241–2245. doi:10.1016/j.sbspro.2015.04.491
- Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, (GİGM), (2019). Geçici Koruma. http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_ icerik adresinden 24 Nisan 2019 tarihinde erişilmiştir.
- Hamurcu, H. ve Demirçelik, E. (2015). Çokkültürlü ortaöğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin yönetim-öğretim sürecinde karşılaştıkları güçlüklerin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45(207), 24-39.
- Kağnıcı, D.Y. (2017). Suriyeli mülteci çocukların kültürel uyum sürecinde okul psikolojik danışmanlarına düşen rol ve sorumluluklar. Elementary Education Online, 16(4): 1768-1776. İlköğretim Online, 16(4), 1768-1776, 2017. doi: 10.17051/ilkonline.2017.342990
- Kara, Ö. T., Yiğit, A. ve Ağırman, F. (2016). Çukurova Üniversitesi Türkçe öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin Suriyeli mülteci kavramına ilişkin algılarının incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(4), 945-961.
- Karanikola, Z. ve Balias, S. (2015). Teachers’ Intercultural Sensitivity Towards Pupils Belonging to a Cultural Minority: A Quantitative Research in the Prefecture of Aitoloakarnania, Greece. International Journal of Elementary Education, 4(2), 35-40. doi: 10.11648/j.ijeedu.20150402.13
- Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. ve Ryff, C. D. (2002) Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007–1022. doi: 10.1037//0022-3514.82.6.1007
- Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye'deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1(27), 21-46.
- Martin, D. P. ve Rimm-Kaufman, S. E. (2015). Do student self-efficacy and teacherstudent interaction quality contribute to emotional and social engagement in fifth grade math? Journal of School Psychology, 53, 359–373. doi:10.1016/j.jsp.2015.07.001
- McCallum, F. ve Price, D. (2010). Well teachers, well students. The Journal of Student Wellbeing, 4(1), 19-34. doi: 10.21913/JSW.v4i1.599
- Milli Eğitim Bakanlığı (2014). Yabancılara Yönelik Eğitim Öğretim Hizmetleri Hakkında Genelge (2014/21). 27 Nisan 2019 tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1715.pdf adresinden ulaşılmıştır.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Geçici koruma hizmetleri kapsamındaki öğrencilerin eğitim hizmetleri. 27 Nisan 2019 tarihinde https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_10/05144550_01Ekim201 8Iiternetbulteni.pdf adresinden ulaşılmıştır.
- Neuharth-Pritchett, S., Reiff, J.C. ve Pearson, C.A. (2001). Through the eyes of preservice teachers: Implications for the multicultural. Journal of Research in Childhood Education, 15(2), 256-269.
- Öğüt, N. ve Olkun, E. O. (2018). Üniversite öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık düzeyi: selçuk üniversitesi örneği. Selçuk İletişim, 11(2), 54-73. doi: 10.18094/josc.430980
- Özmen, F. ve Aküzüm, C. (2013). Okul Ortamında Kültürel Farklılıklardan Kaynaklanan Çatışmalar ve Çatışma Yönetimi Yaklaşımları-Alipaşa İlköğretim Okulu Örneği. NWSA Education Sciences, 8(4), 441-459.
- Özdemir, M. ve Dil, K. (2013). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitime yönelik tutumları: Çankırı ili örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(2), 215-232.
- Pallant, J. (2005). Spss Survival Manual: A step by step guide to data analysis using SPSS. Australia: Allen and Unwin.
- Polat, S. (2009). Öğretmen Adaylarinin Çok Kültürlü Eğitime Yönelik Kişilik Özellikleri. International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 154-164.
- Polat, S. (2012). Okul müdürlerinin çok kültürlülüğe ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 334-343.
- Polat, S. ve Barka, T. O. (2014). Preservice teachers’ intercultural competence: A comparative study of teachers in Switzerland and Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 54, 19-38. doi: 10.14689/ejer.2014.54.2
- Rengi, Ö. ve Polat, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin kültürel farklılık algıları ve kültürler arası duyarlılıkları. Journal of World of Turks, 6(3), 135-156.
- Roffey, S. (2012). Pupil wellbeing-teacher wellbeing: Two sides of the same coin? Educational and Child Psychology, 29, 8–15. 24 Nisan 2019 tarihinde https://www.academia.edu/2404110/ adresinden alınmıştır.
- Roscoe, J.T. (1975) Fundamental Research Statistics for the Behavioral Sciences. Holt, Rinehart and Winston: New York.
- Sağlam, H. İ. ve Kanbur, N. İ. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323.
- Shoshani, A. ve Steinmetz, S. (2014). Positive psychology at school: A school-based intervention to promote adolescents’ mental health and well-being. Journal of Happiness Studies, 15, 1289–1311.doi:10.1007/s10902-013-9476-1
- Spilt, J. L., Koomen, H. M. Y. ve Thijs, J. T. (2011). Teacher wellbeing: The importance of teacher–studentrelationships. Educational Psychology Review, 23, 457–477. doi:10.1007/s10648-011-9170-y
- Steinebach, C., Steinebach, U. ve Brendtro, L. K. (2013). Positive youth psychology: Lessons from positive peer culture. Reclaiming Children and Youth, 21(14), 15- 21.
- Strekalova, E. (2013). Intercultural sensitivity of teachers working with refugee children.(Yayımlanmamış doktora tezi). University at Buffalo: New York.
- Strohmeier, D. ve Spiel, C. (2003). Immigrant children in Austria: Aggressive behavior and friendship patterns in multicultural school classes. Journal of applied school psychology, 19(2), 99-116. doi: 10.1300/J008v19n02_07
- Şimşir, Z. ve Dilmaç, B. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. İlköğretim Online, 17(2), 1116-1134. doi: 10.17051/ilkonline.2018.419647.
- TDK, Türk Dil Kurumu, http://www.tdk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 24.04.2019). Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4. baskı). New York: HarperCollins.
- Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374- 384. doi: 10.13140/RG.2.1.2414.4480
- Telef, B. B., Uzman, E. ve Ergün, E. (2013). Öğretmen adaylarında psikolojik iyi oluş ve değerler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Turkish Studies, 8(12), 1297-1297.
- Topkaya, Y. ve Akdağ, H. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Suriyeli sığınmacılar hakkındaki görüşleri (Kilis 7 Aralık Üniversitesi örneği). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 767-786.
- Trochim, W. M. ve Donnelly, J. P. (2006). The Research Methods Knowledge Base (3rd Edition). Mason, OH: Cengage Learning.
- Turner, N., Barling, J. ve Zacharatos, A. (2002). Positive psychology at work. Snyder, C. R. ve Lopez S. J. (Ed.), Handbook of positive psychology içinde (pp. 715–728). New York, NY: Oxford University Press.
- Ünlü, İ. ve Örten, H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2013), 287-302.
- Üstün, E. (2011). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerini etkileyen etmenler (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri ABD: İstanbul.
- Van der Zee K.I. ve Van Oudenhoven J.P. (2000). The multicultural personality questionnaire: A multidimensional instrument for multicultural effectiveness. European Journal of Personality 14(2000), 291–309.
| APA | Oğuz-Duran N, Çalışkan B (2020). Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. , 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| Chicago | Oğuz-Duran Nagihan,Çalışkan Başak Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. (2020): 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| MLA | Oğuz-Duran Nagihan,Çalışkan Başak Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. , 2020, ss.198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| AMA | Oğuz-Duran N,Çalışkan B Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. . 2020; 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| Vancouver | Oğuz-Duran N,Çalışkan B Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. . 2020; 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| IEEE | Oğuz-Duran N,Çalışkan B "Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri." , ss.198 - 218, 2020. 10.30703/cije.560090 |
| ISNAD | Oğuz-Duran, Nagihan - Çalışkan, Başak. "Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri". (2020), 198-218. https://doi.org/10.30703/cije.560090 |
| APA | Oğuz-Duran N, Çalışkan B (2020). Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1), 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| Chicago | Oğuz-Duran Nagihan,Çalışkan Başak Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9, no.1 (2020): 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| MLA | Oğuz-Duran Nagihan,Çalışkan Başak Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.9, no.1, 2020, ss.198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| AMA | Oğuz-Duran N,Çalışkan B Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(1): 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| Vancouver | Oğuz-Duran N,Çalışkan B Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(1): 198 - 218. 10.30703/cije.560090 |
| IEEE | Oğuz-Duran N,Çalışkan B "Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9, ss.198 - 218, 2020. 10.30703/cije.560090 |
| ISNAD | Oğuz-Duran, Nagihan - Çalışkan, Başak. "Psikolojik İyi Oluş, Cinsiyet, Mesleki Kıdem ve Okuldaki Görev Süresinin Öğretmen Kültürlerarası Duyarlılığını Yordamadaki Rolleri". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9/1 (2020), 198-218. https://doi.org/10.30703/cije.560090 |
